ଭବଶଙ୍କରୀ
ଭବଶଙ୍କରୀ (ବଙ୍ଗାଳୀ: মহারানী ভবশঙ্করী, ରୋମାନାଇଜ: Bhavaśaṅkarī) ବଙ୍ଗଳାର ଭୁରିଶ୍ରେଷ୍ଠ ରାଜ୍ୟର ମହାରାଣୀ ଓ ଜଣେ ଶାସକ ଥିଲେ, ଯିଏ ଦକ୍ଷିଣ ବଙ୍ଗର ଲୋହାନି ପଠାଣ ସୁଲତାନଙ୍କୁ ପ୍ରତିରୋଧ କରିଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କ ରାଜ୍ୟରେ ହିନ୍ଦୁ ସାର୍ବଭୌମତ୍ୱ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ।[୧][୨] [୩]
| ଭବଶଙ୍କରୀ | |
|---|---|
| ଭୁରିଶ୍ରେଷ୍ଠର ମହାରାଣୀ
| |
| ପୂର୍ବାଧିକାରୀ | ରୁଦ୍ରନାରାୟଣ |
| ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ | ପ୍ରତାପ ନାରାୟଣ |
| ସ୍ୱାମୀ | ରୁଦ୍ରନାରାୟଣ |
| ବାପା | ଦିନନାଥ ଚୌଧୁରୀ |
ପ୍ରାରମ୍ଭ ଜୀବନ
ସମ୍ପାଦନାଭବଶଙ୍କରୀ ଏକ ବ୍ରାହ୍ମଣ ପରିବାରରେ ନାୟକ ଦିନନାଥ ଚୌଧୁରୀଙ୍କ ବଡଝିଅ ଭାବରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସାନଭାଇକୁ ଜନ୍ମ ଦେବାବେଳେ ତାଙ୍କ ମାଙ୍କର ଅଳ୍ପ ବୟସରେ ଦେହାନ୍ତ ଘଟିଥିଲା ।[୪] ଏହା ବ୍ୟତୀତ ସଂଖ୍ୟା ଏବଂ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଦୃଷ୍ଟିରୁ ସେନାକୁ ମଜବୁତ କରିବା ପାଇଁ ସେ ତୁରନ୍ତ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଥିଲେ । ସେ ନିଜେ ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣର ଦାୟିତ୍ୱ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।
ଶୋଭାଯାତ୍ରା ଏବଂ ବାଶୁରୀ ଯୁଦ୍ଧ
ସମ୍ପାଦନାପରଦିନ ସକାଳେ ଭବଶଙ୍କରୀ ରାଜଧାନୀକୁ ଫେରି ରାଜ୍ୟର କାର୍ଯ୍ୟକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିଥିଲେ ।[୫] ଦୃଢ ପ୍ରମାଣ ଅଭାବରୁ ସେ ଚତୁର୍ଭୁଜ ଚକ୍ରବର୍ତ୍ତୀଙ୍କ ଉପରେ ବିଚାର କରିପାରିନଥିଲେ ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା ଉଲ୍ଲଂଘନ ବାହାନା କରି ତାଙ୍କୁ ପଦରୁ ହଟାଇ ଦେଇଥିଲେ । ପେଣ୍ଡୋ ଦୁର୍ଗର ସେନାପତି ରାଜା ଭୂପତି କୃଷ୍ଣ ରାୟଙ୍କୁ ସଶସ୍ତ୍ର ବାହିନୀର ସେନାଧ୍ୟକ୍ଷ ସର୍ବଧିନାୟକ ପଦବୀକୁ ଉନ୍ନୀତ କରାଯାଇଥିଲା ।
ମୋଗଲମାନଙ୍କ ସହିତ ସମ୍ପର୍କ
ସମ୍ପାଦନାବଙ୍ଗଳାରେ ପଠାଣମାନଙ୍କ ପୁନରୁତ୍ଥାନ ପାଇଁ ସର୍ବଦା ସତର୍କ ଥିବା ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ ଆକବର ଭୁରିଶ୍ରେଷ୍ଠଙ୍କ ସହ ମେଣ୍ଟକୁ ଦୃଢ କରିବା ପାଇଁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ । ସେ ବଙ୍ଗଳାର ତତ୍କାଳୀନ ରାଜ୍ୟପାଳ ମାନ ସିଂଙ୍କୁ ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ପ୍ରତିନିଧୀ ଭାବରେ ଭୁରିଶ୍ରେଷ୍ଠ କୋର୍ଟକୁ ପଠାଇଥିଲେ । ମାନ ସିଂ ମୋଗଲର ସିଲ ନେଇ ଗଡ ଭବାନପୁରରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ । ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସମାରୋହରେ ଭୁରିଶ୍ରେଷ୍ଠ ରାଜ୍ୟ ଏବଂ ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ମିଳିତ ମଞ୍ଚର ଶାସନପତ୍ର ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିଲା । ଏହି ଚୁକ୍ତି ମାଧ୍ୟମରେ ଭୁରିଶ୍ରେଷ୍ଠର ସାର୍ବଭୌମତ୍ୱ ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟଦ୍ୱାରା ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିଲା । ଏହି ଚୁକ୍ତିରେ ଏକ ସୁନା ମୁଦ୍ରା, ଗୋଟିଏ ଛେଳି ଏବଂ କମ୍ବଳ ପଠାଯିବାର ଆବଶ୍ୟକ ରହିଥିଲା । ମହାରାଣୀ ଭବଶଙ୍କରୀଙ୍କୁ ରାୟବାଘିନି ଆଖ୍ୟା ଦିଆଯାଇଥିଲା ଏବଂ ମୋଗଲମାନେ ତାଙ୍କ ଭୂର୍ସୁତ ରାଜ୍ୟରେ କଦାପି ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିନଥିଲେ ।
ପରମ୍ପରା
ସମ୍ପାଦନାତାଙ୍କର ବୀରତ୍ୱର କାହାଣୀ ଲୋକନୃତ୍ୟର ଏକ ଅଂଶ ହୋଇଗଲା ଏବଂ ଗ୍ରାମ କବିମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଅମର ହୋଇଗଲା । ଫେବୃଆରୀ ୨୦୧୨ ମସିହାରେ, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ସରକାର ତାଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରିବା ପାଇଁ ବାର୍ଷିକ ରାୟବାଘିନି ରାନୀ ଭବଶଙ୍କରୀ ସ୍ମୃତି ମେଳା ଉଦଘାଟନ କରିଥିଲେ ।[୬]
ଆଧାର
ସମ୍ପାଦନା- ↑ Ghosh, Paschimbanger Sanskriti, Volume II, pp. 224
- ↑ Ghosh, Anil Chandra. বীরত্বে বাঙালী [Heroism of the Bengalis] (in Bengali) (9th ed.). Kolkata: Presidency Library. pp. 48–50.
- ↑ "Bengal's Rani Bhavashankari, called Raibaghini by Akbar was no less than Rani Lakshmibai!". Get Bengal (in ଇଂରାଜୀ). Archived from the original on 1 October 2022. Retrieved 2021-09-07.
- ↑ Tanima (2020-09-14). "Known Famously As "Raibaghini", This Queen Of Bengal Was No Less A Fighter Than Rani Laxmibai". lifebeyondnumbers.com (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). Archived from the original on 11 January 2022. Retrieved 2022-01-11.
- ↑ Sarkar, Suphal (31 July 2006). উদয়নারায়ণপুরে ধ্বংসের মুখে প্রাচীন মন্দির. Kolkata: Anandabazar Patrika. Archived from the original on 7 July 2011. Retrieved 7 August 2010.
- ↑ Gangopadhyay, Ramaprasad (15 May 2012). সংস্কারের অভাবে হারাচ্ছে ইতিহাস. Anandabazar Patika (in Bengali). Kolkata. Archived from the original on 21 October 2014. Retrieved 17 October 2014.