ତ୍ରିନାଥ ପଟ୍ଟନାୟକ

ତ୍ରିନାଥ ପଟ୍ଟନାୟକ (ଜନ୍ମ: ୧ ମଇ ୧୯୫୧) ଜଣେ ଭାରତୀୟ ଓଡ଼ିଆ-ଭାଷୀ କବି, ଗୀତିକାର, ଗବେଷକ, କଥାକାର, ନାଟ୍ୟକାର ଓ ଶିଶୁ ସାହିତ୍ୟିକ । ସମାଜ, ପ୍ରଜାତନ୍ତ୍ର, ସମ୍ବାଦ, ଧରିତ୍ରୀ ଆଦି ଖବରକାଗଜ ଏବଂ ଶିଶୁସାହିତ୍ୟ ପତ୍ରିକାମାନଙ୍କରେ ତାଙ୍କ ରଚନାବଳୀ ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି । ନିଜ ସାମଗ୍ରୀକ କୃତିତ୍ୱ ପାଇଁ ସେ ୨୦୨୩ରେ ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡ଼େମୀ ଦ୍ୱାରା ବରିଷ୍ଠ ସାହିତ୍ୟିକ ସମ୍ମାନ ପାଇଥିଲେ ।

ତ୍ରିନାଥ ପଟ୍ଟନାୟକ
ଜନ୍ମ ଓ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ	(1951-05-01) ୧ ମଇ ୧୯୫୧
ମୃତ୍ୟୁ	ଓଡ଼ଗାଁ ନୟାଗଡ଼
ଭାଷା	ଓଡ଼ିଆ
ଜାତୀୟତା	ଭାରତୀୟ
ଜୀବନସାଥୀ	ଛାୟାପୂରବୀ ପଟ୍ଟନାୟକ
ପିତାମାତା	ଭାଗବତ ପଟ୍ଟନାୟକ (ପିତା), ହାରାମଣି ଦେବୀ (ମାତା)

ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଜୀବନୀ

ତ୍ରିନାଥ ପଟ୍ଟନାୟକ ନୟାଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲାର ଓଡ଼ଗାଁ ରେ ୧୯୫୧ ମସିହାରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସେ କୋରପୀଠ ବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷା, ଓଡ଼ଗାଁ ରଘୁନାଥବିଦ୍ୟାପୀଠରୁ ଏକାଦଶ, ପୁରୀ ସଦାଶିବ ସଂସ୍କୃତ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ସଂସ୍କୃତରେ ପିଜି କରିବା ପରେ ଭାରତୀୟ ତନ୍ତ୍ର ସାହିତ୍ୟ (ହିନ୍ଦୀ) ଉପରେ ଥେସିସ୍ ଲେଖି ୧୯୯୫ରେ ଡକ୍ଟରେଟ୍ ଲାଭ କଲେ । ୧୯୭୮ରୁ ଶିକ୍ଷକତା ବୃତ୍ତିରେ ନିୟୋଜିତ ରହି ୨୦୦୯ରେ ଅବସର ନେଲେ । ପିତାମାତାଙ୍କ ଠାରୁ ଅନୁପ୍ରାଣୀତ ହୋଇ ଖୁବ୍ କମ୍ ବୟସରୁ ଲେଖାଲେଖି ପ୍ରତି ଆକୃଷ୍ଟ ହେଲେ । ୮ମ/୯ମ ଶ୍ରେଣୀରେ ସେ ଲେଖିଥିବା କିଛି ଗୀତ ତତ୍କାଳୀନ ପାଲାକାର, ଦସକାଠିଆ କଳାକାରମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ରାଜାଙ୍କ ଉଆସରେ ପ୍ରଦର୍ଶିତ ହୋଇ ଆଦୃତ ହୋଇଥିଲା । ପ୍ରାଚୀନ କାବ୍ୟକବିତାରେ ରୁଚି ରଖିଥିବା ତ୍ରିନାଥ ସାହିତ୍ୟର ବିଭିନ୍ନ ବିଭାଗରେ ନିରନ୍ତର ଲେଖନୀ ଚାଳନା କରି ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି ଶତାଧିକ ପୁସ୍ତକ । ୧୯୭୦ରେ ତାଙ୍କର ପାର୍ବତୀ ତପସ୍ୟା ପୁସ୍ତକଟି ବ୍ରହ୍ମପୁରର ରାଧାକୃଷ୍ଣ ପୁସ୍ତକାଳୟ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା । ପୁନଶ୍ଚ ସଚ୍ଚି ରାଉତରାୟଙ୍କ ମୁଖବନ୍ଧରେ ପ୍ରକାଶିତ ତାଙ୍କ ଲଳିତବସନ୍ତ ଅଭିସାର ପୁସ୍ତକଟି ଲାଇବ୍ରେରୀ କଙ୍ଗ୍ରେସ୍ ଅଫ୍ ଆମେରିକା ଦ୍ୱାରା ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲା । ଜଣେ ସଂଗ୍ରାହକ ଭାବେ ସେ ବିଭିନ୍ନ ଭାଷାର ବହି ସଂଗ୍ରହ କରି ଏକ ପାଠାଗାର ସ୍ଥାପନ କରିଛନ୍ତି । ୧୯୮୪ରୁ ମାସିକ ପତ୍ରିକା ଆଲୌକିକ ଶକ୍ତି, ୨୦୦୦ରୁ ତ୍ରୟମାସିକ ଧର୍ମପଥ ଓ ୨୦୦୮ରୁ ସାମୟିକ ପତ୍ରିକା ପ୍ରାଚୀ ପରିକ୍ରମା ସମ୍ପାଦନା କରିଆସୁଛନ୍ତି । ପୁଣି କବିସୂର୍ଯ୍ୟ ଗ୍ରନ୍ଥାବଳୀ, କାଳିଦାସ ଗ୍ରନ୍ଥାବଳୀ, ଦୀନକୃଷ୍ଣ ଗ୍ରନ୍ଥାବଳୀ, ପ୍ରାଚୀନ କାବ୍ୟକବିତା ଓ ଚଉତିଶାମାଳା, ବାଙ୍କାଦାଶ ଚଉପଦୀ ସଂଗ୍ରହ, ଓଡ଼ିଆ ପ୍ରହେଳି ସଂଗ୍ରହ ଦନାଇ ଦାସ ବୋଲି, ରାଧାନାଥ ଗ୍ରନ୍ଥାବଳୀ ଆଦି ସମ୍ପାଦନା କରିଛନ୍ତି ।

ରଚନାବଳୀ

• ଲଳିତବସନ୍ତ ଅଭିସାର
• ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତିରେ ଦେବଦେବୀ ଓ ଦେବତା ମହିମା
• ପୁରାଣ ତତ୍ତ୍ୱଶାସ୍ତ୍ର
• ଔଷଧୀୟ ବୃକ୍ଷଲତା
• ତୁଳସୀ
• ରୁଦ୍ରାକ୍ଷ
• ବ୍ୟାଘ୍ର ସୁନ୍ଦରୀର ଅଭିସାର
• ଗୃହସ୍ଥ ଗୀତା
• ସୁଶ୍ରୁତ ସଂହିତା
• ମହାକବି ବ୍ୟାସଦେବ
• ଆମ ଶରୀରର ରୋଗ
• ବାସ୍ତୁଶାସ୍ତ୍ର
• ଝଡ଼ାଫୁଙ୍କା
• ଦଗ୍ଧ ଗୋଲାପର କଥା
• ଶହେଟି ରାତି ଶହେଟି ପ୍ରୀତି
• ଚନ୍ଦ୍ରକାନ୍ତା
• ମହାକବି ମହର୍ଷି ବାଲ୍ମିକୀ
• ସତ ମିଛର ଖେଳ (ବ୍ୟଙ୍ଗ ଗଳ୍ପ)
• ପୁରାଣ ତତ୍ତ୍ବ ବିମର୍ଶ
• ପୁରାଣ ତତ୍ତ୍ବ ଶାସ୍ତ୍ର
• ପ୍ରାଚୀ ମାହାତ୍ମ୍ୟ
• ଶ୍ରୀ ଚଣ୍ଡୀ ତତ୍ତ୍ବ ମାନସ
• ପୁରାଣ ଜ୍ଞାନ ସଞ୍ଚୟନ
• ପରଂବ୍ରହ୍ମ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ও ନବକଳେବର ଲୀଳା
• ଆମ ଶରୀର ଓ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ

ସମ୍ମାନ

• ଅର୍କପ୍ରଜ୍ଞା ସମ୍ମାନ ୨୦୨୪
• ୧୯୮୫-୮୬ରେ ଆୟୋଜିତ ସର୍ବ-ଭାରତୀୟ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ସମ୍ମେଳନରେ ତତ୍ତ୍ୱ ସରସ୍ୱତୀ ସମ୍ମାନ
• ୧୯୭୬ରେ ଯଦୁମଣି ସାରସ୍ୱତ ସମ୍ମାନ
• ଜନଶିକ୍ଷା ଲେଖକ ସମ୍ମାନ
• ମହାଚାର୍ଯ୍ୟ ବୃହସ୍ପତି ସମ୍ମାନ
• ନୀଳାଚଳ ମାଧୁରୀ ସମ୍ମାନ
• ସାହିତ୍ୟ ରତ୍ନ ସମ୍ମାନ
• ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଜୟନ୍ତୀ ସମ୍ମାନ
• ରାଷ୍ଟ୍ରଦୀପ ଗଳ୍ପ ସମ୍ମାନ
• ୨୦୧୨ - ରାଜଧାନୀ ପୁସ୍ତକମେଳା ପୁରସ୍କାର ସତ ମିଛର ଖେଳ ପାଇଁ
• ପୂର୍ବାଶା ସାହିତ୍ୟ ସମ୍ମାନ
• ସନ୍ଥ ଅରକ୍ଷିତ ଦାସ ସମ୍ମାନ
• ଧନ୍ୱନ୍ତରୀ ସମ୍ମାନ
• ପ୍ରାଚୀ ଗୌରବ ସମ୍ମାନ
• ପଠାଣି ସାମନ୍ତ ସାହିତ୍ୟ ସମ୍ମାନ