ଡାପ୍‌ସୋନ୍

ଡାପ୍‌ସୋନ୍
Clinical data
Trade names	Aczone
AHFS/Drugs.com	monograph
MedlinePlus	a682128
Pregnancy; category	AU: B2 ; US: C (Risk not ruled out) ; ;
Routes of; administration	Oral, Topical
ATC code	D10AX05 (WHO) J04BA02;
Legal status
Legal status	℞-only (U.S.), POM (UK);
Pharmacokinetic data
Bioavailability	70 to 80%
Protein binding	70 to 90%
Metabolism	Hepatic (mostly CYP2E1-mediated)
Elimination half-life	20 to 30 hours
Excretion	Renal
Identifiers
	IUPAC name 4-[(4-aminobenzene)sulfonyl]aniline;
CAS Number	80-08-0 ;
PubChem CID	2955;
DrugBank	DB00250 ;
ChemSpider	2849 ;
UNII	8W5C518302;
KEGG	D00592 ;
ChEBI	CHEBI:4325 ;
ChEMBL	CHEMBL1043 ;
ECHA InfoCard	100.001.136
Chemical and physical data
Formula	C12H12N2O2S
Molar mass	248.302 gmol−1
3D model (JSmol)	Interactive image;
	SMILES O=S(=O)(c1ccc(N)cc1)c2ccc(N)cc2;
	InChI InChI=1S/C12H12N2O2S/c13-9-1-5-11(6-2-9)17(15,16)12-7-3-10(14)4-8-12/h1-8H,13-14H2 ; Key:MQJKPEGWNLWLTK-UHFFFAOYSA-N ;
(verify)

ଡାପ୍‌ସୋନ୍ ବା ଡାଇଆମିନୋଡାଇଫିନାଇଲସଲ୍‌ଫୋନ୍, ସଂକ୍ଷେପରେ ଡିଡିଏସ୍ (ଇଂରାଜୀରେ ଯଥାକ୍ରମେ Dapsone, diaminodiphenyl sulfone, DDS),^[୧] ଏକ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ ଯାହା କୁଷ୍ଠ ରୋଗ ନିମନ୍ତେ ରିଫାମ୍ପିସିନ ଓ କ୍ଲୋଫାଜିମିନ ସ‌ହିତ ଦିଆଯାଏ । ^[୨] ନିମୋସିସ୍ଟାଇଟିସ ନିମୋନିଆର ଚିକିତ୍ସା ତ‌ଥା ପ୍ରତିଷେଧ ଆକାରରେ ଓ ଇମ୍ମ୍ୟୁନିଟି କମ ଥିବା ଟକ୍ସୋପ୍ଲାଜ୍ମୋସିସ ରୋଗର ପ୍ରତିଷଧକ ରୂପେ ଏହି ଔଷଧ ଦିଆଯାଏ । ^[୨] ଅଧିକନ୍ତୁ ଏହା ମୁଖବ୍ରଣ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଚର୍ମ ରୋଗ ନିମନ୍ତେ ଦିଆଯାଏ । ^[୩] ଡାପ୍‌ସୋନ୍ ପାଟିବାଟେ ଦିଆଯାଏ ଓ ସ୍ଥାନୀୟ ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ଦିଆଯାଏ । ^[୪]

ସାଂଘାତିକ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାମାନଙ୍କର ନାମ ଯଥାକ୍ରମେ ରକ୍ତ କଣିକା କମିଯିବା, ଗ୍ଲୁକୋଜ-୬-ଫସ୍‌ଫେଟ ଡିହାଇଡ୍ରଜେନେଜ ଅଭାବ ଥିବା ଲୋକଙ୍କର ଲୋହିତ ରକ୍ତ କଣିକା ନଷ୍ଟ ହେବା, କିମ୍ବା ହାଇପରସେନ୍ସିଟିଭିଟି । ^[୨] ସାଧାରଣ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ମଧ୍ୟରେ ଓକାଳ ଲାଗିବା ଓ ଖାଦ୍ୟ ରୁଚି ଅଭାବ ହେବା । ^[୪] ଯକୃତ ପ୍ରଦାହ ଓ ଅନେକ ପ୍ରକାରର ଚର୍ମ ରାସ ହୁଏ । ^[୨] ଅନେକ ଚିକିତ୍ସକ ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ କୁଷ୍ଠ ହୋଇଥିଲେ ଏହା ଦେବାକୁ ସୁପାରିସ କରୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହାର ବିପଦମୁକ୍ତ‌ତା ଜଣାନାହିଁ । ^[୨] ଏହା ସଲଫୋନ୍ ଶ୍ରେଣୀର ଔଷଧ । ^[୨]

ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟକ ହିସାବରେ ଡାପ୍‌ସୋନ୍‌ର ଅନୁଶୀଳନ ପ୍ରଥମେ ୧୯୩୭ ମସିହାରେ ହୋଇଥିଲା । ^[୩] ସନ ୧୯୪୫ରୁ କୁଷ୍ଠ ରୋଗ ନିମନ୍ତେ ଏହି ବ୍ୟବ‌ହାର ହେଲା ^[୩] ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ଔଷଧ ତାଲିକାର ଏହା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଔଷଧ ଯାହା ସାଧାରଣ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପ୍ରଣାଳିରେ ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ । । ^[୫] ଏହା ଜେନେରିକ ନାମରେ ମିଳେ ଓ ଅତି ଶସ୍ତା । ^[୨]^[୬]

ଆଧାର

↑ Thomas L. Lemke (2008). Foye's Principles of Medicinal Chemistry. Lippincott Williams & Wilkins. p. 1142. ISBN 9780781768795.
↑ ^୨.୦ ^୨.୧ ^୨.୨ ^୨.୩ ^୨.୪ ^୨.୫ ^୨.୬ "Dapsone". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved Jan 12, 2015.
↑ ^୩.୦ ^୩.୧ ^୩.୨ Zhu,, YI; Stiller, MJ; et al. (2001). "Dapsone and sulfones in dermatology: overview and update". Journal of the American Academy of Dermatology. 45 (3): 420–34. doi:10.1067/mjd.2001.114733. PMID 11511841.{{cite journal}}: CS1 maint: extra punctuation (link)
↑ ^୪.୦ ^୪.୧ Joel E. Gallant (2008). Johns Hopkins HIV Guide 2012. Jones & Bartlett Publishers. p. 193. ISBN 9781449619794.
↑ "WHO Model List of EssentialMedicines" (PDF). World Health Organization. October 2013. Retrieved 22 April 2014.
↑ Greenwood, David (2008). Antimicrobial Drugs: Chronicle of a Twentieth Century Medical Triumph. Oxford University Press. p. 197. ISBN 9780199534845.