ଡୋସେଟାକସେଲ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Docetaxel, ବିକ୍ରୟ ନାମ ଟାକ୍ସୋଟିଅର/Taxotere) ଏକ କେମୋଥେରାପି ଔଷଧ (chemotherapy medication) ଯାହା ଅନେକ ପ୍ରକାରର କର୍କଟ ରୋଗର ଚିକିତ୍ସାରେ ଦିଆଯାଏ ।[] ଉକ୍ତ ରୋଗମାନଙ୍କର ନାମ ଯଥାକ୍ରମେ ସ୍ତନ କର୍କଟ, ମୁଣ୍ଡ ଓ ବେକ କର୍କଟ, ପାକସ୍ଥଳୀ କର୍କଟ, ପ୍ରୋସ୍ଟେଟ କର୍କଟନନ୍ ସ୍ମଲ-ସେଲ ଫୁସଫୁସ କର୍କଟ (non small-cell lung cancer) । [] ଏହି ଔଷଧ ଏକ‌କ ଭାବରେ ବା ଅନ୍ୟ କେମୋଥେରାପି ଔଷଧ ସ‌ହିତ ଦିଆଯାଇପାରେ । ଏହା ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତର ଧୀର ଇନଫ୍ୟୁଜନ (slow injection into a vein) ଆକାରରେ ଦିଆଯାଏ ।[]

ଡୋସେଟାକସେଲ
Clinical data
Trade namesTaxotere, Docecad, others
AHFS/Drugs.commonograph
MedlinePlusa696031
Pregnancy
category
  • US: D (Evidence of risk)
Routes of
administration
IV
ATC code
Legal status
Legal status
  • ℞ (Prescription only)
Pharmacokinetic data
BioavailabilityNA
Protein binding>98%
MetabolismHepatic
Elimination half-life86 hours
ExcretionBiliary
Identifiers
  • 1,7β,10β-trihydroxy-9-oxo-5β,20-epoxytax-11-ene-2α,4,13α-triyl 4-acetate 2-benzoate 13-{(2R,3S)-3-[(tert-butoxycarbonyl)amino]-2-hydroxy-3-phenylpropanoate}
CAS Number
PubChem CID
IUPHAR/BPS
DrugBank
ChemSpider
UNII
KEGG
ChEBI
ChEMBL
ECHA InfoCard100.129.246 Edit this at Wikidata
Chemical and physical data
FormulaC43H53NO14
Molar mass807.879 g/mol
3D model (JSmol)
  • O=C(OC(C)(C)C)N[C@@H](c1ccccc1)[C@@H](O)C(=O)O[C@@H]4C(=C3/[C@@H](O)C(=O)[C@]6([C@H]([C@H](OC(=O)c2ccccc2)[C@@](O)(C3(C)C)C4)[C@@]5(OC(=O)C)[C@H](OC5)C[C@@H]6O)C)/C
  • InChI=1S/C43H53NO14/c1-22-26(55-37(51)32(48)30(24-15-11-9-12-16-24)44-38(52)58-39(3,4)5)20-43(53)35(56-36(50)25-17-13-10-14-18-25)33-41(8,34(49)31(47)29(22)40(43,6)7)27(46)19-28-42(33,21-54-28)57-23(2)45/h9-18,26-28,30-33,35,46-48,53H,19-21H2,1-8H3,(H,44,52)/t26-,27-,28+,30-,31+,32+,33-,35-,41+,42-,43+/m0/s1 ☒N
  • Key:ZDZOTLJHXYCWBA-VCVYQWHSSA-N ☒N
 ☒NcheckY (what is this?)  (verify)

ଡୋସେଟାକସେଲର ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ କେଶହାନୀ (hair loss), ସାଇଟୋପିନିଆ (low blood cell counts), କାଲୁଆ ଅନୁଭବ, ଅଣନିଶ୍ୱାସୀ, ବାନ୍ତି (vomiting) ଓ ପେଶୀ ଯନ୍ତ୍ରଣା ହୋଇପାରେ । ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ସାଂଘାତିକ ହେଲେ ଆଲର୍ଜି ପ୍ରତିକ୍ରିୟା (allergic reactions) ଓ ଭବିଷ୍ୟତରେ କର୍କଟ ରୋଗ ହୋଇପାରେ । ଯକୃତ ସମସ୍ୟା (liver problems) ଥିବା ରୋଗୀଙ୍କର ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ହେବା ସମ୍ଭାବବା ଅଧିକ ଥାଏ । ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଏହି ଔଷଧ ଶିଶୁପ୍ରତି ହାନୀକାରକ ହୋଇପାରେ ।[] ଏହା ଟାକସେନ (taxane) ଶ୍ରେଣୀର ଏକ ଔଷଧ ।[] ମାଇକ୍ରୋଟ୍ୟୁବ୍ୟୁଲର (microtubules) ସାଧାରଣ କର୍ମରେ ବାଧା ସୃଷ୍ଟି କରି ଏହା ଜୀବକୋଷ ବିଭାଜନ‌କୁ (cell division) ବନ୍ଦ କରିଦେଇ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହୁଏ ।[]

ସନ ୧୯୮୬ରେ ଡୋସେଟାକସେଲ ପେଟେଣ୍ଟ ହେଲା ପରେ ସନ ୧୯୯୫ରେ ଡାକ୍ତରୀ ବ୍ୟବ‌ହାର ନିମନ୍ତେ ସ୍ୱୀକୃତ ହୋଇଥିଲା ।[] ଏହାର ନାମ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ଔଷଧ ଚିଠାରେ (World Health Organization's List of Essential Medicines) ଅଛି ଯାହା ମୌଳିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସିସ୍ଟମ (health system) ନିମନ୍ତେ ଅତି ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।[] ଡୋସେଟାକସେଲ ଜେନେରିକ ଔଷଧ ନାମରେ (generic medication) ବିକ୍ରୟ ହୁଏ ।[] ବିକାଶଶୀଳ ଦେଶମାନଙ୍କରେ (developing world) ଏହି ଔଷଧର ୮୦ ମି:ଗ୍ରା: ଭାଏଲର ମୁଲ୍ୟ ୧୫.୫୩ରୁ ୮୭.୩୭ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ।[] ଏହି ପରିମାଣର ଔଷଧର ମୂଲ୍ୟ ୪୫୪.୫୩ ପାଉଣ୍ଡ । []

  1. ୧.୦ ୧.୧ ୧.୨ ୧.୩ ୧.୪ "Docetaxel". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved 8 December 2016.
  2. "FDA Approval for Docetaxel". National Cancer Institute. Archived from the original on 21 December 2016. Retrieved 21 December 2016.
  3. ୩.୦ ୩.୧ British national formulary : BNF 69 (69 ed.). British Medical Association. 2015. p. 622. ISBN 9780857111562.
  4. Fischer, Janos; Ganellin, C. Robin (2006). Analogue-based Drug Discovery (in ଇଂରାଜୀ). John Wiley & Sons. p. 512. ISBN 9783527607495.
  5. "WHO Model List of Essential Medicines (19th List)" (PDF). World Health Organization. April 2015. Retrieved 8 December 2016.
  6. "Docetaxel". International Drug Price Indicator Guide. Retrieved 8 December 2016.[permanent dead link]