କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି
କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ cardiomyopathy) ଏକ ପ୍ରକାର ହୃଦ୍ରୋଗ ଦଳ ଯେଉଁଥିରେ ହୃତ୍ପିଣ୍ଡର ମାଂସପେଶୀ (heart muscle) ଆକ୍ରମିତ ହୁଏ ।[୧] ରୋଗ ଆରମ୍ଭରେ ଅଳ୍ପ ବା ଆଦୌ କୋଣସି ଲକ୍ଷଣ ନ ଥାଏ । ଅନ୍ୟ କେତେକ ରୋଗୀଙ୍କର ଡିସନିଆ ବା ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟା ଅସୁବିଧା (shortness of breath), ଥକ୍କା ଅନୁଭବ (tired) ଓ ହୃଦ୍ପାତ ଯୋଗୁ ପାଦ ଇଡିମା (ଫୁଲା) (shortness of breath) ଇତ୍ୟାଦି ଲକ୍ଷଣ ଥାଇପାରେ । ଅନିୟମିତ ହୃଦ୍ଗତି (irregular heart beat ବା ମୂର୍ଚ୍ଛା ହୋଇପାରେ ।[୨] ଏ ଧରଣର ରୋଗୀଙ୍କର ହଠାତ୍ ହୃତ୍ପିଣ୍ଡ ଜନିତ (sudden cardiac death) ମୃତ୍ୟୁ ହୁଏ ।[୩]
| କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି | |
|---|---|
 Opened left ventricle of the heart showing thickening, dilatation, and subendocardial fibrosis manifested as increased whiteness of the endocardium. | |
| ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ ଓ ବାହାର ସ୍ରୋତ | |
| ସ୍ପେଶାଲିଟି | Cardiology |
| ଆଇସିଡ଼ି-୧୦ | I25.5{{{2}}}.{{{3}}}, I42{{{2}}}.{{{3}}}, I43{{{2}}}.{{{3}}} |
| ଆଇସିଡ଼ି-୯-ସିଏମ୍ | 425 |
| ରୋଗ ଡାଟାବେସ | 2137 |
| ମେଡ଼ିସିନ-ପ୍ଲସ | 001105 |
| Patient UK | କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି |
| MeSH | D009202 |
ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି ରୋଗମାନଙ୍କ ନାମ: ହାଇପରଟ୍ରଫିକ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି (hypertrophic cardiomyopathy), ଡାଇଲେଟେଡ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି (dilated cardiomyopathy), ରେସଟ୍ରିକ୍ଟିଭ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି (restrictive cardiomyopathy), ଆରିଦମିକ ଭେଣ୍ଟ୍ରିକୁଲାର ଡିସପ୍ଲାସିଆ (arrhythmogenic right ventricular dysplasia), ଓ ବ୍ରୋକନ ହାର୍ଟ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ (broken heart syndrome) । ହାଇପରଟ୍ରଫିକ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥିରେ ହୃତ୍ପିଣ୍ଡ ମାଂସପେଶୀ ମୋଟା ଓ ବଡ଼ ଆକାରର ହୁଏ । ଡାଇଲେଟେଡ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥିରେ ନିଳୟ (ventricle) ଆକାର ବଡ଼ ହୁଏ ଓ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଯାଏ । ରେସଟ୍ରିକ୍ଟିଭ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥିରେ ନିଳୟ ଶକ୍ତ ହୋଇଯାଏ ।[୪]
ଅନେକ ସମୟରେ କାରଣ ଅଜଣା ରହିଯାଏ । ଅଧିକାଂଶ ହାଇପରଟ୍ରଫିକ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି ଓ ୧/୩ ଡାଇଲେଟେଡ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି ରୋଗ ବଂଶାନୁକ୍ରିକ (inherited) ପିତାମାତାଙ୍କଠାରୁ ଆସିଥାଏ । ଆଲକୋହୋଲ (alcohol), ହେଭି ମେଟାଲ (heavy metals), କରୋନାରି ହାର୍ଟ ଡିଜିଜ coronary heart disease, କୋକେନ (cocaine) ବ୍ୟବହାର ଓ ଭୁତାଣୁ ସଂକ୍ରମଣ viral infections ଯୋଗୁ ମଧ୍ୟ ଡାଇଲେଟେଡ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି ହୋଇପାରେ । ରେସଟ୍ରିକ୍ଟିଭ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥିର କାରଣ ଆମିଲଏଡୋସିସ (amyloidosis), ହେମୋକ୍ରୋମାଟୋସିସ (hemochromatosis) ଓ କର୍କଟ ଚିକିତ୍ସା (cancer treatment) ଯୋଗୁ ହୋଇପାରେ ।[୫] ଅତ୍ୟଧିକ ଶାରୀରିକ ଓ ମାନସିକ ଚାପ ଯୋଗୁ ବ୍ରୋକନ ହାର୍ଟ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ ହୋଇପାରେ ।[୪]
କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥିର ପ୍ରକାର ଓ ଲକ୍ଷଣମାନଙ୍କର ମାତ୍ରା ଉପରେ ଚିକିତ୍ସା ନିର୍ଭର କରେ । ଚିକିତ୍ସା ମଧ୍ୟରେ ଜୀବନଚର୍ଯ୍ୟାର ପରିବର୍ତ୍ତନ, ଔଷଧ ବା ଅପରେଶନ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ ।[୬] ସନ ୨୦୧୩ରେ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି ଓ ମାୟୋକାର୍ଡ଼ାଇଟିସ (myocarditis) ରୋଗମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ୭.୯ ନିୟୁତ ଲୋକ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ।[୭] ହାଇପରଟ୍ରଫିକ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି ରୋଗରେ ପ୍ରତି ୫୦୦ ଲୋକରେ ଜଣେ ଓ ଡାଇଲେଟେଡ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି ରୋଗରେ ପ୍ରତି ୨୫୦୦ ଲୋକରେ ଜଣେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୁଅନ୍ତି ।[୪][୮] ସନ ୧୯୯୦ରେ ଏହି ରୋଗମାନଙ୍କ ଯୋଗୁ ୨୯୪,୦୦୦ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ସନ ୨୦୧୩ରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇ ୨୯୪,୦୦୦ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା ।[୯] ଯୁବା ବୟସରେ ଆରିଦମୋଜେନିକ ରାଇଟ ଭେଣ୍ଟ୍ରିକୁଲାର ଡିସପ୍ଲାସିଆ ସାଧାରଣତଃ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ ।[୩]
ଆଧାର
ସମ୍ପାଦନା- ↑ "What Is Sudden Cardiac Arrest?". NHLBI. June 22, 2016. Retrieved 16 August 2016.
- ↑ "What Are the Signs and Symptoms of Cardiomyopathy?". NHLBI. June 22, 2016. Retrieved 31 August 2016.
- ↑ ୩.୦ ୩.୧ "Who Is at Risk for Cardiomyopathy?". NHLBI. June 22, 2016. Retrieved 31 August 2016.
- ↑ ୪.୦ ୪.୧ ୪.୨ "Types of Cardiomyopathy". NHLBI. June 22, 2016. Retrieved 31 August 2016.
- ↑ "What Causes Cardiomyopathy?". NHLBI. June 22, 2016. Retrieved 31 August 2016.
- ↑ "How Is Cardiomyopathy Treated?". NHLBI. June 22, 2016. Retrieved 31 August 2016.
- ↑ Global Burden of Disease Study 2013, Collaborators (22 August 2015). "Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 301 acute and chronic diseases and injuries in 188 countries, 1990-2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013". Lancet (London, England). 386 (9995): 743–800. PMID 26063472.
{{cite journal}}:|first1=has generic name (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link) - ↑ Practical Cardiovascular Pathology. Lippincott Williams & Wilkins. 2010. p. 148. ISBN 9781605478418.
- ↑ GBD 2013 Mortality and Causes of Death, Collaborators (17 December 2014). "Global, regional, and national age-sex specific all-cause and cause-specific mortality for 240 causes of death, 1990-2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013". Lancet. 385 (9963): 117–71. doi:10.1016/S0140-6736(14)61682-2. PMC 4340604. PMID 25530442.
{{cite journal}}:|first1=has generic name (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link)