କରଣୀ ଅକ୍ଷର
ଓଡ଼ିଆ ଲିପିର ଏକ ପ୍ରକାର
(Karani scriptରୁ ଲେଉଟି ଆସିଛି)
କରଣୀ ଅକ୍ଷର ବା ଛଟା ଅକ୍ଷର ଓଡ଼ିଆ ଲିପିର ଏକ କର୍ସିଭ୍/କେଲିଗ୍ରାଫିକ୍ ଲିପି ।[୨][୩][୪] ଏହାକୁ ଓଡ଼ିଆ ରାଜ ଦରବାରର କରଣ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ (ବୃତ୍ତିଗତ ଲେଖକ ଶ୍ରେଣୀ) ବିକଶିତ କରିଥିଲେ । ଏହା ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତର ସ୍ୱାଧୀନତା ପୂର୍ବ ଓଡ଼ିଶା ଅଞ୍ଚଳରେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିଲା ଏବଂ ମୁଖ୍ୟତଃ କରଣ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଦ୍ୱାରା ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିଲା ଯେଉଁମାନେ ପ୍ରଶାସନିକ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ, ଦସ୍ତାବିଜ ଏବଂ ଓଡ଼ିଆ ଗଡ଼ଜାତ ରାଜ୍ୟର (ଓଡ଼ିଶା ଶାଖା ରାଜ୍ୟ) ରାଜ ଦରବାରରେ ରେକର୍ଡ଼ ରଖୁଥିଲେ । କରଣୀ ନାମଟି ଧାତୁ ଶୈଳୀ, କରଣୀରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇଛି ଯାହା ତାଳପତ୍ରରେ ଲେଖିବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିଲା ।[୫][୬]
| କରଣୀ ଅକ୍ଷର Karaṇī akṣara କରଣୀ ଅକ୍ଷର | |
|---|---|
 ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୋଷରୁ କରଣୀ ଅକ୍ଷରର ନମୁନା | |
| ପ୍ରକାର | ଅବୁଗିଡ଼ା
|
| ଭାଷାସମୂହ | ଓଡ଼ିଆ ଭାଷ |
ସମୟକାଳ | ୧୭୦୦ - ୧୯୦୦ ଶତାବ୍ଦୀ[୧] |
Parent systems | ଓଡ଼ିଆ ଲିପି (ଛଟା ଅକ୍ଷର)
|
ଓଡ଼ିଆ ଲିପିରେ ବ୍ୟବହାର
ସମ୍ପାଦନା| ସ୍ୱରବର୍ଣ୍ଣ ଅକ୍ଷର | ଡିଆକ୍ରିଟିକ୍ ରୂପ |
|---|---|
| ସ୍ୱରବର୍ଣ୍ଣ ଇ, ମାନକ ଓଡ଼ିଆ ଡିଆକ୍ରିଟିକ୍ - ିବ୍ୟଞ୍ଜନବର୍ଣ୍ଣ କ - କି ବ୍ୟଞ୍ଜନବର୍ଣ୍ଣ ଖ, ଥ, ଧ, ଏଠାରେ ଇ ଡିଆକ୍ରିଟିକ୍ ପାଇଁ କରଣୀ ଅକ୍ଷର ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ |
ଖି ଥି ଧି |
ଗ୍ୟାଲେରୀ
ସମ୍ପାଦନା-
ଜ୍ଞାନମଣ୍ଡଳରୁ କରଣୀ ଅକ୍ଷରର ନମୁନା -
ଜ୍ଞାନମଣ୍ଡଳରୁ କରଣୀ ଅକ୍ଷରର ନମୁନା -
କରଣୀ ଲିପି ଅକ୍ଷର -
କରଣୀ ଲିପି ଅକ୍ଷର -
କରଣୀ ଲିଖନ
ଆଧାର
ସମ୍ପାଦନା- ↑ "CHAPTER - IV: DEVELOPMENT OF ORIYA SCRIPT, LANGUAGE AND LITERATURE" (PDF). Shodhganga. 27 September 2016. Retrieved 30 September 2020.
- ↑ Tripāṭhī, Kunjabihari (1962). The Evolution of Oriya Language and Script. Utkal University. p. 33. Retrieved 21 March 2021.
- ↑ Chitararijan Behera (2012). "ପ୍ରାଚୀନ ସାହିତ୍ୟଗ୍ରନ୍ଥ ସଂପାଦନା-୧" (PDF). Shodhganga. Utkal University. p. 56. Retrieved 25 December 2020.
- ↑ Diringer, David (1948). Alphabet a key to the history of mankind. p. 366.
- ↑ Rath, Saraju (2012). "The Oriya Script: Origin, Development and Sources".
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ↑ "Purnachandra Odia Bhashakosha by Gopal Chandra Praharaj (Preface + All 7 Volumes)". archive.org. Retrieved 3 September 2020.