ତାରା ସିଂହ (୨୪ ଜୁନ ୧୮୮୫ - ୨୨ ନଭେମ୍ବର ୧୯୬୭) ବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀର ପ୍ରଥମାର୍ଦ୍ଧରେ ଭାରତର ଜଣେ ଶିଖ ରାଜନୈତିକ ତଥା ଧାର୍ମିକ ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ । ସେ ଶିରୋମଣି ଗୁରୁଦ୍ୱାର ପ୍ରଭନ୍ଦକ କମିଟି ଆୟୋଜନ କରିବାରେ ଏବଂ ଭାରତ ବିଭାଜନ ସମୟରେ ଶିଖମାନଙ୍କୁ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ ଦେଖାଇବାରେ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ, ଯାହାକୁ ସେ ଦୃଢ଼ ବିରୋଧ କରିଥିଲେ ।[୧]

ତାରା ସିଂହ
ଜନ୍ମ(1885-06-24)୨୪ ଜୁନ ୧୮୮୫
ରାୱଲପିଣ୍ଡି, ପଞ୍ଜାବ, ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତ (ବର୍ତ୍ତମାନର ପାକିସ୍ଥାନ)
ମୃତ୍ୟୁ୨୨ ନଭେମ୍ବର ୧୯୬୭(1967-11-22) (ବୟସ ୮୨)
ଜାତୀୟତାଭାରତୀୟ

ପରେ ସେ ପୂର୍ବ ପଞ୍ଜାବରେ ଶିଖ ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠ ରାଜ୍ୟ ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କର ଦାବିର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ । ତାଙ୍କ ଝିଅ ରାଜିନ୍ଦର କୌର ଜଣେ ଭାରତୀୟ ସାମ୍ବାଦିକ ତଥା ରାଜନେତା ଥିଲେ ।[୨][୩]

ପ୍ରାରମ୍ଭ ଜୀବନ ସମ୍ପାଦନା

ସିଂ ୨୪ ଜୁନ ୧୮୮୫ ମସିହାରେ ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତ, ପଞ୍ଜାବ ପ୍ରଦେଶର ରାୱଲପିଣ୍ଡିରେ ଏକ ଖତ୍ରି ପରିବାରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।[୪][୫] ପରେ, ସେ ୧୯୦୭ ମସିହାରେ ଅମୃତସରର ଖାଲସା କଲେଜରୁ ସ୍ନାତକ ହାସଲ କରିବା ପରେ ଏକ ଉଚ୍ଚ ବିଦ୍ୟାଳୟର ଶିକ୍ଷକ ହୋଇଥିଲେ ।

ରାଜନୈତିକ ବୃତ୍ତି ସମ୍ପାଦନା

ଶିଖ ଧର୍ମର କାରଣକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ ତଥା ସୁରକ୍ଷା ଦେବା ପାଇଁ ସିଂ ବହୁତ ଉତ୍ସାହିତ ଥିଲେ । ଏଥିପାଇଁ ସେ ପ୍ରାୟତଃ ନାଗରିକ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ସହ ବିବାଦ ଘେରକୁ ଆସିଥିଲେ ​​ଏବଂ ୧୯୩୦ରୁ ୧୯୬୬ ମସିହା ମଧ୍ୟରେ ନାଗରିକ ଅବଜ୍ଞା ହେତୁ ତାଙ୍କୁ ୧୪ ଥର ଜେଲରେ ରଖାଯାଇଥିଲା । ନାଗରିକ ଅବଜ୍ଞା ପାଇଁ ତାଙ୍କର ସମର୍ଥନର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଉଦାହରଣ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ହୋଇଥିବା ଆନ୍ଦୋଳନ ସହିତ ତାଙ୍କର ଘନିଷ୍ଠ ଯୋଗଦାନଦ୍ୱାରା ଆସିଥିଲା ​​।

୧୯୪୬ ମସିହାରେ ତାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଅକାଳୀ ଦଳଦ୍ୱାରା ଶିଖ ରାଜ୍ୟ ସଂକଳ୍ପ ନେବାରେ ସେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ, ଯାହା ପଞ୍ଜାବକୁ ଶିଖମାନଙ୍କର ପ୍ରାକୃତିକ ମାତୃଭୂମି ଭାବରେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲା ।[୬] ପରେ ସେ ପୂର୍ବ ପଞ୍ଜାବରେ ଶିଖ ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠ ରାଜ୍ୟ ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କର ଦାବିର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ । ଶିଖ ଧର୍ମ ତଥା ରାଜନୈତିକ ଅଖଣ୍ଡତା ପାଇଁ ଭକ୍ତ କର୍ମୀ ତାରା ସିଂହ ଅନେକ ସମୟ ଧରି ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଆସୁଥିଲେ । ୧୯୩୦ରୁ ୧୯୬୬ ମସିହା ମଧ୍ୟରେ ୧୪ ଥର ନାଗରିକ ଅବମାନନା ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ଜେଲ ଯିବାକୁ ପଡିଥିଲା ।[୭]

ସ୍ୱାଧୀନ ଭାରତ ସମ୍ପାଦନା

ସିଂହଙ୍କର ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାରଣ ହେଉଛି ଏକ ଭିନ୍ନ ପଞ୍ଜାବୀ ଭାଷାଭାଷୀ ରାଜ୍ୟ ଗଠନ । ସେ ବିଶ୍ୱାସ କରୁଥିଲେ ଯେ ଏହା ଶିଖ ଧାର୍ମିକ ଏବଂ ରାଜନୈତିକ ପରମ୍ପରାର ଅଖଣ୍ଡତାକୁ ସୁରକ୍ଷିତ କରିବ । ସେ ୧୯୬୧ ମସିହାରେ ଅମୃତସରର ସୁବର୍ଣ୍ଣ ମନ୍ଦିରରେ ଭୋକ ହରତାଳ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଭାରତର ତତ୍କାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁ ତାଙ୍କ ରାଜ୍ୟ ଦାବିରେ ରାଜି ନହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ ମୃତ୍ୟୁ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜାରି ରଖିବାକୁ ପ୍ରତିଶୃତି ଦେଇଥିଲେ । ନେହେରୁ ଯୁକ୍ତି କରିଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତ ଏକ ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ଦେଶ ଏବଂ ଧାର୍ମିକ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଉପରେ ଆଧାର କରି ରାଜ୍ୟ ଗଠନ କରିବା ଅନୁଚିତ । ଏହା ସତ୍ତ୍ବେ ନେହେରୁ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉପରେ ବିଚାର କରିବାକୁ ପ୍ରତିଶୃତି ଦେଇଥିଲେ । ସିଂହ ୪୮ ଦିନ ପରେ ଉପବାସ ଛାଡିଥିଲେ ।

ଭାରତୀୟ ପଞ୍ଜାବର ଭାଷା ବିଭାଜନ ଶେଷରେ ୧୯୬୬ ମସିହାରେ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ହିନ୍ଦୀ ଭାଷାଭାଷୀ ଅଞ୍ଚଳ ହରିୟାଣା ରାଜ୍ୟର ଏକ ଅଂଶ ଭାବରେ ପୁନଃ ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା । ସିଂହ ୨୨ ନଭେମ୍ବର ୧୯୬୭ ମସିହାରେ ଚଣ୍ଡିଗଡ଼ରେ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କରିଥିଲେ ।

ଆଧାର ସମ୍ପାଦନା

  1. Kudaisya, Gyanesh; Yong, Tan Tai (2004). The Aftermath of Partition in South Asia (in ଇଂରାଜୀ). Routledge. p. 100. ISBN 978-1-134-44048-1. No sooner was it made public than the Sikhs launched a virulent campaign against the Lahore Resolution. Pakistan was portrayed as a possible return to an unhappy past when Sikhs were persecuted and Muslims the persecutor. Public speeches by various Sikh political leaders on the subject of Pakistan invariably raised images of atrocities committed by Muslims on Sikhs and of the martyrdom of their gurus and heroes. Reactions to the Lahore Resolution were uniformly negative and Sikh leaders of all political persuasions made it clear that Pakistan would be 'wholeheartedly resisted'. The Shiromani Akali Dal, the party with a substantial following amongst the rural Sikhs, organized several well-attended conferences in Lahore to condemn the Muslim League. Singh, leader of the Akali Dal, declared that his party would fight Pakistan 'tooth and nail'. Not be outdone, other Sikh political organizations, rival to the Akali Dal, namely the Central Khalsa Young Men Union and the moderate and loyalist Chief Khalsa Dewan, declared in equally strong language their unequivocal opposition to the Pakistan scheme.
  2. Rajinder Kaur, Dr. (Shrimati). Rajya Sabha Council of States
  3. "Dr Rajinder Kaur (1931–1989)". Sikh history. Archived from the original on 27 September 2013. Retrieved 7 May 2014.
  4. Tambiah, Stanley J. (1997-01-03). Leveling Crowds: Ethnonationalist Conflicts and Collective Violence in South Asia (in ଇଂରାଜୀ). University of California Press. p. 104. ISBN 978-0-520-91819-1.
  5. "Ranjit Singh's statue unveiled in Parliament House". The Tribune (Chandigarh). 21 August 2003.
  6. "Looking back at the Khalistani movement". The Times of India. ISSN 0971-8257. Retrieved 2023-06-10.
  7. Grewal, J.S. (22 March 2018). "The Second Battle: (1960 – 2)". Master Tara Singh in Indian History: Colonialism, Nationalism, and the Politics of Sikh Identity (in ଇଂରାଜୀ). Vol. 1. Oxford University Press. pp. 560–581. doi:10.1093/oso/9780199467099.003.0024. Archived from the original on Jun 11, 2023. Retrieved 2 August 2023.