ଜାପାନର ରାଜ୍ଯ ସମୂହ
ଜାପାନ ୪୭ଟି ରାଜ୍ଯ ବା (都道府県) ତୋଦୋଫୁକେନ୍-ରେ ବିଭକ୍ତ । ତନ୍ମଧ୍ଯରେ ୪୩ଟି ପୂର୍ଣ୍ଣ ରାଜ୍ଯ (県: କେନ୍), ଦୁଇଟି ଶିଳ୍ପରାଜ୍ଯ (府 ଫୁ) (ଓସାକା ରାଜ୍ଯ ଓ କ୍ଯୋଟୋ ରାଜ୍ଯ), ଗୋଟିଏ -ଦୋ (道) (ହୋକାଇଦୋ) ଏବଂ ଗୋଟିଏ ମହାନଗର (都: -ତୋ) (ଟୋକିଓ ମହାନଗର) ରହିଛି । ରାଜ୍ଯଗୁଡ଼ିକ ସହର, ନଗର ଏବଂ ଗ୍ରାମଠାରୁ ବଡ଼ । ୧୮୬୮ରେ, ମେଇଜୀ ଫୁହାଙ୍କେନ ସାଞ୍ଚିସେଇ ପ୍ରଶାସନ ପ୍ରଥମେ ଶିଳ୍ପାଞ୍ଚଳୀୟ ତଥା ଗ୍ରାମୀଣ ପ୍ରଶାସକଙ୍କୁ (ବୁଗ୍ଯୋ ଏବଂ ଦାଇକାନ୍ ଇତ୍ୟାଦିଙ୍କୁ) ବିସ୍ଥାପିତ କରି ରାଜ୍ଯ (ଶିଳ୍ପାଞ୍ଚଳୀୟ -ଫୁ ଏବଂ ଗ୍ରାମୀଣ -କେନ୍) ତିଆରି କଲେ । ଏହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ଯ ତୋକୁଗାୱା ଶୋଗୁନେତର ପ୍ରଭାବ କମାଇବା । ଉପରବର୍ଣ୍ଣିତ ରାଜ୍ଯଗୁଡିକୁ ଶୋଗୁନେତଦ୍ୱାରା ପ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳ ତଥା ବିଦ୍ରୋହୀ ଦାଇମ୍ଯୋଙ୍କଦ୍ୱାରା ଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ସ୍ଥାପନ କରାଗଲା: ଯେପରିକି ୱାକାମାତ୍ସୁ। ୧୮୭୧ରେ ଅବଶିଷ୍ଟ ହାନ୍-ଗୁଡ଼ିକୁ ରାଜ୍ଯରେ ପରିଣତ କରିଦିଆଗଲା । ଅନେକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପରେ ଏବେ ଜାପାନରେ ୪୭ଟି ରାଜ୍ଯ ଅଛି । ଅନେକ ସ୍ଥଳରେ ଏହି ରାଜ୍ଯଗୁଡିକ ପୂର୍ବର ଜାପାନୀ ପ୍ରାନ୍ତ ସହ ସମାନତା ରଖିଥାଏ ।[୧]
| ରାଜ୍ଯ (都道府県) ତୋଦୋଫୁକେନ୍ | |
|---|---|
 | |
| ବର୍ଗ | ଏକ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ରାଜ୍ଯର ପ୍ରଥମ ସ୍ତରୀୟ ପ୍ରଶାସନିକ ବିଭାଜନ |
| ଅବସ୍ଥାନ | ଜାପାନ |
| ସଂଖ୍ଯା | ୪୭ ରାଜ୍ଯ |
| ଜନସଂଖ୍ୟା | ୫,୬୦,୫୧୭(ଟୋଟ୍ଟୋରୀ) – ୧,୩୮,୪୩,୪୦୩ (ଟୋକିଓ) |
| କ୍ଷେତ୍ରଫଳ | 1,861.7 km2 (718.8 sq mi) (କାଗାୱା) – 83,453.6 km2 (32,221.6 sq mi) (ହୋକାଇଦୋ) |
| ପ୍ରଶାସନ | ରାଜ୍ଯ ପ୍ରଶାସନ, କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପ୍ରଶାସନ |
| ବିଭାଜନ | ଉପରାଜ୍ଯ |
ଜଣେ ପ୍ରତ୍ଯକ୍ଷ ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ରାଜ୍ଯପାଳ {知事, ଚିିଜି} ପ୍ରେତ୍ଯେକ ରାଜ୍ଯର ମୁଖ୍ଯ କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ଅଧିକାରୀ ଅଟନ୍ତି । ଆଦେଶ ତଥା ବଜେଟ ଆଦି ଏକ ଏକସଦନୀୟ ବୈଧାନିକ ସଭା ବା ଗିକାଇ (議会)ଦ୍ୱାରା ଅଧିନିୟମିତ ହୋଇଥାଏ । ଏହାର ସଦସ୍ଯମାନେ ୪ ବର୍ଷ ପାଇଁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥାନ୍ତି ।
୧୯୨୦ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ଏକ ୧୮୮୮-୧୮୯୦ ଅଧିନିୟମ [୨] ଅନୁସାରେ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାଜ୍ଯ (ସେତେବେଳେ କେବଳ ୩ -ଫୁ ଏବଂ ୪୨ -କେନ୍ ଥିଲା; ହୋକାଇ-ଦୋ ଏବଂ ଓକିନାୱା-କେନ୍ ବିଂଶଶତାବ୍ଦୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭିନ୍ନ ନିୟମଦ୍ୱାରା ଶାସିତ ହେଉଥିଲା) ସହର ବା ଶୀ (市) ଏବଂ ଜିଲ୍ଲା ବା ଗୁଁ (郡)ରେ ବିଭକ୍ତ ଯାହା ନଗର ବା ଚୋ ବା ମାଚି (町) ଏବଂ ଗ୍ରାମ ବା ମୁରା ବା ସୋଁ (村)ରେ ପୁନଃ ବିଭକ୍ତ । ହୋକାଇଦୋର ୧୪ଟି ଉପରାଜ୍ଯ ଅଛି ଯେଉଁଗୁଡିକ ରାଜ୍ଯର ସାଧାରଣ ଉପରାଜ୍ଯସ୍ତରୀୟ ବ୍ଯୁରିଓ ବା ସୋଗୋ ଶିଙ୍କୋ କ୍ଯୋକୁ (総合振興局) ଏବଂ ଉପରାଜ୍ଯସ୍ତରୀୟ ବ୍ଯୁରିଓ ବା ଶିଙ୍କୋ କ୍ଯୋକୁ (振興局) ଭାବେ କାମ କରନ୍ତି । ଟୋକିଓ, ଜାପାନର ରାଜଧାନୀ, ହେଉଛି ଏକ ଏକତ୍ରୀତ ସହରୀ ରାଜ୍ଯ, ଏକ ମହାନଗର ଯାହାର ଉଭୟ ରାଜ୍ଯ ଓ ସହରର ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ରହିଛି ।
ରାଜ୍ଯର ପ୍ରକାରଭେଦ
ସମ୍ପାଦନାଜାପାନରେ ୪୭ଟି ରାଜ୍ଯ ରହିଛି: ୪୩ଟି ବାସ୍ତବ ରାଜ୍ଯ (କେନ୍, 県), ୨ଟି ନଗରୀ ରାଜ୍ଯ (ଫୁ, 府) (ଓସାକା ଏବଂ କ୍ଯୋଟୋ), ଗୋଟିଏ ଦୋ (ଦୋ 道) ହୋକାଇଦୋ ଏବଂ ଗୋଟିଏ ମହାନଗରୀ (ତୋ, 都) ଟୋକିଓ-ତୋ । ଏଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଭିନ୍ନ ଥିଲେ ମଧ୍ଯ କାର୍ଯ୍ୟରେ ସମାନ ।
-କେନ୍
ସମ୍ପାଦନାରାଜ୍ଯ ବା କେନ୍ ସଂଖ୍ଯା ୪୩ । ଏହାର ଚିତ୍ରାକ୍ଷରର ଅର୍ଥ ରାଜ୍ଯ ବା ଜିଲ୍ଲା ।
-ତୋ
ସମ୍ପାଦନା୧୯୪୩ରେ ଟୋକିଓ ସହରର ଭଙ୍ଗ ପରେ, ଟୋକିଓ-ଫୁକୁ ଟୋକିଓ ମହାନଗରୀରେ (ଟୋକିିଓ-ତୋ, 都) ପରିଣତ କରାଗଲା । ଟୋକିଓ-ଫୁର ସାହିଗୁଡ଼ିକୁ ବିଶେଷ ସାହିରେ ପରିଣତ କରାଗଲା । '都' ଚିତ୍ରାକ୍ଷରର ଅର୍ଥ "ରାଜଧାନୀ" ।
-ଫୁ
ସମ୍ପାଦନାଓସାକା ଓ କ୍ଯୋଟୋ ରାଜ୍ଯ ଦ୍ୱୟଙ୍କୁ ଫୁ (府) ବୋଲି କୁହାଯାଏ । 府 ଚିତ୍ରାକ୍ଷରର ଅର୍ଥ "ଚୀନରେ ଜାତୀୟ ମହତ୍ତ୍ବ ଯୁକ୍ତ ଏକ ମୁଖ୍ଯ ଶିଳ୍ପାଞ୍ଚଳ" ।
-ଦୋ
ସମ୍ପାଦନାହୋକାଇଦୋକୁ ଏକ -ଦୋ (道) ଭାବରେ ଚିହ୍ନିତ କରାଯାଏ । ଏହି ପଦଟି ପ୍ରାଚୀନ ଜାପାନୀ ଅଞ୍ଚଳଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ବ୍ଯବହୃତ କରାଯାଇ ଥିଲା ।
ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କର ସୂଚୀ
ସମ୍ପାଦନା
ଜାପାନୀ ISO ଦ୍ୱାରା
ସମ୍ପାଦନାରାଜ୍ଯଗୁଡିକୁ ଅନେକ ସମୟରେ ଅଞ୍ଚଳର ଅଂଶ ଭାବେ ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ ।[୧][୩] ଉତ୍ତରରୁ ଦକ୍ଷିଣକୁ (ISO 3166-2:JP କ୍ରମାଙ୍କ ଆଧାରରେ), ଜାପାନର ରାଜ୍ଯଗୁଡ଼ିକ ଏବଂ ତାଙ୍କର ଅଞ୍ଚଳଗୁଡ଼ିକ:
| ହୋକାଇଦୋ | ତୋହୋକୁ | କାଣ୍ଟୋ | ଚୁବୁ | କାନସାଇ | ଚୁଗୋକୁ | ଶିକୋକୁ | କ୍ଯୁଶୁ |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
1. ହୋକାଇଦୋ |
8. ଇବାରାକି |
15. ନିଇଗାତା |
24. ମିଏ |
31. ଟୋଟ୍ଟୋରୀ |
40. ଫୁକୁଓକା |
ଇଂରାଜୀ ନାମ ଅନୁସାରେ
ସମ୍ପାଦନା| ରାଜ୍ଯ | ରାଜଧାନୀ | ଅଞ୍ଚଳ | ମୁଖ୍ଯ ଦ୍ୱୀପ | ଜନସଂଖ୍ଯା | କ୍ଷେତ୍ରଫଳ² | ଘନତ୍ୱ³ | ଜିଲ୍ଲା | ISO | ଅ ଞ୍ଚ ଳ କୋ ଡ୍ | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 ଆଇଚି
|
(愛知県) | ନାଗୋୟା | (名古屋) | ଚୁବୁ | ହୋଁଶୁ | ୭୪,୮୪,୦୯୪ | ୫,୧୭୨.୪୮ | ୧,୪୪୬.୯ | ୭ | ୫୪ | JP-23 | ୦୫୨ |
 Akita
|
秋田県 | Akita | 秋田市 | Tōhoku | Honshu | 1,022,839 | 11,637.54 | 87.9 | 6 | 25 | JP-05 | 018 |
 Aomori
|
青森県 | Aomori | 青森市 | Tōhoku | Honshu | 1,308,649 | 9,645.59 | 135.7 | 8 | 40 | JP-02 | 017 |
 Chiba
|
千葉県 | Chiba | 千葉市 | Kantō | Honshu | 6,224,027 | 5,157.65 | 1,206.8 | 6 | 54 | JP-12 | 043 |
 Ehime
|
愛媛県 | Matsuyama | 松山市 | Shikoku | Shikoku | 1,385,840 | 5,676.11 | 244.2 | 7 | 20 | JP-38 | 089 |
 Fukui
|
福井県 | Fukui | 福井市 | Chūbu | Honshu | 787,099 | 4,190.49 | 187.8 | 7 | 17 | JP-18 | 077 |
 Fukuoka
|
福岡県 | Fukuoka | 福岡市 | Kyushu | Kyushu | 5,102,871 | 4,986.40 | 1,023.4 | 12 | 60 | JP-40 | 092 |
 Fukushima
|
福島県 | Fukushima | 福島市 | Tōhoku | Honshu | 1,913,606 | 13,783.74 | 138.8 | 13 | 59 | JP-07 | 024 |
 Gifu
|
岐阜県 | Gifu | 岐阜市 | Chūbu | Honshu | 2,032,533 | 10,621.29 | 191.4 | 9 | 42 | JP-21 | 058 |
 Gunma
|
群馬県 | Maebashi | 前橋市 | Kantō | Honshu | 1,973,476 | 6,362.28 | 310.2 | 7 | 35 | JP-10 | 027 |
 Hiroshima
|
広島県 | Hiroshima | 広島市 | Chūgoku | Honshu | 2,844,963 | 8,479.45 | 335.5 | 5 | 23 | JP-34 | 082 |
 Hokkaido
|
北海道 | Sapporo | 札幌市 | Hokkaido | Hokkaido | 5,383,579 | 83,424.31 | 68.6 | 66 | 180 | JP-01 | 011–016 |
 Hyōgo
|
兵庫県 | Kōbe | 神戸市 | Kansai | Honshu | 5,536,989 | 8,400.96 | 659.1 | 8 | 41 | JP-28 | 073 |
 Ibaraki
|
茨城県 | Mito | 水戸市 | Kantō | Honshu | 2,917,857 | 6,097.06 | 478.6 | 7 | 44 | JP-08 | 029 |
 Ishikawa
|
石川県 | Kanazawa | 金沢市 | Chūbu | Honshu | 1,154,343 | 4,186.09 | 275.8 | 5 | 19 | JP-17 | 076 |
 Iwate
|
岩手県 | Morioka | 盛岡市 | Tōhoku | Honshu | 1,279,814 | 15,278.40 | 83.8 | 10 | 33 | JP-03 | 019 |
 Kagawa
|
香川県 | Takamatsu | 高松市 | Shikoku | Shikoku | 976,756 | 1,876.72 | 520.5 | 5 | 17 | JP-37 | 087 |
 Kagoshima
|
鹿児島県 | Kagoshima | 鹿児島 | Kyushu | Kyushu | 1,648,752 | 9,186.94 | 179.4 | 8 | 43 | JP-46 | 099 |
 Kanagawa
|
神奈川県 | Yokohama | 横浜市 | Kantō | Honshu | 9,127,323 | 2,415.83 | 3,778.2 | 6 | 33 | JP-14 | 045 |
 Kōchi
|
高知県 | Kōchi | 高知市 | Shikoku | Shikoku | 728,461 | 7,103.93 | 102.5 | 6 | 34 | JP-39 | 088 |
 Kumamoto
|
熊本県 | Kumamoto | 熊本市 | Kyushu | Kyushu | 1,786,969 | 7,409.35 | 241.2 | 9 | 45 | JP-43 | 096 |
 Kyoto
|
京都府 | Kyoto | 京都市 | Kansai | Honshu | 2,610,140 | 4,612.19 | 565.9 | 6 | 26 | JP-26 | 074 |
 Mie
|
三重県 | Tsu | 津市 | Kansai | Honshu | 1,815,827 | 5,774.40 | 314.5 | 7 | 29 | JP-24 | 059 |
 Miyagi
|
宮城県 | Sendai | 仙台市 | Tōhoku | Honshu | 2,334,215 | 7,282.22 | 320.5 | 10 | 35 | JP-04 | 022 |
 Miyazaki
|
宮崎県 | Miyazaki | 宮崎市 | Kyushu | Kyushu | 1,104,377 | 7,735.31 | 142.8 | 6 | 26 | JP-45 | 098 |
 Nagano
|
長野県 | Nagano | 長野市 | Chūbu | Honshu | 2,099,759 | 13,104.29 | 154.8 | 14 | 77 | JP-20 | 026 |
 Nagasaki
|
長崎県 | Nagasaki | 長崎市 | Kyushu | Kyushu | 1,377,780 | 4,132.09 | 333.4 | 4 | 21 | JP-42 | 095 |
 Nara
|
奈良県 | Nara | 奈良市 | Kansai | Honshu | 1,365,008 | 3,691.09 | 369.8 | 7 | 39 | JP-29 | 074 |
 Niigata
|
新潟県 | Niigata | 新潟市 | Chūbu | Honshu | 2,305,098 | 12,584.10 | 183.2 | 9 | 30 | JP-15 | 025 |
 Ōita
|
大分県 | Ōita | 大分市 | Kyushu | Kyushu | 1,166,729 | 6,340.71 | 184 | 3 | 18 | JP-44 | 097 |
 Okayama
|
岡山県 | Okayama | 岡山市 | Chūgoku | Honshu | 1,922,181 | 7,114.50 | 270.2 | 10 | 27 | JP-33 | 086 |
 Okinawa
|
沖縄県 | Naha | 那覇市 | Kyushu | Ryukyu Islands | 1,434,138 | 2,281.12 | 628.7 | 5 | 41 | JP-47 | 098 |
 Osaka
|
大阪府 | Ōsaka | 大阪市 | Kansai | Honshu | 8,838,908 | 1,905.14 | 4,639.9 | 5 | 43 | JP-27 | 06x |
 Saga
|
佐賀県 | Saga | 佐賀市 | Kyushu | Kyushu | 833,245 | 2,440.68 | 341.4 | 6 | 20 | JP-41 | 095 |
 Saitama
|
埼玉県 | Saitama | さいたま | Kantō | Honshu | 7,261,271 | 3,797.75 | 1,912 | 8 | 63 | JP-11 | 048 |
 Shiga
|
滋賀県 | Ōtsu | 大津市 | Kansai | Honshu | 1,413,184 | 4,017.38 | 351.8 | 3 | 19 | JP-25 | 077 |
 Shimane
|
島根県 | Matsue | 松江市 | Chūgoku | Honshu | 694,188 | 6,708.24 | 103.5 | 5 | 19 | JP-32 | 085 |
 Shizuoka
|
静岡県 | Shizuoka | 静岡市 | Chūbu | Honshu | 3,701,181 | 7,777.42 | 475.8 | 5 | 35 | JP-22 | 054 |
 Tochigi
|
栃木県 | Utsunomiya | 宇都宮 | Kantō | Honshu | 1,974,671 | 6,408.09 | 308.2 | 5 | 26 | JP-09 | 028 |
 Tokushima
|
徳島県 | Tokushima | 徳島市 | Shikoku | Shikoku | 756,063 | 4,146.65 | 182.3 | 8 | 24 | JP-36 | 088 |
 Tokyo
|
東京都 | Shinjuku | 新宿区 | Kantō | Honshu | 13,513,734 | 2,190.93 | 6,168.1 | 1 | 39 | JP-13 | 03x 042 |
 Tottori
|
鳥取県 | Tottori | 鳥取市 | Chūgoku | Honshu | 573,648 | 3,507.05 | 163.6 | 5 | 19 | JP-31 | 085 |
 Toyama
|
富山県 | Toyama | 富山市 | Chūbu | Honshu | 1,066,883 | 4,247.61 | 251.2 | 2 | 15 | JP-16 | 076 |
 Wakayama
|
和歌山県 | Wakayama | 和歌山 | Kansai | Honshu | 963,850 | 4,724.69 | 204 | 6 | 30 | JP-30 | 075 |
 Yamagata
|
山形県 | Yamagata | 山形市 | Tōhoku | Honshu | 1,122,957 | 9,323.15 | 120.4 | 8 | 35 | JP-06 | 023 |
 Yamaguchi
|
山口県 | Yamaguchi | 山口市 | Chūgoku | Honshu | 1,405,007 | 6,112.30 | 229.9 | 4 | 19 | JP-35 | 083 |
 Yamanashi
|
山梨県 | Kōfu | 甲府市 | Chūbu | Honshu | 835,165 | 4,465.27 | 187 | 5 | 27 | JP-19 | 055 |
Notes: ¹ as of 2015; ² km²; ³ per km²