"ରାଜନୀତି ବିଜ୍ଞାନ" ପୃଷ୍ଠାର ସଂସ୍କରଣ‌ଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ତଫାତ

Content deleted Content added
ଟିକେ Regular Character Changes
 
୩ କ ଧାଡ଼ି:
'''ରାଜନୀତି ବିଜ୍ଞାନ'''ରେ ବିଭିନ୍ନ ଉପବିଭାଗ ରହିଛି ଯଥା [[ତୁଳନାତ୍ମକ ରାଜନୀତି]], [[ରାଜନୀତିକ ଅର୍ଥନୀତି]], [[ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସମ୍ପର୍କ]], [[ରାଜନୀତିକ ତତ୍ତ୍ୱ]], [[ସାଧାରଣ ପ୍ରଶାସନ]], [[ଜନନୀତି]] ଏବଂ [[ରାଜନୀତିକ ପଦ୍ଧତି]] । ଅଧିକନ୍ତୁ ରାଜନୀତି ବିଜ୍ଞାନ [[ଅର୍ଥନୀତି]], [[ଆଇନ ଶିକ୍ଷା|ଆଇନ]], [[ସମାଜ ବିଜ୍ଞାନ]], [[ଇତିହାସ]], [[ଦର୍ଶନ]], [[ଭୂଗୋଳ]], [[ମନୋବିଜ୍ଞାନ]]/[[ମାନସିକ ରୋଗ]], [[ଆନ୍ଥ୍ରୋପୋଲୋଜି]] ଏବଂ [[ସ୍ନାୟୁରାଜନୀତି|ସ୍ନାୟୁବିଜ୍ଞାନ]] ସହିତ ଜଡ଼ିତ ଓ ଏବଂ ସେସବୁରୁ ଉଦ୍ଧୃତ ।
 
ଏକ ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ତୁଳନାତ୍ମକ ରାଜନୀତି ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର [[ସମ୍ବିଧାନ]], ରାଜନେତା, ବିଧାନସଭାବିଧାନ ସଭା ଏବଂ ସମ୍ବନ୍ଧିତ କ୍ଷେତ୍ରର ତୁଳନା ଏବଂ ଶିକ୍ଷାର ବିଜ୍ଞାନ । [[ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସମ୍ପର୍କ]] [[ରାଷ୍ଟ୍ର-ରାଷ୍ଟ୍ର]] ଏବଂ ଆନ୍ତସରକାର ତଥା ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକର ପାରସ୍ପରିକ ସମ୍ପର୍କ ସହିତ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ । ରାଜନୀତିକ ତତ୍ତ୍ୱ ବିଭିନ୍ନ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ତଥା ସମସାମୟିକ ଚିନ୍ତକ ଏବଂ ଦାର୍ଶନିକଙ୍କ ଅବଦାନ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ।
 
ରାଜନୀତି ବିଜ୍ଞାନ ପଦ୍ଧତିଗତ ଭାବେ ବିବିଧ ଏବଂ [[ମନୋବିଜ୍ଞାନ]], [[ସାମାଜିକ ଗବେଷଣା]] ଏବଂ [[ଜ୍ଞାନଗତ ସ୍ନାୟୁ ବିଜ୍ଞାନ]]ରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ଅନେକ ପଦ୍ଧତିକୁ ଉପଯୁକ୍ତ କରିଥାଏ । ଏହି ପଦ୍ଧତିଗୁଡ଼ିକ ଭିତରେ ରହିଛି [[ପଜିଟିଭିଜିମ]], [[ଭର୍ଷ୍ଟେହେନ|ବ୍ୟାଖ୍ୟାକାରୀ]], [[ଯୁକ୍ତିଯୁକ୍ତ ପସନ୍ଦ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ]], [[ଆଚରଣ ବିଧି]], [[ଗଠନମୂଳକତା]]<!--[[structuralism]]-->, [[ପର-ଗଠନମୂଳକତା]]<!--[[post-structuralism]]-->, [[ଦାର୍ଶନିକ ବାସ୍ତବତା|ବାସ୍ତବତା ]], [[ଐତିହାସିକ ଅନୁଷ୍ଠାନବାଦ|ଆନୁଷ୍ଠାନିକତା]], ଏବଂ ବିବିଧତା । [[ସାମାଜିକ ବିଜ୍ଞାନ]]ଗୁଡ଼ିକମଧ୍ୟରୁ ଏକ ଭାବେ ରାଜନୀତି ବିଜ୍ଞାନ ପଦ୍ଧତି ଏବଂ ବୈଷୟିକତା ବ୍ୟବହାର କରେ ଯାହା ଗବେଷଣାର ପ୍ରକାର ସହିତ ଜଡ଼ିତ: ପ୍ରାଥମିକ ଉତ୍ସ ଯଥା ଐତିହାସିକ ଦଲିଲ ଏବଂ ସରକାରୀ ରେକର୍ଡ଼, ମାଧ୍ୟମିକ ଉତ୍ସ ଯଥା ଜର୍ଣ୍ଣାଲ ପ୍ରବନ୍ଧ, [[ନମୁନା ସର୍ବେକ୍ଷଣ|ସର୍ବେକ୍ଷଣ]] ଗବେଷଣା, [[ପରିସଂଖ୍ୟାନ|ପରିସଂଖ୍ୟାନ ବିଶ୍ଳେଷଣ]], [[କେସ ଷ୍ଟଡ଼ିଜ]], ପରୀକ୍ଷାମୂଳକ ଗବେଷଣା ଏବଂ ମଡେଲ ତିଆରି ।
୧୦ କ ଧାଡ଼ି:
ରାଜନୀତି ବିଜ୍ଞାନ ହେଉଛି [[ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା]]ରେ [[ଶକ୍ତି (ସାମାଜିକ ଏବଂ ରାଜନୀତିକ)|ଶକ୍ତି]] ବିତରଣ ଏବଂ ସ୍ଥାନାନ୍ତର, [[ସରକାର]] ଏବଂ [[ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସଂଗଠନ]] ସହ ଶାସନର ଭୂମିକା ଏବଂ ବ୍ୟବସ୍ଥା ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଏକ ସାମାଜିକ ଅଧ୍ୟୟନ, ରାଜନୀତିକ ଆଚରଣ ଏବଂ [[ସର୍ବସାଧାରଣ ନୀତି]] । [[ଅର୍ଥନୈତିକ ସ୍ଥିରତା|ସ୍ଥିରତା]], [[ନ୍ୟାୟ]], [[ବସ୍ତୁସମ୍ପଦ]], [[ଶାନ୍ତି]] ଏବଂ [[ସାଧାରଣ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ]] ଭଳି ମାନଦଣ୍ଡକୁ ଭିତ୍ତିକରି ସେମାନେ [[ଶାସନ]] ଓ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ନୀତିର ସଫଳତା ମାପିଥାନ୍ତି । କେତେକ ରାଜନୀତିଜ୍ଞ ରାଜନୀତିକୁ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରି [[ସକରାତ୍ମକ (ସାମାଜିକ ବିଜ୍ଞାନ)|ସକରାତ୍ମକତା]]କୁ (ଜିନିଷଗୁଡିକ କିପରି ହେବ ତା' ବଦଳରେ କିପରି ଅଛି ତାହା ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବା ଚେଷ୍ଟା) ଆଗକୁ ନେଇଥାନ୍ତି । ଅନ୍ୟମାନେ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ନୀତି ସୁପାରିଶ କରି [[ନୀତି (ସମାଜବିଜ୍ଞାନ)|ସାଧାରଣ]]<!--[[Norm (sociology)]]--> ବିଷୟବସ୍ତୁକୁ ଆଗକୁ ବଢ଼ାନ୍ତି ।
 
ରାଜନୀତିଜ୍ଞମାନେ ଢାଞ୍ଚାସବୁ ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି ଯେଉଁଥିରୁ ସାମ୍ବାଦିକ, ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଆଗ୍ରହ ଗୋଷ୍ଠୀ, ରାଜନେତା ଏବଂ [[ନିର୍ବାଚନମଣ୍ଡଳୀନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ|ଚୟନକର୍ତ୍ତା]] ବିଶ୍ଳେଷଣ କରନ୍ତି । ଚତୁର୍ବେଦୀଙ୍କ ଅନୁସାରେ
{{quote|ରାଜନୀତିଜ୍ଞମାନେ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ରାଜନେତାଙ୍କ ପରାମର୍ଶଦାତା ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିପାରନ୍ତି କିମ୍ବା ନିଜେ ରାଜନେତା ଭାବରେ ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ିପାରନ୍ତି । ରାଜନୀତିଜ୍ଞମାନେ ସରକାରରେ, ରାଜନୀତିକ ଦଳରେ କିମ୍ବା ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିବ । ସେମାନେ [[ଅଣ-ସରକାରୀ ସଂଗଠନ]] (ଏନଜିଓ) କିମ୍ବା ରାଜନୀତିକ ଗତିବିଧି ସହିତ ଜଡ଼ିତ ହୋଇପାରନ୍ତି । ବିଭିନ୍ନ ସାମର୍ଥ୍ୟରେ ରାଜନୀତି ବିଜ୍ଞାନରେ ଶିକ୍ଷିତ ଏବଂ ତାଲିମପ୍ରାପ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ [[ନିଗମ]]ରେ ମାନ ଏବଂ ପାରଦର୍ଶୀତା ଯୋଡ଼ିପାରିବେ । ବେସରକାରୀ ଉଦ୍ୟୋଗ ଯଥା [[ଥିଙ୍କ ଟ୍ୟାଙ୍କ]], ଅନୁସନ୍ଧାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ, ମତଦାନ ଏବଂ [[ଜନସମ୍ପର୍କ]] ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାୟତଃ ରାଜନୀତିଜ୍ଞମାନଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତି ଦେଇଥାନ୍ତି ।<ref>{{cite book|last1=Chaturvedy|first1=J.C.|title=Political Governance: Political theory|publisher=Isha Books|page=4|url=https://books.google.com/books?id=kzV4V59udu8C&pg=PA4 |accessdate=28 October 2014|isbn=978-81-8205-317-5|year=2005}}</ref>}}