ଲୁଆ (ପ୍ରୋଗ୍ରାମିଂ ଭାଷା)

ଲୁଆ (/ˈluːə/ LOO-ə, from Portuguese: lua [ˈlu.(w)ɐ] meaning moon; explicitly not "LUA") ଏକ lightweight ପ୍ରୋଗ୍ରାମିଂ ଭାଷା ଅଟେ । ଏହା ANSI Cରେ ଲେଖା ହୋଇଥିବାରୁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର କମ୍ପ୍ୟୁଟରରେ ଚାଲିପାରେ ଏଣୁ ଏହାକୁ Cross-platform ସ୍କ୍ରିପ୍ଟ ଭାଷା କୁହାଯାଇପାରେ । ଲୁଆର ଆପ୍ଲିକେସନ ପ୍ରୋଗ୍ରାମିଂ ଇଣ୍ଟରଫେସ ବା API ସି ଅପେକ୍ଷା ସରଳ ଅଟେ ।

Lua

ପାରାଡ଼ିଜିମ୍‌	Multi-paradigm: scripting, imperative (procedural, prototype-based object-oriented), functional
ପ୍ରଥମେ ଦେଖାଯାଇଥିଲା	1993 (1993)
ଡିଜାଇନ କରିଥିଲେ	Roberto Ierusalimschy Waldemar Celes Luiz Henrique de Figueiredo
ସ୍ଥାୟୀ ରିଲିଜ	5.2.3 (ଡିସେମ୍ବର 7, 2013 (2013-12-07))
ଟାଇପିଂ ପଦ୍ଧତି	dynamic, strong, duck
ପ୍ରମୁଖ ବ୍ୟବହାର	Lua, LuaJIT, LLVM-Lua, Lua Alchemy
ଉପଭାଷା	Metalua, Idle, GSL Shell
ଏହାକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଛନ୍ତି	C++, CLU, Modula, Scheme, SNOBOL
ଏହା ଦ୍ଵାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଛନ୍ତି	Io, GameMonkey, Squirrel, Falcon, MiniD
Implementation language	C
ଅପେରେଟିଂ ସିଷ୍ଟମ	Cross-platform
ସତ୍ତ୍ଵ	MIT License
ୱେବସାଇଟ	www.lua.org

ଫିଚର

କିଛି କୋଡ ଉଦାହରଣ

ଏକ ପାରମ୍ପରିକ ହେଲୋ ୱାଲ୍ଡ ପ୍ରୋଗ୍ରାମ ନିମ୍ନୋକ୍ତ ପ୍ରକାରରେ ଲେଖା ଯାଇପାରିବ:

print('Hello World!')

ମନ୍ତବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ନିମ୍ନଲିଖିତ ସିଣ୍ଟାକ୍ସ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି ଓ ସେସବୁ ଆଡ଼ା, ଇଫେଲ, ହାସକେଲ, SQL ଏବଂ VHDL ଆଦି ସହ ସମାନ:

-- A comment in Lua starts with a double-hyphen and runs to the end of the line.

--[[ Multi-line strings & comments
     are adorned with double square brackets. ]]

--[=[ Comments like this can have other --[[comments]] nested. ]=]

ଫାକ୍ଟୋରିଆଲ ଫଳନ ଏହି ଉଦାହରଣରେ ଥିବା ଗୋଟିଏ ଫଳନ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇଛି:

function factorial(n)
  local x = 1
  for i = 2,n do
    x = x * i
  end
  return x
end

ଲୁପ୍

ଲୁଆ ଚାରି ପ୍ରକାରର ଲୁପ ବ୍ୟବହାର କରିଥାଏ: ହ୍ୱାଇଲ ଲୁପ, ରିପିଟ ଲୁପ (ଏକ ଡୁ ହ୍ୱାଇଲ ଲୁପ ସହ ସମାନ), ଫର ଲୁପ, ଏବଂ ସାଧାରଣ ଫର ଲୁପ ।

--condition = true

while condition do
  --statements
end

repeat
  --statements
until condition

for i = first,last,delta do     --delta may be negative, allowing the for loop to count down or up
  print(i)
end

ସାଧାରଣ ଫର ଲୁପ:

for key, value in pairs(_G) do
  print(key, value)
end

ଏହା _G ସାଧାରଣ ଆଇଟିରେଟର ଫଙ୍କସନ pairs ବ୍ୟବହାର କରି ଟେବୁଲ ଉପରେ ପ୍ରକାଶ କରିବ (nil ମିଳିବା ଯାଏ) ।

ସି ଆପ୍ଲିକେସନ ପ୍ରୋଗ୍ରାମିଂ ଇଣ୍ଟରଫେସ

ଲୂଆ ଫଙ୍କ୍‌ସନ୍‌କୁ ସି ପ୍ରୋଗ୍ରାମିଂ ଭାଷା ବ୍ୟବହାର କରି କିପରି କଲ୍ କରିହେବ ତାହାର ଏକ ଛୋଟ ଉଦାହରଣ:

#include <stdio.h>
#include <stdlib.h>
#include <lua.h>
#include <lauxlib.h>

int main(void)
{
    lua_State *L = luaL_newstate();
    if (luaL_dostring(L, "function foo (x,y) return x+y end")) {
        lua_close(L);
        exit(EXIT_FAILURE);
    }

    lua_getglobal(L, "foo");
    lua_pushinteger(L, 5);
    lua_pushinteger(L, 3);
    lua_call(L, 2, 1);
    printf("Result: %d\n", lua_tointeger(L, -1));
    lua_close(L);
    return 0;
}

Running this example gives:

$ gcc -o example example.c -llua
$ ./example
Result: 8

ବ୍ୟବହାର

• ଭିଡିଓ ଗେମ ପ୍ରସ୍ତୁତକାରୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏହା ବିପୁଳ ମାତ୍ରାରେ ଆଦୃତ ସ୍କ୍ରିପ୍ଟ ଭାଷା ଅଟେ ।

ଆହୁରି ପଢନ୍ତୁ

ବହି

• Gutschmidt, T. (2003). Game Programming with Python, Lua, and Ruby. Course Technology PTR. ISBN 1-59200-077-0.
• Schuytema, P.; Manyen, M. (2005). Game Development with Lua. Charles River Media. ISBN 1-58450-404-8.
• Jung, K.; Brown, A. (2007). Beginning Lua Programming. Wrox Press. ISBN 0-470-06917-1.
• Figueiredo, L. H.; Celes, W.; Ierusalimschy, R., eds. (2008). Lua Programming Gems. Lua.org. ISBN 978-85-903798-4-3.
• Takhteyev, Yuri (2012). Coding Places: Software Practice in a South American City. The MIT Press. ISBN 0262018071. Chapters 6 and 7 are dedicated to Lua, while others look at software in Brazil more broadly.
• Varma, Jayant (2012). Learn Lua for iOS Game Development. Apress. ISBN 1430246626.
• Ierusalimschy, R. (2013). Programming in Lua (3rd ed.). Lua.org. ISBN 85-903798-5-X. (The 1st ed. is available online.)

ପ୍ରବନ୍ଧ

• Matheson, Ash (29 April 2003). "An Introduction to Lua". GameDev.net. Retrieved January 3, 2013.
• Fieldhouse, Keith (16 February 2006). "Introducing Lua". ONLamp.com. O'Reilly Media.
• Streicher, Martin (28 April 2006). "Embeddable scripting with Lua". developerWorks. IBM.
• Quigley, Joseph (1 June 2007). "A Look at Lua". Linux Journal.
• Hamilton, Naomi (11 September 2008). "The A-Z of Programming Languages: Lua". Computerworld. IDG. Interview with Roberto Ierusalimschy.
• Ierusalimschy, Roberto; de Figueiredo, Luiz Henrique; Celes, Waldemar (12 May 2011). "Passing a Language through the Eye of a Needle". ACM Queue. ACM. How the embeddability of Lua impacted its design.
• Lua papers and theses