କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ
ଖୋର୍ଦ୍ଧା ଜିଲ୍ଲା ଅନ୍ତର୍ଗତ କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ ହେଉଛି ସଂସ୍କୃତ ସାହିତ୍ୟର କବି ଜୟଦେବଙ୍କ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ । ମଧ୍ୟଯୁଗୀୟ ଭାରତୀୟ ସାହିତ୍ୟରେ ଏହି ସ୍ଥାନକୁ କେନ୍ଦୁବିଲ୍ୱ ନାମରେ ସୂଚିତ କରାଯାଇଛି ।
କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ | |
|---|---|
ଗ୍ରାମ | |
  କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ Location in Odisha, India  କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ (India) | |
| Coordinates: 20°08′N 85°36′E / 20.13°N 85.60°E | |
| Country |  India |
| State | Odisha |
| Languages | |
| • Official | Oriya |
| Time zone | UTC+5:30 (IST) |
| ଯାନବାହାନ ପଞ୍ଚୀକରଣ | OD |
| Website | odisha |
ଭୌଗୋଳିକ ଅବସ୍ଥିତି
ସମ୍ପାଦନାକେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ ଖୁର୍ଦ୍ଧା ଜିଲ୍ଲାର ପ୍ରାଚୀ ନଦୀ କୂଳରେ ଥିବା ଏକ ଗ୍ରାମ । ଜଗନ୍ନାଥଧାମ ବା ପୁରୀଠାରୁ ଏହା ମାତ୍ର କିଛି କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ । ନିକଟରେ ଏହା ଜଣାଶୁଣା ସଂସ୍କୃତ କବି ଜୟଦେବଙ୍କ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ଭାବରେ ମାନ୍ୟତା ପାଇଛି ।[୧][୨][୩][୪][୫][୬]
ଇତିହାସ
ସମ୍ପାଦନାଏକ ଉତ୍କଳ ବ୍ରାହ୍ମଣ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିବା ଜୟଦେବଙ୍କ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ଏହି କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ ବୋଲି ନିକଟରେ ଚିହ୍ନଟ କରାଯାଇଛି । ଏହି ଗ୍ରାମରେ କବି ତାଙ୍କ ବାପାମାଆ ଭୋଜଦେବ ଏବଂ ବାମାବତୀଙ୍କ ସହିତ ତାଙ୍କର ପିଲାଦିନ ଅତିବାହିତ କରିଥିଲେ । ଦଶମ ଏବଂ ଏକାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଏହି ଗ୍ରାମ ହିନ୍ଦୁ ସାହିତ୍ୟର ଏକ କେନ୍ଦ୍ର ହୋଇଥିବାର ଜଣାଯାଏ । ଜୟଦେବ ନିଜେ ଗୀତା ଗୋବିନ୍ଦର ସପ୍ତମ ଛାନ୍ଦରେ ନିଜ ଜନ୍ମସ୍ଥାନକୁ ସମୁଦ୍ର କୂଳରେ ଅବସ୍ଥିତ କେନ୍ଦୁବିଲ୍ୱ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି । ମାତ୍ର କେତେକ ଐତିହାସିକ ଭୁବନେଶ୍ୱର ନିକଟସ୍ଥ ଏହି କେନ୍ଦୁଲି ଗ୍ରାମର ପ୍ରାଚୀନତାକୁ ନେଇ ସନ୍ଦେହ ପ୍ରକାଶ କରନ୍ତି । ଅନ୍ୟ ପକ୍ଷରେ ଓଡ଼ିଶାର ସାହିତ୍ୟିକ ପରମ୍ପରାରେ କବିଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଶାର ବୋଲି ଦୃଢ଼ ଭାବରେ ପ୍ରତିପାଦନ କରାଯାଏ ।
ପର୍ଯ୍ୟଟନ
ସମ୍ପାଦନାଜୟଦେବଙ୍କ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ଏହି 'କେନ୍ଦୁଲି' ଗ୍ରାମ ବୋଲି ଦାବି କରାଯାଇ ସେହି ଗ୍ରାମରେ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ସ୍ମାରକୀ ଓ ସ୍ମୃତିସଂଗ୍ରହାଳୟ ମଧ୍ୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହୋଇଛି । କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନରେ ଦଶମ ଏବଂ ଏକାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଜୟଦେବଙ୍କ ସମୟରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଅନେକ ଇଟା ମନ୍ଦିର ଏବଂ ମୂର୍ତ୍ତି ରହିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଦେବତା ଭୈରବ, ମାଧବ, ଅମ୍ବିକା, ଜାଗେଶ୍ୱରୀ ମଧ୍ୟ ରହିଛନ୍ତି । ଏକ ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଥା ହେଉଛି ସେଠାରେ ମିଳିଥିବା ଲମ୍ବାକେଶ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ପ୍ରତିଛବି ଯାହାର ଉଭୟ ବାହୁ ଭାଙ୍ଗିଯାଇଛି, ଏହି ପ୍ରତିଛବିକୁ ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକ ଋଷି 'ଜୟଦେବ' ଭାବରେ ସମ୍ମାନ କରନ୍ତି । ଗଙ୍ଗ ରାଜବଂଶର ଅନ୍ୟତମ ବିଶେଷତ୍ୱ ମଧ୍ୟରୁ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କୁ ନିଜ କୋଳରେ ନେଇ ନରସିଂହଙ୍କ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ଥିବା ନିକଟସ୍ଥ ଏକ ମନ୍ଦିର ମଧ୍ୟ ଅଛି । ବାସ୍ତବରେ, ଜୟଦେବଙ୍କ ସମୟର ଏହିପରି ଅନେକ ମନ୍ଦିର ମଧ୍ୟ ଏଠାରେ ଭାରତୀୟ ପ୍ରତ୍ନତାତ୍ତ୍ୱିକ ସର୍ଭେଦ୍ୱାରା ଖନନ କରାଯାଇଛି ।
ଜୟଦେବ ସାଂସ୍କୃତିକ ପରିଷଦ ନାମକ ଏକ ସାଂସ୍କୃତିକ ସଂଗଠନ ଏଠାରେ ଖୋଳା ଯାଇଥିବା ଚିତ୍ର ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରତ୍ନତାତ୍ତ୍ୱିକ ସ୍ମୃତି ସ୍ଥାନ ଧାରଣ କରିଥିବା ଏକ ସଂଗ୍ରହାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଛି । କେନ୍ଦୁଲିରେ କବି ଜୟଦେବଙ୍କ ସମ୍ମାନାର୍ଥେ ବାର୍ଷିକ ସାଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ଆୟୋଜନ କରାଯାଏ ।
ଆଧାର
ସମ୍ପାଦନା- ↑ "Poet Jayadev belongs to Orissa not West Bengal". Tarakant Mohanty. Retrieved 2021-06-16.[permanent dead link]
- ↑ "Wrong' depiction of poet in TV shows irks scholars". The Hindu. Chennai, India. 2007-05-02. Archived from the original on 2007-10-01. Retrieved 2021-06-16.
- ↑ "Biography of Jayadeva". Bharat Desam. Retrieved 2021-06-16.
- ↑ N. C. Mohanty. "Gita-govinda and Oriya Art Tradition". Sampradaya Sun. Retrieved 2021-06-16.
- ↑ "Kenduli Padmavati temple" (PDF). Archaeological Survey of India.
- ↑ "Khorda". Archaeological Survey of India (Indira Gandhi National Centre for the Arts). Archived from the original on 2011-06-28. Retrieved 2021-06-16.
 | ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗଟି ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ । ଆପଣ ଏହାକୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ କରି ଉଇକିପିଡ଼ିଆକୁ ସମୃଦ୍ଧ କରିପାରିବେ । |