ସୋଡ଼ିଅମ ଥାୟୋସଲଫେଟ (ଡାକ୍ତରୀ ବ୍ୟବ‌ହାର)

ସୋଡ଼ିଅମ ଥାୟୋସଲଫେଟ
	Sodium thiosulfate, structural formula
Clinical data
Trade names	Versiclear, others
AHFS/Drugs.com
Pregnancy; category	US: C (Risk not ruled out) ; ;
ATC code	V03AB06 (WHO) ;
Identifiers
	IUPAC name ସୋଡ଼ିଅମ ଥାୟୋସଲଫେଟ;
CAS Number	10102-17-7;
PubChem CID	24477;
ChemSpider	22885;
UNII	L0IYT1O31N;
ChEBI	CHEBI:132112;
Chemical and physical data
Formula	Na2S2O3
Molar mass	158.108
3D model (JSmol)	Interactive image;
	SMILES [O-]S(=O)(=S)[O-].[Na+].[Na+];
	InChI InChI=1S/2Na.H2O3S2/c;;1-5(2,3)4/h;;(H2,1,2,3,4)/q2*+1;/p-2; Key:AKHNMLFCWUSKQB-UHFFFAOYSA-L;

ସୋଡ଼ିଅମ ଥାୟୋସଲଫେଟ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Sodium thiosulfate ବା sodium thiosulphate) ଏକ ଔଷଧ ଯାହା ସାଇନାଇଡ ବିଷକ୍ରିୟା, ପିଟିରିଆସିସ ଭର୍ସିକଲରର (pityriasis versicolor) ଚିକିତ୍ସାରେ ଦିଆଯାଏ ଓ ସିସପ୍ଲାଟିନର (cisplatin) ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା କମ୍ କରିବା ନିମନ୍ତେ ଦିଆଯାଏ ।^[୧]^[୨] ସାଂଘାତିକ ସ୍ୟାନାଇଡ ବିଷକ୍ରିୟାରେ ଏହା ଅଧକାଂଶ ସମୟରେ ସୋଡ଼ିଅମ ନାଇଟ୍ରାଇଟ) (sodium nitrite) ବ୍ୟବ‌ହାର କରିବା ପରେ ଦିଆଯାଏ ।^[୧]^[୩] ଏହା ଚର୍ମରେ ଲଗାଯାଏ ବା ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତର ଇଞ୍ଜେକସନ (injection into a vein) ଆକାରରେ ଦିଆଯାଏ ।^[୧]

ଏହାର ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ବାନ୍ତି, ଗଣ୍ଠି ଯନ୍ତ୍ରଣା, ଭାବ ପରିବର୍ତ୍ତନ, ସାଇକୋସିସ (psychosis) ଓ ଟିନାଇଟସ ଇତ୍ୟାଦି ହୋଇପାରେ ।^[୨] ଏହାର ନିରାପତ୍ତା ବିଷୟରେ ବିଶେଷ ଅନୁଶୀଳନ ହୋଇନାହିଁ ।^[୪] It is unclear if use in ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଏହାର ଶିଶୁ ପ୍ରତି ନିରାପତ୍ତା ବିଷୟ ମଧ୍ୟ ଅଜ୍ଞାତ ଅଛି ।^[୨] ଏକା ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତର ନଳୀରେ ଏହା ସ‌ହିତ ହାଇଡ୍ରୋକ୍ସିକୋବାଲାମିନ (hydroxocobalamin) ଦିଆଯାଏନାହିଁ । ସାଇନାଇଡ ବିଷକ୍ରିୟାରେ ପ୍ରଥମେ ସୋଡ଼ିଅମ ନାଇଟ୍ରାଇଟଦ୍ୱାରା ମେଥେମୋଗ୍ଲୋବିନେମିଆ (methemoglobinemia) ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ ଯାହା ମାଇଟୋକଣ୍ଡ୍ରିଆରୁ (mitochondria) ସାଇନାଇଡ ନିଷ୍କାସନ କରିଦିଏ । ତାହା ପରେ ସୋଡ଼ିଅମ ଥାୟୋସଲଫେଟ ସ‌ହିତ ସାଇନାଇଡ ଅନୁବନ୍ଧିତ ହୋଇ ଅଣବିଷାକ୍ତ ଥାୟୋସ୍ୟାନେଟରେ (thiocyanate) ପରିବର୍ତ୍ତିତ ହୋଇଯାଏ ।^[୩]

ସନ ୧୯୩୦ରୁ ସାଇନାଇଡ ବିଷକ୍ରିୟା ନିମନ୍ତେ ସୋଡ଼ିଅମ ଥାୟୋସଲଫେଟ ବ୍ୟବ‌ହାର ହୋଇଆସୁଛି ।^[୫] ଏହାର ନାମ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ଔଷଧ ଚିଠାରେ (World Health Organization's List of Essential Medicines) ଅଛି ଯାହା ମୌଳିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସିସ୍ଟମ (health system) ନିମନ୍ତେ ଅତି ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।^[୬] ସନ ୨୦୧୩ରେ ଏହି ଔଷଧର ମୂଲ୍ୟ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ୨୦ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ଥିଲା ଓ ସୋଡ଼ିଅମ ନାଇଟ୍ରାଇଟ ସ‌ହିତ ୧୧୦ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ଥିଲା ।^[୭]

ଆଧାର

↑ ^୧.୦ ^୧.୧ ^୧.୨ WHO Model Formulary 2008 (PDF). World Health Organization. 2009. p. 66, 298. ISBN 9789241547659. Retrieved 8 January 2017.
↑ ^୨.୦ ^୨.୧ ^୨.୨ "Sodium thiosulfate Intravenous Advanced Patient Information - Drugs.com". www.drugs.com. Retrieved 15 January 2017.
↑ ^୩.୦ ^୩.୧ "Sodium Thiosulfate Solution for Injection - Summary of Product Characteristics (SPC) - (eMC)". www.medicines.org.uk. Retrieved 15 January 2017.
↑ "Sodium Thiosulfate Injection - FDA prescribing information, side effects and uses". www.drugs.com. Retrieved 15 January 2017.
↑ Dart, Richard C. (2004). Medical Toxicology (in ଇଂରାଜୀ). Lippincott Williams & Wilkins. p. 172. ISBN 9780781728454.
↑ "WHO Model List of Essential Medicines (19th List)" (PDF). World Health Organization. April 2015. Retrieved 8 December 2016.
↑ Gasco, L; Rosbolt, MB; Bebarta, VS (April 2013). "Insufficient stocking of cyanide antidotes in US hospitals that provide emergency care". Journal of pharmacology & pharmacotherapeutics. 4 (2): 95–102. PMID 23761707.

[WHO2008-1] ୧.୦ ^୧.୧ ^୧.୨ WHO Model Formulary 2008 (PDF). World Health Organization. 2009. p. 66, 298. ISBN 9789241547659. Retrieved 8 January 2017.

[CONS2017-2] ୨.୦ ^୨.୧ ^୨.୨ "Sodium thiosulfate Intravenous Advanced Patient Information - Drugs.com". www.drugs.com. Retrieved 15 January 2017.

[UK2017-3] ୩.୦ ^୩.୧ "Sodium Thiosulfate Solution for Injection - Summary of Product Characteristics (SPC) - (eMC)". www.medicines.org.uk. Retrieved 15 January 2017.

[Pro2017-4] "Sodium Thiosulfate Injection - FDA prescribing information, side effects and uses". www.drugs.com. Retrieved 15 January 2017.

[5] Dart, Richard C. (2004). Medical Toxicology (in ଇଂରାଜୀ). Lippincott Williams & Wilkins. p. 172. ISBN 9780781728454.

[WHO19th-6] "WHO Model List of Essential Medicines (19th List)" (PDF). World Health Organization. April 2015. Retrieved 8 December 2016.

[7] Gasco, L; Rosbolt, MB; Bebarta, VS (April 2013). "Insufficient stocking of cyanide antidotes in US hospitals that provide emergency care". Journal of pharmacology & pharmacotherapeutics. 4 (2): 95–102. PMID 23761707.

[୧]

[୨]

[୩]

[୪]

[୫]

[୬]

[୭]