ସୁଫିଆ କମଲ
ବେଗମ ସୁଫିଆ କମଲ (୨୦ ଜୁନ ୧୯୧୧ - ୨୦ ନଭେମ୍ବର ୧୯୯୯) ଜଣେ ବଙ୍ଗଳାଦେଶୀ କବି, ନାରୀବାଦୀ ନେତା ତଥା ରାଜନୈତିକ କାର୍ଯ୍ୟକର୍ତ୍ତା ଥିଲେ ।[୩][୪] ସେ ୧୯୫୦ ଦଶକର ବଙ୍ଗାଳୀ ଜାତୀୟତାବାଦୀ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଏବଂ ସ୍ୱାଧୀନ ବଙ୍ଗଳାଦେଶରେ ନାଗରିକ ସମାଜ ନେତା ଭାବରେ ଭାଗ ନେଇଥିଲେ । ସେ ନାରୀବାଦୀ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ ଏବଂ ବଙ୍ଗଳାଦେଶ ମହିଳା ପରିଷଦର ସଭାପତି ଥିଲେ । ୧୯୯୯ ମସିହାରେ ତାଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ବଙ୍ଗଳାଦେଶରେ ତାଙ୍କୁ ପ୍ରଥମ ଅନ୍ତିମ ସଂସ୍କାର କରାଯାଇଥିଲା ।[୫][୬]
ବେଗମ ସୁଫିଆ କମଲ | |
|---|---|
সুফিয়া কামাল | |
 | |
| ଜନ୍ମ | ସାୟେଦ ସୁଫିଆ ବେଗମ ୨୦ ଜୁନ ୧୯୧୧
ବରିସାଲ ସଦର ଉପଜିଲ୍ଲା, ବ୍ୟେକରଗଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲା, ପୂର୍ବ ବଙ୍ଗଳା ଓ ଆସାମ |
| ମୃତ୍ୟୁ | ୨୦ ନଭେମ୍ବର ୧୯୯୯ (ବୟସ ୮୮) |
| ବୃତ୍ତି(ସମୂହ) | କବି, ଲେଖକ |
| ବୈବାହିକ-ସାଥୀs | ସାୟେଦ ନେହାଲ ହୁସେନ
(m. ୧୯୨୨; died ପ୍ରକାଶନରେ ଅସୁବିଧା: ଅଜଣା ଚିହ୍ନ "୨" ।)କମଲାଉଦ୍ଦୀନ ଅହମ୍ମଦ
(m. ୧୯୩୭; died ପ୍ରକାଶନରେ ଅସୁବିଧା: ଅଜଣା ଚିହ୍ନ "୨" ।) |
| ସନ୍ତାନ | ସୁଲତାନା କମଲ (ଝିଅ) |
| ପୁରସ୍କାର | full list |
ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ ଏବଂ ପରିବାର
ସମ୍ପାଦନାସୁଫିଆ ବେଗମ ୨୦ ଜୁନ୍ ୧୯୧୧ ମସିହାରେ ପୂର୍ବ ବଙ୍ଗ ଏବଂ ଆସାମର ବକରଗୁଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲା ଅନ୍ତର୍ଗତ ରାହତ ମଞ୍ଜିଲରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପୈତୃକ ପରିବାର ବ୍ରାହ୍ମଣବରିଆର ଶୀଲାଉରର ଜମିନ୍ଦାର ଥିଲେ ଏବଂ ସେମାନେ ଇସଲାମର ଚତୁର୍ଥ ଖଲିଫ ଅଲିଙ୍କ ବଂଶଧର ବୋଲି ଦାବି କରିଥିଲେ । ସେ ସାତ ମାସର ହୋଇଥିବାବେଳେ ତାଙ୍କ ପିତା "ସୟଦ ଅବଦୁଲ ବରୀ" ଜଣେ ଓକିଲ ଭାବରେ ଚାକିରି ଛାଡି ସୁଫି ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ହୋଇଗଲେ । ପରେ ସେ ଆଉ ଘରକୁ ଫେରି ନଥିଲେ ।[୭]
ଶିକ୍ଷା
ସମ୍ପାଦନାତାଙ୍କର ଶିକ୍ଷା ସ୍ଥାନୀୟ ମକତାବରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା, ଯେଉଁଠାରେ ସେ ଆରବୀ ଶିକ୍ଷା ଲାଭ କରିଥିଲେ । ବୟସ ବଢ଼ିବା ସହିତ ସେ ସାଂସ୍କୃତିକ ଆଦର୍ଶ ଅନୁଯାୟୀ ଗୃହ ଶିକ୍ଷାକୁ ଯାଇଥିଲେ । ତାଙ୍କ ମା' ସବେରା ବେଗମ ତାଙ୍କୁ ବଙ୍ଗାଳୀରେ ପଢ଼ିବା ଏବଂ ଲେଖିବା ଶିଖାଇଥିଲେ । ଶାୟେସ୍ତାବାଦ ଜମିନ୍ଦାର ଇଷ୍ଟେଟରେ ଗୃହ ଶିକ୍ଷା ମାଧ୍ୟମରେ ସେ ବଙ୍ଗାଳୀ, ଆରବୀ ଏବଂ ହିନ୍ଦୁସ୍ତାନୀରେ ପାରଦର୍ଶିତା ଲାଭ କରିଥିଲେ । ୧୯୧୮ ମସିହାରେ, ସେ ବେଗମ ରୋକେୟାଙ୍କୁ ଭେଟିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କ ମାଙ୍କ ସହ କୋଲକାତା ଯାଇଥିଲେ ।[୮]
ସାହିତ୍ୟିକ ବୃତ୍ତି
ସମ୍ପାଦନାସୁଫିଆ ଲେଖିଥିବା ଶୈନିକ ବଧୁ ନାମକ ଏକ କ୍ଷୁଦ୍ର ଗଳ୍ପ ୧୯୨୩ ମସିହାରେ ଏକ ସ୍ଥାନୀୟ କାଗଜରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା । ୧୯୨୫ ମସିହାରେ, ସୁଫିଆ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ଭେଟିଥିଲେ, ଯାହା ତାଙ୍କୁ ସରଳ ପୋଷାକ ପିନ୍ଧିବାକୁ ପ୍ରେରଣା ଦେଇଥିଲା । ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ କବିତା ବଶନ୍ତୀ (ବସନ୍ତ) ୧୯୨୬ ମସିହାରେ ସାଓଗାଟ ପତ୍ରିକାରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା । ୧୯୩୧ ମସିହାରେ ସେ ପ୍ରଥମ ବଙ୍ଗୀୟ ମୁସଲମାନ ମହିଳା ଭାବରେ ଭାରତୀୟ ମହିଳା ଫେଡେରେଶନର ସଦସ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ । ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ କବିତା ପ୍ରକାଶନ ପରେ ତାଙ୍କର ସାହିତ୍ୟିକ କ୍ୟାରିଅର୍ ଆରମ୍ଭ ହେଲା । ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ କବିତା ପୁସ୍ତକ ସଞ୍ଝେର ମାୟା ୧୯୩୮ ମସିହାରେ କାଜୀ ନାଜରୁଲ ଇସଲାମଙ୍କଦ୍ୱାରା ଉପସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ସେହି ପୁସ୍ତକ ରବୀନ୍ଦ୍ରନାଥ ଟାଗୋରଙ୍କ ପ୍ରଶଂସା ଆକର୍ଷିତ କରିଥିଲା ।[୯]
ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀବନ
ସମ୍ପାଦନାଏଗାର ବର୍ଷ ବୟସରେ ସୁଫିଆ ତାଙ୍କ ମାତୃ ସମ୍ପର୍କୀୟ ଭାଇ ସାୟଦ ନେହାଲ ହୁସେନଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ, ଯିଏ ଆଇନ ଛାତ୍ର ତଥା ଶାୟାବାଦର ମିର ମୋତାର ହୁସେନ୍ଙ୍କ ପୁଅ ଥିଲେ । ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ ପରେ ସୁଫିଆ କମଲୁଦ୍ଦିନ ଅହମ୍ମଦଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ ଏବଂ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ବାରିସାଲ ସହରକୁ ଚାଲିଗଲେ ।[୧୦]
ପୁରସ୍କାର
ସମ୍ପାଦନା- ସାହିତ୍ୟ ପାଇଁ ବଙ୍ଗଳା ଏକାଡେମୀ ସାହିତ୍ୟ ପୁରସ୍କାର (୧୯୬୨)
- ସୋଭିଏତ୍ ୟୁନିଅନର ଲେନିନ୍ ଶତାବ୍ଦୀ ଜୟନ୍ତୀ ପଦକ (୧୯୭୦)
- ଏକ୍ୟୁସି ପଦକ (୧୯୭୬)
- ଚେକୋସ୍ଲୋଭାକିଆ ପଦକ (୧୯୮୬)
- ଜାତ୍ୟୋ କବିତା ପରିଷଦ ପୁରସ୍କାର (୧୯୯୫)
- ବେଗମ୍ ରୋକେୟା ପଦକ (୧୯୯୬)
- ଦେଶବନ୍ଧୁ CR ଦାଶ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ପଦକ (୧୯୯୬)
- ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ପୁରସ୍କାର (୧୯୯୭)
ସ୍ୱୀକୃତି
ସମ୍ପାଦନାଢାକାସ୍ଥିତ ନ୍ୟାସନାଲ ପବ୍ଲିକ ଲାଇବ୍ରେରୀକୁ ତାଙ୍କ ସମ୍ମାନାର୍ଥେ ସୁଫିଆ କମଲ ନ୍ୟାସନାଲ ପବ୍ଲିକ ଲାଇବ୍ରେରୀ ରଖାଯାଇଛି ।[୧୧] ଜୁନ୍ ୨୦, ୨୦୧୯ ମସିହାରେ, ଗୁଗୁଲ୍ ତାଙ୍କର ୧୦୮ ତମ ଜନ୍ମଦିନକୁ ଗୁଗୁଲ୍ ଡୁଡଲ୍ ସହିତ ପାଳନ କଲା ।[୧୨]
ଆଧାର
ସମ୍ପାଦନା- ↑ "Google celebrates Sufia Kamal's 108th birthday with Doodle". prothomalo.com. Retrieved 20 June 2019.
- ↑ "Google Doodle celebrates 108th birth anniversary of poet Sufia Kamal". dhakatribune.com. 20 June 2019. Retrieved 20 June 2019.
- ↑ Kabir, Ahmad (2012). "Kamal, Begum Sufia". In Islam, Sirajul; Jamal, Ahmed A. (eds.). Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh (Second ed.). Asiatic Society of Bangladesh.
- ↑ Khan, Nahaly Nafisa (2021-06-20). "Feminism, activism, and literature: The legacy of Sufia Kamal". The Daily Star (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2022-05-05.
- ↑ Douglas Martin (28 November 1999). "Sufia Kamal, Poet and Advocate, Dies at 88". The New York Times. Retrieved 21 November 2012.
- ↑ "Begum Sufia Kamal, as I knew her". thedailystar.net. Retrieved 20 June 2019.
- ↑ "ব্রাহ্মণবাড়িয়ার সাহিত্য". Jugantor (in Bengali). August 2021. Retrieved 20 August 2021.
- ↑ Prothom Alo, 20 November 2006
- ↑ "সাহিত্যে কবি সুফিয়া কামাল". dailysangram.com. Retrieved 20 June 2019.
- ↑ "Kamaludddin Ahmed Khan: Keen, unconventional, relevant". The Daily Star (in ଇଂରାଜୀ). 10 May 2018. Retrieved 8 December 2018.
- ↑ "Central Public Library renamed". The Daily Star (in ଇଂରାଜୀ). 22 January 2010. Retrieved 28 December 2018.
- ↑ "Sufia Kamal's 108th Birthday". Google. 20 June 2019.