ଆଟ୍ରାକ୍ୟୁରିଅମ ବେସିଲେଟ

ଆଟ୍ରାକ୍ୟୁରିଅମ ବେସିଲେଟ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Atracurium besilate) ଏକ ଔଷଧ ଯାହା ଅପରେଶନ ବା ମେକାନିକାଲ ଭେଣ୍ଟିଲେସନ (mechanical ventilation) କରିବା ସମୟରେ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଔଷଧ ସ‌ହିତ କଙ୍କାଳୀୟ ମାଂସପେଶୀ ଶିଥିଳ କରିବା (skeletal muscle relaxation) ନିମନ୍ତେ ଦିଆଯାଏ । ଏଣ୍ଡୋଟ୍ରାକିଆଲ ଇନଟ୍ୟୁବେସନରେ (endotracheal intubation) ଏହା ଦିଆଯାଇପାରେ କିନ୍ତୁ ଅତିଶୀଘ୍ର ଦରକାର ହେଲେ ଏହାଠାରୁ ସକ୍ସାମେଥୋନିଅମ କ୍ଲୋରାଇଡ ଅଧିକ ପସନ୍ଦ‌ଯୋଗ୍ୟ । ଏହି ଔଷଧ ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତରରେ ଇଞ୍ଜେକସନ injection into a vein ଆକାରରେ ଦିଆଯାଏ । ଇଞ୍ଜେକସନ ଦେବାର ୪ମିନିଟ ପରେ ଏହାର ପ୍ରଭାବ ସର୍ବାଧିକ ହୁଏ ଓ ଏକ ଘଣ୍ଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହେ ।[]

ଆଟ୍ରାକ୍ୟୁରିଅମ ବେସିଲେଟ
Clinical data
SynonymsAtracurium besylate
AHFS/Drugs.commonograph
Pregnancy
category
  • C
Routes of
administration
IV
ATC code
Legal status
Legal status
  • ℞ (Prescription only)
Pharmacokinetic data
Bioavailability100% (IV)
Protein binding82%
MetabolismHofmann elimination (retro-Michael addition) and ester hydrolysis by nonspecific esterases
Elimination half-life17–21 minutes
Identifiers
  • 2,2'-{1,5-Pentanediylbis[oxy(3-oxo-3,1-propanediyl)]}bis[1-(3,4-dimethoxybenzyl)-6,7-dimethoxy-2-methyl-1,2,3,4-tetrahydroisoquinolinium] dibenzenesulfonate
CAS Number
PubChem CID
DrugBank
ChemSpider
UNII
ChEBI
ChEMBL
ECHA InfoCard100.058.840 Edit this at Wikidata
Chemical and physical data
FormulaC53H72N2O122+
Molar mass929.145 g/mol
3D model (JSmol)
  • O=C(OCCCCCOC(=O)CC[N+]2(C(c1c(cc(OC)c(OC)c1)CC2)Cc3ccc(OC)c(OC)c3)C)CC[N+]5(C)C(c4cc(OC)c(OC)cc4CC5)Cc6ccc(OC)c(OC)c6
  • InChI=1S/C53H72N2O12/c1-54(22-18-38-32-48(62-7)50(64-9)34-40(38)42(54)28-36-14-16-44(58-3)46(30-36)60-5)24-20-52(56)66-26-12-11-13-27-67-53(57)21-25-55(2)23-19-39-33-49(63-8)51(65-10)35-41(39)43(55)29-37-15-17-45(59-4)47(31-37)61-6/h14-17,30-35,42-43H,11-13,18-29H2,1-10H3/q+2 checkY
  • Key:YXSLJKQTIDHPOT-UHFFFAOYSA-N checkY
 ☒NcheckY (what is this?)  (verify)

ଆଟ୍ରାକ୍ୟୁରିଅମ ବେସିଲେଟର ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ଚମ ଲାଲ ପଡ଼ିଯାଏ ଓ ନିମ୍ନ ରକ୍ତଚାପ (low blood pressure) ହୁଏ । ସାଂଘାତିକ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ଆଲର୍ଜି ହୋଇପାରେ କିନ୍ତୁ ଏହା ସାଥୀରେ ମାଲିଗନାଣ୍ଟ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ (malignant hyperthermia) ନ ଥାଏ ।[][] ମ୍ୟାସ୍ଥେନିଆ ଗ୍ରାଭିସ ରୋଗ ଥିଲେ ଦୀର୍ଘସ୍ଥାୟୀ ପକ୍ଷାଘାତ/ପାରାଲିସିସ ହୋଇପାରେ । ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଏହାର ଶିଶୁ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇନାହିଁ । ସ୍ନାୟୁପେଶୀ ଅବରୋଧକାରୀ (neuromuscular-blocker) ଔଷଧ ଶ୍ରେଣୀ ମଧ୍ୟରୁ ଏହା ଏକ ନନ‌ପୋଲାରାଇଜିଙ୍ଗ (non-depolarizing) ଟାଇପର ଔଷଧ । କଙ୍କାଳୀୟ ପେଶୀରେ (skeletal muscles) ଥିବା ଆସେଟାଇଲକୋଲିନ (acetylcholine) କାମକୁ ଏହି ଔଷଧ ଅବରୋଧ କରି କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୁଏ ।[]

ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ସନ ୧୯୮୩ରେ ଆଟ୍ରାକ୍ୟୁରିଅମ ବେସିଲେଟ ଡାକ୍ତରୀ ବ୍ୟବ‌ହାର ନିମନ୍ତେ ସ୍ୱୀକୃତ ହୋଇଥିଲା । [] ଏହାର ନାମ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ଔଷଧ ଚିଠାରେ (World Health Organization's List of Essential Medicines) ଅଛି ଯାହା ମୌଳିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସିସ୍ଟମ (health system) ନିମନ୍ତେ ଅତି ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।[] ଆଟ୍ରାକ୍ୟୁରିଅମ ବେସିଲେଟ ଜେନେରିକ ନାମରେ (generic medication) ବିକ୍ରୟ ହୁଏ ।[] ବିକାଶଶୀଳ ଦେଶମାନଙ୍କରେ (developing world) ଏହି ଔଷଧର ଏକ ଦିନ ଡୋଜର କ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ ୧.୬୯ରୁ ୧.୮୭ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ।[]

  1. ୧.୦ ୧.୧ ୧.୨ ୧.୩ ୧.୪ "Atracurium Besylate". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved 8 December 2016.
  2. "Atracurium Besilate 10 mg/ml Injection - (eMC)". www.medicines.org.uk. March 2015. Retrieved 16 December 2016.
  3. "WHO Model List of Essential Medicines (19th List)" (PDF). World Health Organization. April 2015. Retrieved 8 December 2016.
  4. "Atracurium". International Drug Price Indicator Guide. Retrieved 8 December 2016.[permanent dead link]