ଗ୍ୟାଷ୍ଟ୍ରୋପାରେସିସ
ଗ୍ୟାଷ୍ଟ୍ରୋପାରେସିସ, ଯାହାକୁ ବିଳମ୍ବିତ ପାକସ୍ଥଳୀ ଶୂନ୍ୟତା ବୋଲି ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ, ହେଉଛି ଏକ ରୋଗ ଯେଉଁଥିରେ ପାକସ୍ଥଳୀରୁ ଖାଦ୍ୟ ଧୀରେ ଧୀରେ ଅନ୍ତନଳୀକୁ ଗତି କରିଥାଏ | [୯] ଲକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟରେ ଅଇ, ବାନ୍ତି, ବୁକୁଜ୍ୱାଳା, ଫୁଲିବା ଏବଂ ଉଦର ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅନୁଭବ ହୋଇପାରେ |[୧୦] ଜଟିଳତା ମଧ୍ୟରେ ନିର୍ଜଳନ, ପୁଷ୍ଟିହୀନତା, ଓଜନ ହ୍ରାସ, ସ୍ୱଳ୍ପ ରକ୍ତ ଶର୍କରା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଏବଂ ବେଜୋଆର ବା ପିଣ୍ଡୁଳା ହୋଇପାରେ | [୮]
Gastroparesis | |
---|---|
Delayed gastric emptying | |
ଉଚ୍ଚାରଣ |
|
ବିଭାଗ | Gastroenterology |
ଲକ୍ଷଣ | Nausea, vomiting, heartburn, bloating, feeling full.[୩] |
କାରଣ | Unknown, diabetes, certain medications, injury to the vagus nerve, low thyroid, scleroderma, gastroenteritis, radiation therapy[୩][୪] |
ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତି | Upper GI endoscopy, gastric emptying scan, gastric emptying breath test, wireless motility capsule[୫] |
ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ | Functional dyspepsia, rumination syndrome, cannabinoid hyperemesis syndrome, cyclic vomiting syndrome, gastric outlet obstruction[୪][୬] |
ଚିକିତ୍ସା | Dietary changes, medications to stimulate stomach emptying, medications to reduce vomiting, feeding tube, surgery[୭] |
ପୁନଃପୌନିକ | ~2.5 per 10,000[୮] |
ଏହାର କାରଣ ଅଜ୍ଞାତ ହୋଇପାରେ କିମ୍ବା ମଧୁମେହ, କିଛି ଔଷଧ, ଭେଗସ ସ୍ନାୟୁରେ ଆଘାତ, କମ ଥାଇରଏଡ, ସ୍କ୍ଲେରୋଡର୍ମା, ଗ୍ୟାଷ୍ଟ୍ରୋଏଣ୍ଟେରାଇଟିସ୍ କିମ୍ବା ବିକିରଣ ଚିକିତ୍ସା କାରଣରୁ ହୋଇପାରେ | [୧୦] [୧୧] ଓପିଅଏଡ, ଆଣ୍ଟିକଲିନର୍ଜିକ ଓ କିଛି ଆଣ୍ଟିଡିପ୍ରେସାଣ୍ଟ ଔଷଧ ବ୍ୟବହାର ଯୋଗୁ ହୋଇପାରେ ।[୩] ପାକସ୍ଥଳୀର ମାଂସପେଶୀ ମାନଙ୍କର ଅତି ଧୀର ସଂକୋଚନ ଯୋଗୁ ଏହି ରୋଗ ହେଉଥିବା ସନ୍ଦେହ କରାଯାଏ ।[୯] ପାକଅନ୍ତନଳୀର ଉପର ଭାବର ଯିଆଇ ଏଣ୍ଡୋସ୍କୋପି, ପାକସ୍ଥଳୀ ଶୂନ୍ୟ ହେଉଥିବା ସ୍କାନ, ଖାଲି ଗ୍ୟାଷ୍ଟ୍ରିକ୍ ଶ୍ୱାସପ୍ରଶ୍ୱାସ ପରୀକ୍ଷା କିମ୍ବା ବେତାର ମୋଟିଲିଟି କ୍ୟାପସୁଲଦ୍ୱାରା ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ସମର୍ଥିତ ହୋଇପାରେ | [୧୨] [୪]
ଚିକିତ୍ସାରେ ଖାଦ୍ୟପେୟର ପରିବର୍ତ୍ତନ, ପାକସ୍ଥଳୀକୁ ଖାଲି କରିବାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ଔଷଧ, ବାନ୍ତି କମାଇବା ପାଇଁ ଔଷଧ, ଏକ ଖାଦ୍ୟ ନଳୀ କିମ୍ବା ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ | [୧୩] ଖାଦ୍ୟପେୟର ପରିବର୍ତ୍ତନରେ ସ୍ୱଳ୍ପ ଓ ବାରମ୍ବାର କମ୍ ଚର୍ବିଯୁକ୍ତ ଖାଦ୍ୟ ଗ୍ରହଣ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ | [୭] ପେଟ ଖାଲିକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ଔଷଧଗୁଡ଼ିକରେ ମେଟୋକ୍ଲୋପ୍ରାମାଇଡ କିମ୍ବା ଡମପେରିଡନ ଦିଆଯାଇପାରେ | [୭] ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାରରେ ଏକ ଭେଣ୍ଟିଂ ଗ୍ୟାଷ୍ଟ୍ରୋଷ୍ଟୋମି କିମ୍ବା ଗ୍ୟାଷ୍ଟ୍ରିକ ଇଲେକଟ୍ରିକ ସ୍ଟିମୁଲେଟର ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ | [୭]
ପ୍ରାୟ ୧୦, ୦୦୦ ପୁରୁଷଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ ଓ ୧୦,୦୦୦ ମହିଳାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ୪ ଜଣଙ୍କର ଗ୍ୟାଷ୍ଟ୍ରୋପେରେସିସ୍ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ। [୯] ତଥାପି, ପ୍ରାୟ ୨% ଲୋକଙ୍କର ଲକ୍ଷଣ ଥାଏ ଏବଂ ଏହା ବିଷୟରେ ଅନେକ ଅଜ୍ଞାତ ଥିବା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ | [୧୧] ପାକସ୍ଥଳୀ ମାଧ୍ୟମରେ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରବାହ ମାପିବାର କ୍ଷମତା ୧୯୦୦ ଦଶକରେ ବିକଶିତ ହୋଇଥିଲା | [୧୪] "ଗ୍ୟାଷ୍ଟ୍ରୋପାରେସିସ" ଶବ୍ଦ ୧୯୫୮ ମସିହାରେ ପ୍ରଥମେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥିଲା ।[୧୫] ଏହା ପ୍ରାଚୀନ ଗ୍ରୀକ୍ γαστήρରୁ ଆସିଛି - ଗ୍ୟାଷ୍ଟର, ଯାହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି "ପାକସ୍ଥଳୀ"; ଏବଂ -ପେରେସିସ୍, πάρεσις - ଅର୍ଥ ହେଉଛି "ଆଂଶିକ ପକ୍ଷାଘାତ" | [୧୬]
ଆଧାର
ସମ୍ପାଦନା- ↑ Lee, DS; Lee, SJ (2014). "Severe Gastroparesis following Radiofrequency Catheter Ablation for Atrial Fibrillation: Suggestion for Diagnosis, Treatment, and Device for Gastroparesis after RFCA". Case reports in gastrointestinal medicine. 2014: 923637. doi:10.1155/2014/923637. PMID 25614842.
{{cite journal}}
: CS1 maint: unflagged free DOI (link) - ↑ "How to pronounce gastroparesis in English". dictionary.cambridge.org.
- ↑ ୩.୦ ୩.୧ ୩.୨ "Symptoms & Causes of Gastroparesis | NIDDK". National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Retrieved 6 March 2021.
- ↑ ୪.୦ ୪.୧ ୪.୨ Camilleri, Michael; Chedid, Victor; Ford, Alexander C.; Haruma, Ken; Horowitz, Michael; Jones, Karen L.; Low, Phillip A.; Park, Seon-Young; Parkman, Henry P.; Stanghellini, Vincenzo (December 2018). "Gastroparesis". Nature Reviews Disease Primers. 4 (1): 41. doi:10.1038/s41572-018-0038-z. PMID 30385743.
- ↑ "Diagnosis of Gastroparesis | NIDDK". National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Retrieved 6 March 2021.
- ↑ Reddivari, AKR; Mehta, P (January 2021). "Gastroparesis". PMID 31855372.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help) - ↑ ୭.୦ ୭.୧ ୭.୨ ୭.୩ "Treatment for Gastroparesis | NIDDK". National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Retrieved 6 March 2021.
- ↑ ୮.୦ ୮.୧ "Definition & Facts for Gastroparesis | NIDDK". National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Retrieved 6 March 2021.
- ↑ ୯.୦ ୯.୧ ୯.୨ "Definition & Facts for Gastroparesis | NIDDK". National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Retrieved 6 March 2021.
- ↑ ୧୦.୦ ୧୦.୧ "Symptoms & Causes of Gastroparesis | NIDDK". National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Retrieved 6 March 2021.
- ↑ ୧୧.୦ ୧୧.୧ Camilleri, Michael; Chedid, Victor; Ford, Alexander C.; Haruma, Ken; Horowitz, Michael; Jones, Karen L.; Low, Phillip A.; Park, Seon-Young; Parkman, Henry P. (December 2018). "Gastroparesis". Nature Reviews Disease Primers. 4 (1): 41. doi:10.1038/s41572-018-0038-z. PMID 30385743.
- ↑ "Diagnosis of Gastroparesis | NIDDK". National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Retrieved 6 March 2021.
- ↑ "Treatment for Gastroparesis | NIDDK". National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Retrieved 6 March 2021.
- ↑ Mccallum, Richard; Parkman, Henry; Clarke, John; Kuo, Braden (2020). Gastroparesis: Pathophysiology, Clinical Presentation, Diagnosis and Treatment (in ଇଂରାଜୀ). Academic Press. p. 3. ISBN 978-0-12-818587-2.
- ↑ McKenzie, P; Bielefeldt, K (2018). "Glass half empty? Lessons learned about gastroparesis". F1000Research. 7. doi:10.12688/f1000research.14043.1. PMID 29862014.
{{cite journal}}
: CS1 maint: unflagged free DOI (link) - ↑ Chandrasekhara, Vinay; Elmunzer, B. Joseph; Khashab, Mouen; Muthusamy, V. Raman (2018). Clinical Gastrointestinal Endoscopy E-Book (in ଇଂରାଜୀ). Elsevier Health Sciences. p. 322. ISBN 978-0-323-54792-5.