ଭାରତ ର ୧୦ ଲକ୍ଷ ରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ ଲୋକସଂଖ୍ୟା ବିଶିଷ୍ଟ ମହାନଗର ସବୁ ର ତାଲିକା

ଭାରତ ଏକ ପୂର୍ବ ଏସିଆ ଦେଶ । ଏହା ଭୌଗୋଳିକ ଆୟତନ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ବିଶ୍ୱର ସପ୍ତମ ବୃହତ ଦେଶ ତଥା ଜଣ ସଂଖ୍ୟା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ବିଶ୍ୱର ଦ୍ୱିତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ଦେଶ । ଏହାର ଲୋକ ସଂଖ୍ୟା ପ୍ରାୟ ୧୨୦ କୋଟି । ଭାରତରେ ୨୯ଟି ରାଜ୍ୟ ଓ ୭ଟି ଇଉନିୟନ ଟେରିଟରୀ ରହିଛି । ଏହା ବିଶ୍ୱର ୧୭.୫ % ଲୋକଙ୍କ ଗୃହ । 

ସହରାଞ୍ଚଳ ସମୂହ 

ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନ ଅମଳରେ ୧୮୭୨ରେ ଭାରତରେ ପ୍ରଥମ କରି ଜନଗଣନା ହେଇଥିଲା । ୧୯୫୧ ମସିହା ପରଠାରୁ ପ୍ରତି ୧୦ ବର୍ଷରେ ଥରେ ଜନଗଣନା ହେଇଆସୁଛି । ଭାରତର ଗୃହ ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ତରଫରୁ ରେଜିସ୍ଟ୍ରାର ଜେନରେଲ ଓ ଜନଗଣନା କମିଶନରଙ୍କଦ୍ୱାରା ଜନଗଣନା କାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପନ୍ନ ହୁଏ । ଏହା ସଂଘ ସରକାରଙ୍କଦ୍ୱାରା କରାଯାଉଥିବା ଏକ ସର୍ବବୃହତ କାର୍ଯ୍ୟ । 

ସର୍ବଶେଷ ଜନସଂଖ୍ୟା ସବୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ୨୦୧୧ରେ ହେଇଥିବା ଜନଗଣନାର ତଥ୍ୟ ଉପରେ ଆଧାରିତ । ଏହା ଅନୁସାରେ ଭାରତରେ ବସବାସ କରୁଥିବା ଗ୍ରାମ ସଂଖ୍ୟା ୬୪୧,୦୦୦ ଓ ଭାରତର ୭୨.୨ % ଲୋକ ଏହି ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ବାସ କରନ୍ତି ।ସେହି ଗ୍ରାମ ସବୁ ମଧ୍ୟରୁ ୧୪୫,୦୦୦ ଗ୍ରାମରେ ୫୦୦ରୁ ୯୯୯ ଲୋକ ରହନ୍ତି, ୧୩୦,୦୦୦ ଗ୍ରାମରେ ୧,୦୦୦ରୁ ୧୯୯୯ ଲୋକ ରହନ୍ତି ଏବଂ ୧୨୮,୦୦୦ ଗ୍ରାମରେ ୨୦୦ରୁ ୪୯୯ ଲୋକ ରହୁଥିବାର ଆକଳନ କରାଯାଇଛି । ୩.୯୬୧ ଗ୍ରାମର ଜନ  ସଂଖ୍ୟା ୧୦,୦୦୦ରୁ ବେଶୀ । ଭାରତର ୨୭.୮ % ସହରାଞ୍ଚଳ ଲୋକ ୫,୧୦୦ ସହର ଓ ୩୮୦ ମହାନଗରରେ ରହନ୍ତି । ୧୯୯୧ରୁ ୨୦୦୧ ମଧ୍ୟରେ ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ଲୋକ ସହରକୁ ଆସି ରହିବାରୁ ସହରାଞ୍ଚଳର ଜନସଂଖ୍ୟାରେ ତୀବ୍ର ଭାବରେ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଥିଲା । ଏହାର ବର୍ଦ୍ଧନ ହାର ୩୧.୨% ହେଇଥିଲା । ତଥାପି ୨୦୦୧ରେ ୭୦% ଲୋକ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ରହୁଥିଲେ । ୨୦୦୧ ଜନଗଣନା ଅନୁସାରେ ଭାରତରେ ୨୭ଟି ମହାନଗରର ଜନସଂଖ୍ୟା ୧୦ ଲକ୍ଷ୍ୟରୁ ଅଧିକ ଥିଲା । ଏହା ମଧ୍ୟରେ ଚେନ୍ନଇ , ମୁମ୍ବାଇ , କୋଲକାତା ଓ ନୂଆ ଦିଲ୍ଲୀ  ସର୍ବ ବୃହତ । 

୨୦୧୧ ଜନଗଣନା ଅନୁସାରେ ୫୪ଟି ମହାନଗର ୧୦ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଜନସଂଖ୍ୟା ଥିଲା ଯାହାର ସଂଖ୍ୟା ୨୦୦୧ରେ ୩୪ ଥିଲା ।ସହରାଞ୍ଚଳରେ ରହୁଥିବା ଭାରତୀୟ ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ୪୩% ଲୋକ ଏହି ସବୁ ମହାନଗରରେ ରହନ୍ତି । ଉତ୍ତର ପୂର୍ବ ଭାରତରେ ଗୁଆହାଟି ଏକମାତ୍ର ସହର ଯାହାର ଲୋକସଂଖ୍ୟା ୧୦ ଲକ୍ଷରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ ।କେବଳ କେରଳ ରାଜ୍ୟ ୧୦ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ରହୁଥିବା ୬ଟି ମହାନଗର ରହିଛି । 

ଗ୍ୟାଲେରି 

• 
  1. ମୁମ୍ବାଇ ( ବମ୍ବେ)
• 
  2. ନୂଆ ଦିଲ୍ଲୀ
• 
  3. କୋଲକାତା ( କଲିକତା)
• 
  4. ଚେନ୍ନଇ( ମାଦ୍ରାସ)
• 
  5. ବାଙ୍ଗାଲୋରେ
• 
  6. ହାଇଦ୍ରାବାଦ
• 
  7. ଅହମଦାବାଦ
• 
  8. ପୁନେ
• 
  9. ସୁରାଟ
• 
  10. ଜଯପୁର

ମେପ 

23

7

42

45

40

44

5

51

20

52

4

16

2

43

34

14

39

49

6

15

37

10

36

46

27

11

17

3

50

54

19

12

28

31

25

33

1

13

29

18

8

47

35

48

38

9

26

21

53

39

22

32

41

30

24

class=notpageimage|

Urban agglomerations in India with a population of over one million

ତାଲିକା 

• The cities which are listed in bold are the capital of the respective state / union territory.

Rank	UA	State/Territory	Population (2011)	Population (2001)
1	Mumbai	Maharashtra	18,394,912	16,434,386
2	Delhi	Delhi	16,349,831	12,877,470
3	Kolkata	West Bengal	14,057,991	13,205,697
4	Chennai	Tamil Nadu	8,653,521	6,560,242
5	Bangalore	Karnataka	8,520,435	5,701,446
6	Hyderabad	Telangana	7,677,018	5,742,036
7	Ahmedabad	Gujarat	6,357,693	4,525,013
8	Pune	Maharashtra	5,057,709	3,760,636
9	Surat	Gujarat	4,591,246	2,811,614
10	Jaipur	Rajasthan	3,046,163	2,322,575
11	Kanpur	Uttar Pradesh	2,920,496	2,715,555
12	Lucknow	Uttar Pradesh	2,902,920	2,245,509
13	Nagpur	Maharashtra	2,497,870	2,129,500
14	Ghaziabad	Uttar Pradesh	2,375,820	968,256
15	Indore	Madhya Pradesh	2,170,295	1,506,062
16	Coimbatore	Tamil Nadu	2,136,916	1,461,139
17	Kochi	Kerala	2,119,724	1,355,972
18	Patna	Bihar	2,049,156	1,697,976
19	Kozhikode	Kerala	2,028,399	880,247
20	Bhopal	Madhya Pradesh	1,886,100	1,458,416
21	Thrissur	Kerala	1,861,269	330,122
22	Vadodara	Gujarat	1,822,221	1,491,045
23	Agra	Uttar Pradesh	1,760,285	1,331,339
24	Visakhapatnam	Andhra Pradesh	1,728,128	1,345,938
25	Malappuram	Kerala	1,699,060	170,409
26	Thiruvananthapuram	Kerala	1,679,754	889,635
27	Kannur	Kerala	1,640,986	498,207
28	Ludhiana	Punjab	1,618,879	1,398,467
29	Nashik	Maharashtra	1,561,809	1,152,326
30	Vijayawada	Andhra Pradesh	1,476,931	1,039,518
31	Madurai	Tamil Nadu	1,465,625	1,203,095
32	Varanasi	Uttar Pradesh	1,432,280	1,203,961
33	Meerut	Uttar Pradesh	1,420,902	1,161,716
34	Faridabad	Haryana	1,414,050	1,055,938
35	Rajkot	Gujarat	1,390,640	1,003,015
36	Jamshedpur	Jharkhand	1,339,438	1,104,713
37	Jabalpur	Madhya Pradesh	1,268,848	1,098,000
38	Srinagar	Jammu and Kashmir	1,264,202	988,210
39	Guwahati	Assam	1,260,419	N/A
40	Asansol	West Bengal	1,243,414	1,067,369
41	Vasai-Virar	Maharashtra	1,222,390
42	Allahabad	Uttar Pradesh	1,212,395	1,042,229
43	Dhanbad	Jharkhand	1,196,214	1,065,327
44	Aurangabad	Maharashtra	1,193,167	892,483
45	Amritsar	Punjab	1,183,549	1,003,917
46	Jodhpur	Rajasthan	1,138,300	860,818
47	Raipur	Chhattisgarh	1,123,558	700,113
48	Ranchi	Jharkhand	1,120,374	863,495
49	Gwalior	Madhya Pradesh	1,117,740	865,548
50	Kollam	Kerala	1,110,668	380,091
51	Durg-Bhilainagar	Chhattisgarh	1,064,222	927,864
52	Chandigarh	Chandigarh	1,055,450	808,515
53	Tiruchirappalli	Tamil Nadu	1,022,518	866,354
54	Kota	Rajasthan	1,001,694	703,150

ପୁନଶ୍ଚ ଦେଖଣା 

• List of cities in India by population
• List of most populous metropolitan areas in India
• List of states and union territories of India by population
• Demographics of India

ପୁନଶ୍ଚ ପଠନ 

• Dyson, T.; Visaria, P. (7 July 2005), "Migration and Urbanisation: Retrospect and Prospects", in Dyson, T.; Casses, R.; Visaria, L. (eds.), Twenty-First Century India: Population, Economy, Human Development, and the Environment, Oxford University Press, ISBN 978-0199283828 {{citation}}: Invalid |ref=harv (help); More than one of |ISBN= and |isbn= specified (help)
• Garg, S. C. (19 April 2005), Mobilizing Urban Infrastructure Finance in India (PDF), World Bank, retrieved 27 January 2010
• Ratna, U. (2007), "Interface Between Urban and Rural Development in India", in Dutt, A. K.; Thakur, B. (eds.), City, Society, and Planning, vol. 1, Concept, ISBN 978-8180694592 {{citation}}: More than one of |ISBN= and |isbn= specified (help)

ବାହାର ଲିଙ୍କ 

• Office of the Registrar General & Census Commissioner, India