କୋଭିଡ଼-୧୯ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଅବସ୍ଥା
କୋଭିଡ଼-୧୯ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଅବସ୍ଥା, ଯେଉଁଥିରେ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ କୋଭିଡ଼ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ, ଏକ ଗୋଷ୍ଠୀ ରୋଗ ଯାହା କୋଭିଡ଼ ରୋଗ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ହୁଏ ।[୧] [୧୧] ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ସଂକ୍ରମଣର ଚାରି କିମ୍ବା ଅଧିକ ସପ୍ତାହ ପରେ ଏହାର ଲକ୍ଷଣ ପ୍ରକାଶ ହୋଇଥାଏ ।[୧] ଏହାର ଲକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟରେ ଥକ୍କା, ଅଣନିଶ୍ୱାସ ମୁଣ୍ଡ ବିନ୍ଧା, ଉତ୍କଣ୍ଠା ବା ଉଦାସୀନତା, ଆଘ୍ରାଣହାନୀ, ଏକାଗ୍ରତାହାନୀ, ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା, ଜ୍ୱର ଏବଂ ଦ୍ରୁତ ହୃତ୍ଗତି ହୋଇପାରେ ।[୧] ଲୋକ ସକ୍ରିୟ ରହିଲେ ଲକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟ ଖରାପ ହୋଇପାରେ ।[୧]
କୋଭିଡ଼-୧୯ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଅବସ୍ଥା | |
---|---|
Long COVID,[୧] post-COVID,[୧] persistent post-COVID syndrome (PPCS),[୨] chronic COVID syndrome (CCS), COVID long-haulers,[୩] post COVID-19 syndrome,[୪] post-acute sequelae of SARS-CoV-2 infection,[୫] post-acute sequelae of COVID-19 (PASC)[୬] | |
ବିଭାଗ | Multidisciplinary |
ଲକ୍ଷଣ | Tiredness, shortness of breath, headaches, anxiety and depression, loss of smell, difficulty concentrating, fever, palpitations[୧] |
ଆକ୍ରାନ୍ତ ସମୟ | >4 weeks post COVID-19[୫] |
କାରଣ | COVID-19[୫] |
ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତି | Based on symptoms after ruling out other causes[୭] |
ପ୍ରତିକାର | Preventing COVID-19[୧] |
ଚିକିତ୍ସା | Addressing specific symptoms[୮] |
ପୁନଃପୌନିକ | ~20 to 60%[୯][୧୦] |
ମୂଳ ସଂକ୍ରମଣ ଗମ୍ଭୀର ହୋଇଥାଉ ବା ନ ଥାଉ, କୋଭିଡ଼-୧୯ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଏହା ହୋଇପାରେ ।[୧] ଟୀକାକରଣ ସତ୍ତ୍ୱେ ସଂକ୍ରମିତ ଲୋକମାନଙ୍କଠାରେ ଏପରି ଘଟଣା ଘଟିଛି; ଯଦିଓ ଏହା ଏହି ଗୋଷ୍ଠୀରେ ଏହା କମ ସାଧାରଣ ଅଟେ ।[୧୨] ଗୁରୁତର ଅସୁସ୍ଥତା ଥିଲେ ଏକାଧିକ ଅଙ୍ଗ ପ୍ରଣାଳୀରେ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇପାରେ, ଅଟୋଇମ୍ୟୁନ ରୋଗ, ପୋଷ୍ଟ-ଇଣ୍ଟେନସିଭ୍ କେୟାର ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ (PICS) କିମ୍ବା ପୋଷ୍ଟଆଘାତୋତ୍ତର ଚାପ ବେମାରୀ (PTSD) ହୋଇପାରେ । [୧] [୫] ପିଲାମାନଙ୍କର ମଲ୍ଟି ସିଷ୍ଟମ ଇନଫ୍ଲାମେଟୋରୀ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ (MIS-C) ଅନୁଭବ କରିପାରନ୍ତି ।[୧]
ଏହାର ସଂଜ୍ଞା ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିକଶିତ ହେଉଛି ।[୫] କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଲାବୋରେଟୋରୀ କିମ୍ବା ଇମେଜିଙ୍ଗ୍ ଫଳାଫଳ ନାହିଁ ଯାହା ସ୍ଥିତିକୁ ନିଶ୍ଚିତ କରେ କିମ୍ବା ବାଦ ଦେଇଥାଏ; ଯଦିଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସମ୍ଭାବ୍ୟ କାରଣଗୁଡିକ ବାଦ ଦିଆଯିବା ଉଚିତ ।[୮] [୭]
ଟୀକାକରଣ, ଶାରୀରିକ ଦୂରତା ଏବଂ ମୁଖା ପିନ୍ଧି କୋଭିଡ଼-୧୯ ପ୍ରତିରୋଧ କରିବା ସମ୍ଭବ ହୁଏ । [୧] ଚିକିତ୍ସାରେ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଲକ୍ଷଣଗୁଡିକର ସମାଧାନ ଏବଂ ଶାରୀରିକ, ମାନସିକ ତଥା ସାମାଜିକ ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ପ୍ରୟାସ କରାଯାଏ ।[୮] ଏହି ଅବସ୍ଥାର ସମାଧାନ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବା ପାଇଁ କେତେକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପ୍ରାଧିକରଣରେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର କ୍ଲିନିକ ସୃଷ୍ଟି କରାଯାଇଛି । [୧୩] [୧୪] କୋଭିଡ଼ ରୋଗ ଆକ୍ରାନ୍ତ ପରେ ପ୍ରାୟ ୨୦% ଲୋକଙ୍କର ୪ ସପ୍ତାହରୁ ଅଧିକ ସମୟ ପରେ ଏବଂ ୧୦% ଲୋକଙ୍କର ୧୨ ସପ୍ତାହରୁ ଅଧିକ ସମୟ ପରେ ଲକ୍ଷଣ ବାହାରେ ।[୯] ପୁରୁଷଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ମହିଳାମାନେ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି। [୭]
- ↑ ୧.୦୦ ୧.୦୧ ୧.୦୨ ୧.୦୩ ୧.୦୪ ୧.୦୫ ୧.୦୬ ୧.୦୭ ୧.୦୮ ୧.୦୯ ୧.୧୦ ୧.୧୧ "COVID-19 and Your Health". Centers for Disease Control and Prevention (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). 11 February 2020. Archived from the original on 14 January 2022. Retrieved 20 January 2022.
- ↑ Oronsky, Bryan; Larson, Christopher; Hammond, Terese C.; Oronsky, Arnold; Kesari, Santosh; Lybeck, Michelle; Reid, Tony R. (20 February 2021). "A Review of Persistent Post-COVID Syndrome (PPCS)". Clinical Reviews in Allergy & Immunology. doi:10.1007/s12016-021-08848-3. ISSN 1559-0267. PMID 33609255. Archived from the original on 28 August 2021. Retrieved 13 May 2021.
- ↑ Baig AM (October 2020). "Chronic COVID Syndrome: Need for an appropriate medical terminology for Long-COVID and COVID Long-Haulers". Journal of Medical Virology. 93 (5): 2555–2556. doi:10.1002/jmv.26624. PMID 33095459.
- ↑ NICE (18 December 2020). "Overview | COVID-19 rapid guideline: managing the long-term effects of COVID-19 | Guidance | NICE". www.nice.org.uk. National Institute for Health and Care Excellence. Archived from the original on 13 May 2021. Retrieved 13 May 2021.
- ↑ ୫.୦ ୫.୧ ୫.୨ ୫.୩ ୫.୪ "Healthcare Workers". Centers for Disease Control and Prevention (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). 11 February 2020. Archived from the original on 21 January 2022. Retrieved 20 January 2022.
- ↑ "NIH launches new initiative to study "Long COVID"". National Institutes of Health (NIH) (in ଇଂରାଜୀ). 23 February 2021. Archived from the original on 13 May 2021. Retrieved 13 May 2021.
- ↑ ୭.୦ ୭.୧ ୭.୨ "What doctors wish patients knew about long COVID". American Medical Association (in ଇଂରାଜୀ). Archived from the original on 6 January 2022. Retrieved 20 January 2022.
- ↑ ୮.୦ ୮.୧ ୮.୨ "Healthcare Workers". Centers for Disease Control and Prevention (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). 11 February 2020. Archived from the original on 2 January 2022. Retrieved 20 January 2022.
- ↑ ୯.୦ ୯.୧ "The prevalence of long COVID symptoms and COVID-19 complications". Office of National Statistics UK. December 2020. Archived from the original on 2021-01-30. Retrieved 2021-01-30.
- ↑ Di Gennaro, Francesco; Belati, Alessandra; Tulone, Ottavia; Diella, Lucia; Bavaro, Davide Fiore; Bonica, Roberta; Genna, Vincenzo; Smith, Lee; Trott, Mike; Bruyere, Olivier; Mirarchi, Luigi; Cusumano, Claudia; Barbagallo, Mario; Dominguez Rodriguez, Ligia Juliana; Saracino, Annalisa; Veronese, Nicola (4 May 2022). "Long Covid: A Systematic Review and Meta-Analysis of 120,970 Patients" (in ଇଂରାଜୀ). Social Science Research Network. Archived from the original on 6 May 2022. Retrieved 7 May 2022.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help) - ↑ "ICD-11 - ICD-11 for Mortality and Morbidity Statistics". icd.who.int. Archived from the original on 1 August 2018. Retrieved 7 June 2021.
- ↑ Ledford, Heidi (23 November 2021). "Do vaccines protect against long COVID? What the data say". Nature (in ଇଂରାଜୀ). pp. 546–548. doi:10.1038/d41586-021-03495-2. Archived from the original on 11 January 2022. Retrieved 20 January 2022.
- ↑ "Center for Post-COVID Care | Mount Sinai - New York". Mount Sinai Health System. Archived from the original on 2022-01-07. Retrieved 2022-01-21.
- ↑ "Delhi's Post-Covid Clinic For Recovered Patients With Fresh Symptoms Opens". NDTV.com. Archived from the original on 2021-02-03. Retrieved 2021-01-30.