ଫୁସଫୁସ ଆଘାତ

ଫୁସଫୁସ ଆଘାତ ( ଯାହାକୁ ଫୁସଫୁସ କଣ୍ଟ୍ୟୁଜନ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ) ଫୁସଫୁସର ଏକ କ୍ଷତ ଅଟେ । ଏହାର ଲକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟରେ ଅଣନିଶ୍ୱାସ, ଛାତି କାନ୍ଥରେ ଦରଜ ଏବଂ କାଶ ହେବା ସହିତ ରକ୍ତ କଫ ହୋଇପାରେ। ଆଘାତର କିଛି ଘଣ୍ଟା ବା ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଲକ୍ଷଣ ଆରମ୍ଭ ହୋଇପାରେ । ରୋଗ ଜଟିଳ ହେଲେ ତୀବ୍ର ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟା ସମସ୍ୟା ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ, ନିମୋନିଆ, ଫୁସଫୁସ ରକ୍ତସ୍ରାବ ଏବଂ ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟାରେ ବିଫଳତା ହୋଇପାରେ। ଫୁସଫୁସ ଲେସରେସନ ପରି, ଫୁସଫୁସ ଆଘାତରେ ଫୁସଫୁସ ତନ୍ତୁର କଟିବା କିମ୍ବା ଛିଣ୍ଡିବା ସହିତ ଜଡିତ ହୁଏ ନାହିଁ ।

Pulmonary contusion
Lung contusion
A CT scan showing a pulmonary contusion (red arrow) accompanied by a rib fracture (blue arrow)
ବିଭାଗ	Emergency medicine
ଲକ୍ଷଣ	Shortness of breath, coughing
ଆକ୍ରାନ୍ତ ସମୟ	Hours to days
ଅବଧି	5 to 7 days
କାରଣ	Blunt chest trauma, explosions, penetrating injuries
ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତି	Medical imaging
ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ	Hemothorax, pulmonary edema including transfusion-associated lung injury
ଚିକିତ୍ସା	Supportive care
ପୁନଃପୌନିକ	Common

ଏହା ସାଧାରଣତଃ ସ୍ଥୁଳ ଆଘାତଦ୍ୱାରା ହୋଇଥାଏ । ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କାରଣରୁ ବିସ୍ଫୋରଣ କିମ୍ବା ଅନୁପ୍ରବେଶକାରୀ ଆଘାତରୁ ହେଉଥିବା ସକ ଯୋଗୁ ହୋଇପାରେ । ଏହାର ମୂଳ ପ୍ରଣାଳୀରେ ଫୁସଫୁସ ପାରେନ‌କାଇମାରେ ଆଘାତ ଲାଗିବା ଯୋଗୁ କ୍ୟାପିଲାରୀରୁ ଆଲଭୋଲାଇକୁ ତରଳ ପଦାର୍ଥର ନିର୍ଗତ ହୋଇଥାଏ। ଛାତି ଏକ୍ସ-ରେ, ସିଟି ସ୍କାନ କିମ୍ବା ଅଲଟ୍ରାସାଉଣ୍ଡ ଭଳି ମେଡିକାଲ ଇମେଜିଙ୍ଗଦ୍ୱାରା ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ। ସଂପୃକ୍ତ ଆଘାତରେ ପଞ୍ଜରାସ୍ଥି ଭାଙ୍ଗିଥିବା କିମ୍ବା ନିମୋଥୋରାକ୍ସ ହୋଇପାରେ ।

ସିଟ୍ ବେଲ୍ଟ ଏବଂ ଏୟାରବ୍ୟାଗ ବ୍ୟବହାର କରିବାଦ୍ୱାରା ଗାଡିରେ ଥିବା ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ବିପଦ କମିଯାଏ । ସହାୟକ ଯତ୍ନ ସହିତ ଏହି ଅବସ୍ଥା ସ୍ୱୟଂ ସୁସ୍ଥ ହୁଏ । ଏଥିରେ ମନିଟରିଂ, ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟାରୀ ଅମ୍ଳଜାନ ଏବଂ ଯନ୍ତ୍ରଣା ନିବାରକ ଔଷଧ ଦିଆଯାଏ । ଯଦି ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟା ଗୁରୁତର ହେଲେ ଯାନ୍ତ୍ରିକ ଭେଣ୍ଟିଲେସନ୍ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ । ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ରକ୍ତ ପରିମାଣ ନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଫ୍ଲୁଇଡ୍ ରିପ୍ଲେସମେଣ୍ଟ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ, କିନ୍ତୁ ଫ୍ଲୁଇଡ୍ ଯତ୍ନର ସହିତ ଦିଆଯାଏ କାରଣ ଏହାର ଓଭରଲୋଡ଼ ହେଲେ ଫୁସଫୁସ ଇଡିମା ଖରାପ ଦିଗକୁ ଗତି କରିପାରେ ।

ପ୍ରାୟ ୩୦%ରୁ ୭୫% କ୍ଷେତ୍ରରେ ସାଧାରଣତଃ ଛାତିରେ ଆଘାତ ହେତୁ ଫୁସଫୁସ ଆଘାତ ହୁଏ । ମୃତ୍ୟୁ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ପ୍ରାୟ ୧୦%ରୁ ୨୫% ଅଟେ । ଏହି ଅବସ୍ଥା ପ୍ରଥମେ ୧୭୬୧ ମସିହାରେ ଇଟାଲୀର ମୋର୍ଗାଗ୍ନି ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିଲେ । ପ୍ରଥମ ଏବଂ ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ବିସ୍ଫୋରକ ବ୍ୟବହାର ଜନିତ ବିସ୍ଫୋରଣରୁ ଫୁସଫୁସ ଆଘାତ ଅଧିକ ମାନ୍ୟତା ପାଇଲା।