କର୍ଟିସୋଲ

କର୍ଟିସୋଲ
Clinical data
Trade names	A-hydrocort, Cortef, Solu-cortef, others
Synonyms	Cortisol; 11β,17α,21-Trihydroxypregn-4-ene-3,20-dione
AHFS/Drugs.com	Systemic: monograph; Topical: monograph; Eye and ear: monograph
MedlinePlus	a682206
data	US FDA: Hydrocortisone;
Pregnancy; category	AU: A ; US: C (Risk not ruled out) ; ;
Routes of; administration	By mouth (tablets), intravenous, topical, rectal
Legal status
Legal status	AU: S4 (Prescription only) For oral use. S3(Pharmacist only medication) for 1% topical preparations. S2(Pharmacy medicine) for 0.5% topical preparations.; UK: POM; OTC for topical administration;; US: OTC for topical administration; Rx-only for tablets by mouth, rectal use and intravenous therapy;
Identifiers
	IUPAC name (8S,9S,10R,11S,13S,14S,17R)-11,17-Dihydroxy-17-(2-hydroxyacetyl)-10,13-dimethyl-2,6,7,8,9,11,12,14,15,16-decahydro-1H-cyclopenta[a]phenanthren-3-one;
ECHA InfoCard	100.000.019
Chemical and physical data
Formula	C21H30O5
Molar mass	୩୬୨.୪୭ g·mol−1
3D model (JSmol)	Interactive image;
	SMILES O=C4\C=C2/[C@]([C@H]1[C@@H](O)C[C@@]3([C@@](O)(C(=O)CO)CC[C@H]3[C@@H]1CC2)C)(C)CC4;
	InChI InChI=1S/C21H30O5/c1-19-7-5-13(23)9-12(19)3-4-14-15-6-8-21(26,17(25)11-22)20(15,2)10-16(24)18(14)19/h9,14-16,18,22,24,26H,3-8,10-11H2,1-2H3/t14-,15-,16-,18+,19-,20-,21-/m0/s1 ; Key:JYGXADMDTFJGBT-VWUMJDOOSA-N ;
(verify)

କର୍ଟିସୋଲ ବା ହାଇଡ୍ରୋକର୍ଟିଜୋନ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Hydrocortisone) ହେଉଛି ଏକ ହରମୋନ୍‌ର ନାମ ।^[୨] ବ୍ୟବହାରରେ ଆଡ୍ରେନାଲ୍ ଅଭାବ, ଆଡ୍ରେନୋଜେନିଟାଲ୍ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ, ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତ କ୍ୟାଲସିୟମ୍ ସ୍ତର, ଥାଇରଏଡାଇଟିସ୍, ରିଉମାଟଏଡ ଆର୍ଥ୍ରାଇଟିସ୍, ଡର୍ମାଟାଇଟିସ୍, ଆଜମା ଏବଂ କ୍ରନିକ ଅବ୍‌ସ୍ଟ୍ରକ୍ଟିଭ୍ ପଲ୍‌ମୋନାରି ଡିଜିଜ ଭଳି ରୋଗମାନଙ୍କରେ ଏହା ବ୍ୟବ‌ହୃତ ହୁଏ । ^[୧] ଆଡ୍ରେନୋକର୍ଟିକାଲ୍ ଅଭାବ ପାଇଁ ଏହା ପସନ୍ଦ ଯୋଗ୍ୟ ଚିକିତ୍ସା ।^[୩] ଏହା ପାଟିରେ, ସ୍ଥାନୀୟ କିମ୍ବା ଇଞ୍ଜେକସନଦ୍ୱାରା ଦିଆଯାଇପାରେ ।^[୧] ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ବ୍ୟବହାର ପରେ ଧୀରେ ଧୀରେ ଚିକିତ୍ସା ବନ୍ଦ କରିବା କରାଯିବା ଉଚିତ୍ ।^[୧]

ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ମନୋଭାବର ପରିବର୍ତ୍ତନ, ଅଧିକ ସଂକ୍ରମଣର ଆଶଙ୍କା ଏବଂ ଫୁଲା ହୋଇପାରେ ।^[୧] ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ବ୍ୟବହାର କରିବା ପରେ ସାଧାରଣ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ଓଷ୍ଟିଓପୋରୋସିସ, ଉଦର ଯନ୍ତ୍ରଣା, ଶାରୀରିକ ଦୁର୍ବଳତା, ସହଜରେ କ୍ଷତ ଏବଂ ଖମୀର ସଂକ୍ରମଣ ହୋଇପାରେ ।^[୧] ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିବାବେଳେ ଏହା ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ସୁରକ୍ଷିତ କି ନାହିଁ ତାହା ଅସ୍ପଷ୍ଟ ଅଛି ।^[୪] ହାଇଡ୍ରୋକୋର୍ଟିଜୋନ ହେଉଛି ଏକ ଗ୍ଲୁକୋକର୍ଟିକଏଡ ଓ ଏହା ଏକ ଆଣ୍ଟି-ଇନ୍‌ଫ୍ଲାମେଟୋରୀ ଯାହା ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଦମନ କରି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହୁଏ ।^[୧]

୧୯୩୬ ମସିହାରେ ହାଇଡ୍ରୋକର୍ଟିଜୋନ ପ୍ୟାଟେଣ୍ଟ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ୧୯୪୧ରେ ଚିକିତ୍ସା କ୍ଷେତ୍ରରେ ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ଅନୁମୋଦିତ ହୋଇଥିଲା ।^[୫] ^[୬] ଏହାର ନାମ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଜରୁରୀ ଔଷଧ ତାଲିକାରେ ଲିପିବଦ୍ଧ ଅଛି ।^[୭] ଏହା ଏକ ସାଧାରଣ ଔଷଧ ଭାବରେ ଉପଲବ୍ଧ ।^[୧] ବିକାଶଶୀଳ ଦେଶମାନଙ୍କରେ ହୋଲସେଲ ମୂଲ୍ୟ ୨୦୧୪ ସୁଦ୍ଧା ଦିନକୁ ପ୍ରାୟ ୦.୨୭ ଡଲାର ଥିଲା ।^[୮] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ ସାଧାରଣ ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ଏହାର ମୂଲ୍ୟ ୨୫ ଡଲାରରୁ କମ୍ ଅଟେ ।^[୩]୨୦୧୭ରେ ଏହା ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ ୧୫୪ତମ ସାଧାରଣ ପ୍ରେସକ୍ରିପସନ ଔଷଧ ଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ଚାରି ନିୟୁତରୁ ଅଧିକ ପ୍ରେସକ୍ରିପସନ୍ ରହିଥିଲା ।^[୯] ^[୧୦]

ଆଧାର

↑ ^୧.୦ ^୧.୧ ^୧.୨ ^୧.୩ ^୧.୪ ^୧.୫ ^୧.୬ ^୧.୭ "Hydrocortisone". Drugs.com. American Society of Health-System Pharmacists. February 9, 2015. Archived from the original on 20 September 2016. Retrieved 30 August 2016.
↑ Becker, Kenneth L. (2001). Principles and Practice of Endocrinology and Metabolism (in ଇଂରାଜୀ). Lippincott Williams & Wilkins. p. 762. ISBN 9780781717502. Archived from the original on 2016-09-14.
↑ ^୩.୦ ^୩.୧ Hamilton, Richart (2015). Tarascon Pocket Pharmacopoeia 2015 Deluxe Lab-Coat Edition. Jones & Bartlett Learning. p. 202. ISBN 9781284057560.
↑ "Hydrocortisone Pregnancy and Breastfeeding Warnings". Drugs.com. Archived from the original on 20 September 2016. Retrieved 1 September 2016.
↑ U.S. Patent ୨୧,୮୩,୫୮୯
↑ Fischer, Jnos; Ganellin, C. Robin (2006). Analogue-based Drug Discovery (in ଇଂରାଜୀ). John Wiley & Sons. p. 484. ISBN 9783527607495. Archived from the original on 2019-03-02. Retrieved 2019-03-01.
↑ World Health Organization (2019). World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva: World Health Organization. hdl:10665/325771. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
↑ "Hydrocortisone". International Drug Price Indicator Guide. Archived from the original on 27 August 2018. Retrieved 1 September 2016.
↑ "The Top 300 of 2020". ClinCalc. Archived from the original on 12 February 2021. Retrieved 11 April 2020.
↑ "Hydrocortisone - Drug Usage Statistics". ClinCalc. Archived from the original on 12 April 2020. Retrieved 11 April 2020.

[AHFS2016-1] ୧.୦ ^୧.୧ ^୧.୨ ^୧.୩ ^୧.୪ ^୧.୫ ^୧.୬ ^୧.୭ "Hydrocortisone". Drugs.com. American Society of Health-System Pharmacists. February 9, 2015. Archived from the original on 20 September 2016. Retrieved 30 August 2016.

[2] Becker, Kenneth L. (2001). Principles and Practice of Endocrinology and Metabolism (in ଇଂରାଜୀ). Lippincott Williams & Wilkins. p. 762. ISBN 9780781717502. Archived from the original on 2016-09-14.

[Ric2015-3] ୩.୦ ^୩.୧ Hamilton, Richart (2015). Tarascon Pocket Pharmacopoeia 2015 Deluxe Lab-Coat Edition. Jones & Bartlett Learning. p. 202. ISBN 9781284057560.

[4] "Hydrocortisone Pregnancy and Breastfeeding Warnings". Drugs.com. Archived from the original on 20 September 2016. Retrieved 1 September 2016.

[5] U.S. Patent ୨୧,୮୩,୫୮୯

[Fis2006-6] Fischer, Jnos; Ganellin, C. Robin (2006). Analogue-based Drug Discovery (in ଇଂରାଜୀ). John Wiley & Sons. p. 484. ISBN 9783527607495. Archived from the original on 2019-03-02. Retrieved 2019-03-01.

[WHO21st-7] World Health Organization (2019). World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva: World Health Organization. hdl:10665/325771. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.

[ref-8] "Hydrocortisone". International Drug Price Indicator Guide. Archived from the original on 27 August 2018. Retrieved 1 September 2016.

[ref1-9] "The Top 300 of 2020". ClinCalc. Archived from the original on 12 February 2021. Retrieved 11 April 2020.

[ref2-10] "Hydrocortisone - Drug Usage Statistics". ClinCalc. Archived from the original on 12 April 2020. Retrieved 11 April 2020.

[୨]

[୧]

[୩]

[୪]

[୫]

[୬]

[୭]

[୮]

[୯]

[୧୦]