ସକ୍ସାମେଥୋନିଅମ କ୍ଲୋରାଇଡ
ସକ୍ସାମେଥୋନିଅମ କ୍ଲୋରାଇଡ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Suxamethonium chloride, ଡାକ ନାମ ସକ୍ସାମେଥୋନିଅମ/suxamethonium ବା ସକସିନିଲ କୋଲିନ/ succinylcholine) ଏକ ଔଷଧ ଯାହା ଶାରୀରିକ ନିଶ୍ଚେତନ (general anesthesia) କରିବା ପୂର୍ବରୁ ସ୍ୱଳ୍ପକାଳୀନ ପାରାଲିସିସ (paralysis) ନିମନ୍ତେ ଦିଆଯାଏ ଓ ସେହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଟ୍ରାକିଆଲ ଇନଟ୍ୟୁବେସନ (tracheal intubation) ବା ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋକନଭଲସିଭ ଥେରାପି (electroconvulsive therapy) ଦିଆଯାଏ ।[୧] ଏହା ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତରରେ (injection into a vein) ବା ମାଂସପେଶୀରେ (muscle) ଇଞ୍ଜେକସନ ଆକାରରେ ଦିଆଯାଏ । ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତରରେ ଦେଲେ ୧ମିନିଟ ମଧ୍ୟରେ ଏହା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇ ପ୍ରାୟ ୧୦ ମିନିଟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କାମ କରେ ।[୨]
Clinical data | |
---|---|
Pronunciation | /ˌsʌksɪnɪlˈkoʊlin/ |
Trade names | Quelicin, Anectine |
AHFS/Drugs.com | monograph |
Pregnancy category | |
Routes of administration | intravenous, intramuscular |
ATC code | |
Legal status | |
Legal status | |
Pharmacokinetic data | |
Bioavailability | NA |
Metabolism | By pseudocholinesterase, to succinylmonocholine and choline |
Onset of action | 30-60 sec (IV), 2-3 min (IM) |
Duration of action | < 10 min (IV), 10-30 min (IM) |
Excretion | Kidney (10%) |
Identifiers | |
| |
CAS Number | |
PubChem CID | |
IUPHAR/BPS | |
DrugBank | |
ChemSpider | |
UNII | |
KEGG | |
ChEBI | |
ChEMBL | |
Chemical and physical data | |
Formula | C14H30N2O4 |
Molar mass | 290.399 g/mol |
3D model (JSmol) | |
| |
| |
(what is this?) (verify) |
ସକ୍ସାମେଥୋନିଅମ କ୍ଲୋରାଇଡର ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ନିମ୍ନ ରକ୍ତଚାପ (low blood pressure), ଅଧିକ ଲାଳ (saliva) ତିଆରି, ମାଂସପେଶୀ ଯନ୍ତ୍ରଣା (muscle pain) ଓ ରାସ ଆଦି ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଇପାରେ ।[୨] ସାଂଘାତିକ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ମାଲିଗନାଣ୍ଟ ହାଇପରଥର୍ମିଆ (malignant hyperthermia) ଓ ଆଲର୍ଜି ପ୍ରତିକ୍ରିୟା (allergic reactions) ହୋଇପାରେ ।[୩] ଅଧିକ ରକ୍ତ ପଟାସିଅମ (high blood potassium) ସଙ୍କଟ ଥିଲେ ବା ମାୟୋପାଥି (myopathy) ରୋଗ ଇତିହାସ ଥିଲେ ଏହି ଔଷଧ ଦିଆଯାଏନାହିଁ ।[୧] ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଏହି ଔଷଧ ଦେଲେ ଶିଶୁପ୍ରତି ନିରାପଦ ହେବା ଜଣାଯାଏ ।[୪] ନିଉରୋମସ୍କୁଲାର ବ୍ଲକର (neuromuscular blocker) ଶ୍ରେଣୀର ସକ୍ସାମେଥୋନିଅମ ଏକ ଡିପୋଲାରାଇଜିଙ୍ଗ (depolarizing) ଔଷଧ । କଙ୍କାଳୀୟ ମାଂସପେଶୀ (skeletal muscles) ଉପରେ କାମ କରୁଥିବା ଆସେଟାଇଲକୋଲିନକୁ (acetylcholine) ଏହି ଔଷଧ ଅବରୋଧ କରି କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୁଏ ।[୨]
ସନ ୧୯୦୬ରେ ସକ୍ସାମେଥୋନିଅମ ବିଷୟର ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଥିଲା ଓ ସନ ୧୯୫୧ରେ ଏହାର ଡାକ୍ତରୀ ବ୍ୟବହାର ଆରମ୍ଭ ହେଲା ।[୫] ଏହାର ନାମ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ଔଷଧ ଚିଠାରେ (World Health Organization's List of Essential Medicines) ଅଛି ଯାହା ମୌଳିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସିସ୍ଟମ (health system) ନିମନ୍ତେ ଅତି ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।[୬] ଏହା ଜେନେରିକ ନାମରେ (generic medication) ବିକ୍ରୟ ହୁଏ ।[୨] ବିକାଶଶୀଳ ଦେଶମାନଙ୍କରେ (developing world) ଏହି ଔଷଧର ଏକ ଦିନ ଡୋଜର କ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ ୦.୪୫ରୁ ୧.୩୧ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ।[୭] କଥାବାର୍ତ୍ତାରେ ଏହାକୁ ସକ୍ସ ନାମ ଦେଇ କହନ୍ତି ।[୫]
ଆଧାର
ସମ୍ପାଦନା- ↑ ୧.୦ ୧.୧ WHO Model Formulary 2008 (PDF). World Health Organization. 2009. pp. 426–428. ISBN 9789241547659. Retrieved 8 December 2016.
- ↑ ୨.୦ ୨.୧ ୨.୨ ୨.୩ "Succinylcholine Chloride". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved 8 December 2016.
- ↑ "Anectine Injection - Summary of Product Characteristics (SPC) - (eMC)". www.medicines.org.uk. 12 January 2016. Archived from the original on 20 December 2016. Retrieved 16 December 2016.
- ↑ "Prescribing medicines in pregnancy database". Therapeutic Goods Administration (TGA) (in ଇଂରାଜୀ). 16 December 2016. Archived from the original on 20 December 2016. Retrieved 16 December 2016.
- ↑ ୫.୦ ୫.୧ Lee, C; Katz R. (2009). "Clinical implications of new neuromuscular concepts and agents: So long, neostigmine! So long, sux!". J Crit Care. 24 (1): 43–9. doi:10.1016/j.jcrc.2008.08.009. PMID 19272538.
- ↑ "WHO Model List of Essential Medicines (19th List)" (PDF). World Health Organization. April 2015. Retrieved 8 December 2016.
- ↑ "Suxamethonium Cl". International Drug Price Indicator Guide. Retrieved 8 December 2016.[permanent dead link]