ସଂସଦୀୟ ଗଣତନ୍ତ୍ର

ସଂସଦୀୟ ପ୍ରଜାତନ୍ତ୍ର ହେଉଛି ପ୍ରଜାତନ୍ତ୍ରର ଏକ ସ୍ୱରୂପ ଯେଉଁଥିରେ କାର୍ଯ୍ୟପାଳିକା ନିଜର ସମସ୍ତ ସାମର୍ଥ୍ଯ ତଥା ଅଧିକାର ଏହାର ବ୍ଯବସ୍ଥାପିକାଠାରୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ । ଏଥିପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟପାଳିକା କିମ୍ବା କାର୍ଯ୍ୟପାଳ ସବୁବେଳ ବ୍ଯବସ୍ଥାପିକାଠାରେ ଉତ୍ତରଦାୟୀ ହୋଇ ରହେ ।[] ସଂସଦୀୟ ତନ୍ତ୍ରରେ ସାଧାରଣତଃ ରାଷ୍ଟ୍ରମୁଖ୍ୟ, ଶାସନମୁଖ୍ଯଙ୍କଠାରୁ ଅଲଗା ଥାଆନ୍ତି । ଅପରପକ୍ଷେ କାର୍ଯ୍ୟପାଳିକା ତନ୍ତ୍ରରେ କାର୍ଯ୍ୟପାଳ ବହୁସମୟରେ ଦେଶର ମୁଖ୍ଯ ଥାଆନ୍ତି ଏବଂ ନିଜର ଅଧିକାର ପାଇଁ ବ୍ଯବସ୍ଥାପିକା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତି ନାହିଁ ।[]

ସଂସଦୀୟ ପ୍ରଜାତାନ୍ତ୍ରିକ ରାଷ୍ଟ୍ରମାନେ ସାମ୍ବିଧାନିକ ଏକତନ୍ତ୍ର; ଯେପରିକି - ଯୁକ୍ତରାଜ୍ୟ ଯେଉଁଥିରେ ରାଷ୍ଟ୍ରମୁଖ୍ୟ ଏକତନ୍ତ୍ରୀ କିନ୍ତୁ ଶାସନମୁଖ୍ୟ ସର୍ବଦା ଏକ ସଂସଦୀୟ ସଦସ୍ଯ ହୋଇଥାନ୍ତି କିମ୍ବା ସଂସଦୀୟ ଲୋକତନ୍ତ୍ର; ଯେପରିକି - ଭାରତ ଯେଉଁଠାରେ ରାଷ୍ଟ୍ରମୁଖ୍ୟ ସଂସଦଦ୍ୱାରା ନିର୍ବାଚିତ ହୁଅନ୍ତି ହୋଇପାରନ୍ତି ।

  1. Shastri, Sandeep (2017-11-22), "Opposition and parliamentary accountability", The Indian Parliament and Democratic Transformation, Routledge India, pp. 203–217, ISBN 978-1-351-25985-9, retrieved 2020-10-28
  2. von Beyme, Klaus (2000), "The Role of the Head of State in Relation to Parliament and Government", Parliamentary Democracy, Palgrave Macmillan UK, pp. 108–148, ISBN 978-1-349-41911-1, retrieved 2020-10-28