ଏମ. ଏସ. ସୁବୁଲକ୍ଷ୍ମୀ

କର୍ଣ୍ଣାଟକୀ ଗାୟକ, ଗାୟିକା

ମଦୁରୈ ଷଣମୁଖବଡ଼ିବୁ ସୁବୁଲକ୍ଷ୍ମୀ (୧୬ ସେପ୍ଟେମ୍ବର , ୧୯୧୬ - ୨୦୦୪) କର୍ଣ୍ଣାଟକ ସଙ୍ଗୀତର ବହୁ ପ୍ରଚଳିତ ସଂଗୀତକାର ଥିଲେ । ମୁଖ୍ୟତଃ ସେ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ସଂଗୀତରେ ଏମ.ଏସ. ଅକ୍ଷରରେ ଜଣା ଯା'ନ୍ତି ।

ଏମ. ଏସ. ସୁବୁଲକ୍ଷ୍ମୀ
M. S. Subbulakshmi wearing saree of a colour which has become synonymous to her name - MS Blue.
Background information
Also known asM.S.
ଜନ୍ମ(1916-09-16)୧୬ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯୧୬
Madurai, Madras Presidency, India
ଜନ୍ମସ୍ଥାନIndia
ମୃତ୍ୟୁ୧୧ ଡିସେମ୍ବର ୨୦୦୪(2004-12-11) (ବୟସ ୮୮)
Chennai, Tamil Nadu, India
ଶୈଳୀIndian classical music
ପେଷାClassical vocalist
କାର୍ଯ୍ୟକାଳ1930–2004
ଲେବଲHMV
ଏମ. ଏସ. ସୁବୁଲକ୍ଷ୍ମୀ

ଜୀବନ ସମ୍ପାଦନା

ସୁବୁଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ଜନ୍ମ (୧୬ ଡିସେମ୍ବର ୧୯୧୬)ରେ ତାମିଲନାଡୁର ମଦୁରୈ ସହରରେ ହୋଇଥିଲା । ସେ ବାଲ୍ୟକାଳରୁ ସଂଗୀତ ଶିକ୍ଷଣ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ଏବଂ ୧୦ ବର୍ଷ ବୟସରେ ହିଁ ନିଜର ପ୍ରଥମ କ୍ୟାସେଟ ରେକର୍ଡ କରିଥିଲେ । ଏହାପରେ "ଶୋମ୍ମଙ୍ଗୁଡୀ ଶ୍ରୀନିବାସ ଅୟ୍ୟର"ଙ୍କଠାରୁ କର୍ଣ୍ଣାଟକ ସଙ୍ଗୀତ ରେ, ତଥା "ପଣ୍ଡିତ ନାରାୟଣ ବ୍ୟାସ"ଙ୍କଠାରୁ ହିନ୍ଦୁସ୍ତାନୀ ସଙ୍ଗୀତରେ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥିଲେ । ନିଜର ୧୭ ବର୍ଷ ଆୟୁରେ ଚେନ୍ନାଇର ବିଖ୍ୟାତ ମ୍ୟୁଜିକ ଏକାଡେମୀରେ ସଙ୍ଗୀତ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ କରିଥିଲେ । ଏହାପରେ ମାଲାୟାଲାମରୁ ନେଇ ପଞ୍ଜାବ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭାରତର ଅନେକ ଭାଷାରେ ଗୀତ ରେକର୍ଡ କଲେ ।

ଅଭିନୟ ସମ୍ପାଦନା

ସୁବୁଲକ୍ଷ୍ମୀ ବହୁ ଫିଲ୍ମରେ ଅଭିନୟ କରିଛନ୍ତି । ୧୯୪୫ ମସିହାର ମୀରା ଫିଲ୍ମରେ ତାଙ୍କର ମୁଖ୍ୟ ଭୂମିକା ସବୁଠାରୁ ସ୍ମରଣୀୟ ହୋଇଛି । ଏହି ଫିଲ୍ମ ତାମିଲ ତଥା ହିନ୍ଦୀ ଭାଷାରେ ତିଆରି ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ସେଥିରେ ବହୁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ମୀରା ଭଜନ ମଧ୍ୟ ଗାଇଥିଲେ ।

ପ୍ରସଂଶା ସମ୍ପାଦନା

ବହୁ ପ୍ରଚଳିତ ସଂଗୀତକାରମାନେ ସୁବୁଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ସଙ୍ଗୀତର ତାରିଫ କରିଥିଲେ । ଲତା ମଙ୍ଗେଶକର ତାଙ୍କୁ "ତପସ୍ୱିନୀ" କହିଥିଲେ । ଉସ୍ତାଦ ବଡେ ଗୁଲାମ ଅଲ୍ଲୀ ଖାଁ ତାଙ୍କୁ "ସୁ ସ୍ୱରଲକ୍ଷ୍ମୀ" ଡାକିଥିଲେ, ତଥା କିଶୋରୀ ଆମନୋକର ତାଙ୍କୁ "ଅଷ୍ଟମ ସ୍ୱର" କହିଥିଲେ ଯାହା ସଙ୍ଗୀତର ସାତ ସ୍ୱରରୁ ଉଞ୍ଚା ଅଟେ । ଭାରତର ବହୁ ମାନନୀୟ ନେତା ଯେପରି ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ ଏବଂ ପଣ୍ଡିତ ନେହେରୁ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ସଙ୍ଗୀତର ପ୍ରଶଂସକ ଥିଲେ । ଏମ. ଏସ. ସୁବୁଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କୁ କଳା କ୍ଷେତ୍ରରେ ପଦ୍ମଭୂଷଣରେ ୧୯୫୪ [୧] ମସିହାରେ ସମ୍ମାନିତ କରାଗଲା ।

ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ର ସଂଘ ସମ୍ପାଦନା

ସେ ପ୍ରଥମ ଭାରତୀୟ ଯିଏ କି ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ର ସଂଘ (en:United Nations) ସଭାରେ ସଂଗୀତ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିଲେ , ତଥା ସେ ପ୍ରଥମ ମହିଳା ଯାହାଙ୍କୁ କର୍ଣ୍ଣାଟକ ସଙ୍ଗୀତରେ ସର୍ବୋତ୍ତମ ପୁରସ୍କାର "ସଙ୍ଗୀତ କଳାନିଧି" ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥିଲା । ୧୯୯୮ ମସିହାରେ ତାଙ୍କୁ ଭାରତର ସର୍ବୋତ୍ତମ ନାଗରିକ ପୁରସ୍କାର ଭାରତ ରତ୍ନ ପ୍ରଦାନ କରାଗଲା । ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ର ସଂଘ ସୁବୁଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ଜନ୍ମ ଶତାବ୍ଦୀ ଉପଲକ୍ଷେ ଏକ ଡାକଟିକେଟ ଜାରି କଲେ ।[୨]

ଶେଷ ଜୀବନ ସମ୍ପାଦନା

ଶ୍ରୀମତୀ ସୁବୁଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ଦେହାନ୍ତ ୨୦୦୪ ମସିହାରେ ଚେନ୍ନାଇରେ ହୋଇଥିଲା ।

ପୁରସ୍କାର / ସମ୍ମାନ ସମ୍ପାଦନା

  • 1954 ମସିହାରେ ପଦ୍ମଭୂଷଣ[୧]
  • 1956 ମସିହାରେ ସଙ୍ଗୀତ ନାଟକ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର
  • 1968 ମସିହାରେ ସଙ୍ଗୀତ କଳାନିଧି
  • 1975 ମସିହାରେ ପଦ୍ମ-ବିଭୂଷଣ[୧]
  • 1988 ମସିହାରେ କାଳିଦାସ ସମ୍ମାନ
  • 1990 ମସିହାରେ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ଆୱାର୍ଡ

ଭାରତରତ୍ନରେ ସମ୍ମାନିତ ପ୍ରଥମ ମହିଳା ସଙ୍ଗୀତଜ୍ଞ

ଦସ୍ତଖତ ସମ୍ପାଦନା

 

ଆଧାର ସମ୍ପାଦନା

  1. ୧.୦ ୧.୧ ୧.୨ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from the original (PDF) on 15 ଅକ୍ଟୋବର 2015. Retrieved 21 ଜୁଲାଇ 2015.
  2. http://www.samacharjagat.com/news/international/ms-subbulakshmi-will-issue-stamps-to-commemorate-the-centenary-of-the-birth-of-the-united-nations-79179