ହାଲୋଥେନ
ହାଲୋଥେନ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Halothane, ବିକ୍ରୟ ନାମ Fluothane) ଏକ ସର୍ବାଙ୍ଗ ନିଶ୍ଚେତକ (general anesthetic) । ନିଶ୍ଚେତନ (anaesthesia) ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ବା ଚାଲୁ ରଖିବାକୁ ଏହା ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରେ । ଏହାର ଅନେକ ସୁବିଧା ମଧ୍ୟରେ ଅଧିକ ଲାଳ (saliva) ତିଆରି ନ କରିବା ଏକ ମୂଖ୍ୟ ସୁବିଧା ଯାହା ଇନଟ୍ୟୁବେସନ (intubate, ଶ୍ୱାସନଳୀରେ ନଳି ଭର୍ତ୍ତି କରିବା) ନିମନ୍ତେ ସୁବିଧା ହୁଏ । ଆଘ୍ରାଣ (inhalation) ମାଧ୍ୟମରେ ଏହା ଦିଆଯାଏ । [୨]
 | |
 | |
| Clinical data | |
|---|---|
| AHFS/Drugs.com | FDA Professional Drug Information |
| Pregnancy category |
|
| Routes of administration | inhalation |
| ATC code | |
| Pharmacokinetic data | |
| Metabolism | Hepatic (CYP2E1[୧]) |
| Excretion | kidney, respiratory |
| Identifiers | |
| |
| CAS Number | |
| PubChem CID | |
| IUPHAR/BPS | |
| DrugBank | |
| ChemSpider | |
| UNII | |
| KEGG | |
| ChEBI | |
| ChEMBL | |
| ECHA InfoCard | 100.005.270 |
| Chemical and physical data | |
| Formula | C2HBrClF3 |
| Molar mass | 197.381 g/mol |
| 3D model (JSmol) | |
| |
| |
| (verify) | |
ହାଲୋଥେନର ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ଅନିୟମିତ ହୃତ୍ସ୍ପନ୍ଦନ (irregular heartbeat), ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟା ଅଧୋଗତି (decreased effort to breathe ବା respiratory depression) ଓ ଯକୃତ ସମସ୍ୟା (liver problems) ହୋଇପାରେ । ପରଫିରିଆ ରୋଗ ଥିଲେ ବା ପରିବାରରେ ମାଲିଗନାଣ୍ଟ ହାଇପରଥର୍ମିଆ (malignant hyperthermia) ରୋଗର ଇତିହାସ ଥିଲେ ଏହି ଔଷଧ ଦିଆଯାଏ ନାହିଁ । [୨] ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଶିଶୁ ଉପରେ ଏହାର ପ୍ରଭାବ ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇନାହିଁ ଓ ସିଜରିଆନ ସେକସନ (cesarean section) ଅପରେଶନରେ ଏହା ଦେବାକୁ ସୁପାରିସ କରାଯାଏ ନାହିଁ ।[୩]
ସନ ୧୯୫୫ରେ ହାଲୋଥେନ ଆବିଷ୍କୃତ ହୋଇଥିଲା ।[୪] ଏହାର ନାମ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ଔଷଧ ଚିଠାରେ (World Health Organization's List of Essential Medicines) ଅଛି ଯାହା ମୌଳିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସିସ୍ଟମ (health system) ନିମନ୍ତେ ଅତି ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।[୫] ସନ ୨୦୧୪ରେ ବିକାଶଶୀଳ ଦେଶମାନଙ୍କରେ (developing world) ଏହି ଔଷଧର ଏକ ୨୫୦ ମି:ଲି: ବୋତଲ କ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ ୨୨ରୁ ୫୨ ଡଲାର ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ।[୬] ବିକଶିତ ଦେଶମାନଙ୍କରେ ଏହି ଔଷଧ ବଦଳରେ ନୂଆ ସେଭୋରୋଫ୍ଲୁରେନ (sevoflurane) ଉପଲବ୍ଧ କରାଯାଉଛି ।[୭] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଏହା ବ୍ୟବସାୟୀକ ଭିତ୍ତିରେ ମିଳୁନାହିଁ ।[୩]
ଆଧାର ସମ୍ପାଦନା
- ↑ DrugBank: DB01159 (Halothane)
- ↑ ୨.୦ ୨.୧ WHO Model Formulary 2008 (PDF). World Health Organization. 2009. pp. 17–18. ISBN 9789241547659. Retrieved 8 December 2016.
- ↑ ୩.୦ ୩.୧ "Halothane - FDA prescribing information, side effects and uses". www.drugs.com. June 2005. Retrieved 13 December 2016.
- ↑ Walker, S. R. (2012). Trends and Changes in Drug Research and Development (in ଇଂରାଜୀ). Springer Science & Business Media. p. 109. ISBN 9789400926592.
- ↑ "WHO Model List of EssentialMedicines" (PDF). World Health Organization. October 2013. Retrieved 22 April 2014.
- ↑ "Halothane". International Drug Price Indicator Guide. Retrieved 13 August 2015.[permanent dead link]
- ↑ Yentis, Steven M.; Hirsch, Nicholas P.; Ip, James (2013). Anaesthesia and Intensive Care A-Z: An Encyclopedia of Principles and Practice (in ଇଂରାଜୀ) (5 ed.). Elsevier Health Sciences. p. 264. ISBN 9780702053757.