କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ

ଖୋର୍ଦ୍ଧା ଜିଲ୍ଲାର ଏକ ଶାସନ, ଗୀତଗୋବିନ୍ଦ ରଚୟିତା ଶ୍ରୀଜୟଦେବଙ୍କ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ

[[Category:Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Pagetype/setindex' not found. with short description]]

କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ
ଗ୍ରାମ
କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ is located in Odisha
କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ
କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ
Location in Odisha, India
କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ is located in India
କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ
କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ
କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ (India)
Coordinates: 20°08′N 85°36′E / 20.13°N 85.60°E / 20.13; 85.60
Country India
StateOdisha
Languages
 • OfficialOriya
Time zoneUTC+5:30 (IST)
ଯାନବାହାନ ପଞ୍ଚୀକରଣOD
Websiteodisha.gov.in

ଖୋର୍ଦ୍ଧା ଜିଲ୍ଲା ଅନ୍ତର୍ଗତ କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ ହେଉଛି ସଂସ୍କୃତ ସାହିତ୍ୟର କବି ଜୟଦେବଙ୍କ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ । ମଧ୍ୟଯୁଗୀୟ ଭାରତୀୟ ସାହିତ୍ୟରେ ଏହି ସ୍ଥାନକୁ କେନ୍ଦୁବିଲ୍ୱ ନାମରେ ସୂଚିତ କରାଯାଇଛି ।

ଭୌଗୋଳିକ ଅବସ୍ଥିତି ସମ୍ପାଦନା

କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ ଖୁର୍ଦ୍ଧା ଜିଲ୍ଲାର ପ୍ରାଚୀ ନଦୀ କୂଳରେ ଥିବା ଏକ ଗ୍ରାମ । ଜଗନ୍ନାଥଧାମ ବା ପୁରୀଠାରୁ ଏହା ମାତ୍ର କିଛି କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ । ନିକଟରେ ଏହା ଜଣାଶୁଣା ସଂସ୍କୃତ କବି ଜୟଦେବଙ୍କ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ଭାବରେ ମାନ୍ୟତା ପାଇଛି ।[୧][୨][୩][୪][୫][୬]

ଇତିହାସ ସମ୍ପାଦନା

ଏକ ଉତ୍କଳ ବ୍ରାହ୍ମଣ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିବା ଜୟଦେବଙ୍କ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ଏହି କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ ବୋଲି ନିକଟରେ ଚିହ୍ନଟ କରାଯାଇଛି । ଏହି ଗ୍ରାମରେ କବି ତାଙ୍କ ବାପାମାଆ ଭୋଜଦେବ ଏବଂ ବାମାବତୀଙ୍କ ସହିତ ତାଙ୍କର ପିଲାଦିନ ଅତିବାହିତ କରିଥିଲେ । ଦଶମ ଏବଂ ଏକାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଏହି ଗ୍ରାମ ହିନ୍ଦୁ ସାହିତ୍ୟର ଏକ କେନ୍ଦ୍ର ହୋଇଥିବାର ଜଣାଯାଏ । ଜୟଦେବ ନିଜେ ଗୀତା ଗୋବିନ୍ଦର ସପ୍ତମ ଛାନ୍ଦରେ ନିଜ ଜନ୍ମସ୍ଥାନକୁ ସମୁଦ୍ର କୂଳରେ ଅବସ୍ଥିତ କେନ୍ଦୁବିଲ୍ୱ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି । ମାତ୍ର କେତେକ ଐତିହାସିକ ଭୁବନେଶ୍ୱର ନିକଟସ୍ଥ ଏହି କେନ୍ଦୁଲି ଗ୍ରାମର ପ୍ରାଚୀନତାକୁ ନେଇ ସନ୍ଦେହ ପ୍ରକାଶ କରନ୍ତି । ଅନ୍ୟ ପକ୍ଷରେ ଓଡ଼ିଶାର ସାହିତ୍ୟିକ ପରମ୍ପରାରେ କବିଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଶାର ବୋଲି ଦୃଢ଼ ଭାବରେ ପ୍ରତିପାଦନ କରାଯାଏ ।

ପର୍ଯ୍ୟଟନ ସମ୍ପାଦନା

ଜୟଦେବଙ୍କ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ଏହି 'କେନ୍ଦୁଲି' ଗ୍ରାମ ବୋଲି ଦାବି କରାଯାଇ ସେହି ଗ୍ରାମରେ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ସ୍ମାରକୀ ଓ ସ୍ମୃତିସଂଗ୍ରହାଳୟ ମଧ୍ୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହୋଇଛି । କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନରେ ଦଶମ ଏବଂ ଏକାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଜୟଦେବଙ୍କ ସମୟରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଅନେକ ଇଟା ମନ୍ଦିର ଏବଂ ମୂର୍ତ୍ତି ରହିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଦେବତା ଭୈରବ, ମାଧବ, ଅମ୍ବିକା, ଜାଗେଶ୍ୱରୀ ମଧ୍ୟ ରହିଛନ୍ତି । ଏକ ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଥା ହେଉଛି ସେଠାରେ ମିଳିଥିବା ଲମ୍ବାକେଶ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ପ୍ରତିଛବି ଯାହାର ଉଭୟ ବାହୁ ଭାଙ୍ଗିଯାଇଛି, ଏହି ପ୍ରତିଛବିକୁ ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକ ଋଷି 'ଜୟଦେବ' ଭାବରେ ସମ୍ମାନ କରନ୍ତି । ଗଙ୍ଗ ରାଜବଂଶର ଅନ୍ୟତମ ବିଶେଷତ୍ୱ ମଧ୍ୟରୁ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କୁ ନିଜ କୋଳରେ ନେଇ ନରସିଂହଙ୍କ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ଥିବା ନିକଟସ୍ଥ ଏକ ମନ୍ଦିର ମଧ୍ୟ ଅଛି । ବାସ୍ତବରେ, ଜୟଦେବଙ୍କ ସମୟର ଏହିପରି ଅନେକ ମନ୍ଦିର ମଧ୍ୟ ଏଠାରେ ଭାରତୀୟ ପ୍ରତ୍ନତାତ୍ତ୍ୱିକ ସର୍ଭେଦ୍ୱାରା ଖନନ କରାଯାଇଛି ।

ଜୟଦେବ ସାଂସ୍କୃତିକ ପରିଷଦ ନାମକ ଏକ ସାଂସ୍କୃତିକ ସଂଗଠନ ଏଠାରେ ଖୋଳା ଯାଇଥିବା ଚିତ୍ର ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରତ୍ନତାତ୍ତ୍ୱିକ ସ୍ମୃତି ସ୍ଥାନ ଧାରଣ କରିଥିବା ଏକ ସଂଗ୍ରହାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଛି । କେନ୍ଦୁଲିରେ କବି ଜୟଦେବଙ୍କ ସମ୍ମାନାର୍ଥେ ବାର୍ଷିକ ସାଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ଆୟୋଜନ କରାଯାଏ ।

ଆଧାର ସମ୍ପାଦନା

  1. "Poet Jayadev belongs to Orissa not West Bengal". Tarakant Mohanty. Retrieved 2021-06-16.[permanent dead link]
  2. "Wrong' depiction of poet in TV shows irks scholars". The Hindu. Chennai, India. 2007-05-02. Archived from the original on 2007-10-01. Retrieved 2021-06-16.
  3. "Biography of Jayadeva". Bharat Desam. Retrieved 2021-06-16.
  4. N. C. Mohanty. "Gita-govinda and Oriya Art Tradition". Sampradaya Sun. Retrieved 2021-06-16.
  5. "Kenduli Padmavati temple" (PDF). Archaeological Survey of India.
  6. "Khorda". Archaeological Survey of India (Indira Gandhi National Centre for the Arts). Archived from the original on 2011-06-28. Retrieved 2021-06-16.