ରୁଆଣ୍ଡା

ରବାଣ୍ଡା ପୂର୍ବ ଆଫ୍ରିକାରେ ଥିବା ଏକ ଦେଶ। ଜନସଂଖ୍ୟା ଏକ କୋଟି ଷୋହଳ ଲକ୍ଷ । ଏହି ଦେଶ ଯୁବକମାନଙ୍କର ଦେଶ କାରଣ ମୋଟ ଜନସଂଖ୍ୟାର ୪୨ % ଙ୍କର ବୟସ ୧୫ ବର୍ଷରୁ କମ୍ ଏବଂ ପ୍ରାୟ ୯୭ %ଙ୍କ ବୟସ ୬୫ ବର୍ଷରୁ କମ। ରୁଆଣ୍ଡାରେ ମୁଖ୍ୟତଃ ତିନି ଜାତିର ଲୋକ ବାସ କରନ୍ତି ହୁତୁ, ତୁତସି ଏବଂ ତ୍ୱାଆ ! । ଭାରତରେ ହିନ୍ଦୁମାନଙ୍କ ଭଳି ରୁଆଣ୍ଡାରେ ହୁତୁମାନଙ୍କର ଜନସଂଖ୍ୟା ମୋଟ ଜନସଂଖ୍ୟାର ୮୪% । ତୁତସୀ ଏବଂ ତ୍ୱାଆଙ୍କ ଜନସଂଖ୍ୟା କ୍ରମାନୁସାରେ ୧୫ ଏବଂ ୧% !। ୟୁରୋପୀୟ ପ୍ରଭୂତ୍ୱ ପୂର୍ବରୁ ରୁଆଣ୍ଡାରେ ତୁତସୀ ଜାତିର ଲୋକ ରାଜୁତି କରୁଥିଲେ ଏବଂ ସଂଖ୍ୟା ଗରିଷ୍ଠ ହୁତୁ ଜାତି ସେମାନଙ୍କୁ ଶାସନରେ ସାହାଯ୍ୟ କରୁଥିଲେ । ହୁତୁ ଜାତିର ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ କୃଷି କରୁଥିଲେ । ରୁଆଣ୍ଡାର ଆଦିମ ଅଧିବାସୀ ତ୍ୱାଆ ଜଙ୍ଗଲରେ ରହୁଥଲେ । ପାର୍ବତୀୟ ସୌନ୍ଦଯ୍ୟ ଭରା ରୁଆଣ୍ଡା ବେଲଜିୟମ ଠାରୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ହେଲାପରେ ନେତୃତ୍ୱ ପାଇଁ ହୁତୁ ଏବଂ ତୁତସି ଜାତି ଭିତରେ ସଂଘର୍ଷ ହେଲା । ତୁତସୀମାନେ ହାରିଯାଇ ପଡୋଶୀ ଦେଶରେ ନିର୍ବାସିତ ଜୀବନ ବିତାଇଲେ । ତୁତସି ଜାତିର ଲୋକମାନେ କଟରବାଦୀ ସାଜିଲେ ସରକାରୀ ସମ୍ପତ୍ତି ଲୁଟିଲେ ହୁତୁଲୋକଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କଲେ । ଆର ପ୍ରତିକାରରେ ହୁତୁ ଜାତୀର ଲୋକ ନରସଂହାର କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଦେଲେ । ଦିର୍ଘଦିନର ଗୃହଯୁଦ୍ଧ ପରେ ୧୯୯୪ ଏପ୍ରିଲ ୬ ତାରିଖରେ ରାଜଧାନୀ କିଗାଲୀରେ ଏକ ଶାନ୍ତି ସଭାର ଆୟୋଜନ କରାଗଲା । ଦୂର୍ଭାଗ୍ୟକୁ ଏହି ସଭାରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହବିଅରିମାନା ଏବଂ ହୁତୁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସିପ୍ରେନ୍ଙ୍କ ହତ୍ୟା ପରେ ରକ୍ତପାତ ଆରମ୍ଭ ହେଇଗଲା । ଦେଶର ମୋଟ ଜନସଂଖ୍ୟାରୁ ୨୦% ଲୋକ ହଣାହେଲେ । ସେ ସମୟର ସରକାର ମଧ୍ୟ ହୁତୁ ଜାତି ସପକ୍ଷରେ ଥିଲା । ତୁତସୀ ଜାତି ପ୍ରତି ଘୃଣା ଏତେ ବଢିଯାଇଥିଲା ଯେ ଯିଏ ତୁତସୀମାନଙ୍କ ସପକ୍ଷରେ କହୁଥିଲା ତାକୁ ବି ମାରିଦିଆଯାଉଥିଲା । ଦଙ୍ଗା ହେବାର ୨୦ ବର୍ଷ ବିତିଗଲାଣି । ଦୁଇ ଜାତିର ଲୋକଙ୍କ ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ଫଳରେ ଆଜି ରୁୱାଣ୍ଡାରେ ଶାନ୍ତି ବିରାଜମାନ କରୁଛି । ଶୁଣିଲେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେବେ ଆଜିକାଲି ରୁୱାଣ୍ଡାରେ ତୁତସୀ ସରକାର ଚାଲିଛି । ସରକାରୀ କ୍ଷେତ୍ରରେ ୫୫% ମହିଳାମାନେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି ।

Republic of Rwanda Repubulika y'u Rwanda République du Rwanda
ରାଷ୍ଟ୍ରାଦର୍ଶ : "Ubumwe, Umurimo, Gukunda Igihugu" "Unity, Work, Patriotism"
ଜାତୀୟ ସଙ୍ଗୀତ: Rwanda nziza Beautiful Rwanda
Location of  ରୁଆଣ୍ଡା  (dark blue) – in Africa  (light blue & dark grey) – in the African Union  (light blue)
ରାଜଧାନୀ		Kigali 1°56.633′S 30°3.567′E
Largest city		Kigali
ରାଜ ଭାଷା		Kinyarwanda French English
ଜାତି]କିମ୍ବା		84% Hutu 15% Tutsi 1% Twa
ଏକା ଅର୍ଥ		Rwandan Rwandese
ସରକାର		Semi-presidential constitutional republic
-	President	Paul Kagame
-	Prime Minister	Anastase Murekezi
ବିଧାନମଣ୍ଡଳ		Parliament
-	ରାଜ୍ୟସଭା	Senate
-	ଲୋକସଭା	Chamber of Deputies
Independence
-	from Belgium	1 July 1962
କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
-	ସର୍ବମୋଟ	୨୬ km2 (149th) ୧୦ ବର୍ଗ ମି
-	ଜଳଭାଗ (%)	5.3
ଲୋକସଂଖ୍ୟା
-	July 2013 ଆକଳନ	12,012,589 (81st)
-	2012 census	10,515,973
-	ଘନତା	419.8/କିମି୨ (29th) ୧,୦୮୭.୨/ବର୍ଗ ମି
ମୋଟ ଘରୋଇ ଉତ୍ପାଦ (କ୍ରୟ ଶକ୍ତି ସମାନତା)		2013 ଅନୁମାନ
-	ସର୍ବମୋଟ	$16.368 billion
-	ମୁଣ୍ଡପିଛା ହାର ହିସାବରେ	$1,538
ମୋଟ ଘରୋଇ ଉତ୍ପାଦ (ଆକଳନ କରାଯାଇଥିବା)		2013 ଆକଳନ
-	ସର୍ବମୋଟ	$7.431 billion
-	ପ୍ରତିଟି ମଣିଷ	$698
ଜିନି (2011)		50.8
ମାନବ ବିକାଶ ସୂଚନାଙ୍କ (2013)		0.506 (151st)
ମୁଦ୍ରା		Rwandan franc (RWF)
ସମୟ ମଣ୍ଡଳ		CAT (ଇଉଟିସି+2)
-	ଖରାଦିନ (ଡ଼ିଏସଟି)	not observed (ଇଉଟିସି+2)
ରାସ୍ତାର ଏପାଖରେ ଚାଲନ୍ତୁ		right
ଇଣ୍ଟରନେଟ ଟିଏଲଡ଼ି		.rw
ଫୋନ କୋଡ଼		+250

ବାହାର ତଥ୍ୟ

Government

• The Republic of Rwanda (official government site).
• Chief of State and Cabinet Members

General

• Rwanda entry at The World Factbook
• Rwanda from UCB Libraries GovPubs.
• ଓପନ ଡାଇରେକ୍ଟୋରି ପ୍ରୋଜେକ୍ଟରେ ଥିବା ରୁଆଣ୍ଡା

• Rwanda profile from the BBC News.
• Wikimedia Atlas of Rwanda
• Travel information related to Rwanda at Wikivoyage

Tourism

• Rwanda Tourism (official Rwanda Tourism Board site).