ପ୍ୟାନିକ ଡିଜଅର୍ଡ଼ର
ପ୍ୟାନିକ ଡିଜଅର୍ଡ଼ର (Panic disorder) ଏକ ପ୍ରକାର ଉତ୍କଣ୍ଠା ବେମାରୀ (anxiety disorder) ଯେଉଁଥିରେ ବାରମ୍ବାର ପ୍ୟାନିକ ଆଟାକ (panic attack) ହୁଏ ।[୧] ପ୍ୟାନିକ ଆଟାକ ରୋଗରେ ହଠାତ ଅତ୍ୟଧିକ ଆତଙ୍କ (panic attack) ସୃଷ୍ଟି ହେବା ସହିତ ପାଲପିଟେସନ (palpitations), ଝାଳ ବୁହା, କମ୍ପନ, ଅଣନିଶ୍ୱାସୀ (shortness of breath), କାଲୁଆ ଓ କିଛି ଖରାପ ହେଉଥିବା ଅନୁଭବ ହୁଏ । [୧][୨] ଅଳ୍ପ କିଛି ମିନିଟ ମଧ୍ୟରେ ସର୍ବାଧିକ ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଏ ।[୨] ଆଗାମୀ ଆକ୍ରମଣର ଚିନ୍ତା ଓ ପୂର୍ବରୁ ଯେଉଁ ସ୍ଥାନରେ ସେହି ରୋଗ ହୋଇଥିଲା, ସେହି ସ୍ଥାନ ଏଡ଼େଇବା ଚିନ୍ତା ଚାଲୁରହେ । [୧]
| ପ୍ୟାନିକ ଡିଜଅର୍ଡ଼ର | |
|---|---|
 କେହି ଜଣେ ପ୍ୟାନିକ ଆଟାକର (panic attack) ଶିକାର ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଆଉ ଜଣେ ଲୋକ ତାହାକୁ ଆଶ୍ୱାସନା ଦେଉଛନ୍ତି । | |
| ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ ଓ ବାହାର ସ୍ରୋତ | |
| ସ୍ପେଶାଲିଟି | Psychiatry |
| ଆଇସିଡ଼ି-୧୦ | F41.0 |
| ଆଇସିଡ଼ି-୯-ସିଏମ୍ | 300.01, 300.21 |
| ଓଏମ୍ଆଇଏମ୍ | 167870 |
| ରୋଗ ଡାଟାବେସ | 30913 |
| ମେଡ଼ିସିନ-ପ୍ଲସ | 000924 |
| ଇ-ମେଡ଼ିସିନ | article/287913 |
| Patient UK | ପ୍ୟାନିକ ଡିଜଅର୍ଡ଼ର |
| MeSH | D016584 |
ଏହି ରୋଗର କାରଣ ଅଦ୍ୟାବଧି ଅଜ୍ଞାତ ଅଛି । ଅଧିକାଂଶ କେଶ୍ରେ ଏ ରୋଗ ପରିବାରରେ ଥାଏ ।[୩] ଏହାର ସଙ୍କଟ କାରକମାନଙ୍କ ନାମ: ଧୂମ୍ରପାନ (smoking), ମାନସିକ ଚାପ (psychological stress) ଓ ପିଲାଦିନର ଯାତନା (child abuse) ।[୨] ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କଲାବେଳେ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରୋଗ ଯେପରିକି ଅନ୍ୟ ମାନସିକ ରୋଗ, ହୃତ୍ପିଣ୍ଡ ରୋଗ (heart disease) ବା ହାଇପରଥାଇରଏଡିଜମ ରୋଗମାନଙ୍କର ଅନୁପସ୍ଥିତି ବିଷୟ ଦେଖିବାକୁ ପଡ଼େ ଓ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିବା ଔଷଧ ବିଷୟ ବୁଝିବାକୁ ହୁଏ ।[୩][୨] ରୋଗୀ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପ୍ରଶ୍ନମାଳା (questionnaire) ସାହାଯ୍ୟରେ ସ୍କ୍ରୀନିଙ୍ଗ କରାଯାଇପାରେ । [୪]
ସାଧାରଣତଃ ଏହି ରୋଗ ସାଇକୋଥେରାପି ବା କାଉନସେଲିଙ୍ଗ (counselling) ଓ ଔଷଧ ସାହାଯ୍ୟରେ (medications) ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଏ ।[୩] ଅଧାରୁ ଅଧିକ କେଶ୍ରେ କଗନିଟିଭ ବିହେଭିଅରାଲ ଥେରାପି (cognitive behavioral therapy) (CBT)) ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୁଏ ।[୩][୫] ଆଣ୍ଟିଡିପ୍ରେସାଣ୍ଟ (antidepressants) ଔଷଧ ଦିଆଯାଏ, ବେଳେବେଳେ ବେଞ୍ଜୋଡାଏଜେପିନ (benzodiazepines) ବା ବିଟାବ୍ଲକର (beta blockers) ଦିଆଯାଏ ।[୧][୩] ଚିକିତ୍ସା ଶେଷ ହେବା ପରେ ୩୦% ଲୋକଙ୍କର ରୋଗ ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନ କରେ ।[୫]
ପ୍ରାୟ ୨.୫% ଲୋକଙ୍କର ଜୀବନର କୌଣସି ସମୟରେ ପ୍ୟାନିକ ଡିଜଅର୍ଡ଼ର ସୃଷ୍ଟି ହୋଇପାରେ ।[୫] କୈଶୋର ବା ଯୌବନର ଆଦ୍ୟ ଭାଗରେ ଏହି ରୋଗ ସାଧାରଣତଃ ହେଉଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଯେ କୌଣସି ବୟସରେ ହୋଇପାରେ ।[୩] ବୟସ୍କ ଓ ପିଲାଙ୍କଠାରେ ଏହି ରୋଗ ସାଧାରଣତଃ କମ ଦେଖାଯାଏ ।[୨] ପରୁଷଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ଅଧିକ ମହିଳାଙ୍କୁ ରୋଗ ହୁଏ ।[୩]
ଆଧାର
ସମ୍ପାଦନା- ↑ ୧.୦ ୧.୧ ୧.୨ ୧.୩ "Anxiety Disorders". NIMH. March 2016. Retrieved 1 October 2016.
- ↑ ୨.୦ ୨.୧ ୨.୨ ୨.୩ ୨.୪ American Psychiatric Association (2013), Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (5th ed.), Arlington: American Psychiatric Publishing, pp. 208–217, 938, ISBN 0890425558
- ↑ ୩.୦ ୩.୧ ୩.୨ ୩.୩ ୩.୪ ୩.୫ ୩.୬ "Panic Disorder: When Fear Overwhelms". NIMH. 2013. Retrieved 1 October 2016.
- ↑ Herr, NR; Williams JW, Jr; Benjamin, S; McDuffie, J (Jul 2, 2014). "Does this patient have generalized anxiety or panic disorder?: The Rational Clinical Examination systematic review". JAMA: the Journal of the American Medical Association. 312 (1): 78–84. doi:10.1001/jama.2014.5950. PMID 25058220.
- ↑ ୫.୦ ୫.୧ ୫.୨ Craske, MG; Stein, MB (24 June 2016). "Anxiety". Lancet (London, England). PMID 27349358.