ମାସ୍ଟାଇଟିସ

ସ୍ତନ ପ୍ରଦାହ
(Mastitisରୁ ଲେଉଟି ଆସିଛି)

ମାସ୍ଟାଇଟିସ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Mastitis) ରୋଗ ସ୍ତନ୍ୟପାନ (breastfeeding) ସମ୍ପର୍କୀୟ ସ୍ତନ (breast) ବା ଅଡ‌୍ଡରର (udder) ପ୍ରଦାହକୁ ବୁଝାଏ ।[୧][୫][୬] ସ୍ତନରେ ଯନ୍ତ୍ରଣା ହୁଏ ଓ ଲାଲ ଦେଖାଯାଏ ।[୧] ଏହା ସାଥିରେ ଜ୍ୱର ହୁଏ ଓ ଅସୁସ୍ଥ ଅନୁଭବ ହୁଏ ।[୧] ପ୍ରସବ ପରେ କିଛି ମିନିଟ ମଧ୍ୟରେ ଏହା ଜଣାଯାଏ ।[୧] ରୋଗ ଜଟିଳ ହେଲେ ଆବସେସ ହୋଇଯାଏ ।[୨]

ମାସ୍ଟାଇଟିସ (Mastitis)
ମାମ୍ମାଇଟିସ (Mammitis)
୧୯୦୦ ଶତାବ୍ଦୀର ପ୍ରାରମ୍ଭ କାଳରେ ଅଙ୍କିତ ମାସ୍ଟାଇଟିସର ଏକ ଚିତ୍ର
ଉଚ୍ଚାରଣ
ବିଭାଗସ୍ତ୍ରୀରୋଗ ବିଜ୍ଞାନ (Gynecology)
ଲକ୍ଷଣସ୍ତନରେ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଓ ଲାଲ ଦେଖାଯିବ, ଜ୍ୱର [୧]
ଆକ୍ରାନ୍ତ ସମୟଦୃତ[୧]
ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତିଲକ୍ଷଣ ଅନୁଯାୟୀ [୨]
ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟକ୍ଷୀର ନଳୀ ଅବରୋଧ (Plugged milk duct),[୩] ସ୍ତନ ଏନ‌ଗର୍ଜମେଣ୍ଟ (breast engorgement),[୪] ସ୍ତନ କର୍କଟ (କ୍ୱଚିତ)[୧]
ପ୍ରତିକାରଉପ‌ଯୁକ୍ତ ଉପାୟରେ ବାରମ୍ବାର ସ୍ତନପାନ (breastfeeding)[୨]
ଚିକିତ୍ସାଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ (Antibiotics)- ସେଫାଲେକ୍ସିନ (cephalexin), ଆଇବୁପ୍ରୋଫେନ୍[୨][୧]
ପୁନଃପୌନିକସ୍ତନ୍ୟପାନ କରାଉଥିବା ୧୦% ମହିଳା [୨]

ଉପ‌ଯୁକ୍ତ ସ୍ତନ୍ୟପାନ ନ‌କରେଇଲେ, ଫଟା ସ୍ତନାଗ୍ର ବ ନିପଲ (cracked nipples) ଥିଲେ, ସ୍ତନ ପମ୍ପ (breast pump) ବ୍ୟବ‌ହାର କଲେ ଓ ଶିଶୁର ଶୀଘ୍ର ସ୍ତନ୍ୟାପାନ ବନ୍ଦ (weaning) କଲେ ଏହି ରୋଗ ହୁଏ ।[୧] ସ୍ଟାଫିଲୋକୋକାଇ (Staphylococcus) ଓ ସ୍ଟ୍ରେପ୍ଟୋକୋକାଇ (Streptococci) ଜୀବାଣୁ ମୂଖତଃ ଏହି ରୋଗ କରାନ୍ତି ।[୧] ଲକ୍ଷଣ ଅନୁସାରେ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ ।[୨] ନିର୍ଣ୍ଣୟ ନିମନ୍ତେ ଅଲଟ୍ରାସାଉଣ୍ଡ (Ultrasound) ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ ।[୧]

ବାରମ୍ବାର ଓ ଉପ‌ଯୁକ୍ତ ସ୍ତନ୍ୟପାନ କରି ଏହି ରୋଗକୁ ପ୍ରତିରୋଧ କରିହୁଏ ।[୨] ସଂକ୍ରମଣ ଥିଲେ ସେଫାଲେକ୍ସିନ (cephalexin) ଭଳି ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ (Antibiotics) ଦିଆଯାଏ ।[୨] ଆରୋଗ୍ୟ ହେବା ନିମନ୍ତେ ସ୍ତନ ଖାଲି ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସ୍ତନ୍ୟପାନ କରିବା ନିତାନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ ।[୨][୧] ପ୍ରୋବାୟୋଟିକର (probiotics) ଉପକାରୀତା ପ୍ରମାଣ ମୁଳୁଛି ।[୧] ସ୍ତନ୍ୟପାନ କରାଉଥିବା ୧୦% ମହିଳାଙ୍କର ଏହି ରୋଗ ହୁଏ ।[୨]

ଆଧାର ସମ୍ପାଦନା

  1. ୧.୦୦ ୧.୦୧ ୧.୦୨ ୧.୦୩ ୧.୦୪ ୧.୦୫ ୧.୦୬ ୧.୦୭ ୧.୦୮ ୧.୦୯ ୧.୧୦ ୧.୧୧ ୧.୧୨ Berens, PD (December 2015). "Breast Pain: Engorgement, Nipple Pain, and Mastitis". Clinical obstetrics and gynecology. 58 (4): 902–14. doi:10.1097/GRF.0000000000000153. PMID 26512442.
  2. ୨.୦୦ ୨.୦୧ ୨.୦୨ ୨.୦୩ ୨.୦୪ ୨.୦୫ ୨.୦୬ ୨.୦୭ ୨.୦୮ ୨.୦୯ Spencer, JP (15 September 2008). "Management of mastitis in breastfeeding women". American Family Physician. 78 (6): 727–31. PMID 18819238.
  3. Ferri, Fred F. (2009). Ferri's Clinical Advisor 2010 E-Book: 5 Books in 1 (in ଇଂରାଜୀ). Elsevier Health Sciences. p. 593. ISBN 9780323076852.
  4. Buttaro, Terry Mahan; Trybulski, JoAnn; Bailey, Patricia Polgar; Sandberg-Cook, Joanne (2007). Primary Care: A Collaborative Practice (in ଇଂରାଜୀ). Elsevier Health Sciences. p. PT1608. ISBN 0323078419.
  5. Institute, The Worldwatch (2015). State of the World 2006: Special Focus: China and India (in ଇଂରାଜୀ). Island Press. p. 36. ISBN 9781610916332.
  6. Ratcliffe, Stephen D. (2008). Family Medicine Obstetrics (in ଇଂରାଜୀ). Elsevier Health Sciences. p. 634. ISBN 0323043062.

ବାହ୍ୟ ଲିଙ୍କ ସମ୍ପାଦନା

ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ
ବାହାର ଉତ୍ସ