ମଧ୍ୟଚ୍ଛଦା ଫାଟ

ମଧ୍ୟଚ୍ଛଦା ଫାଟ, (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Diaphragmatic rupture) ହେଉଛି ଏକ ମାଂସପେଶୀ ଫାଟ ଯାହା ଛାତି ଓ ଉଦର ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ସ୍ଥାନରେ ଥାଏ ଓ ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ । ଏହାର ଲକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟରେ ଛାତି ଏବଂ ପେଟରେ ଯନ୍ତ୍ରଣା, ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟାରେ ଅସୁବିଧା ଏବଂ ଫୁସଫୁସ ଶବ୍ଦ କମିଯିବା । ଜଟିଳତା ମଧ୍ୟରେ ପେଟରେ ଥିବା ବିଷୟବସ୍ତୁ ମଧ୍ୟଚ୍ଛଦା ମଧ୍ୟରେ ହାର୍ନିଆ ହୋଇ ଛାତିରେ ପ୍ରବେଶ କରେ । ଡାଇଫ୍ରାଗମେଟିକ୍ ହର୍ନିୟନ୍ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିପାରେ, ଯାହା ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଅନ୍ତନଳୀରେ ଚିପି ହୋଇପାରେ ।

Diaphragmatic rupture
Diaphragmatic injury, diaphragmatic tear
An X-ray showing a raised diaphragm on the right due to a rupture of the diaphragm on that side.
ବିଭାଗ	Cardiothoracic surgery
ଲକ୍ଷଣ	Difficulty breathing, chest pain
କାରଣ	Physical trauma
ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତି	Medical imaging, exploratory surgery
ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ	Pneumothorax, abdominal free air
ଚିକିତ୍ସା	Surgery, nasogastric tube
ପୁନଃପୌନିକ	Uncommon
ମୃତ୍ୟୁ ସାନ୍ଦ୍ରତା	4 to 15% risk of death

ସାଧାରଣତଃ ଶାରୀରିକ ଆଘାତରୁ ମଧ୍ୟଚ୍ଛଦା ଫାଟିଯାଏ । ଏହା ଆଘାତ (୬୦%) ପରି ହୋଇପାରେ ଯେପରିକି ଛୁରାମାଡ଼ କିମ୍ବା ଧାରହୀନ ଆଘାତ (୪୦%) ଯେପରିକି ମୋଟର ଯାନ ଧକ୍କା ଯୋଗୁ ହୋଇପାରେ । ପ୍ରାୟ ୮୦% କ୍ଷେତ୍ରରେ ବାମ ପାର୍ଶ୍ୱ ଜଡିତ ଥାଏ । ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପାଇଁ ରଞ୍ଜନରଶ୍ମୀ, କ ques ଶଳରେ ଏକ୍ସ-ରେ, ଗଣିତ ଟମୋଗ୍ରାଫି କିମ୍ବା ଅନୁସନ୍ଧାନକାରୀ ସର୍ଜରୀ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ | ତଥାପି ଚିହ୍ନଗୁଡିକ ଏକ୍ସ-ରେ କିମ୍ବା ସିଟି ସ୍କାନରେ ଦେଖାଯାଇନପାରେ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ ଅବସ୍ଥା ପରି ଦେଖାଯାଏ ।

ଯେତେବେଳେ ଫାଟ ଆବିଷ୍କୃତ ହୁଏ, ଏହାର ମରାମତି ପାଇଁ ସାଧାରଣଃ ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ । ଏହା ସେହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତ ହୁଏ ଯାହା ମୂଳରୁ ପାଇବାକୁ ବିଫଳ ହୋଇଥାଇପାରେ । ଅନୁମାନ କରାଯାଉଥିବା ଆଘାତ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ଆଘାତ ପେଟ କିମ୍ବା ଛାତି ମାଧ୍ୟମରେ ଯାଇପାରେ | ପେଟକୁ ସଙ୍କୁଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ନାସୋଗାଷ୍ଟ୍ରିକ୍ ନଳୀ ରଖାଯାଇପାରେ । ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆଘାତମଧ୍ୟ ଥାଇପାରେ ଏବଂ ଫଳାଫଳ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆଘାତ ଅପେକ୍ଷା ଡାଇଫ୍ରାଗମାଟିକ୍ ଆଘାତ ଉପରେ ଅଧିକ ନିର୍ଭର କରେ ।

ମଧ୍ୟଚ୍ଛଦା ଫାଟ ଏକ ଅଭାବନୀୟ ଘଟଣା । ଯେଉଁମାନଙ୍କର ଆଘାତ ଅନୁଭବ ଲାଗିଛି, ତାହା ୧% ରୁ କମ୍ ଥାଏ । ନାରୀମାନଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ପୁରୁଷମାନେ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି | ଅନୁପ୍ରବେଶକାରୀ ଆଘାତରେ ମୃତ୍ୟୁର ବିପଦ ୪% ଏବଂ ଧାରହୀନ ଆଘାତରେ ୧୫% ଥାଏ । ଅନ୍ତତ ପକ୍ଷେ ଷୋଡ଼ଶ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ଆମ୍ବ୍ରୋଏସ୍ ପାରେ ଏହି ଅବସ୍ଥା ବିଷୟରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିଲେ ।