ଜଳଧର ସ୍ୱାଇଁ
ଭାରତୀୟ ଓଡ଼ିଆ-ଭାଷୀ ଲେଖକ
ଜଳଧର ସ୍ୱାଇଁ (୩୦ ନଭେମ୍ବର ୧୯୫୦) ଜଣେ ଭାରତୀୟ ଓଡ଼ିଆ କବି ଓ ସମାଲୋଚକ । ସେ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ଜହ୍ନ ଓ ଅରଣ୍ୟର କବି ଭାବେ ଜଣାଶୁଣା । ସେ କୋରାପୁଟ ଜିଲ୍ଲାର ବିଭିନ୍ନ ବିଭବ ସଂପର୍କରେ ଏକାଧିକ ପୁସ୍ତକ ପ୍ରଣୟନ କରିଛନ୍ତି ।[୧]
ଜଳଧର ସ୍ୱାଇଁ | |
|---|---|
| ଜନ୍ମ | ୩୦ ନଭେମ୍ବର ୧୯୫୦ ବଡ଼କଣ, ବାଲିକୁଦା, ଜଗତସିଂହପୁର, ଓଡ଼ିଶା |
| ଜାତୀୟତା | ଭାରତୀୟ |
| ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ କୃତି | ଓଡିଆ ଜାତିର ସ୍ମୃତିରେ ଓ କୃତିରେ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ |
| ସନ୍ତାନ | ଶୁଭ ନାରାୟଣ ସ୍ୱାଇଁ |
| ପିତାମାତା | ରତ୍ନାକର ସ୍ୱାଇଁ, ସୁଭଦ୍ରା ଦେବୀ |
ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଜୀବନୀ
ସମ୍ପାଦନାସ୍ନାତକ, ଶିକ୍ଷକ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ପ୍ରାପ୍ତ ଜଳଧରଙ୍କ ଜନ୍ମ ଜଗତସିଂହପୁର ଜିଲ୍ଲାର ବାଲିକୁଦା ବ୍ଲକ୍ ଅନ୍ତର୍ଗତ ବଡ଼କଣ ଗ୍ରାମରେ । ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ନାମ ହେଲା ରତ୍ନାକର ସ୍ୱାଇଁ ଓ ମାତା ହେଲେ ସୁଭଦ୍ରା ଦେବୀ । କବି, ଗାଳ୍ପିକ, ସମାଲୋଚକ ଓ ସାହିତ୍ୟ ସଂଗଠକ ଭାବେ ସୁପରିଚିତ ଜଳଧର ଉପାନ୍ତ ଅଞ୍ଚଳ କୋରାପୁଟ ଜିଲ୍ଲାରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ସାହିତ୍ୟର ଜଣେ ଜାଗ୍ରତ ପ୍ରହରୀ । ବିଗତ ଅର୍ଦ୍ଧ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ଓଡ଼ିଆ କବିତା, ଗଳ୍ପ, ପ୍ରବନ୍ଧ, ଆଲୋଚନା ଓ ଶିଶୁ ସାହିତ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅବାରିତ ଲେଖନୀ ଚାଳନା କରି ଆସୁଥିବା ଜଳଧର କୋରାପୁଟରେ ସ୍ଥାପନ କରିଛନ୍ତି 'ସତ୍ତା ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦ' । ୧୯୭୧ରୁ କୋରାପୁଟକୁ ନିଜ କର୍ମଭୂମି ଭାବେ ବାଛି ନେଇଥିବା କବି ଜଳଧର ଅଶି ପରବର୍ତ୍ତୀ ଓଡ଼ିଆ କବିତାର ଜଣେ ପ୍ରମୁଖ ସ୍ୱର ।[୨] ୧୯୮୩ରୁ ବାର୍ତ୍ତାଊର୍ମୀ ସାହିତ୍ୟ ପତ୍ରିକାର ସହ-ସଂପାଦକ ରହିବା ସହ ତ୍ରିବେଣୀ ସାହିତ୍ୟ ସଂସ୍କୃତି ପରିଷଦର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ଥିଲେ ।[୩]
ରଚନାବଳୀ
ସମ୍ପାଦନାକବିତା
ସମ୍ପାଦନା- ଜହ୍ନର ସହର (୧୯୮୫)
- ପ୍ରଶ୍ନର ବୃତ୍ତରେ ମତ୍ସ୍ୟଗନ୍ଧା (୧୯୮୮)
- ଉଜୁଡ଼ା ପ୍ରୀତିର ସଜଡ଼ା ଗୀତ (୧୯୯୩)
- ବିଷକନ୍ୟାର ବାର୍ତ୍ତାରେ ଋତୁ ଅଋତୁର ଗୀତ (୧୯୯୪)
- ଏକଲା ମଣିଷର ଗୀତ (୧୯୯୬)
- ପ୍ରୀତିପର୍ଣ୍ଣା (୨୦୧୧)
- ବିଭୋର ଶ୍ରାବଣ ଭିନ୍ନ ଉତ୍ତରଣ (୨୦୧୨)
- ଇପସିତ ପୃଥିବୀ (୨୦୧୮)
- ନିଜ ଗୀତ (୨୦୧୯)
- ନିଃସଙ୍ଗ ସକାଳ (୨୦୧୯)
- ଶବ୍ଦ ଶର୍ବରୀ (୨୦୨୦)
- ନୀଳ ନିର୍ମାଲ୍ୟ (୨୦୨୧)
- ଭିନ୍ନ ଭଗ୍ନାଂଶ (୨୦୨୪)
ପ୍ରବନ୍ଧ ଓ ଆଲୋଚନା
ସମ୍ପାଦନା- କିମ୍ବଦନ୍ତୀରେ ଅବିଭକ୍ତ କୋରାପୁଟ ଜିଲ୍ଲା ନଦୀନାଳ ଓ ତାର ପ୍ରାଚୀନତା (୧୯୯୫)
- ଇତିହାସର ପଟ୍ଟଭୂମିରେ କିମ୍ବଦନ୍ତୀର କୋରାପୁଟ (୧୯୯୬, ୧ମ ଭାଗ)
- ଇତିହାସର ପଟ୍ଟଭୂମିରେ କିମ୍ବଦନ୍ତୀର କୋରାପୁଟ (୨୦୦୪, ୨ୟ ଭାଗ)
- କୋରାପୁଟର ଗାନ୍ଧୀ ରାଧାକୃଷ୍ଣ ବିଶ୍ୱାସରାୟ (୨୦୦୬)
- କୋରାପୁଟର ଲୋକ କଥାରେ ସୃଷ୍ଟି, ସ୍ଥିତି, ପ୍ରଳୟ (୨୦୦୬)
- କୋରାପୁଟର ଲୋକବୋଲି (୨୦୦୬)
- କୋରାପୁଟର ଲୋକଗୀତ ଓ ଲୋକଜୀବନ (୨୦୦୯)[୪]
- କୋରାପୁଟର ସାଂସ୍କୃତିକ ଧାରା (୨୦୧୨)
- ଓଡିଆ ଜାତିର ସ୍ମୃତିରେ ଓ କୃତିରେ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ (୨୦୧୭)
ଶିଶୁ ସାହିତ୍ୟ
ସମ୍ପାଦନା- ଶିଶୁ ସୁମନ (କବିତା, ୧୯୮୦)
- ପରୀ ଓ ପରିବେଶ କଥା (ଗଳ୍ପ, ୧୯୯୯)
- କୋରାପୁଟ ପରିଚୟ (ସାଧାରଣ ଜ୍ଞାନ, ୨୦୦୦)
ଗଳ୍ପ
ସମ୍ପାଦନା- ନିଃସଙ୍ଗ ସକାଳ ୨୦୧୯
ସମ୍ମାନ ଓ ପୁରସ୍କାର
ସମ୍ପାଦନା- ଆଦିବାସୀ ଭଷା ସଂସ୍କୃତି ଏକାଡେମୀ ସମ୍ମାନ - ୨୦୦୪ (ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କ ଆଦିବାସୀ ହରିଜନ ଉନ୍ନୟନ ବିଭାଗ)
- ସୁଭଦ୍ରା କୁମାରୀ ଚୌହାନ ଜନ୍ମ ଶତାବ୍ଦୀ ସମ୍ମାନ - ୨୦୦୪ (ପାନିପଥ, ହରିୟାନା)
- ଭାରତ ପ୍ରତିଭା ଜାତୀୟ ସମ୍ମାନ - ୨୦୦୭(ପେଙ୍ଗୁଇନ ପବ୍ଲିକେଶନ, ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ, ଭାରତ)
- ଜାତୀୟ ପ୍ରଗତି ଅଭିଯାନ ସମ୍ମାନ - ୨୦୧୦(କଲିକତା, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ, ଭାରତ)
- ଜିଲ୍ଲା ପ୍ରଶାସନ ଉତ୍କଳ ଦିବସ ସମ୍ମାନ - ୨୦୧୨ (କୋରାପୁଟ, ଓଡ଼ିଶା)
- ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଜୁଏଲ ସମ୍ମାନ - ୨୦୦୭ (ଫ୍ରେଣ୍ଡସିପ ଫୋରମ୍ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ, ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ)
- ରାଜ୍ୟ ସଂସ୍କୃତି କଳା ଗବେଷଣା ପରିଷଦ ସମ୍ମାନ - ୨୦୦୭ (କଟକ)
- ସୁଲେଖା ରଜତ ଜୟନ୍ତୀ ସମ୍ମାନ - ୨୦୦୫ (ସୁଲେଖା ସାହିତ୍ୟ ସଂସ୍କୃତି ପରିଷଦ, ପୁରୀ)
- ଶରଧା ସମ୍ମାନ - ୨୦୦୫ (ଭକ୍ତକବି ସ୍ମୃତି ସଂସଦ, ଭୁବନେଶ୍ୱର)
- ଫଲଗୁ ସମ୍ମାନ - ୧୯୯୦ (ଫଲଗୁ ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦ, ବ୍ରହ୍ମ୍ପୁର, ଗଞ୍ଜାମ)
- ବିଶେଷ ଖବର ସମ୍ମାନ - ୧୯୯୨ (ଭଦ୍ରକ)
- ମୟୂରୀ ସମ୍ମାନ - ୧୯୯୩ (ମୟୂରୀ ପ୍ରକାଶନ, ବଲାଙ୍ଗୀର)
- ବନଜ୍ୟୋତ୍ସ୍ନା ସମ୍ମାନ - ୧୯୯୪ (ଫୁଲବାଣୀ)
- ସାହିତ୍ୟ ଶ୍ୱେତପଦ୍ମା ସମ୍ମାନ - ୧୯୯୫ (ପାରଳାଖେମଣ୍ଡି, ଗଜପତି)
- ପ୍ରଗତି ସାହିତ୍ୟ ସମ୍ମାନ - ୧୯୯୬ (ପ୍ରଗତି ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦ, ଜଗତସିଂହପୁର)
- ଗଦାଧର ସାହିତ୍ୟ ସମ୍ମାନ - ୧୯୯୭ (କୋମନା, ନୂଆପଡ଼ା)
- ଯାଜପୁର ଏକ୍ସପ୍ରେସ ସମ୍ମାନ - ୨୦୦୪ (ବରୀ, ଯାଜପୁର)
- ଦକ୍ଷିଣ ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ସମ୍ମାନ - ୨୦୦୪ (ପୁରୁଷୋତ୍ତମପୁର, ଗଞ୍ଜାମ)
- ସୃଷ୍ଟି ଓ ସ୍ରଷ୍ଟା ସମ୍ମାନ - ୧୯୯୬ (ଉମରକୋଟ, ନବରଙ୍ଗପୁର)
- ସାହିତ୍ୟ ଗୌରବ ଉପାଧି - ୧୯୯୭ (ସାହିତ୍ୟ କୋଠୀ, ଭଞ୍ଜନଗର, ଗଞ୍ଜାମ)
- ବନପ୍ରଭା ସାହିତ୍ୟ ସମ୍ମାନ - ୨୦୦୭ (ସୁନାବେଡା, କୋରାପୁଟ)
- ବର୍ଷା ସମ୍ମାନ - ୨୦୦୬ (ଦାମନଯୋଡ଼ି, କୋରାପୁଟ)
- କ୍ୟାପଟେନ ଉପେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ସ୍ମୃତି ସମ୍ମାନ - ୨୦୦୬ (ଝାରପଡ଼ା, ରଣପୁର, ନୟାଗଡ଼)
- ଗଣେଶ ପ୍ରସାଦ ସ୍ମୃତି ସମ୍ମାନ - ୨୦୧୧ (ନିର୍ବାଣ ସାହିତ୍ୟ ପରିଷଦ, ଜୟପୁର, କୋରାପୁଟ)
- ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଜୟନ୍ତୀ ସମ୍ମାନ - ୨୦୧୩ (ନବ ଜାଗରଣ ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦ, ନବରଙ୍ଗପୁର)
- ଅଳକା ପୁରସ୍କାର - ୨୦୧୪ (ଜଗତସିଂହପୁର ସାହିତ୍ୟ ପରିଷଦ, ଜଗତସିଂହପୁର)
- ପରବ ସମ୍ମାନ - ୨୦୧୫ (ଜିଲ୍ଲା ମହୋତ୍ସବ ପରବ, କୋରାପୁଟ)
- ସୁନ୍ଦରଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲା ଲେଖକ ସାମ୍ମୁଖ୍ୟ ସମ୍ମାନ - ୨୦୧୭ (ରାଉରକେଲା)
- ୨ୟ କୋରାପୁଟ ସାହିତ୍ୟ ଉତ୍ସବ ସମ୍ମାନ - ୨୦୧୯ (କୋରାପୁଟ)
- ଜୟପୁର ସାହିତ୍ୟ ସମ୍ମାନ - ୨୦୧୬ (ଜୟପୁର, କୋରାପୁଟ)
- ପ୍ରିୟପତ୍ର ସମ୍ମାନ - ୨୦୧୩ (ପ୍ରିୟପତ୍ର ପରିବାର, ପୁରୀ)
ଆଧାର
ସମ୍ପାଦନା- ↑ https://orissadiary.com/kalinga-literary-festival-koraput-taught-many-writers-values-human-nurtured-nature/
- ↑ https://indiawhispers.com/2019/10/19/2-nd-koraput-literary-festival-kicks-off-from-tomorrow-odisha-governor-ganeshi-lal-dogri-author-from-jammu-kashmir-lalit-mangotra/
- ↑ ମହାନ୍ତି, ନଗେନ୍ଦ୍ର ନାଥ (୨୦୧୨). ଓଡ଼ିଆ ଚରିତ କୋଷ, ୨ୟ ଭାଗ. ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ପ୍ରତିମା ନାଥ ଟ୍ରଷ୍ଟ. pp. ୪୯୦. ISBN 81-903352-2-7.
- ↑ https://bharatavani.in/odia/book?post_category=jnanakosha&id=%E0%AC%95%E0%AD%8B%E0%AC%B0%E0%AC%BE%E0%AC%AA%E0%AD%81%E0%AC%9F%20%E0%AC%B2%E0%AD%8B%E0%AC%95%E0%AC%97%E0%AD%80%E0%AC%A4%20%E0%AC%93%20%E0%AC%B2%E0%AD%8B%E0%AC%95%E0%AC%9C%E0%AD%80%E0%AC%AC%E0%AC%A8%20%7C%20Koraputra%20Lokagita%20O%20Lokajiban