ସ୍ମାର୍ଟ ସିଟି ଅଭିଯାନ , ଭାରତ

ସ୍ମାର୍ଟ ସିଟି ଅଭିଯାନ , ଭାରତ ସରକାରଙ୍କଦ୍ୱାରା ଭାରତର 100ଟି ( ପରେ ଏହାକୁ 109 କରାଯାଇଥିଲା ) ମୁଖ୍ୟ ସହରର ପୁନର୍ବିନ୍ୟାସ ତଥା ଆଧୂନିକୀକରଣ ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରକଳ୍ପ । ଏହି ସହର ଗୁଡିକରେ ରହୁଥିବା ବାସିନ୍ଦାମାନଙ୍କ ସୁଖ ଓ ସୁବିଧା ଜନକ ଚଳଣି ପାଇଁ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ଉନ୍ନତିକରଣର ଲକ୍ଷ୍ୟ ନେଇ ଏହା ଭାରତୀୟ ପ୍ରଧାନ ମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କଦ୍ୱାରା ପ୍ରଣିତ ଯୋଜନା ଅନୁସାରେ ଏହା 2015ରୁ ଲାଗୁ କରାଯାଇଛି । 

ସ୍ମାର୍ଟ ସିଟି ଅଭିଯାନ , ଭାରତ
Prime Minister Narendra Modi at the launch of Smart Cities Mission, Pune; June 2016
Country	India
[[Prime Minister of ଛାଞ୍ଚ:Unlink|Prime Minister(s)]]	Narendra Modi
Ministry	MoUD
Key people	Venkaiah Naidu
Launched	2015
Funding	୯୮,୦୦୦ crore (US$୨୧.୭୬ billion)
Status: Active

ଇତିହାସ 

ଭାରତର ପ୍ରଧାନ ମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଏହି ଯୋଜନାକୁ ଜୁନ , 2015ରେ ଉଦଘାଟନ କରିଥିଲେ ।ଏଠି ପାଇଁ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର 980 ବିଲିଅନ ତାଙ୍କର ବ୍ୟବସ୍ଥା ରଖିବା ସହ ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ 100ଟି ସହରକୁ ବଛା ଯାଇଥିଲା । ଏହା ସହିତ ୫୦୦ଟି ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସହରର ମଧ୍ୟ ପୁନଃ ସଂସ୍ଥାନ ପାଇଁ 48,000 କୋଟି ଟଙ୍କାର  ବ୍ୟୟ ଅଟକଳ ମଧ୍ୟ ରହିଥିଲା । ଏହି ସ୍ମାର୍ଟ ସିଟି ମିସନ ଓ ଅଟଳ ସହରାଞ୍ଚଳ ପୁନର୍ବିନ୍ୟାସ ଓ ଉନ୍ନତିକାରଣ ଯୋଜନା ପାଇଁ ସମୁଦାୟ 50,000 କୋଟିର ଆର୍ଥିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି ।  

ଚୟନ ପ୍ରକ୍ରିୟା 

ପ୍ରଥମ ସ୍ତରରେ ସର୍ଭେ ଜରିଆରେ 100ଟି ସହରକୁ ବଛା ଗଲା ଯହିଁରେ ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟ ରାଜଧାନୀ ମଧ୍ୟ ସମ୍ମିଳିତ ରହିଲା । 

ସହରାଞ୍ଚଳ ଉନ୍ନୟନ ମନ୍ତ୍ରୀ ଭେଙ୍କିଆ ନାଇଡୁ 28 ଜାନୁଆରୀ , 2016 ଘୋଷଣା କରିଥିବା ସହର ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରଥମ 20ଟି ସହର ମଧ୍ୟରେ ଭୁବନେଶ୍ୱର ପ୍ରଥମ ସ୍ଥାନରେ ରହିବା ସହ ତାହା ତଳେ ପୁନେ ଓ ଜଯପୁର ରହିଥିଲେ ।

ରାଜ୍ୟ ୱାରି ଘୋଷିତ ସ୍ମାର୍ଟ ସିଟି ସମୂହର ତାଲିକା 

98ଟି ପ୍ରସ୍ତାବିତ ସ୍ମାର୍ଟ ସିଟି .

S. No.	Name of State/UT	Names of Cities Shortlisted
1	Maharashtra	Greater Mumbai, Thane, Kalyan-Dombivali, Navi Mumbai, Nashik, Amravati, Solapur, Nagpur, Pune, Aurangabad
2	West Bengal	New Town Kolkata, Bidhannagar, Durgapur, Haldia
3	Gujarat	Gandhinagar, Ahmedabad, Surat, Vadodara, Rajkot, Dahod
4	Madhya Pradesh	Bhopal, Indore, Gwalior, Jabalpur, Satna, Ujjain, Sagar
5	Tamil Nadu	Coimbatore, Chennai, Madurai, Tiruchirapalli, Vellore, Salem, Erode, Tiruppur, Thanjavur, Tirunelveli, Dindigul, Thoothukudi,
6	Karnataka	Bangalore, Mangaluru, Belagavi, Shivamogga, Hubbali-Dharwad, Tumakuru, Davanagere
7	Kerala	Kochi
8	Telangana	Warangal, Karimnagar
9	Andhra Pradesh	Vishakhapatnam, Tirupati, Kakinada
10	Uttar Pradesh	Meerut, Moradabad, Aligarh, Saharanpur, Bareilly, Jhansi, Kanpur, Allahabad, Lucknow, Varanasi, Ghaziabad, Agra, Rampur
11	Rajasthan	Jaipur, Udaipur, Ajmer, Kota
12	Punjab	Ludhiana, Jalandhar, Amritsar
13	Bihar	Muzaffarpur, Bhagalpur, Biharsharif
14	Haryana	Karnal, Faridabad
15	Assam	Guwahati
16	Odisha	Bhubaneshwar, Rourkela
17	Himachal Pradesh	Dharamshala
18	Uttarakhand	Dehradun
19	Jharkhand	Ranchi
20	Sikkim	Namchi
21	Manipur	Imphal
22	Andaman and Nicobar Islands	Port Blair
23	Arunachal Pradesh	Pasighat
24	Chandigarh	Chandigarh
25	Chhattisgarh	Raipur, Bilaspur
26	Dadra and Nagar Haveli	Silvassa
27	Daman and Diu	Diu
28	Delhi	New Delhi
29	Goa	Panaji
30	Lakshadweep	Kavaratti
31	Meghalaya	Shillong
32	Mizoram	Aizawl
33	Nagaland	Kohima
34	Puducherry	Oulgaret
35	Tripura	Agartala

• ଜମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେବା ପାଇଁ ଅଧିକ ସମୟ ମାଗିଥିଲା 
• ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶର ପ୍ରସ୍ତାବିତ 13ଟି ମଧ୍ୟରୁ 12 ଟିକୁ ବିଚାରାଧୀନ କରାଯାଇଛି 

ପ୍ରଥମ ପ୍ରସ୍ତରେ ସ୍ମାର୍ଟ ସିଟି ଘୋଷିତ 20ଟି ସହର 

Ranking	Name of State/UT	Cities Shortlisted
1	Odisha	Bhubaneswar
2	Maharashtra	Pune
3	Rajasthan	Jaipur
4	Gujarat	Surat
5	Kerala	Kochi
6	Gujarat	Ahmedabad
7	Madhya Pradesh	Jabalpur
8	Andhra Pradesh	Visakhapatnam
9	Maharashtra	Solapur
10	Karnataka	Davangere
11	Madhya Pradesh	Indore
12	New Delhi	New Delhi
13	Tamil Nadu	Coimbatore
14	Andhra Pradesh	Kakinada
15	Karnataka	Belgaum
16	Rajasthan	Udaipur
17	Assam	Guwahati
18	Tamil Nadu	Chennai
19	Punjab	Ludhiana
20	Madhya Pradesh	Bhopal

Bhopal

Bhubaneswar

Pune

Jaipur

Surat

Ludhiana

Kochi

Ahmedabad

Jabalpur

Visakhapatnam

Solapur

Davangere

Indore

New Delhi

Coimbatore

Kakinada

Belgaum

Udaipur

Guwahati

Chennai

class=notpageimage|

20 Smart Cities

ଦ୍ୱିତୀୟ ପ୍ରସ୍ତରେ ଘୋଷିତ 13ଟି ସହର 

Lucknow

Warangal

Dharamsala

Chandigarh

Raipur

New Town,Kolkata

Bhagalpur

Panaji

Port Blair

Imphal

Ranchi

Agartala

Faridabad

class=notpageimage|

13 Smart Cities

Ranking	Name of State/UT	Cities Shortlisted
21	Uttar Pradesh	Lucknow
22	Telangana	Warangal
23	Himachal Pradesh	Dharamasala
24	Chandigarh	Chandigarh
25	Chhattisgarh	Raipur
26	West Bengal	New Town, Kolkata
27	Bihar	Bhagalpur
28	Goa	Panaji
29	Andaman & Nicobar	Port Blair
30	Manipur	Imphal
31	Jharkhand	Ranchi
32	Tripura	Agartala
33	Haryana	Faridabad

ତୃତୀୟ ପ୍ରସ୍ତରେ ଘୋଷିତ 27ଟି ସହର 

Amritsar

Kalyan

Ujjain

Tirupati

Nagpur

Mangaluru

Vellore

Thane

Gwalior

Agra

Nashik

Rourkela

Kanpur

Madurai

Tumkur

Kota

Thanjavur

Namchi

Jalandhar

Shimoga

Salem

Ajmer

Varanasi

Kohima

Hubli

Aurangabad

Vadodara

class=notpageimage|

27 Smart Cities

ନୂତନ ସ୍ମାର୍ଟ ସିଟି ତାଲିକା 

Ranking	Name of State/UT	Cities Shortlisted
34	Punjab	Amritsar
35	Maharashtra	Kalyan
36	Madhya Pradesh	Ujjain
37	Andhra Pradesh	Tirupati
38	Maharashtra	Nagpur
39	Karnataka	Mangalore
40	Tamil Nadu	Vellore
41	Maharashtra	Thane
42	Madhya Pradesh	Gwalior
43	Uttar Pradesh	Agra
44	Maharashtra	Nashik
45	Odisha	Rourkela
46	Uttar Pradesh	Kanpur
47	Tamil Nadu	Madurai
48	Karnataka	Tumakuru
49	Rajasthan	Kota
50	Tamil Nadu	Thanjavur
51	Sikkim	Namchi
52	Punjab	Jalandhar
53	Karnataka	Shimoga
54	Tamil Nadu	Salem
55	Rajasthan	Ajmer
56	Uttar Pradesh	Varanasi
57	Nagaland	Kohima
58	Karnataka	Hubli-Dharwad
59	Maharashtra	Aurangabad
60	Gujarat	Vadodara

କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା 

ଏହି ସବୁ ସହରରେ ଉନ୍ନୟନ ପ୍ରକଳ୍ପ ସବୁ ଆରମ୍ଭ ହେଇଗଲାଣି । 

• ଅହମଦାବାଦରେ ଜଳ ନିଷ୍କାସନ , ଗୃହଯୋଗଣ ପ୍ରକଳ୍ପ , ଆଧୁନିକ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରକଳ୍ପ ସବୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । 
• ଭୁବନେଶ୍ୱରରେ ରେଳ ଆଧୂନିକୀକରଣ , ଟ୍ରାଫିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ନୂତନୀକରଣ , ସହରାଞ୍ଚଳ ଜ୍ଞାନ କେନ୍ଦ୍ରର ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରଚାଳନ ହେଲାଣି । 
• ନୂଆ ଦିଲ୍ଲୀରେ ଜଳ ନିଷ୍କାସନ , ସହର ସୁରକ୍ଷ୍ୟା ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ CCTV ଇତ୍ୟାଦିର ବ୍ୟବସ୍ଥା , ଉନ୍ନତ ଶିକ୍ଷାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ସବୁର ଆରମ୍ଭ ହେଇଛି । 
• ପୁନେ ସହର ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଯୋଜନା ସବୁର ଆରଭ ହେଇଛି । 
  

ବାହାର ଲିଙ୍କ 

• Official Website
• Dwarka Smart City
• Smart Cities Challenges
• Ministry of Urban Development Archived 23 January 2018 at the Wayback Machine.
• Smart Cities: Mission Statement & Guidelines
• Smart City Projects in India
• Smart City News Archived 6 August 2016 at the Wayback Machine.