ବୁରୁଲି ଘାଆ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ

ବୁରୁଲି ଘାଆ
ବୁରୁଲି ଘାଆ
	Buruli ulcer on the ankle of a person from Ghana.
ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ ଓ ବାହାର ସ୍ରୋତ
ଆଇସିଡ଼ି-୧୦	A31.1 (ILDS A31.120)
ଆଇସିଡ଼ି-୯-ସିଏମ୍	031.1
ରୋଗ ଡାଟାବେସ	8568
MeSH	D009165
	[ଉଇକିଡାଟାରେ ବଦଳ କରନ୍ତୁ]

ବୁରୁଲି ଘାଆ ଅନ୍ୟ ନାମରେ ଜଣାଶୁଣା ଯଥା ବେର୍ନସଡେଲ ଘାଆ (Bairnsdale ulcer), ସର୍ଲ ଘାଆ (‌Searls ulcer) କିମ୍ବା ଡେନ୍‌ଟ୍ରି ଘାଆ (Daintree ulcer)^[୧]^[୨]^[୩]) ଏକ ସଂକ୍ରମଣକାରୀ ରୋଗ ଯାହା ମାଇକୋବ୍ୟାକ୍ଟେରିଅମ ଅଲସରାନ୍‌ସ (Mycobacterium ulcerans) ଜୀବାଣୁଦ୍ୱାରା ହୁଏ ।.^[୪] ପ୍ରାରମ୍ଭ କାଳରେ ଏହା ଏକ ନୋଡ୍ୟୁଲ ବା ଆବୁ ବା ଏକ ଫୁଲିଥିବା ସ୍ଥାନ ଆକାରରେ ବାହାରେ ।^[୪] ଏହି ଆବୁ ଏକ ଘାଆରେ ପରିବର୍ତ୍ତୀତ ହୁଏ ।^[୪] ଚର୍ମରେ ଦେଖାଯାଉଥିବା ଘାଆ ଅପେକ୍ଷା ଭିତରେ ଏହା ଅଧିକ ବଡ଼ ଥାଏ ^[୫] ଓ ଏହା ଚାରିପଟ ଫୁଲିଥାଏ ।^[୫] ରୋଗ ବଢ଼ିଗଲେ ହାଡ଼ ସଂକ୍ରମିତ ହୋଇପାରେ । ^[୪] ଏହି ଘାଆ ସାଧାରଣତଃ ବାହୁ ଓ ଗୋଡ଼କୁ ସଂକ୍ରମଣ କରେ;^[୪] ଓ ଏଥିରେ ଜ୍ୱର ହୁଏ । ^[୪]

ମାଇକୋବ୍ୟାକ୍ଟେରିଅମ ଅଲସରାନ୍‌ସ ଏକ ବିଷାକ୍ତ ପଦାର୍ଥ ମାଇକୋଲାକ୍‌ଟୋନ୍ (mycolactone) ପରିତ୍ୟାଗ କରେ ଯାହା ଦେହର ପ୍ରତିରୋଧ ଶକ୍ତି କମେଇଦେବା ଫଳରେ ଅସମୟ ତନ୍ତୁ ମୃତ୍ୟୁ ହୁଏ ।^[୪] ଏହି ଜୀବାଣୁ ମାଇକୋବାକ୍‌ଟେରିଅମ ଦଳର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଯେଉ ଦଳର ଜୀବାଣୁ ଯକ୍ଷ୍ମା ଓ କୁଷ୍ଠ ରୋଗ କରାନ୍ତି । ^[୪] ଏହି ରୋଗ ବ୍ୟାପିବା ପ୍ରଣାଳୀ ଜଣାଯାଇନାହିଁ । ^[୪] ଏହା ବ୍ୟାପିବାରେ ଜଳ ଉତ୍ସର ଏକ ଭୂମିକା ଥାଇପାରେ । ^[୫] ୨୦୧୩ ମସିହା ସୁଦ୍ଧା ଏହି ରୋଗ ନିମନ୍ତେ କୌଣସି ଟିକା ବାହାରିନାହିଁ । ^[୪]^[୬]

ତୁରନ୍ତ ଚିକିତ୍ସାରେ ୮୦% ରୋଗୀଙ୍କୁ ୮ ସପ୍ତାହର ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ହୁଏ ।^[୪] ସ୍ଟ୍ରେପ୍‌ଟୋପମାଇସିନ ବଦଳରେ ବେଳେ ବେଳେ କ୍ଲାରିଥ୍ରୋମାଇସିନ (Clarithromycin) କିମ୍ବା ମୋକ୍‌ସିଫ୍ଲୋକ୍‌ସାସିନ (moxifloxacin) ବ୍ୟବ‌ହାର କରାଯାଏ ।^[୪] ଅନ୍ୟ ଚିକିତ୍ସା କ୍ରମେ ଅପରେଶନ ଦରକାର ହୁଏ ।^[୪]^[୭] ଶୁଖିଗଲା ପରେ ଗୋଟିଏ କ୍ଷତଦାଗ (ସ୍କାର) ରହିଯାଏ ।^[୬]

ଅଧିକାଂଶ ବୁରୁଲି ଘାଆ ସବ୍ ସାହାରା ଅନ୍ତର୍ଗତ କୋଟ ଡି ଇଭେର ସ୍ଥାନରେ ହୁଏ, କିନ୍ତୁ ଏହା ଏସିଆ, ପଶ୍ଚିମ ପାସିଫିକ ଓ ଆମେରିକାରେ ହୋଇପାରେ ।^[୪] ଏହା ୩୨ରୁ ଅଧିକ ଦେଶରେ ଦେଖାଯାଏ । ^[୫] ପ୍ରତିବର୍ଷ ୫ରୁ ଛଅ ହଜାର ରୋଗି ହୁଅନ୍ତି । ^[୪] ମାନବ ଅତିରିକ୍ତ ଅନେକ ପ୍ରକାରର ପଶୁଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଏହି ରୋଗ ହୁଏ ।^[୪] ଆଲ୍‌ବର୍ଟ ରସ୍କିନ କୁକ (Albert Ruskin Cook) ୧୮୯୭ ମସିହାରେ ପ୍ରଥମେ ଏହି ରୋଗ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିଲେ । ^[୫]

ଆଧାର

↑ James, William D.; Berger, Timothy G.;; et al. (2006). Andrews' Diseases of the Skin: clinical Dermatology. Saunders Elsevier. p. 340. ISBN 0-7216-2921-0.{{cite book}}: CS1 maint: extra punctuation (link) CS1 maint: multiple names: authors list (link)
↑ Rapini, Ronald P.; Bolognia, Jean L.; Jorizzo, Joseph L. (2007). Dermatology: 2-Volume Set. St. Louis: Mosby. Chapter 74. ISBN 1-4160-2999-0.{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
↑ Lavender CJ, Senanayake SN, Fyfe JA,; et al. (January 2007). "First case of Mycobacterium ulcerans disease (Bairnsdale or Buruli ulcer) acquired in New South Wales". Med. J. Aust. 186 (2): 62–3. PMID 17223764.{{cite journal}}: CS1 maint: extra punctuation (link) CS1 maint: multiple names: authors list (link)
↑ ^୪.୦୦ ^୪.୦୧ ^୪.୦୨ ^୪.୦୩ ^୪.୦୪ ^୪.୦୫ ^୪.୦୬ ^୪.୦୭ ^୪.୦୮ ^୪.୦୯ ^୪.୧୦ ^୪.୧୧ ^୪.୧୨ ^୪.୧୩ ^୪.୧୪ ^୪.୧୫ "Buruli ulcer (Mycobacterium ulcerans infection) Fact sheet N°199". World Health Organization. June 2013. Retrieved 23 February 2014.
↑ ^୫.୦ ^୫.୧ ^୫.୨ ^୫.୩ ^୫.୪ Nakanaga, K; Yotsu, RR; Hoshino, Y; Suzuki, K; Makino, M; Ishii, N (2013). "Buruli ulcer and mycolactone-producing mycobacteria". Japanese journal of infectious diseases. 66 (2): 83–8. PMID 23514902.
↑ ^୬.୦ ^୬.୧ Einarsdottir T, Huygen K (November 2011). "Buruli ulcer". Hum Vaccin. 7 (11): 1198–203. doi:10.4161/hv.7.11.17751. PMID 22048117.
↑ Sizaire V, Nackers F, Comte E, Portaels F (2006). "Mycobacterium ulcerans infection: control, diagnosis, and treatment". Lancet Infect Dis. 6 (5): 288–296. doi:10.1016/S1473-3099(06)70464-9. PMID 16631549.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)

[Andrews-1] James, William D.; Berger, Timothy G.;; et al. (2006). Andrews' Diseases of the Skin: clinical Dermatology. Saunders Elsevier. p. 340. ISBN 0-7216-2921-0.{{cite book}}: CS1 maint: extra punctuation (link) CS1 maint: multiple names: authors list (link)

[Bolognia-2] Rapini, Ronald P.; Bolognia, Jean L.; Jorizzo, Joseph L. (2007). Dermatology: 2-Volume Set. St. Louis: Mosby. Chapter 74. ISBN 1-4160-2999-0.{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)

[3] Lavender CJ, Senanayake SN, Fyfe JA,; et al. (January 2007). "First case of Mycobacterium ulcerans disease (Bairnsdale or Buruli ulcer) acquired in New South Wales". Med. J. Aust. 186 (2): 62–3. PMID 17223764.{{cite journal}}: CS1 maint: extra punctuation (link) CS1 maint: multiple names: authors list (link)

[WHO2013-4] ୪.୦୦ ^୪.୦୧ ^୪.୦୨ ^୪.୦୩ ^୪.୦୪ ^୪.୦୫ ^୪.୦୬ ^୪.୦୭ ^୪.୦୮ ^୪.୦୯ ^୪.୧୦ ^୪.୧୧ ^୪.୧୨ ^୪.୧୩ ^୪.୧୪ ^୪.୧୫ "Buruli ulcer (Mycobacterium ulcerans infection) Fact sheet N°199". World Health Organization. June 2013. Retrieved 23 February 2014.

[Nak2013-5] ୫.୦ ^୫.୧ ^୫.୨ ^୫.୩ ^୫.୪ Nakanaga, K; Yotsu, RR; Hoshino, Y; Suzuki, K; Makino, M; Ishii, N (2013). "Buruli ulcer and mycolactone-producing mycobacteria". Japanese journal of infectious diseases. 66 (2): 83–8. PMID 23514902.

[Ein2011-6] ୬.୦ ^୬.୧ Einarsdottir T, Huygen K (November 2011). "Buruli ulcer". Hum Vaccin. 7 (11): 1198–203. doi:10.4161/hv.7.11.17751. PMID 22048117.

[Siz2006-7] Sizaire V, Nackers F, Comte E, Portaels F (2006). "Mycobacterium ulcerans infection: control, diagnosis, and treatment". Lancet Infect Dis. 6 (5): 288–296. doi:10.1016/S1473-3099(06)70464-9. PMID 16631549.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)

[୧]

[୨]

[୩]

[୪]

[୫]

[୬]

[୭]