ଏସ. ଜାନକୀ

ଭାରତୀୟ କଣ୍ଠଶିଳ୍ପୀ

ଏସ. ଜାନକୀ ( ସିସ୍ତଳା ଜାନକୀ ) (ଜନ୍ମ : ୨୩ ଅପ୍ରେଲ ୧୯୩୮), ଜଣେ ଭାରତୀୟ ପ୍ରଚ୍ଛଦପଟ୍ଟ ଗାୟିକା ଓ ସଙ୍ଗୀତ ନିର୍ଦ୍ଦେଶିକା ଅଟନ୍ତି । ସେ ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ବୁଲବୁଲ, ଜାନକୀଆମ୍ମା ଆଦି ନାମରେ ମଧ୍ୟ ପରିଚିତ । ତାଙ୍କ କଣ୍ଠରେ ୪୫୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ଗୀତ ରେକଡ଼ିଂ ହୋଇ ସାରିଛି ।[୧] ସେ ତେଲୁଗୁ, ତାମିଲ, ମାଲୟାଲାମ, ହିନ୍ଦୀ ଓ ଓଡ଼ିଆ ଆଦି ୨୫ଟି ଭାଷାରେ ଗୀତ ରେକଡ଼ିଂ କରିଛନ୍ତି ।[୨][୩] ୧୯୫୭ ମସିହାରେ ତାମିଲ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ବିଧିଇନ ବିଲାୟତୁରୁ ସେ ପ୍ରଚ୍ଛଦପଟ୍ଟ ଗାୟନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ।[୪]

ଏସ. ଜାନକୀ
ଏସ. ଜାନକୀ ୨୦୦୭ ମସିହାରେ
Born
ସିସ୍ତଳା ଜାନକୀ

(1938-04-23) ୨୩ ଅପ୍ରେଲ ୧୯୩୮ (ବୟସ ୮୫)
ପଲ୍ଲପଟ୍ଟଲା, ଗୁଣ୍ଟୁର, ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ
Nationalityଭାରତୀୟ
Other namesଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର କୋକିଳ
Occupationପ୍ରଚ୍ଛଦପଟ୍ଟ ଗାୟିକା
Spouse
ଭି ରାମପ୍ରସାଦ
(m. ୧୯୫୯; ସ୍ୱାମୀଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପ୍ରକାଶନରେ ଅସୁବିଧା: ଅଜଣା ଚିହ୍ନ "୨" ।)
Childrenମୁରଲୀ କୃଷ୍ଣା (ଜନ୍ମ : ୧୯୬୦)
Websitesjanaki.net

"ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ବୁଲବୁଲ" ଭାବରେ ପରିଚିତ ଜାନକୀ [୫] ଚାରିଟି ଜାତୀୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ପୁରସ୍କାର ଏବଂ ୩୩ଟି ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ପୁରସ୍କାର ଜିତିଛନ୍ତି ।[୬] ସେ ମହିଶୂର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ସମ୍ମାନଜନକ ଡକ୍ଟରେଟ , ତାମିଲନାଡୁ ସରକାରଙ୍କ ତରଫରୁ କଲାଇମ୍ମାମଣି ପୁରସ୍କାର ଏବଂ କର୍ଣ୍ଣାଟକ ସରକାରଙ୍କ କର୍ଣ୍ଣାଟକ ରାଜୋତ୍ସବ ପୁରସ୍କାର ପାଇଛନ୍ତି । ୨୦୧୩ ମସିହାରେ ତାଙ୍କୁ ପଦ୍ମ ଭୂଷଣ ପୁରସ୍କାର ମିଳିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସେ ତାକୁ ଅଗ୍ରାହ୍ୟ କରି ଦେଇଥିଲେ ।[୭]

ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ ଏବଂ ପରିବାର ସମ୍ପାଦନା

ଜାନକୀ ୧୯୩୮ ମସିହା ଅପ୍ରେଲ ମାସ ୨୩ ତାରିଖରେ ବ୍ରିଟିଶ ଶାସିତ ଭାରତର ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ରାଜ୍ୟର ଗୁଣ୍ଟୁର ଜିଲ୍ଲାର ପଲ୍ଲପଟ୍ଟଲାଠାରେ (ବର୍ତ୍ତମାନ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶରେ ) ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।[୮] ତାଙ୍କ ପିତା ଶ୍ରୀରାମମୂର୍ତ୍ତୀ ସିସ୍ତଲା ଜଣେ ଆୟୁର୍ବେଦିକ ଡାକ୍ତର ଏବଂ ଶିକ୍ଷକ ଥିଲେ । ସେ ପିଲାଦିନର ଅଧିକାଂଶ ସମୟ ସିର୍ସିଲାରେ ଅତିବାହିତ କରିଥିଲେ ଓ ନଅ ବର୍ଷ ବୟସରେ ମଞ୍ଚରେ ସଙ୍ଗୀତ ପରିବେଷଣର ସୁଯୋଗ ପାଇଥିଲେ । ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ସଙ୍ଗୀତରେ ସେ କୌଣସି ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ତାଲିମ ଗ୍ରହଣ କରିନଥିଲେ ।[୯]

୧୯୫୯ ମସିହାରେ ଜାନକୀ ଭି ରାମପ୍ରସାଦଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ । ରାମପ୍ରସାଦ ଜାନକୀଙ୍କୁ ସଙ୍ଗୀତକ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଧିକ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିଥିଲେ । ୧୯୯୭ ମସିହାରେ ହୃଦ୍‌ଘାତ ହେତୁ ରାମପ୍ରସାଦଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା ।[୧୦] ସେମାନଙ୍କର ଏକମାତ୍ର ପୁଅ ମୁରଲୀକୃଷ୍ଣ ହାଇଦ୍ରାବାଦରେ ରହନ୍ତି ଏବଂ ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀ ଉମା ମୁରଲୀକୃଷ୍ଣ ଜଣେ ଭାରତନାଟ୍ୟମ୍ ଏବଂ କୁଚିପୁଡି ନୃତ୍ୟଶିଳ୍ପୀ । ସେମାନଙ୍କର ବର୍ଷା ଏବଂ ଅପସରା ନାମରେ ଦୁଇଟି ଝିଅ ଅଛନ୍ତି ।

ଜାନକୀ ୫ଟି ଭାରତୀୟ ଭାଷା, ଯଥା ତେଲୁଗୁ, କନ୍ନଡ, ମାଲାୟାଲମ୍, ତାମିଲ ଏବଂ ହିନ୍ଦୀରେ କଥାବାର୍ତ୍ତା କରିପାରନ୍ତି ଏବଂ ୧୫ଟିରୁ ଅଧିକ ଭାଷା ଲେଖିପାରନ୍ତି | ସେ ଜଣେ ବହୁଭାଷୀ ଭାବେ ପରିଚିତ ।[୧୧][୧୨][୧୩][୧୪][୧୫]

ଓଡ଼ିଆ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରରେ ଅବଦାନ ସମ୍ପାଦନା

ଜାନକୀଙ୍କର କିଛି ଲୋକପ୍ରିୟ ଗୀତ :

  • ମା ଲୋ ମହିମାମୟୀ ଆଶିଷ ଦାୟିନୀ
  • ସେ ତ ଭକତ ଭାବରେ ବନ୍ଧା
  • ଦେଖି ସେ ବଣ ମଲ୍ଲୀ ରାଧା ହେଲେ ବାତୁଳୀ
  • ଏଇ ଝିଅଟିର ପାଦ ଟଳମଳ
  • ହୋ ଖିଆଲି ଜହ୍ନ ହୋ ମନୁଆ ଜହ୍ନ
  • କାଗଜ ଫୁଲ ମୁଁ ସୁରଭି ବିହିନ
  • କାଉ ଧାନ ଖାଇଲା ବୋଲି
  • ମମତାର ମଧୁମତୀ ସରମି ଲତିକା
  • ମନର ମଣିଷ ଯଦି
  • ମୋ ମନର ଚଢ଼େଇ
  • ନେଇଯାରେ ମେଘ ମତେ
  • ନିଝୁମ ରାତିର ସାଥି
  • ରଜନୀ ଗୋ ମୋ ପ୍ରିୟ ନୟନେ

ପୁରସ୍କାର ଏବଂ ସମ୍ମାନ ସମ୍ପାଦନା

ପୁରସ୍କାର
ପୁରସ୍କାର କେତେ ଥର
ଜାତୀୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ପୁରସ୍କାର |
୪ଟି
କେରଳ ରାଜ୍ୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ପୁରସ୍କାର |
୧ଟି
ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ରାଜ୍ୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ପୁରସ୍କାର |
୧୦ଟି
ତାମିଲନାଡୁ ରାଜ୍ୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ପୁରସ୍କାର |
୮ଟି
କର୍ଣ୍ଣାଟକ ରାଜୋତ୍ସବ ପୁରସ୍କାର |
୧ଟି
ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ପୁରସ୍କାର |
୧ଟି
ସମୁଦାୟ
୩୫ଟି

ବିଶେଷ ସମ୍ମାନ ସମ୍ପାଦନା

  • ୧୯୮୬ - ତାମିଲନାଡୁ ସରକାରଙ୍କଠାରୁ କଳାଇମ୍ମମଣି
  • ୧୯୮୭ - ମୟୂରୀ ପାଇଁ ସୁରସିଙ୍ଗର ପୁରସ୍କାର (ହିନ୍ଦୀ ସଂସ୍କରଣ)
  • ୧୯୯୭ - ଫିଲ୍ମଫେୟାର ଆଜୀବନ ସଫଳତା ପୁରସ୍କାର - ଦକ୍ଷିଣ
  • ୨୦୦୨ - କେରଳ ସରକାରଙ୍କ ସିନେମା 'ଆଚିଭର ଆୱାର୍ଡ'
  • ୨୦୦୧ - ସଙ୍ଗୀତରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ପ୍ରଦର୍ଶନ ପାଇଁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଜୁରି ସ୍ୱରାଲାୟା ୟେସୁଦାସ ପୁରସ୍କାର
  • ୨୦୦୬ - ପ୍ରିୟ ମହିଳା ପ୍ରଚ୍ଛଦପଟ୍ଟ ଗାୟକ ବିଜୟ ପୁରସ୍କାର
  • ୨୦୦୯ - କନ୍ନଡ ସିନେମାରେ ଅବଦାନ ପାଇଁ ମହିଶୂର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ସମ୍ମାନଜନକ ଡକ୍ଟରେଟ
  • ୨୦୧୧ - କର୍ଣ୍ଣାଟକର "ବାସଭା ଭୂଷଣ" ପୁରସ୍କାର
  • ୨୦୧୨ - ଭାରତୀୟ ସିନେମା ବିଜୟ ସଙ୍ଗୀତ ପୁରସ୍କାରର ଏଭରଗ୍ରୀନ୍ ଭଏସ୍
  • ୨୦୧୩ - ମା ସଙ୍ଗୀତ ଜୀବନବ୍ୟାପି ସାଫଳ୍ୟ ପୁରସ୍କାର
  • ୨୦୧୩ - ପଦ୍ମ ଭୂଷଣ
  • ୨୦୧୩ - ଉଦୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ପୁରସ୍କାର
  • ୨୦୧୪ - କର୍ଣ୍ଣାଟକ ରାଜ୍ୟୋତ୍ସବ ପୁରସ୍କାର
  • ୨୦୧୫ - ସମସ୍ତ ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତୀୟ ଭାଷାରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଅବଦାନ ପାଇଁ ରେଡିଓ ମିର୍ଚିରୁ ଲାଇଫ୍ ଟାଇମ୍ ଆଚିଭମେଣ୍ଟ ଆୱାର୍ଡ
  • ୨୦୧୬ - ସମସ୍ତ ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତୀୟ ଭାଷାରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଅବଦାନ ପାଇଁ ସୀମା ଲାଇଫ୍ ଟାଇମ୍ ଆଚିଭମେଣ୍ଟ ଆୱାର୍ଡ
  • ୨୦୧୮ - ଲାଇଫ୍ ଟାଇମ୍ ଆଚିଭମେଣ୍ଟ ଆୱାର୍ଡ |
  • ୨୦୧୯- ତାମିଲନାଡୁ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ସଂଗୀତ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅତୁଳନୀୟ ଅବଦାନ ପାଇଁ ଏମଏସ ସବବୁଲକ୍ଷ୍ମୀ ଜାତୀୟ ପୁରସ୍କାରର ପ୍ରଥମ ପ୍ରାପକ

ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପୁରସ୍କାର ସମ୍ପାଦନା

  • ଏମଏସ ବାବୁରାଜ ପୁରସ୍କାରର ପ୍ରଥମ ପ୍ରାପକ
  • ପି ସୁଶିଳା ଟ୍ରଷ୍ଟ ଜାତୀୟ ପୁରସ୍କାରର ପ୍ରଥମ ପ୍ରାପକ
  • ଭି ଡାକସିନାମୋର୍ଥୀ ପୁରସ୍କାରର ପ୍ରଥମ ପ୍ରାପକ
  • ମାଧବପେଡି ସାଥିମ୍ ପୁରସ୍କାର
  • ମାଲାୟାଲମ୍ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ସଙ୍ଗୀତରେ ଅବଦାନ ପାଇଁ ଭାୟାଲର୍ ପୁରସ୍କାର
  • ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ସରକାରଙ୍କ ତରଫରୁ ଗୀତା ଦତ୍ତ ପୁରସ୍କାର
  • ଚି ଉଦୟଶଙ୍କର ପୁରସ୍କାର
  • ସଂଗୀତ ଗଙ୍ଗା ଗୟାନା ପୁରସ୍କାର
  • ସଂଗୀତା କାଲେବେଦିକାଙ୍କଦ୍ୱାରା ସଂଗୀତ ରଥନା
  • ଶତାବ୍ଦୀର ଗାୟକ ପୁରସ୍କାର
  • ୨୦୧୪ ମସିହାରେ ମାନ୍ନା ଦେ ପୁରସ୍କାର୍
  • ୨୦୧୪ ମସିହାରେ ଗାୟକ ଜିକ୍କି ପୁରସ୍କାର
  • ୨୦୧୫ ମସିହାରେ ଡକ୍ଟର ରାଜକୁମାର ପୁରସ୍କାର
  • ରାମୁ କରିଆଟ୍ ଫାଉଣ୍ଡେସନ୍ ପୁରସ୍କାରର ପ୍ରଥମ ପ୍ରାପକ
  • ଗଲ୍ଫ ମାଲାୟାଲମ୍ ସଂଗୀତ ପୁରସ୍କାର

ଆଧାର ସମ୍ପାଦନା

  1. "S Janaki returns to playback singing". The Times of India. 5 December 2018.
  2. "YouTube". www.youtube.com.
  3. "Legendary singer S. Janaki ends her illustrious career with soulful lullaby in Pathu Kalpanakal, watch video". Indian Express. 4 October 2016.
  4. "I want to stop singing when I am doing well, says S Janaki". Deccan Chronicle. 4 October 2016.
  5. Jayakumar, G. (18 April 2008). "Sing in your natural voice". The Hindu. Archived from the original on 21 April 2008. Retrieved 16 February 2021.
  6. "Singing straight from the heart". The Hindu. Chennai, India. 5 April 2007. Retrieved 30 December 2010.
  7. "Veteran singer S Janaki refuses to accept Padma Awards". CNN-IBN. Archived from the original on 2015-03-03. Retrieved 27 January 2013.
  8. "Timeless voice". The Hindu. Chennai, India. 29 June 2007. Archived from the original on 8 November 2012. Retrieved 16 February 2021.
  9. "YouTube". www.youtube.com.
  10. "Hotstar". www.hotstar.com.
  11. "YouTube". www.youtube.com.
  12. "YouTube". www.youtube.com.
  13. "Hotstar". www.hotstar.com.
  14. "YouTube". www.youtube.com.
  15. "YouTube". www.youtube.com.