ମେଥିଲିନ ବ୍ଲୁ

ମେଥିଲିନ ବ୍ଲୁ
Clinical data
Trade names	Urelene blue, Provayblue, Proveblue, other
Synonyms	CI 52015
AHFS/Drugs.com	monograph
Pregnancy; category	AU: D ; US: X (Contraindicated) ; ;
Routes of; administration	by mouth, IV
ATC code	none;
Legal status
Legal status	US: Medication Rx-only ; ℞ (Prescription only);
Identifiers
	IUPAC name 3,7-bis(Dimethylamino)-phenothiazin-5-ium chloride;
CAS Number	61-73-4 ;
PubChem CID	6099;
ChemSpider	5874 ;
KEGG	D10537;
ChEBI	CHEBI:6872 ;
ChEMBL	CHEMBL405110 ;
ECHA InfoCard	100.000.469
Chemical and physical data
Formula	C16H18ClN3S
Molar mass	319.85 g/mol
3D model (JSmol)	Interactive image;
	SMILES CN(C)c1ccc2c(c1)sc-3cc(=[N+](C)C)ccc3n2.[Cl-];
	InChI InChI=1S/C16H18N3S.ClH/c1-18(2)11-5-7-13-15(9-11)20-16-10-12(19(3)4)6-8-14(16)17-13;/h5-10H,1-4H3;1H/q+1;/p-1 ; Key:CXKWCBBOMKCUKX-UHFFFAOYSA-M ;
(verify)

ମେଥିଲିନ ବ୍ଲୁ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Methylene blue, ଅନ୍ୟ ନାମ ମିଥାଇଲଥାୟୋନିନିଅମ କ୍ଲୋରାଇଡ/methylthioninium chloride) ଏକ ଔଷଧ ଓ ରଙ୍ଗର (dye) ନାମ ।^[୧] ମେଥହେମୋଗ୍ଲୋବିନେମିଆ (methemoglobinemia) ରୋଗର ଚିକିତ୍ସାରେ ଏହା ବ୍ୟବ‌ହାର ହୁଏ ।^[୧]^[୩] ବିଶେଷତଃ ମେଥହେମୋଗ୍ଲୋବିନେମିଆ ସ୍ତର ୩୦%ରୁ ଅଧିକ ଥିଲେ ବା ଏହି ରୋଗ ଅମ୍ଳଜାନ ଥେରାପି (oxygen therapy) ଦେବା ସତ୍ତ୍ୱେ ଲକ୍ଷଣ ରହୁଥିଲେ ବ୍ୟବ‌ହାର କରାଯାଏ ।^[୩] ଅତୀତରେ ଏହା ସ୍ୟାନାଇଡ ବିଷକ୍ରିୟା (cyanide poisoning) ଓ ମୂତ୍ରନଳୀ ସଂକ୍ରମଣରେ (urinary tract infections) ବ୍ୟବ‌ହାର କରାଯାଉଥିଲା କିନ୍ତୁ ଅଧୁନା ଏହା ଦିଆଯାଉନାହିଁ । ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତର ଇଞ୍ଜେକସନ (injection into a vein) ଆକାରରେ ଏହା ଦିଆଯାଏ ।^[୧]

ସାଧାରଣ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ମୁଣ୍ଡବଥା, ବାନ୍ତି, ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱ, ଅଣନିଶ୍ୱାସୀ ଓ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ଆଦି ଅବସ୍ଥା ଦେଖାଯାଇପାରେ । ସେରୋଟୋନିନ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ, ହେମୋଲାଇସିସ (red blood cell breakdown) ଓ ଆଲର୍ଜି ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଆଦି ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ । ^[୧] ଏହି ଔଷଧ ବ୍ୟବ‌ହାର କରିବା ଅବଧିରେ ମୂତ୍ର, ମଳ ଓ ଝାଳ ଆଦି ନୀଳ ବା ଶାଗୁଆ ରଙ୍ଗ ଧାରଣ କରେ ।^[୩] While use during ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଏହା ଶିଶୁର କ୍ଷତି କରିପାରେ କିନ୍ତୁ ମେଥହେମୋଗ୍ଲୋବିନେମିଆରେ ନ ଦେଲେ ଏହା ଅଧିକ ବିପଦ ଜନ‌କ ହୋଇପାରେ ।^[୧]^[୩] ମେଥିଲିନ ବ୍ଲୁ ଏକ ଥିଆଜିନ ରଙ୍ଗ (thiazine dye)^[୧] ଏହା ଫେରିକ ଲୌହକୁ (ferric iron) ଫେରସ ଲୌହରେ (ferrous iron) ପରିବର୍ତ୍ତନ କରେ ।^[୩] {{^| ସନ ୧୮୭୬ରେ ହେନରିକ କାରୋ (Heinrich Caro) ପ୍ରଥମେ ମେଥିଲିନ ବ୍ଲୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିଲେ ।^[୪] ଏହାର ନାମ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ଔଷଧ ଚିଠାରେ (World Health Organization's List of Essential Medicines) ଅଛି ଯାହା ମୌଳିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସିସ୍ଟମ (health system) ନିମନ୍ତେ ଅତି ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।^[୫] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଏହାର ଏକ ୫୦ ମି:ଗ୍ରା: ଭାଏଲର ମୂଲ୍ୟ ପ୍ରାୟ ୧୯୧.୪୦ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ।^[୬] ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଏହି ପରିମାଣର ମୂଲ୍ୟ ପ୍ରାୟ ୩୯.୩୮ ପାଉଣ୍ଡ ।^[୩]

ଆଧାର

↑ ^୧.୦ ^୧.୧ ^୧.୨ ^୧.୩ ^୧.୪ ^୧.୫ ^୧.୬ ^୧.୭ "Methylene Blue". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved 8 January 2017.
↑ Hamilton, Richart (2015). Tarascon Pocket Pharmacopoeia 2015 Deluxe Lab-Coat Edition. Jones & Bartlett Learning. p. 471. ISBN 9781284057560.
↑ ^୩.୦ ^୩.୧ ^୩.୨ ^୩.୩ ^୩.୪ ^୩.୫ ^୩.୬ British national formulary : BNF 69 (69 ed.). British Medical Association. 2015. p. 34. ISBN 9780857111562.
↑ Ahmad, Iqbal; Aqil, Farrukh (2008). New Strategies Combating Bacterial Infection (in ଇଂରାଜୀ). John Wiley & Sons. p. 91. ISBN 9783527622948.
↑ "WHO Model List of Essential Medicines (19th List)" (PDF). World Health Organization. April 2015. Retrieved 8 December 2016.
↑ "Provayblue Prices, Coupons & Patient Assistance Programs - Drugs.com". www.drugs.com. Retrieved 12 January 2017.

[AHFS2017-1] ୧.୦ ^୧.୧ ^୧.୨ ^୧.୩ ^୧.୪ ^୧.୫ ^୧.୬ ^୧.୭ "Methylene Blue". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved 8 January 2017.

[Ric2015-2] Hamilton, Richart (2015). Tarascon Pocket Pharmacopoeia 2015 Deluxe Lab-Coat Edition. Jones & Bartlett Learning. p. 471. ISBN 9781284057560.

[BNF69-3] ୩.୦ ^୩.୧ ^୩.୨ ^୩.୩ ^୩.୪ ^୩.୫ ^୩.୬ British national formulary : BNF 69 (69 ed.). British Medical Association. 2015. p. 34. ISBN 9780857111562.

[Ah2008-4] Ahmad, Iqbal; Aqil, Farrukh (2008). New Strategies Combating Bacterial Infection (in ଇଂରାଜୀ). John Wiley & Sons. p. 91. ISBN 9783527622948.

[WHO19th-5] "WHO Model List of Essential Medicines (19th List)" (PDF). World Health Organization. April 2015. Retrieved 8 December 2016.

[6] "Provayblue Prices, Coupons & Patient Assistance Programs - Drugs.com". www.drugs.com. Retrieved 12 January 2017.

[୧]

[୩]

[୨]

[୪]

[୫]

[୬]