ମାନ୍ନା ଦେ
ପ୍ରବୋଧ ଚନ୍ଦ୍ର ଦେ (୧ ମେ ୧୯୧୯-୨୪ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୧୩), ରଙ୍ଗମଞ୍ଚ ଦୁନିଆଁରେ ମାନ୍ନା ଦେ ନାମରେ ପରିଚିତ, ଜଣେ ଭାରତୀୟ ପାର୍ଶ୍ୱ ଗାୟକ । ସେ ୧୯୪୨ ମସିହାରେ ହିନ୍ଦୀ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ତମନ୍ନାରୁ ନିଜର ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଜୀବନ ଆରମ୍ଭ କରି ୨୦୧୩ ମସିହା ମଧ୍ୟରେ ୪୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ଗୀତରେ କଣ୍ଠଦାନ କରିଛନ୍ତି । ସେ ୧୯୭୧ ମସିହାରେ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କଦ୍ୱାରା ପଦ୍ମଶ୍ରୀ ପୁରସ୍କାର , ୨୦୦୫ ମସିହାରେ ପଦ୍ମଭୂଷଣ ପୁରସ୍କାର ଏବଂ ୨୦୦୭ ମସିହାରେ ଦାଦା ସାହେବ ଫାଲକେ ପୁରସ୍କାରରେ ସମ୍ମାନିତ ହୋଇଥିଲେ । ମାନ୍ନା ଦେ ମୂଖ୍ୟତଃ ହିନ୍ଦୀ ଓ ବଙ୍ଗଳା ସଂଗୀତରେ କଣ୍ଠଦାନ କରିଛନ୍ତି । ତାହା ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କେତେକ ଭାରତୀୟ ଭାଷାରେ ମଧ୍ୟ କଣ୍ଠଦାନ କରିଛନ୍ତି । ୨୦୧୩ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୨୪ ତାରିଖରେ ବାଙ୍ଗାଲୋରଠାରେ ୯୪ ବର୍ଷ ବୟସରେ ତାଙ୍କର ପରଲୋକ ଘଟିଥିଲା ।
ମାନ୍ନା ଦେ | |
|---|---|
 ୨୦୦୭ ଦାଦା ସାହେବ ଫାଲକେ ପୁରସ୍କାର ସମାରୋହରେ ମାନ୍ନା ଦେ | |
| Background information | |
| ମୂଳ ନାମ | মান্না দে |
| ଜନ୍ମ ସମୟରେ ନାମ | ପ୍ରବୋଧ ଚନ୍ଦ୍ର ଦେ |
| Also known as | ମାନ୍ନା ଦେ |
| ଜନ୍ମ | ମଇ ୧, ୧୯୧୯
କଲିକତା, ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତ |
| ମୃତ୍ୟୁ | ୨୪ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୧୩ (ବୟସ ୯୪) ବାଙ୍ଗାଲୋର, ଭାରତ |
| ଶୈଳୀ | ପାର୍ଶ୍ୱ ଗାୟକ |
| ପେଷା | ଗାୟକ |
| ବାଦ୍ୟଯନ୍ତ୍ର | କଣ୍ଠସଂଗୀତ ଗାୟକ |
| କାର୍ଯ୍ୟକାଳ | ୧୯୪୨-୨୦୧୩ |
| ୱେବସାଇଟ | www |
ହିନ୍ଦୀ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରରେ ପ୍ରବେଶ
ସମ୍ପାଦନା୧୯୪୨ରେ ଦେ କ୍ରିଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ଦେଙ୍କ ସହିତ ବମ୍ବେକୁ ଯାଇଥିଲେ । ସେଠାରେ ସେ ପ୍ରଥମେ କ୍ରିଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ଦେଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଓ ପରେ ସଚିନ ଦେବ ବର୍ମନ ଅଧୀନରେ ସହ ସଂଗୀତ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଭାବେ କାମ କରିଥିଲେ । ମାନ୍ନା ଦେ ଯେତେବେଳେ ହିନ୍ଦୀ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରରେ ସଂଗୀତ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଭାବେ କାମ କରୁଥିଲେ , ସେତେବେଳେ ସେ ଉସ୍ତାଦ ଅମନ ଅଲ୍ଲୀ ଖାନ ଓ ଉସ୍ତାଦ ଅବଦୁଲ ରେହମାନ ଖାନଙ୍କଠାରୁ ହିନ୍ଦୀ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ସଙ୍ଗୀତ ଶିଖୁଥିଲେ ।
ହିନ୍ଦୀ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରରେ ଜୀବନ
ସମ୍ପାଦନାଦେ ପ୍ରଥମେ ୧୯୪୨ରେ ହିନ୍ଦୀ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ତମନ୍ନାରୁ ପ୍ରଚ୍ଛଦପଟ୍ଟ ଗାୟକ ଭାବେ ନିଜର ସଙ୍ଗୀତ ଜୀବନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ସୁରୟାଙ୍କ ସହିତ କ୍ରିଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ଦେ ଓ ମନ୍ନା ଏକାଠି ମିଶି ଗାଇଥିବା "ଜାଗୋ ଆୟି ଉଷା ପନ୍ଛି ବୋଲେ ଜାଗୋ" ତାଙ୍କ ଜୀବନର ପ୍ରଥମ ସଫଳ ସଂଗୀତ ଥିଲା । ୧୯୫୨ରେ ବଙ୍ଗଳା ଓ ମରାଠୀ ଭାଷାରେ ନିର୍ମିତ "ଅମର ଭୁପାଲି'' ଫିଲ୍ମରେ କଣ୍ଠଦାନ କରି ବଙ୍ଗାଳୀ ଓ ମରାଠୀ ସିନେ ଜଗତରେ ଦେ ନିଜକୁ ଏକ ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରଚ୍ଛଦପଟ୍ଟ ଗାୟକଭାବେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ କରିଥିଲେ । ୧୯୪୮-୧୯୫୪ ଅନେକ ଭାରତୀୟ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ସଂଗୀତ ଓ ପପ୍ ସଂଗୀତର ମିଶ୍ରଣ ଥିବା ଗୀତଗୁଡିକୁ ଗାଇ ସେ ନିଜର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପ୍ରତିଭା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ । ୧୯୫୩ ମସିହାରେ ସେ ପ୍ରଥମେ ହିନ୍ଦୀ ଗଜଲ୍ ଗାଇବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ୧୯୫୩ରେ ନିର୍ମିତ "ଦୋ ବିଘା ଜମିନ୍"''ରେ ସଲିଲ୍ ୈଚୋଧରୀଦ୍ୱାରା ରଟିତ ୨ଟି ହିଟ୍ ସଂଗୀତରେ କଣ୍ଠଦାନ କରି ସେ ସାରା ଦେଶରେ ପ୍ରସିଦ୍ଧି ଅର୍ଜନ କରିଥିଲେ । ୧୯୫୭ରେ ୯୫ ଓ ୧୯୫୮ରେ ୬୪ଟି ହିନ୍ଦୀ ଗୀତ ଗାଇ ସେ ସଫଳତାର ଶିଖର ଛୁଇଁଥିଲେ । ୧୯୫୩-୧୯୬୯ ମସିହା ଥିଲା ହିନ୍ଦୀ ସିନେ ଜଗତରେ ଦେ'ଙ୍କ ପାଇଁ ସଫଳତା ତୋଳି ଧରିବାର ସମୟ । ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ସେ ୭୫୮ଟି ହିନ୍ଦୀ ସଂଗୀତ ରେକର୍ଡ କରିଥିଲେ । ୧୯୯୨ ମସିହାରୁ ସେ ହିନ୍ଦୀ ସଂଗୀତ ଦୁନିଆରୁ ଦୁରେଇ ଗଲେ । ସେ ଶେଷଥର ପାଇଁ ୨୦୦୬ରେ ମୁକ୍ତିଲାଭ କରିଥିବା ହିନ୍ଦୀ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଉମାରରେ ସୋନୁ ନିଗମ ଓ କବିତା କ୍ରିଷ୍ଣମୂର୍ତ୍ତୀଙ୍କ ସହିତ ଗାଇଥିଲେ । ମାନ୍ନା ଦେ ୧୦୨ରୁ ଅଧିକ ସଂଗୀତ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ସହ କାମ କରିଥିଲେ ।
ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀବନ
ସମ୍ପାଦନା୧୯୫୩ ଡିସେମ୍ବରରେ ମାନ୍ନା ଦେ ସୁଲୋଚନା କୁମାରନଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ । ସୁଲୋଚନା କେରଳର କନ୍ନୁରର ବାସିନ୍ଦା । । ମାନ୍ନାଙ୍କ ୨ଟି ଝିଅ ଅଛନ୍ତି, ତାଙ୍କ ନାମ ସୁରୋମା ଓ ସୁମିତା । ଜାନୁୟାରୀ ୨୦୧୨ରେ ସୁଲୋଚନା କ୍ୟାନ୍ସରରେ ବେଙ୍ଗାଲୁରୁରେ ମରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ମୁମ୍ବାଇ ଛାଡି ବେଙ୍ଗାଲୁରୁର କଲ୍ୟାଣ ନଗରକୁ ଚାଲି ଆସିଲେ । ଛାତିରେ ଇନ୍ ଫେକ୍ସନ ହେବାରୁ ଦେଙ୍କୁ ୮ ଜୁନ୍ ୨୦୧୩ରେ ବେଙ୍ଗାଲୁର ଡାକ୍ତରଖାନାର ICUରେ ଭର୍ତ୍ତି କରାଗଲା । ଶେଷରେ ୨୪ ଅକ୍ଟୋବରରେ ନାରାୟଣ ହୃଦୟାଳୟରେ ଶେଷ ନିଃଶ୍ୱାସ ତ୍ୟାଗ କଲେ ।
ପୁରସ୍କାର ଓ ସମ୍ମାନ
ସମ୍ପାଦନାଦେ ପଦ୍ମଶ୍ରୀ ଓ ପଦ୍ମ ଭୁଷଣରେ ସମ୍ମାନିତ ହୋଇଛନ୍ତି । ୧. ୧୯୬୯- ହିନ୍ଦୀ ଫିଲ୍ମ ମେରେ ହୁଜୁର୍ ପାଇଁ ନ୍ୟାସନାଲ୍ ଫିଲ୍ମ ଆଓ୍ବାର୍ଡ ଫର୍ ବେଷ୍ଟ ପ୍ରଚ୍ଛଦପଟ୍ଟ ଗାୟକ ୨. ୧୯୭୧- ହିନ୍ଦୀ ଫିଲ୍ମ ମେରା ନାମ ଜୋକର ଓ ବଙ୍ଗଳା ଫିଲ୍ଣ ନିଶି ପଦ୍ମ ପାଇଁ ନ୍ୟାସନାଲ୍ ଫିଲ୍ମ ଆଓ୍ବାର୍ଡ ଫର୍ ବେଷ୍ଟ ପ୍ରଚ୍ଛଦପଟ୍ଟ ଗାୟକ
ଆଧାର
ସମ୍ପାଦନା- ↑ "Padmabhusan Manna Dey". Mannadey.in. Retrieved 22 October 2012.
ଅଧିକ ତଥ୍ୟ
ସମ୍ପାଦନା- Manna Dey Sangeet Academy
- "Being Manna Dey: The modest musical maestro" - IBNLive interview Archived 2008-12-01 at the Wayback Machine.
 | ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗଟି ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ । ଆପଣ ଏହାକୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ କରି ଉଇକିପିଡ଼ିଆକୁ ସମୃଦ୍ଧ କରିପାରିବେ । |