କାଳିନ୍ଦୀ ଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ

ଓଡ଼ିଆ କବି ଓ ଔପନ୍ୟାସିକ

କାଳିନ୍ଦୀ ଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ (୧୯୦୧ - ୧୯୯୧) ଜଣେ ଖ୍ୟାତନାମା ଓଡ଼ିଆ କବିଔପନ୍ୟାସିକ ଥିଲେ । ସେ ଅନ୍ନଦା ଶଙ୍କର ରାୟ, ବୈକୁଣ୍ଠନାଥ ପଟ୍ଟନାୟକ ଓ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ସହ ମିଶି ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ "ସବୁଜ ଯୁଗ" ନାମରେ ଏକ ନୂଆ ସାହିତ୍ୟ ଯୁଗ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ।[୧] ସେ ଜଣେ ବାମପନ୍ଥୀ ଲେଖକ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା । ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଥମ ନାରୀ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନନ୍ଦିନୀ ଶତପଥୀ ତାଙ୍କର ଝିଅ ।[୨]

କାଳିନ୍ଦୀ ଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ
ପଦ୍ମଭୂଷଣ ଶ୍ରୀ କାଳିନ୍ଦୀ ଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ
ପଦ୍ମଭୂଷଣ ଶ୍ରୀ କାଳିନ୍ଦୀ ଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ
ଜନ୍ମ ଓ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ(1901-07-02)୨ ଜୁଲାଇ ୧୯୦୧
ପୁରୀ, ଓଡ଼ିଶା
ମୃତ୍ୟୁ୧୫ ମଇ ୧୯୯୧(1991-05-15) (ବୟସ ୮୯)
ବୃତ୍ତିକବି, ଔପନ୍ୟାସିକ
ଭାଷାଓଡ଼ିଆ,
ଜାତୀୟତାଭାରତୀୟ
ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନରେଭେନ୍ସା ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ
ସାହିତ୍ୟ କୃତିମାଟିର ମଣିଷ
ପୁରସ୍କାରପଦ୍ମ ଭୂଷଣ
ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର
ସନ୍ତାନନନ୍ଦିନୀ ଶତପଥୀ
ପିତାମାତାସ୍ୱପ୍ନେଶ୍ୱର ପାଣିଗ୍ରାହୀ
ସମ୍ପର୍କୀୟଭଗବତୀ ଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ, ଦିବ୍ୟସିଂହ ପାଣିଗ୍ରାହୀ(ଭାଇ)

ଜୀବନୀ ସମ୍ପାଦନା

କାଳିନ୍ଦୀ ଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ ଓଡ଼ିଶାର ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲାର ବିଶ୍ୱନାଥପୁର ଗ୍ରାମରେ ୧୯୦୧ ମସିହା ଜୁଲାଇ ୨ ତାରିଖରେ ଜନ୍ମ ନେଇଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପିତା ସ୍ୱପ୍ନେଶ୍ୱର ପାଣିଗ୍ରାହୀ ଜଣେ ଆଇନଜୀବୀ ଥିଲେ । ପିତା ଏବଂ ଦୁଇ ଭାଇ ଦିବ୍ୟସିଂହ ଓ ଭଗବତୀ ଚରଣ ସାହିତ୍ୟିକ ଥିଲେ । ପୁରୀରେ ହିଁ ସେ ନିଜର ବାଲ୍ୟଜୀବନ ଓ ଶିକ୍ଷା ସମାପ୍ତ କରିଥିଲେ । ହାଇସ୍କୁଲ ପରେ ସେ ରେଭେନ୍ସା ମହାବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଶିକ୍ଷାଲାଭ କରିଥିଲେ ।

୧୯୯୧ ମେ ୧୫ ତାରିଖରେ ତାଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା ı

ସାହିତ୍ୟ ରଚନା ସମ୍ପାଦନା

ରେଭେନ୍ସା ମହାବିଦ୍ୟାଳୟରେ ପଢ଼ିବା କାଳରେ କାଳିନ୍ଦୀ ଚରଣଙ୍କ ସାହିତ୍ୟ ପ୍ରତିଭାର ପରିଚୟ ମିଳିଲା । କଲେଜର ପଢ଼ିବା ସମୟରେ, ସେ "ନନସେନ୍ସ କ୍ଳବ" ଗଠନ କରିଥିଲେ । ଏହି ଦଳରେ ଥିବା ନଅ ଜଣ ଲେଖକ-ଲେଖିକା "ଉତ୍କଳ ସାହିତ୍ୟ" ପତ୍ରିକାରେ "ବାସନ୍ତୀ" ନାମକ ଏକ ଉପନ୍ୟାସ ଧାରାବାହିକ ଭାବରେ ପ୍ରକାଶ କରୁଥିଲେ । ଏହି ସମୟରେ "ସବୁଜ ଗୋଷ୍ଠୀ"ର ମୁଖପତ୍ର "ଯୁଗବୀଣା"ରେ କାଳିନ୍ଦୀ ଚରଣଙ୍କ ଲେଖାମାନ ମଧ୍ୟ ପ୍ରକାଶ ପାଉଥିଲା । ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ, ବାଲେଶ୍ୱରରୁ ପ୍ରକାଶ ପାଉଥିବା ଏକ ଇଂରାଜୀ ଓ ତାଙ୍କ ନିଜ ଓଡ଼ିଆ ପତ୍ରିକାର ସେ ସମ୍ପାଦନା କରିବାକୁ ଲାଗିଲେ । କବିତାରୁ ହିଁ କାଳିନ୍ଦୀ ଚରଣଙ୍କ ସାହିତ୍ୟ ସର୍ଜନା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଶବ୍ଦ ସଂଯୋଜନା ତାଙ୍କ କବିତାର ଏକ ବୈଶିଷ୍ଟ ଥିଲା । ତାଙ୍କ ଲେଖାରେ ଓଡ଼ିଶାର ଗ୍ରାମ୍ୟ ପରିବେଶ, ଲୋକଙ୍କର ଆଚାରବିଚାର ପ୍ରମୂଖ ସ୍ଥାନ ପାଉଥିଲା । ଅନ୍ୟାୟ, ଅନୀତି ବିରୁଦ୍ଧରେ ତାଙ୍କ ସାହିତ୍ୟ ସ୍ୱର ଉତ୍ତୋଳନ କରୁଥିଲା । ସେ ଜଣେ ଦରଦୀ କବି ଓ ଜୀବନବାଦୀ ସାହିତ୍ୟିକ ଭାବରେ ପରିଚିତ ।

କବିତା ସମ୍ପାଦନା

  • ଯାଦୁଘର
  • ପୁରୀ ମନ୍ଦିର
  • ମହାଦୀପ
  • ଆଗାମୀ
  • କ୍ଷଣିକ ସତ୍ୟ
  • ମୋ କବିତା
  • ଛୁରିଟିଏ ଲୋଡା
  • ଗାନ୍ଧାରୀର ଆଶୀର୍ବାଦ
  • କିଏ ଶଳା ସଇତାନ୍
  • ମୋ ବାଣୀ

ଉପନ୍ୟାସ ସମ୍ପାଦନା

  • ମାଟିର ମଣିଷ : ଗ୍ରାମ୍ୟ ଜୀବନରେ ଦୁଇ ଜା' ଭିତରେ କଳହ ଓ ଭାଇ ଭଗାରି ଭାଗ ବଣ୍ଟା ଇତ୍ୟାଦି ଏହି ଉପନ୍ୟାସଟିର ମୁଖ୍ୟ ବିଷୟ ବସ୍ତୁ । ଏହି ଉପନ୍ୟାସଟି ୧୯୬୬ରେ ମୃଣାଳ ସେନଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାରେ ଏକ କଥାଚିତ୍ର ରୂପେ ଆସିଥିଲା ।
  • ମାଟିର ମଣିଷ
  • ଲୁହାର ମଣିଷ
  • ଆଜିର ମଣିଷ
  • ଅମରଚିତା
  • ଅମରାବତୀ
  • ମୁକ୍ତାଗଡ଼ର କ୍ଷୁଦ୍ଧା

କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ ସମ୍ପାଦନା

  • ମାଂସର ବିଳାପ
  • ପଙ୍ଗୁ
  • ଉପହାର
  • ସାପୁଆ
  • ସାଗରିକା
  • ରୁଦ୍ରାକ୍ଷ
  • ଦ୍ୱାଦଶୀ
  • ରାଶିଫଳ
  • ଶେଷ ରଶ୍ମୀ
  • ସାଗରିକା
  • ମୋ କଥା ସରିନାହିଁ..
  • ମୋଟ ୪୯ଟି ଗଳ୍ପ

ନାଟକ ସମ୍ପାଦନା

  • ପଦ୍ମିନୀ
  • ପ୍ରିୟଦର୍ଶୀ
  • ସୌମ୍ୟା

ଜୀବନୀ ସମ୍ପାଦନା

  • ଭକ୍ତକବି ମଧୁସୂଦନ
  • କର୍ମବୀର ଗୌରୀଶଙ୍କର

ପ୍ରବନ୍ଧ ସମ୍ପାଦନା

  • ସାହିତ୍ୟ ସମାଚାର
  • ସାହିତ୍ୟିକ
  • ନେତୃତ୍ୱ ଓ ନେତୃତ୍ୱ

ଆତ୍ମଜୀବନୀ ସମ୍ପାଦନା

  • ଯାହା ଅଙ୍ଗେ ନିଭେଇଛି[୩]

ପୁରସ୍କାର ସମ୍ପାଦନା

ଆଧାର ସମ୍ପାଦନା

  1. "KALINDI CHARANA PANIGRAHI". orissadiary.com. 2012. Archived from the original on 14 May 2012. Retrieved 2 July 2012. Born on July 2nd 1901. Kalindi Charan Panigrahi belongs to Sabuja Gosthi
  2. "Smt. Nandini Satpathy Memorial Trust Orissa India". snsmt.org. 2011. Retrieved 2 July 2012. She was the eldest daughter of Padmabhushan Sh. Kalindi Charan Panigrahi
  3. ସମୟ ୧୫/୦୫/୨୦୧୫ ପୃଷ୍ଠା ୮ରେ ପ୍ରକାଶିତ ଲକ୍ଷ୍ମୀଚରଣ ସାମନ୍ତରାୟଙ୍କ ଲେଖା "ଏକ ମାନବବାଦୀ କଥାକାର ସ୍ମରଣେ"