ଜୟଶ୍ରୀ ରାଇଜି

ଜୟଶ୍ରୀ ନାଇଶାଦ୍ ରାଇଜି (୧୮୯୫–୧୯୮୫) ଜଣେ ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ, ସାମାଜିକ କର୍ମୀ, ସଂସ୍କାରବାଦୀ ତଥା ରାଜନୀତିଜ୍ଞ ଥିଲେ । ସେ ବମ୍ବେ ଉପନଗର ଆସନରୁ ପ୍ରଥମ ଲୋକ ସଭାର ସାଂସଦ ଥିଲେ ।

ଜୟଶ୍ରୀ ରାଇଜି
ସାଂସଦ: ୧ମ ଲୋକ ସଭା
କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ୧୯୫୧ – ୧୯୫୭
ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ	ବମ୍ବେ ସୁବୁର୍ବନ
ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସବିଶେଷ
ଜନ୍ମ	୧୮୯୫ ସୁରତ, ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତ
ମୃତ୍ୟୁ	୧୯୮୫
ନାଗରିକତା	ଭାରତୀୟ
ଜାତୀୟତା	ଭାରତୀୟ
ଜୀବନ ସାଥୀ	ଏନ୍ ଏମ୍ ରାଇଜି
ବାପା/ବୋଉ	ମନୁଭାଇ ମେହେଟା (ବାପା)
ବୃତ୍ତି	ସମାଜସେବୀ, ରାଜନୀତିଜ୍ଞ, ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ

ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ

୧୮୯୫ ମସିହାର ଅକ୍ଟୋର ୨୬ ତାରିଖରେ ସେ ସୁରଟଠାରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ବାପାଙ୍କ ନାମ ଥିଲା ମନୁଭାଇ ମେହେଟା । ସେ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ବରୋଡ଼ା କଲେଜରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ।

ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ଅବଦାନ

ସମାଜସେବାରେ ତାଙ୍କର ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ କାର୍ଯ୍ୟ ଯୋଗୁଁ ୧୯୧୯ ମସିହାରେ ତାଙ୍କୁ ବମ୍ବେ ପ୍ରେସିଡେନ୍ସି ଓମେନ୍ସ କାଉନ୍‌ସିଲ୍‌ର ଅଧକ୍ଷା ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା । ୧୯୩୦ ମସିହାର ଅସହଯୋଗ ଆନ୍ଦୋଳନ ସମୟରେ ସେ ବିଦେଶୀ ବସ୍ତ୍ର ବିକ୍ରି କରୁଥିବା ଦୋକାନୀକୁ ଉଚ୍ଛେଦ କରିବା ଦିଗରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ, ଫଳରେ ବ୍ରିଟିଶ ସରକାରଙ୍କଦ୍ୱାରା ବନ୍ଦୀ ହୋଇ ୬ ମାସ କାରାଗାରରେ ଥିଲେ । ୧୯୪୨ ମସିହାର ଭାରତ ଛାଡ଼ ଆନ୍ଦୋଳନ ସମୟରେ ମଧ୍ୟ ସେ କାରାବରଣ କରିଥିଲେ । ସ୍ୱଦେଶୀ ଜିନିଷ ଆପଣେଇବାକୁ ସେ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ସ୍ୱାବଲମ୍ବୀ କରିବାକୁ ବିଭିନ୍ନ ମହିଳା ସମବାୟ ସମିତିମାନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ।

ରାଜନୈତିକ ଜୀବନ

ଭାରତ ସ୍ୱାଧୀନ ହେବା ପରେ ସେ ୧୯୫୨ ମସିହାରେ ହୋଇଥିବା ପ୍ରଥମ ଭାରତୀୟ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନରେ ବମ୍ବେ ସୁବୁର୍ବନ ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀରୁ ୧ମ ଲୋକ ସଭାକୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ । ସେ ଭାରତୀୟ ଶିଶୁ କଲ୍ୟାଣ ସମିତିର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ସଦସ୍ୟା ଥିଲେ । ମହିଳା ଓ ଶିଶୁ କଲ୍ୟାଣ ଦିନରେ ତାଙ୍କର ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଭୂମିକା ପାଇଁ ୧୯୮୦ ମସିହାରେ ତାଙ୍କୁ ଜମନାଲାଲ ବଜାଜ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା ।

ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀବନ

ସେ ୧୯୧୮ ମସିହାରେ ଏନ୍ ଏମ୍ ରାଇଜିଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଚାରି ଜଣ ସନ୍ତାନ ଥିଲେ । ୧୯୮୫ ମସିହାରେ ତାଙ୍କୁ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା ।