"ବର୍ଷା" ପୃଷ୍ଠାର ସଂସ୍କରଣ‌ଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ତଫାତ

ଉଦ୍ଧଗାମୀ ଜଳୀୟବାଷ୍ପ ଅତ୍ୟଧିକ ଉଚ୍ଚରେ ହେବା ଦ୍ଵାରାହେବାଦ୍ଵାରା ଯେଉଁ ବୃଷ୍ଟିପାତ ହୁଏ ତାହାକୁ ପରିଚଳନ ବୃଷ୍ଟିପାତ କୁହାଯାଏ।

ଉପରେ ବାୟୁ ଚାପ କମ ଥିବାରୁ ଏହା ସମ୍ପ୍ରସାରିତ ହୁଏ ଫଳରେ ଏହାର ତାପମାତ୍ରା ହ୍ରାସ ପାଏ ।ଏହା ଦ୍ବାରା ଘନିଭବନ ହୁଏ କାରଣ ବାୟୁ ପରିପୃକ୍ତ ହୋଇଯାଏ। ଏଭଳି ବର୍ଷା କୁବର୍ଷାକୁ ପରିଚଳନ ବୃଷ୍ଟିପାତ କୁହାଯାଏ।ଘନିଭବନ ଦ୍ୱାରାକୁହାଯାଏ।ଘନିଭବନଦ୍ୱାରା ଜଳୀୟବାଷ୍ପ ଗୁପ୍ତ ତାପ ଛାଡ଼ିଥାଏ।ତେଣୁ ଜଳୀୟବାଷ୍ପ ଆହୁରି ଉପରକୁ ଯାଇ ଘନିଭବନ ହୁଏ।ଫଳରେ ବର୍ଷା ଅଧିକ ହୁଏ। ବିଷୁବମଣ୍ଡଲୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏ ପ୍ରକାର ବୃଷ୍ଟିପାତ ଅପରାହ୍ନରେ ହୋଇଥାଏ।

ଜଳୀୟବାଷ୍ପ ପୂର୍ଣ୍ଣ ବାୟୁକୁ ଗତିପଥ ରେଗତିପଥରେ ଉଚ୍ଚ ପର୍ବତଶ୍ରେଣୀ ଥିଲେ ବାୟୁ ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇ ଉପରକୁ ଉଠିବାକୁ ଲାଗେ।ଉଦ୍ଧଗାମୀ ବାୟୁ କ୍ରମଶଃ ଶୀତଳ ହୁଏ।ତେଣୁ ଏହାର ଅପେକ୍ଷିକ ଆଦ୍ରତା ବୃଦ୍ଧି ପାଏ ଓ କ୍ରମେ ପରିପୃକ୍ତ ହୋଇଯାଏ।ଫଳରେ ମେଘ ସୃଷ୍ଟି ହୁଏଏବଂ ଘନିଭବନ ହେବାଦ୍ୱାର ସେଠାରେ ପ୍ରଚୁର ବର୍ଷା ହୁଏ।ଶୈଳୋତକ୍ଷେପ ବୃଷ୍ଟିପାତ ପ୍ରବାହିତ ବାୟୁ କୁବାୟୁକୁ ବାଧା ଦେଉଥିବା ପାଶ୍ୱ ବା ପ୍ରତିବାତ ପାଶ୍ୱ ରେପାଶ୍ୱରେ ଅଧିକ ହୁଏ।ନିମ୍ନଗାମୀଵାୟୁ ସଙ୍କୁଚିତ ହୁଏ ଏବଂ ତାପମାତ୍ରା ବୃଦ୍ଧି ପାଏ।ଫଳରେ ଆପକ୍ଷିକ ଆଦ୍ରତା ହ୍ରାସ ପାଏ ଓ ଘନିଭବନ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ନ ଥାଏ।ତେଣୁ ଅନୁବାତ ପାଶ୍ୱର୍ରେ କମ୍ ବର୍ଷା ହୁଏ।ସେଥିପାଇଁ ଅନୁବାତ ପାଶ୍ୱ ଅଞ୍ଚଳକୁ ବୃଷ୍ଟିଛାୟା ଅଞ୍ଚଳ କୁହାଯାଏ।ପଶ୍ଚିମଘାଟ ପର୍ବତମାଳା ରପର୍ବତମାଳାର ପୂର୍ବ ପାଶ୍ୱ ଏକ ବୃଷ୍ଟିଛାୟା ଅଞ୍ଚଳ ।ପଶ୍ଚିମଘାଟ ପର୍ବତମାଳା ପୂର୍ବ ପାଶ୍ୱ ଏକ ବୃଷ୍ଟିଛାୟା ଅଞ୍ଚଳ କାରଣ ସେଠାରେ ଏହି କାରଣ ରୁକାରଣରୁ କମ୍ ବର୍ଷା ହୁଏ।

ଯେତେବେଳେ ବୃଷ୍ଟିପାତ ବାତାବର୍ତ୍ତ ଦ୍ଵାରାବାତାବର୍ତ୍ତଦ୍ଵାରା ସଂଘଟିତ ହୋଇଥାଏ ତାହାକୁ ବାତାବର୍ତ୍ତଜନିତ ବୃଷ୍ଟିପାତ କୁହାଯାଏ।ଉଭୟ କ୍ରାନ୍ତିୟ ଓ ନାତିଶୀତୋଷ୍ଣ ମଣ୍ଡଳୀୟ ସହ ସମ୍ବନ୍ଧୀତ।ବତାବର୍ତ ରେସମ୍ବନ୍ଧୀତ।ବତାବର୍ତରେ ଜଳୀୟବାଷ୍ପ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଵାୟୁ ଗୁର୍ଣ୍ଣାୟମାନ ଅବସ୍ଥାରେ ଘନିଭବନ ହୁଏ ଓ ପ୍ରଚୁର ବର୍ଷା କରାଏ।ଉଷ୍ଣ ଆଦ୍ର ଓ ଶୀତଳ ଶୁଷ୍କ ଵାୟୁ ଉଭୟ ମିଳିତ ହୋଇ ଉଷ୍ଣ ଵାୟୁ ଉପରକୁ ଉଠେ ଓ ବର୍ଷା ହୁଏ।ବୃଷ୍ଟିମାପକ ଯନ୍ତ୍ର (Rain gauge) ସାହାଯ୍ୟ ରେସାହାଯ୍ୟରେ ବୃଷ୍ଟିପାତ ମପାଯାଏ ।