ବଙ୍ଗଳା ଭାଷା
ବଙ୍ଗଳା ଭାଷା (/bɛnˈɡɔːli/),[୨] ଏହାର ଅନ୍ୟନାମ "ବାଂଲା" (UK: /ˈbʌŋlə/; বাংলা) ନାମରେ ମଧ୍ୟ ପରିଚିତ) ଏକ ଇଣ୍ଡୋ-ଆର୍ଯ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀ ଭାଷା । ଏହା ପ୍ରାଥମିକ ଭାବେ ବଙ୍ଗାଳୀମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଭାରତୀୟ ଉପମହାଦେଶରେ କଥିତ । ଏହା ବଙ୍ଗଳାଦେଶର ଉଭୟ ସରକାରୀ ଏବଂ ସର୍ବାଧିକ କଥିତ ଭାଷା ଏବଂ ହିନ୍ଦୀ ପରେ ଭାରତର ୨୨ଗୋଟି ସରକାରୀ ଭାଷା ମଧ୍ୟରୁ ଦ୍ୱିତୀୟ ବହୁଳ କଥିତ ଭାଷା ।
| ବଙ୍ଗଳା | |
|---|---|
| বাংলা Bangla | |
 ବଙ୍ଗଳା ଲିପିରେ ଲିଖିତ "ବଙ୍ଗଳା" ଶବ୍ଦ | |
| କେଉଁ ଅଞ୍ଚଳ | ବାଁଲାଦେଶ, ଭାରତରେ ମୁଖ୍ୟତଃ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ, ପାକିସ୍ତାନ and significant communities in ୟୁନାଇଟେଡ କିଙ୍ଗଡମ, ଆମେରିକା, ପାକିସ୍ତାନ, ସାଉଦି ଆରବ, ମାଲେସିଆ, ସିଙ୍ଗାପୁର, ୟୁନାଇଟେଡ଼ ଆରବ ଏମିରଟ, ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ, ବର୍ମା, କାନାଡା |
| ସ୍ଥାନ | ବାଁଲାଦେଶ, ନେପାଳ, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ, ତ୍ରିପୁରା, ଆଣ୍ଡମାନ ଓ ନିକୋବର ଦ୍ୱୀପପୁଞ୍ଜ, ଆସାମ, ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ, ଓଡ଼ିଶା, ବିହାର. Widely spoken in ନୂଆ ଦିଲ୍ଲୀ, ମୁମ୍ବାଇ and ବେଙ୍ଗାଳୁରୁ. Prominent speakers in Pune, ହାଇଦ୍ରାବାଦ and ଚେନ୍ନାଇ. |
Native ଭାଷାଭାଷୀ | ପ୍ରକାଶନରେ ଅସୁବିଧା: ଅଜଣା ଚିହ୍ନ "୨" ।[୧] |
ଇଣ୍ଡୋ-ଇଉରୋପୀୟ
| |
| ବଙ୍ଗଳା ଲିପି | |
| Official status | |
କେଉଁଠି ସରକାରୀ ଭାଷା |  ବଙ୍ଗଳାଦେଶ, ଭାରତ (ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ, ତ୍ରିପୁରା and ବାରାକ ଉପତ୍ୟକା) (ଆସାମର କାଛାର, କରିମଗଞ୍ଜ ଓ ହାଇଲାକାଣ୍ଡି) |
| Regulated by | ବଙ୍ଗଳା ଏକାଡେମୀ (ବଙ୍ଗଳାଦେଶ) Paschimbanga Bangla Akademi (ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ) |
| ଭାଷା କୋଡ଼ | |
| ISO 639-1 | bn |
| ISO 639-2 | ben |
| ISO 639-3 | ben |
| Linguasphere | |
 ବଙ୍ଗଳା କଥିତ ଅଞ୍ଚଳ | |
ବଙ୍ଗଳାଦେଶର ସରକାରୀ ଜାତୀୟ ଭାଷା ଏହାର ଆଧୁନିକ ମାନକ ବଙ୍ଗଳା ବା ସାହିତ୍ୟ ବଙ୍ଗଳା ।[୩][୪][୫][୬] । ବଙ୍ଗଳାଦେଶର ୯୮% ଲୋକ ଅନର୍ଗଳ ନିଜ ମାତୃଭାଷା ଭାବେ ବଙ୍ଗଳାରେ କଥାବାର୍ତ୍ତା କରିପାରନ୍ତି ଓ ଏହା ଦେଶର ମୁଖ୍ୟ ଭାବ ବିନିମୟର ଭାଷା ।[୭][୮] ଭାରତ ମଧ୍ୟରେ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ, ତ୍ରିପୁରା ଓ ଆସାମର ବରାକ ଉପତ୍ୟକାରେ ବଙ୍ଗଳା ସରକାରୀ ଭାଷା । ଏହା ଆସାମର ବ୍ରହ୍ମପୁତ୍ର ଉପତ୍ୟକାର ବିଭିନ୍ନ ଅଂଶରେ କଥିତ । ଏହାଛଡ଼ା ବହୁଳ ବଙ୍ଗୋପସାଗରରେ ଥିବା ଆଣ୍ଡାମାନ ଓ ନିକୋବର ଦ୍ୱୀପପୁଞ୍ଜରେ ଏହା ପ୍ରଚଳିତ[୯] ଏବଂ ବିହାର, ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ, ମିଜୋରାମ, ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଓ ଓଡ଼ିଶାରେ ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ ସଂଖ୍ୟାଲଘୁଙ୍କଦ୍ୱାରା କଥିତ । ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ମୋଟ ପ୍ରାୟ ୨୫୦ – ୩୦୦ ମିଲିୟନ ଭାଷାଭାଷୀଙ୍କଦ୍ୱାରା କଥିତ[୧୦] ବଙ୍ଗଳା ଜନସଂଖ୍ୟା ଅନୁସାରେ ବିଶ୍ୱର ସପ୍ତମ ଅଧିକ କଥିତ ଭାଷା ।[୧୧][୧୨]
ଆଧାର ସମ୍ପାଦନା
- ↑ Nationalencyklopedin "Världens 100 största språk 2010" The World's 100 Largest Languages in 2010
- ↑ Laurie Bauer, 2007, The Linguistics Student’s Handbook, Edinburgh
- ↑ "Bangla Language - Banglapedia". en.banglapedia.org. Retrieved 12 September 2018.
- ↑ "Culture, Religion & Language". visitbangladesh.gov.bd. Archived from the original on 12 August 2018. Retrieved 12 September 2018.
- ↑ "Bengali Language". www.britannica.com. Retrieved 12 September 2018.
- ↑ "Bangladesh". www.ethnologue.com. Retrieved 12 September 2018.
- ↑ "National Languages Of Bangladesh". einfon.com. Archived from the original on 2 August 2017. Retrieved 12 September 2018.
- ↑ "5 Surprising Reasons the Bengali Language Is Important". 17 August 2017. Archived from the original on 26 June 2018. Retrieved 3 December 2018.
- ↑ "50th Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India (July 2012 to June 2013)" (PDF). National Commission for Linguistic Minorities. 2014-07-16. Archived from the original (PDF) on 2018-01-02. Retrieved 2018-02-20.
- ↑ Hays, Jeffrey. "BENGALIS - Facts and Details". factsanddetails.com.
- ↑ "The World Factbook — Central Intelligence Agency". www.cia.gov (in ଇଂରାଜୀ). Archived from the original on 2010-01-05. Retrieved 2018-02-21.
- ↑ ଛାଞ୍ଚ:E21
ଅଧିକ ତଥ୍ୟ ସମ୍ପାଦନା
- Bengali Phrasebook at Wikivoyage
- Biswas, Sailendra. Samsada Bangala abhidhana. 7th ed. Calcutta, Sahitya Samsad, 2004. Requires unicode enabled browser.
- Biswas, Sailendra. Samsad Bengali-English dictionary. 3rd ed. Calcutta, Sahitya Samsad, 2000. Requires unicode enabled browser.
- Free Bengali Unicode Solutions.
- The South Asian Literary Recordings Project, The Library of Congress. Bengali Authors.
- Bengali computing resources at TDIL