ପ୍ରବୋଧ ଚନ୍ଦ୍ରିକା

ପ୍ରବୋଧ ଚନ୍ଦ୍ରିକା ଏକ ଓଡ଼ିଆ ମାସିକ ପତ୍ରିକା ଥିଲା । ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଏହା ଦ୍ୱିତୀୟ ଛାପା ପତ୍ରିକା ଅଟେ (୧୮୪୯ ମସିହାର "ଜ୍ଞାନାରୁଣ" ପତ୍ରିକା ପରେ) । ଏହା ଜାନୁଆରୀ ୧୮୫୬ ମସିହାରେ ଉଇଲଇୟମ ଲେସିଙ୍କଦ୍ୱାରା ସମ୍ପାଦିତ ହୋଇ କଟକ ମିଶନ ପ୍ରେସରୁ ଡବଲିଉ ବୃକ୍ସଙ୍କଦ୍ୱାରା ଚାପା ହେଉଥିଲା । ଯଦିବା ଏହା ମିଶନାରୀ ମାନଂକଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶିତ କରାଯାଉଥିଲା ମାତ୍ର ଏଥିରେ କୌଣସି ଖ୍ରୀଷ୍ଟ ଧର୍ମ ପ୍ରଚାର ବିଷୟ ବସ୍ତୁ ନଥିଲା, ବରଂ ଏହା ଥିଲା ଏକ ସାହିତ୍ୟ ଓ ସମାଚାର ପତ୍ରିକା । ପାଠକ ଓ ଗ୍ରାହକ ଅଭାବରେ ଏହାର ପ୍ରକାଶନ ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥିବାରୁ ଲେସଲି ଓଡ଼ିଶାର ତତ୍କାଳୀନ କମିଶନର ସାମୁଏଲ୍ସଙ୍କୁ ଆର୍ଥିକ ଅନୁଦାନ ପାଇଁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ସାମୁଏଲ୍ସଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ଅନୁଦାନର ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ସତ୍ତ୍ୱେ ଓଡ଼ିଶାରେ ନବଶିକ୍ଷିତ ଗୋଷ୍ଠୀର ଅଭାବ ହେତୁ ଏହି ପତ୍ରିକା ତିନି ବର୍ଷର ପ୍ରକାଶନ ପରେ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଇଥିଲା । ପ୍ରବୋଧ ଚନ୍ଦ୍ରିକାରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ବିଜ୍ଞାନ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଲେଖା ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା । ଏହା ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରଥମ ବିଜ୍ଞାନ ପତ୍ରିକା ଭାବେ ଜଣା ।

ପ୍ରବୋଧ ଚନ୍ଦ୍ରିକା
ଦେଶ	ଭାରତ
ଭାଷା	ଓଡ଼ିଆ
ବିଷୟ	ଧର୍ମ ଓ ସମ୍ବାଦ
ବିଭାଗ	ପତ୍ରିକା
ପ୍ରକାଶକ	ଡବ୍ଲୁ ସି ଲେସି
ପ୍ରକାଶ ତାରିଖ	୧୮୫୬
ମାଧ୍ୟମ ପ୍ରକାର	ଛପା ପତ୍ରିକା
ଛାପାଖାନା	ମିଶନ ପ୍ରେସ କଟକ

ପୁନଃ ମୁଦ୍ରଣ

ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ଏହି ଦ୍ୱିତୀୟ ଛାପା ପତ୍ରିକାର ଯେଉଁ ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ ମିଳିଥିଲା ତାକୁ ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ତରଫରୁ ଡକ୍ଟର ବଂଶୀଧର ମହାନ୍ତି ସଂକଳନ କରି ୧୯୮୪ ମସିହାରେ ଏକ ପୁସ୍ତକ ରୂପେ ପ୍ରକାଶନ କରାଇଥିଲେ । ଏଥିରେ ଏହି ପତ୍ରିକାର ୧୮୫୬ ମସିହାର ପ୍ରଥମ, ତୃତୀୟ, ଚତୁର୍ଥ, ପଂଚମ ତଥା ଦ୍ୱାଦଶ ମାସିକ ସଂଖ୍ୟା ଗୁଡିକୁ ଏକତ୍ର କରି ପ୍ରକାଶ କରାଯାଇଥିଲା ।