ହୁକିଟୋଲା

ହୁକିଟୋଲା (ହୁକୁଟୋଲା ଭାବେ ମଧ୍ୟ ପରିଚିତ) ବଙ୍ଗୋପସାଗରର ଏକ ଦ୍ୱୀପ । ଏହା ରାଜ୍ୟସରକାରଙ୍କଦ୍ୱାରା ମାନ୍ୟତାପ୍ରାପ୍ତ କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ା ଜିଲ୍ଲାର ଏକ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ସ୍ଥଳ । ଇଂରେଜ ଶାସନ ସମୟରେ ହୁକିଟୋଲାର ଫଲ୍‌ସ ପଏଣ୍ଟ ବନ୍ଦର ରୂପେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଥିଲା । ୧୮୮୫ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୨ ତାରିଖରେ ଏକ ବିଧ୍ୱଂସୀ ଝଡ଼ରେ ବନ୍ଦରଟି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଧ୍ୱଂସ ହୋଇ ଯାଇଥିଲା । ଅନ୍ୟଏକ କାରଣ ସମୁଦ୍ରର ସ୍ଥିତି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏବଂ ନଦୀବାହିତ ବାଲି ଓ ପଟୁମାଟିଦ୍ୱାରା ବନ୍ଦରଟି ଦ୍ରୁତଗତିରେ ପୋତିହେବା ଯୋଗୁଁ ଏହା ବନ୍ଦର ନିମନ୍ତେ ଅନୁପଯୁକ୍ତ ହୋଇପଡ଼ିଲା ଏବଂ ୧୯୨୪ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୨୨ ତାରିଖରେ ଏହାକୁ ବନ୍ଦ କରି ଦିଆଗଲା । କେବଳ ସେଠାରେ ଥିବା କୋଠାବାଡ଼ିର ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ନିମନ୍ତେ ଜଣେ ଜଗୁଆଳ ରହିଲା । ଦ୍ରୁତ ମୃତ୍ତିକା କ୍ଷୟଯୋଗୁଁ, ଏହାର ଲୁଣା ଜଙ୍ଗଲକୁ ସଂରକ୍ଷିତ ଘୋଷିତ କରାଯାଇଛି । ଜନ ବୀମସ ତାଙ୍କ ସ୍ମୃତିକଥାରେ ହୁକିଟୋଲା ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ ୧୮୬୬-୬୭ ମସିହାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି । ୧୮୭୫-୭୬ ବେଳକୁ ଓଡ଼ିଶାରେ ଏକ ବନ୍ଦର ସ୍ଥାପନର ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁଭୂତ ହୋଇଥିଲା । ରେଭେନ୍ସା ସାହେବ (କମିଶନର), ୱାକର (ବାରିକ ମିସ୍ତ୍ରୀବିଭାଗର ଅଧୀକ୍ଷଣ ଯନ୍ତ୍ରୀ) ଏବଂ ମାକ୍‌ଫର୍ସନ (କଲେକ୍ଟର) ପ୍ରଭୃତି ବର୍ତ୍ତମାନର ଫଲ୍‌ସ ପଏଣ୍ଟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଯାଇ ଏଥିଲାଗି ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନ ବାଛିଥିଲେ ।

ହୁକୁଟୋଲା
ହୁକିଟୋଲା ବନ୍ଦରରେ ଥିବା କିଛି ଡଙ୍ଗା
Location
Country	ଭାରତ
Location	ବଙ୍ଗୋପସାଗର
Details
Opened	୧୮୬୬-୬୭

ନାମକରଣ

ପ୍ରଥମେ ଏହି ଜାଗାଟିର କୌଣସି ନାମ ନଥିଲା । ମାକ୍‌ଫର୍ସନଙ୍କ ପ୍ରସ୍ତାବ ଅନୁସାରେ ଇଞ୍ଜିନିୟର୍‌ଙ୍କ ନାମ (ହୁକିୱାକର) ଅନୁସାରେ ସ୍ଥାନର ନାମ ରଖାଗଲା ହୁକିଟୋଲା । ଐତିହାସିକ "ହଣ୍ଟର" ନାମର ପ୍ରକୃତ କାରଣ ସମ୍ପର୍କରେ ଜାଣିନଥିବାରୁ ଏହାର ଏକ ବିଚିତ୍ର ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରିଛନ୍ତି । ତାଙ୍କ ମତରେ ‘ହୁକି’ ଅର୍ଥ ‘ହୁଙ୍କା’ ଏବଂ ‘ଟୋଲା’ ଅର୍ଥ ହେଉଛି ତୋଳା ବା ଓଜନର ଏକ ପରିମାଣ ।

ହୁକିଟୋଲା ଗୋଦାମ ଘର

ଏହା ଫଲ୍‌ସ ପଏଣ୍ଟ ବନ୍ଦରର ଗୋଦାମ ଘର ରୂପରେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିଲା । କ୍ୟାପ୍ଟେନ୍ ହ୍ୟାରିସ୍‌ଙ୍କ ଇଚ୍ଛା ଅନୁସାରେ ଜମ୍ବୁ ଦ୍ୱୀପରେ ଇଂରେଜଙ୍କଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା । ଏହା ଏକ ବାତ୍ୟା ପ୍ରତିରୋଧୀ ଗୋଦାମରେ ଚାଉଳ ରଖାଯାଉଥିଲା । ଏହାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ପ୍ରସ୍ଥ ଯଥାକ୍ରମେ ୧୫୦ଫୁଟ୍ ଓ ୭୫ଫୁଟ୍ । ଛାତର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ୧୧,୨୫୦ ବର୍ଗଫୁଟ୍ । ଏଥିରେ ୧୧ଟି ବଡ଼ ଓ ୯ଟି ଛୋଟ କୋଠରୀ ଅଛି । ଭୂମିଠାରୁ ଛାତ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଉଚ୍ଚତା ୩୦ଫୁଟ । ସେଠାରେ ଘରର ଛାତ ଏଭଳିଭାବରେ ତିଆରି ହୋଇଛି ଯେ, ଛାତରୁ ବର୍ଷାପାଣି ଗଡ଼ିଯାଇ କୋଠାଦୁଇପଟରେ ଥିବା ଦୁଇଟି କୂପରେ ସଞ୍ଚିତ ହୋଇ ପାନୀୟଜଳ ରୂପରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । ମଧୁର ଜଳ ମିଳିବାର ସମସ୍ୟା ରହିଥିବାରୁ ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି । ୨୦୧୩ ମସିହା ବେଳକୁ ଏହାକୁ ଏକ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ସ୍ଥଳ ରୂପେ ବ୍ୟବହାର କରାଗଲା ।