ମହିଳା ବନ୍ଧ୍ୟାତ୍ୱ

ମହିଳା ବନ୍ଧ୍ୟାତ୍ୱ କୁହାଯାଏ ଯେତେବେଳେ ଜଣେ ମହିଳା ଗର୍ଭବତୀ ହେବାକୁ କିମ୍ବା ରହିବାକୁ ଅସମର୍ଥ ହୁଏ ବା ଅନୁର୍ବର ଥାଏ ।[] ଏହା ପ୍ରାୟ ୩୭% ବନ୍ଧ୍ୟାତ୍ୱର ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରେ, ଅନ୍ୟ ୮% ପୁରୁଷ ବନ୍ଧ୍ୟାତ୍ୱ ଏବଂ ୩୫% ଉଭୟ କାରଣରୁ ହୁଏ ।[] ଗର୍ଭବତୀ ହେବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଥିବା ଜନସଂଖ୍ୟାରେ ସମ୍ଭାବନା ତିନି ମାସ ପରେ ୨୫% ଏବଂ ଅସୁରକ୍ଷିତ ଯୌନ ସମ୍ପର୍କର ଏକ ବର୍ଷ ପରେ ୫% ଥାଏ ।[] ଯେଉଁମାନଙ୍କର ବନ୍ଧ୍ୟାତ୍ୱ ଅଛି, ସେମାନଙ୍କ ହୃଦରକ୍ତନାଳୀ ରୋଗ ସହିତ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟା ହେବାର ଆଶଙ୍କା ଅଧିକ ଥାଏ ।[]

Female infertility
Cumulative percentage and average age for women reaching subfertility, sterility, irregular menstruation and menopause.[]
ବିଭାଗGynecology
ଲକ୍ଷଣInability to become or stay pregnant due to the women[]
ଆକ୍ରାନ୍ତ ସମୟAfter 6 to 12 months of unprotected sex[]
କାରଣNot ovulating (aging, primary ovarian insufficiency, PCOS, thyroid disease); endometriosis; blocked fallopian tubes (sexually transmitted infections, unsafe abortion); high prolactin; menstrual cycle problems; fibroids; obesity; genetic conditions; autoimmune disorders[][][]
ବିପଦ କାରକSmoking, alcohol, physical or emotional stress[]
ଚିକିତ୍ସାMedications, surgery, artificial insemination, assisted reproductive technologies[][]
ପୁନଃପୌନିକ10 to 17% of couples at some point[][]

ସାଧାରଣ କାରକଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି ବୃଦ୍ଧାବସ୍ଥା, ପ୍ରାଥମିକ ଡିମ୍ବାଶୟ ଅଭାବ (POI), ପଲିସିଷ୍ଟିକ୍ ଓଭାରି ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ (PCOS), କିମ୍ବା ଥାଇରଏଡ୍ ରୋଗ ହେତୁ ଡିମ୍ବଦାନ (୨୫%) ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ, ଏଣ୍ଡୋମେଟ୍ରିଓସିସ (୧୫%), ଅବରୋଧିତ ଫଲୋପିଆନ୍ ଟ୍ୟୁବ୍ (୧୧%) ଯେପରିକି ଯୌନ ସଂକ୍ରମଣ ଯୋଗୁ କିମ୍ବା ଅସୁରକ୍ଷିତ ଗର୍ଭପାତ ଯୋଗୁ, ଉଚ୍ଚ ପ୍ରୋଲାକ୍ଟିନ୍ ସ୍ତର (୭%), ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବ ସମସ୍ୟା, ଫାଇବ୍ରଏଡ୍, ମୋଟାପଣ, ଜେନେଟିକ୍ ଅବସ୍ଥା ଏବଂ ଅଟୋମ୍ୟୁମ୍ୟୁନ ବ୍ୟାଧି[] [] [] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବିପଦ କାରକଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଧୂମପାନ, ମଦ୍ୟପାନ ଏବଂ ଶାରୀରିକ କିମ୍ବା ଭାବଗତ ଚାପ ।[] ୩୫ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ମହିଳାମାନଙ୍କରେ ଛଅ ମାସର ଚେଷ୍ଟା ପରେ କିମ୍ବା ଏକ ବର୍ଷର ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ପରେ ଗର୍ଭବତୀ ହେବା କିମ୍ବା ରହିବାକୁ ସକ୍ଷମ ନ ହେଲେ ଏହି ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ହୁଏ ।[]

ଚିକିତ୍ସାରେ ଔଷଧ, ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର, କୃତ୍ରିମ ପ୍ରଜନନ କିମ୍ବା ସହାୟକ ପ୍ରଜନନ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଦିଆଯାଇପାରେ ।[] [] ବ୍ୟବହୃତ ଔଷଧ ମଧ୍ୟରେ କ୍ଲୋମିଫିନ, ଲେଟ୍ରୋଜୋଲ୍, ମେନୋଟ୍ରୋପିନ୍ (hMG), ଫୋଲିକଲ୍-ଉତ୍ତେଜକ ହରମୋନ୍ (FSH), ଗୋନାଡୋଟ୍ରୋପିନ୍ ରିଲିଜ୍ ହରମୋନ୍ (GnRH), ମେଟଫର୍ମିନ୍ ଏବଂ ବ୍ରୋମୋକ୍ରିପ୍ଟାଇନ୍ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ ।[] ସହାୟକ ପ୍ରଜନନ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାରେ ଇନ ଭିଟ୍ରୋ ଫର୍ଟିଲାଇଜେସନ୍ (ଆଇଭିଏଫ୍), ଇଣ୍ଟ୍ରାସାଇଟୋପ୍ଲାଜାମିକ୍ ଶୁକ୍ରାଣୁ ଇଞ୍ଜେକ୍ସନ୍ ଏବଂ ଜାଇଗୋଟ୍ ଇଣ୍ଟ୍ରାଫାଲୋପିଆନ ସ୍ଥାନାନ୍ତର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ।[] ଆଇଭିଏଫ୍ ମଧ୍ୟ ପୂର୍ବ-ପ୍ରତିରୋପଣ ଜେନେଟିକ୍ ପରୀକ୍ଷଣକୁ ଅନୁମତି ଦିଏ ।[]

ବନ୍ଧ୍ୟାତ୍ୱ ଜୀବନର କୌଣସି ସମୟରେ ୧୦ରୁ ୧୭% ଦମ୍ପତିଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ ।[] [] ଏହା ସାଧାରଣତ ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆ, ଆଫ୍ରିକା, ମଧ୍ୟ ପୂର୍ବ, କେନ୍ଦ୍ର ଓ ପୂର୍ବ ୟୁରୋପ ଏବଂ ମଧ୍ୟ ଏସିଆରେ ଦେଖାଯାଏ।[] ୩୫ ବର୍ଷରୁ କମ୍ ମହିଳାଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ୧୦% ରୁ କମ୍ ଥିବାବେଳେ ୩୫ରୁ ୪୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ୨୫% ହାର ଏବଂ ୪୦ରୁ ୪୪ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ୩୦% ହାରରେ ବନ୍ଧ୍ୟାତ୍ୱ ହୋଇପାରେ ।[] ଏହା ଯୋଗୁ ସାମାଜିକ କଳଙ୍କ ହୋଇପାରେ କିମ୍ବା ସମ୍ପର୍କ ସମସ୍ୟା ଯୋଗୁ ହୋଇପାରେ ।[] ଏକ ସମ୍ପର୍କ ଥିବା ମହିଳାଙ୍କୁ ବନ୍ଧ୍ୟାତ୍ୱ ପାଇଁ ଦାୟୀ କରାଯାଇପାରେ କିମ୍ବା ଏହାର କାରଣ ତାଙ୍କଠାରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ନ ହୋଇପାରେ ।[] ଚିକିତ୍ସା ମହଙ୍ଗା ହୋଇପାରେ କିମ୍ବା ବିଶ୍ୱର ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ଉପଲବ୍ଧ ନୁହେଁ ।[] []


  1. te Velde, E. R. (2002). "The variability of female reproductive ageing". Human Reproduction Update. 8 (2): 141–154. doi:10.1093/humupd/8.2.141. ISSN 1355-4786. PMID 12099629.
  2. ୨.୦ ୨.୧ ୨.୨ ୨.୩ ୨.୪ ୨.୫ ୨.୬ Walker, MH; Tobler, KJ (January 2024). "Female Infertility". StatPearls. PMID 32310493.
  3. ୩.୦ ୩.୧ ୩.୨ ୩.୩ "Female Infertility". medlineplus.gov. Archived from the original on 24 November 2023. Retrieved 20 March 2024.
  4. ୪.୦ ୪.୧ "What are some possible causes of female infertility? | NICHD - Eunice Kennedy Shriver National Institute of Child Health and Human Development". www.nichd.nih.gov (in ଇଂରାଜୀ). 31 January 2017. Archived from the original on 8 August 2020. Retrieved 20 March 2024.
  5. ୫.୦ ୫.୧ ୫.୨ ୫.୩ ୫.୪ ୫.୫ "Infertility". www.who.int (in ଇଂରାଜୀ). Archived from the original on 10 March 2024. Retrieved 20 March 2024.
  6. ୬.୦ ୬.୧ ୬.୨ ୬.୩ ୬.୪ ୬.୫ ୬.୬ ୬.୭ "Infertility | CDC". www.cdc.gov (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). 26 April 2023. Archived from the original on 5 March 2023. Retrieved 20 March 2024.
  7. ୭.୦ ୭.୧ Nik Hazlina, NH; Norhayati, MN; Shaiful Bahari, I; Nik Muhammad Arif, NA (30 March 2022). "Worldwide prevalence, risk factors and psychological impact of infertility among women: a systematic review and meta-analysis". BMJ open. 12 (3): e057132. doi:10.1136/bmjopen-2021-057132. PMID 35354629.
  8. ୮.୦ ୮.୧ Sun, H; Gong, TT; Jiang, YT; Zhang, S; Zhao, YH; Wu, QJ (2 December 2019). "Global, regional, and national prevalence and disability-adjusted life-years for infertility in 195 countries and territories, 1990-2017: results from a global burden of disease study, 2017". Aging. 11 (23): 10952–10991. doi:10.18632/aging.102497. PMID 31790362.
  9. Mascarenhas M.N.; Flaxman S.R.; Boerma T.; Vanderpoel S.; Stevens G.A. (2012). "National, Regional, and Global Trends in Infertility Prevalence Since 1990: A Systematic Analysis of 277 Health Surveys". PLOS Med. 9 (12): e1001356. doi:10.1371/journal.pmed.1001356. PMC 3525527. PMID 23271957.