ସଂସର୍ଗ ଚିହ୍ନଟ
ଜନସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟରେ ସଂସର୍ଗ ଚିହ୍ନଟ ସଂକ୍ରମିତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ("ସଂସର୍ଗ") ସମ୍ଭାବିତ ଭାବେ ସଂସର୍ଗରେ ଆସିଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କର ଚିହ୍ନଟ ଓ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଏହି ସଂସର୍ଗଗୁଡ଼ିକ ବିଷୟରେ ଅଧିକ ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରିବା ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ବୁଝାଏ । ସଂକ୍ରମିତ ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷଙ୍କ ସଂସର୍ଗ ବାବଦରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରି, ସଂକ୍ରମଣ ପାଇଁ ପରୀକ୍ଷା କରି, ସଂକ୍ରମିତ ଲୋକଙ୍କୁ ଚିକିତ୍ସା କରି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ସଂସର୍ଗ ଉପରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରି ଜନସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଜନସଂଖ୍ୟାରେ ସଂକ୍ରମଣ ହ୍ରାସ କରିବାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଥାଏ । ସାଧାରଣତଃ ଯକ୍ଷ୍ମା, ଟିକା-ପ୍ରତିରୋଧଯୋଗ୍ୟ ସଂକ୍ରମଣ ଯଥା ମିଳିମିଳା, ଯୌନ ସଂକ୍ରମଣ (ଏଚ୍.ଆଇ.ଭି.କୁ ମିଶାଇ), ରକ୍ତଦ୍ୱାରା ସଂକ୍ରମଣ, କେତେକ ଗୁରୁତର ଜୀବାଣୁ ସଂକ୍ରମଣ ଏବଂ ନୂତନ ସଂକ୍ରମଣ (ଯଥା SARS-CoV ଏବଂ SARS-CoV-2) ଆଦି ରୋଗ ପାଇଁ ସଂସର୍ଗ ଚିହ୍ନଟ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ।
| ସଂସର୍ଗ ଚିହ୍ନଟ | |
|---|---|
| ହସ୍ତକ୍ଷେପ | |
 ସଂକ୍ରମଣ ପାଇଁ ପରୀକ୍ଷା କିମ୍ବା ତଦାରଖ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ନିଶ୍ଚିତ କେସର ସମସ୍ତ ସଂସର୍ଗ ଖୋଜିବା ସଂସର୍ଗ ଚିହ୍ନଟର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ । କେସଗୁଡ଼ିକୁ ଖୋଜିବା ଏବଂ ଅଲଗା କରି ଏକ ରୋଗ ବ୍ୟାପିବାକୁ ରୋକିବା ହେଲା ଲକ୍ଷ୍ୟ । |
ସଂସର୍ଗ ଚିହ୍ନଟର ଲକ୍ଷ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି:
- ଚାଲିଥିବା ସଂକ୍ରମଣକୁ ବାଧା ଦେବା ଏବଂ ସଂକ୍ରମଣ ବ୍ୟାପିବାକୁ କମାଇବା ।
- ସଂକ୍ରମଣର ସମ୍ଭାବନା ବିଷୟରେ ସମ୍ପର୍କୀୟମାନଙ୍କୁ ସଚେତନ କରିବା ଏବଂ ପ୍ରତିଷେଧକ ପରାମର୍ଶ କିମ୍ବା ପ୍ରତିଷେଧକ ସେବା ଯୋଗାଇବା ।
- ଆଗରୁ ସଂକ୍ରମିତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ନିରାକରଣ, ପରାମର୍ଶ ଏବଂ ଚିକିତ୍ସା ଯୋଗାଇବା ।
- ସଂକ୍ରମଣ ଚିକିତ୍ସାଯୋଗ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ ମୂଳ ସଂକ୍ରମିତ ରୋଗୀର ପୁନଃସଂକ୍ରମଣକୁ ରୋକିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ।
- ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଜନସଂଖ୍ୟା ଭିତରେ ଏକ ମହାମାରୀ ବିଷୟରେ ଜାଣିବା ।
କେଇ ଦଶନ୍ଧି ଧରି ଜନସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟରେ ସଂସର୍ଗ ଚିହ୍ନଟ ରୋଗ ନିୟନ୍ତ୍ରଣର ଏକ ସ୍ତମ୍ଭ ହୋଇଆସୁଛି । ବସନ୍ତ ଦୂରୀକରଣ ସାର୍ବଜନୀନ ଟିକାକରଣଦ୍ୱାରା ନୁହେଁ ବରଂ ସମସ୍ତ ସଂକ୍ରମିତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଖୋଜିବା ପାଇଁ ସମ୍ପୁର୍ଣ୍ଣ ସଂସର୍ଗ ଚିହ୍ନଟଦ୍ୱାରା ହାସଲ କରାଯାଇଥିଲା ।[୧] ଏହା ପରେ ସଂକ୍ରମିତ ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷଙ୍କୁ ଅଲଗା କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଆଖପାଖର ସମ୍ପ୍ରଦାୟସବୁର ଓ ବସନ୍ତ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ଥିବା ସମ୍ପର୍କୀୟମାନଙ୍କର ଟିକାକରଣ କରାଯାଇଥିଲା ।
ସମ୍ଭାବ୍ୟ ସଂକ୍ରାମକ ରୋଗଗୁଡିକ ଅନିଶ୍ଚିତ ହୋଇଥିଲେ ସଂକ୍ରାମକତା ସହିତ ରୋଗର ଗୁଣ ବିଷୟରେ ଜାଣିବା ପାଇଁ ସଂସର୍ଗ ଚିହ୍ନଟ ମଧ୍ୟ କରାଯାଏ । ସଂକ୍ରାମକ ରୋଗର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ସଂସର୍ଗ ଚିହ୍ନଟ ସର୍ବଦା ସବୁଠାରୁ ଦକ୍ଷ ପଦ୍ଧତି ନୁହେଁ । ଦ୍ରୁତ ରୋଗ ପ୍ରାଦୁର୍ଭାବ ବୃଦ୍ଧି, ସ୍କ୍ରିନିଂ କିମ୍ବା ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପରୀକ୍ଷଣ ଅଧିକ ବ୍ୟୟଯୋଗୀ ହୋଇପାରେ ।
ପାର୍ଟନର କେୟାର ନାମରେ ମଧ୍ୟ ଜଣା ସହଭାଗୀ ସୂଚନା ଜଣେ ସଂକ୍ରମିତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଯୌନସଂଗୀଙ୍କୁ ଜଣାଇବା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ସଂସର୍ଗ ଚିହ୍ନଟର ଏକ ଅଂଶ ।
ସଂସର୍ଗ ଚିହ୍ନଟ ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ
ସମ୍ପାଦନାସଂସର୍ଗ ଚିହ୍ନଟରେ ସାଧାରଣତଃ ନିମ୍ନଲିଖିତ ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ:
- ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ସଂକ୍ରାମକ ରୋଗ ହୋଇଥିବାର ଚିହ୍ନଟ କରାଯାଏ (ପ୍ରାୟତଃ ଇଣ୍ଡେକ୍ସ କେସ ଡକାଯାଏ) । ଏହି ଘଟଣା ଜନସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବିଭାଗକୁ ରିପୋର୍ଟ କରାଯାଇପାରେ କିମ୍ବା ପ୍ରାଥମିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବା ପ୍ରଦାନକାରୀଙ୍କଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ହୋଇପାରେ ।
- ଇଣ୍ଡେକ୍ସ କେସଙ୍କ ଗତିବିଧି (ଯଥା ସେ କାହା ସହ ଘନିଷ୍ଠ ସମ୍ପର୍କରେ ଥିଲେ କିମ୍ବା କେହି ସେମାନଙ୍କର ଯୌନ ସହବାସୀ ଥିଲେ) ବିଷୟରେ ଜାଣିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କର ସାକ୍ଷାତକାର କରାଯାଏ ।
- ରୋଗ ଏବଂ ସଂକ୍ରମଣର ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ପରିବାର ସଦସ୍ୟ, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ପ୍ରଦାନକାରୀ ଏବଂ ଏହି ଘଟଣାର ସମ୍ପର୍କ ବିଷୟରେ ଜାଣିଥିବା ଅନ୍ୟ କାହାରିକୁ ମଧ୍ୟ ସାକ୍ଷାତକାର କରାଯାଏ ।
- ଥରେ ସମ୍ପର୍କମାନେ ଚିହ୍ନଟ ହେବା ପରେ ଜନସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କର୍ମୀମାନେ ପରାମର୍ଶ, ସ୍କ୍ରିନିଂ, ପ୍ରୋଫାଇଲକ୍ସିସ ଏବଂ/କିମ୍ବା ଚିକିତ୍ସା ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ସେମାନଙ୍କ ସହିତ ଯୋଗାଯୋଗ କରନ୍ତି ।
- ରୋଗ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପାଇଁ ଦରକାର ପଡ଼ିଲେ ସମ୍ପର୍କମାନଙ୍କୁ ଅଲଗା କରାଯାଇପାରେ (ଯଥା ଘରେ ରହିବାକୁ ପଡ଼ିପାରେ) କିମ୍ବା ବାରଣ କରାଯାଇପାରେ (ଯଥା ଏକ ବିଦ୍ୟାଳୟ ପରି ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସ୍ଥାନକୁ ଯିବା ନିଷେଧ) ।
- ଯଦି ସମ୍ପର୍କଗୁଡିକ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଭାବରେ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇନଥାଏ (ଯଥା ଏକା ସ୍ଥାନରେ ଉପସ୍ଥିତ ଥିବା ଜନସାଧାରଣ), ମିଡ଼ିଆ ପରାମର୍ଶ ଭଳି ବ୍ୟାପକ ଯୋଗାଯୋଗ ଜାରି କରାଯାଇପାରେ ।
ରୋଗୀମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ସମ୍ପର୍କୀୟମାନଙ୍କୁ ସୂଚନା, ଔଷଧ, ଏବଂ ରେଫରାଲ ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ଦିଆଯାଇ ସଂସର୍ଗ ଚିହ୍ନଟକୁ ଉନ୍ନତ କରାଯାଇପାରୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରମାଣରୁ ଜଣାପଡ଼େ ଯେ ବିଜ୍ଞପ୍ତିରେ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଜନସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସହ ଯୋଗଦାନ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ।[୨]
ଆଧାର
ସମ୍ପାଦନା- ↑ Scutchfield, F. Douglas (2003). Principles of public health practice. Clifton Park, New York, USA: Delmar Learning. p. 71. ISBN 0-76682843-3.
- ↑ Ontario Provincial Infectious Diseases Advisory Committee (2009). Sexually transmitted infections best practices and contact tracing best practice recommendations. Toronto, Canada: Ontario Ministry of Health and Long-Term Care. ISBN 978-1-42497946-2.