ଗୋପୀନାଥ ନନ୍ଦ
ଗୋପୀନାଥ ନନ୍ଦ ( ୨୧ ଅଗଷ୍ଟ ୧୮୬୯ - ୧୨ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୨୪), ଗୋପୀନାଥ ନନ୍ଦ ଶର୍ମା ନାମରେ ମଧ୍ୟ ପରିଚିତ,[୧] ଜଣେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା-ତତ୍ତ୍ୱବିଦ୍, ଅଭିଧାନ ସଂକଳକ, ନାଟ୍ୟକାର ଓ ଲେଖକ ଥିଲେ । ସେ ଥିଲେ ୧୯୧୬ ମସିହାରେ ପ୍ରକାଶିତ ଶବ୍ଦତତ୍ତ୍ୱବୋଧ ଅଭିଧାନର ସଂକଳକ ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଏହି ଅବଦାନ ନିମନ୍ତେ ସେ କାଇଜର-ଇ-ହିନ୍ଦ ଉପାଧି ପାଇଥିଲେ ଓ "ଓଡ଼ିଶାର ପାଣିନୀ" ନାମରେ ସୁପରିଚିତ ଥିଲେ ।[୨]
ଗୋପୀନାଥ ନନ୍ଦ | |
|---|---|
 ଗୋପୀନାଥ ନନ୍ଦ | |
| ଜନ୍ମ | ୨୧ ଅଗଷ୍ଟ ୧୮୬୯ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି |
| ମୃତ୍ୟୁ | ୧୨ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୨୪ (ବୟସ ୫୪) |
| ଜାତୀୟତା | ଭାରତୀୟ |
| ବୃତ୍ତି | ଅଧ୍ୟାପକ |
| ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ କୃତି | ପ୍ରଥମ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୋଷ ରଚୟିତା |
ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀବନ
ସମ୍ପାଦନାଗୋପୀନାଥ ନନ୍ଦ ୧୮୬୯ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୨୧ ତାରିଖରେ ଆଧୁନିକ ଗଜପତି ଜିଲ୍ଲାସ୍ଥିତ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡିଠାରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସେ ମାତ୍ର ପଞ୍ଚମ ଶ୍ରେଣୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପାଠ ପଢ଼ିଥିଲେ । ନିଜ ପ୍ରଚେଷ୍ଠାରେ ସେ ଓଡ଼ିଆ ସମେତ ସଂସ୍କୃତ, ପାଲି, ପ୍ରାକୃତ, ତେଲୁଗୁ, ତାମିଲ, ବଙ୍ଗଳା, ହିନ୍ଦୀ, କନ୍ନଡ଼ ଓ ପାରସୀ ଆଦି ଏଗାରଟି ଭାଷାରେ ପାରଦର୍ଶିତା ଲାଭ କରିଥିଲେ । ତିରିଶ ବର୍ଷ ବୟସରେ ସେ ନିଜ ଶ୍ରବଣ ଶକ୍ତି ହରାଇଥିଲେ ।
ସାହିତ୍ୟ ରଚନା
ସମ୍ପାଦନାଗୋପୀନାଥ ନନ୍ଦ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡିରେ ରହି ମୁଖ୍ୟତଃ ତାଙ୍କର ଗବେଷଣା ଓ ରଚନା କରିଥିଲେ । ସେତେବେଳେ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି ମାଡ୍ରାସ ପ୍ରେସିଡେନ୍ସିର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଥିଲା ଓ ସେଠାରେ ତେଲୁଗୁ ଭାଷାର ବହୁଳ ପ୍ରଚଳନ ଥିଲା । ତାଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଆରେ ରଚନା ଜାରି ରଖିବା ନିମନ୍ତେ ଭାଷାଭିତ୍ତିକ ଓ ରାଜନୈତିକ ପ୍ରତିକୂଳ ପରିସ୍ଥିତିର ସାମ୍ନା କରିବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା । ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ତାଙ୍କର ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ ସାହିତ୍ୟିକ ରଚନା ଥିଲା ଶବ୍ଦତତ୍ତ୍ୱବୋଧ ଅଭିଧାନ । ଗୋପୀନାଥ ନନ୍ଦ "ବୃହତ ବ୍ୟାକରଣ" ନାମରେ ଏକ ବ୍ୟାକରଣ ଗ୍ରନ୍ଥ ମଧ୍ୟ ରଚନା କରିଥିଲେ । ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଭାଷାରେ ଲେଖାଥିବା ମହାଭାରତ ସହିତ ସାରଳା ମହାଭାରତର ତୁଳନାତ୍ମକ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରି ସେ ସାରଳା ମହାଭାରତର ମୌଳିକତାକୁ ପ୍ରତିପାଦିତ କରିପାରିଥିଲେ ।[୩] ସେ ଓଡ଼ିଆରେ କବିତା ଓ ନାଟକ ମଧ୍ୟ ରଚନା କରିଥିଲେ ।
ରଚନାବଳୀ
ସମ୍ପାଦନାକବିତା ଗ୍ରନ୍ଥ
ସମ୍ପାଦନା- ଚନ୍ଦ୍ରୋଦୟ
- କର୍ମ ବିପାକ
ନାଟକ
ସମ୍ପାଦନା- ସୀତା ବନବାସ
- ଜାନକୀ ପରିଣୟ
- ଉନ୍ମତ୍ତ ରାଘବ
- ବିକ୍ରମୋର୍ବଶୀୟ
- ଦ୍ରୌପଦୀ ବସ୍ତ୍ରହରଣ
- ରାମାଶ୍ୱମେଧ[୪]
ଅନ୍ୟାନ୍ୟ
ସମ୍ପାଦନାଆଧାର
ସମ୍ପାଦନା- ↑ "OTHER EMINENT PERSONS". Gajapati Dist. Adm. Retrieved 21 ଅଗଷ୍ଟ 2015.
- ↑ Amaresh Datta (1988). Encyclopaedia of Indian Literature. Sahitya Akademi. pp. 1030–. ISBN 978-81-260-1194-0.
- ↑ http://odisha.gov.in/e-magazine/Orissareview/june_july-2007/engpdf/Pages118-119.pdf
- ↑ ସମ୍ବାଦ ୨୧/୦୮/୨୦୧୫ ଭୁବନେଶ୍ୱର ସଂସ୍କରଣ ପୃଷ୍ଠା ୪ରେ ପ୍ରକାଶିତ ଓଡ଼ିଶାର ପାଣିନି
- ↑ Gopinath Nanda Sharma; Gopīnātha Nanda (1962). Shabdatatwabodha abhidhan. Bi. Si. Dāśa.
- ↑ "ପ୍ରଥମ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାତତ୍ତ୍ୱ ଗବେଷକ". ସମ୍ବାଦ ଭୁବନେଶ୍ୱର ସଂସ୍କରଣ ୧୪/୦୧/୨୦୧୬ ପୃଷ୍ଠା ୪.
{{cite news}}:|access-date=requires|url=(help)