କୁନ୍ଦନିକା କାପାଡିଆ

ଭାରତୀୟ ଲେଖିକା

କୁନ୍ଦନିକା କାପାଡିଆ (୧୧ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୨୭ - ୩୦ ଏପ୍ରିଲ ୨୦୨୦) ଗୁଜରାଟର ଜଣେ ଭାରତୀୟ ଔପନ୍ୟାସିକ, କାହାଣୀ ଲେଖକ ଏବଂ ପ୍ରବନ୍ଧକ ଥିଲେ ।

କୁନ୍ଦନିକା କାପାଡିଆ
ନନ୍ଦିଗ୍ରାମ ଆଶ୍ରମରେ କାପାଡିଆ, ଜୁଲାଇ 2018
ନନ୍ଦିଗ୍ରାମ ଆଶ୍ରମରେ କାପାଡିଆ, ଜୁଲାଇ 2018
ଜନ୍ମ ଓ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ(1927-01-11)୧୧ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୨୭
ଲିମ୍ବିଡ଼ି, ୱାଧୱାନ୍ ରାଜ୍ୟ, ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତ
ମୃତ୍ୟୁ୩୦ ଅପ୍ରେଲ ୨୦୨୦(2020-04-30) (ବୟସ ୯୩)
ଭାଲସାଦ ଜିଲ୍ଲା, ଗୁଜରାଟ, ଭାରତ
ବୃତ୍ତିଔପନ୍ୟାସିକ, କାହାଣୀ ଲେଖକ, ପ୍ରବନ୍ଧକ
ଭାଷାଗୁଜରାଟୀ ଭାଷା
ପୁରସ୍କାରସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର (1985)
ଜୀବନସାଥୀ
ମକରନ୍ଦ ଦାବେ
(m. ୧୯୬୮; died ପ୍ରକାଶନରେ ଅସୁବିଧା: ଅଜଣା ଚିହ୍ନ "୨" ।)

କୁନ୍ଦନିକା କାପାଡିଆ ୧୧ ଜାନୁୟାରୀ ୧୯୨୭ ମସିହାରେ ଲିମ୍ବିଡ଼ିରେ (ବର୍ତ୍ତମାନ ଗୁଜରାଟର ସୁରେନ୍ଦ୍ରନଗର ଜିଲ୍ଲାରେ) ନରୋତ୍ତାମଦାସ କାପଡିଆଙ୍କ ଘରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସେ ଗୋଧ୍ରାରେ ନିଜର ପ୍ରାଥମିକ ଏବଂ ମାଧ୍ୟମିକ ଶିକ୍ଷା ସମାପ୍ତ କରିଥିଲେ । ସେ ୧୯୪୨ ମସିହାରେ ଜାତୀୟତାବାଦୀ ଭାରତ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଭାଗ ନେଇଥିଲେ । ୧୯୪୮ ମସିହାରେ, ସେ ବମ୍ବେ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ଭବନଗର ସମଲଦାସ କଲେଜରୁ ଇତିହାସ ଏବଂ ରାଜନୀତିରେ ବିଏ ସମାପ୍ତ କରିଥିଲେ । ସେ ମୁମ୍ବାଇ ସ୍କୁଲ ଅଫ୍ ଇକୋନୋମିକ୍ସରୁ ସମ୍ପୁର୍ଣ୍ଣ ରାଜନୀତିରେ ଏମଏ କରିଥିଲେ କିନ୍ତୁ ପରୀକ୍ଷାରେ ଉପସ୍ଥିତ ହୋଇପାରିନଥିଲେ । ସେ ୧୯୬୮ ମସିହାରେ ମୁମ୍ବାଇରେ ଗୁଜରାଟୀ କବି ମକରନ୍ଦ ଦାବେଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କର କୌଣସି ସନ୍ତାନ ନଥିଲେ । ସେ ତାଙ୍କ ସହ ୧୯୮୫ ମସିହାରେ ଭାଲସାଦ ନିକଟ ଭାନକାଲ ଗ୍ରାମ ନିକଟରେ ଥିବା ଏକ ଆଶ୍ରମ ନନ୍ଦିଗ୍ରାମର ସହ-ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ । ସେ ତାଙ୍କ ନନ୍ଦିଗ୍ରାମ ସାଥୀମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଇଶାମା ନାମରେ ପରିଚିତ ହୋଇଥିଲେ । ସେ ୟାତ୍ରିକ (୧୯୫୫–୧୯୫୭) ଏବଂ ନଭନୀତ (୧୯୬୨–୧୯୮୦) ପତ୍ରିକା ସମ୍ପାଦନା କରିଥିଲେ ।[][][][]

ସେ ୩୦ ଏପ୍ରିଲ ୨୦୨୦ ମସିହାରେ ଗୁଜରାଟର ଭଲସାଦ ଜିଲ୍ଲାର ଭାନକାଲ ଗ୍ରାମ ନିକଟସ୍ଥ ନନ୍ଦିଗ୍ରାମରେ ୯୩ ବର୍ଷ ବୟସରେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ ।[][]

କାର୍ଯ୍ୟ

ସମ୍ପାଦନା

ତାଙ୍କର କଲମର ନାମ ସ୍ନେହଧାନ ଥିଲା । ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ଉପନ୍ୟାସ ପାରୋଧ ଥାଟା ପାହେଲା (୧୯୬୮) ଥିଲା, ପରେ ଅଗ୍ନିପିପାସା (୧୯୭୨) ନାମକ ଉପନ୍ୟାସ ଆସିଲା । ସେ ସତ୍ ପାଗାଲା ଆକ୍ସମା (ସେଭେନ୍ ଷ୍ଟେପ୍ସ ଇନ ଦି ସ୍କାଏ, ୧୯୮୪) ଲେଖିଥିଲେ, ଯାହା ତାଙ୍କୁ ସମାଲୋଚିତ କରିଥିଲା ଏବଂ ନାରୀବାଦକୁ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରୁଥିବା ତାଙ୍କର ସର୍ବୋତ୍ତମ ଉପନ୍ୟାସ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଇଥିଲା ।[]

ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ କାହାଣୀ ଥିଲା "ପ୍ରେମନା ଅଂସୁ", ଯାହା ତାଙ୍କୁ ଜନମଭୂମୀ ଖବରକାଗଜଦ୍ୱାରା ଆୟୋଜିତ ଏକ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ କାହାଣୀ ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ପୁରସ୍କାର ଜିତାଇଥିଲା । ଏହା ପରେ ସେ ଅଧିକ କାହାଣୀ ଲେଖିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ । "ପ୍ରେମନା ଅଂସୁ" (୧୯୫୪) ତାଙ୍କ କାହାଣୀ ସଂଗ୍ରହ ଭାବରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା । ତାଙ୍କର ଅନ୍ୟ କାହାଣୀ ସଂଗ୍ରହଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି ଭଦୁ ନେ ଭଦୁ ସୁନ୍ଦର (୧୯୬୮), କାଗଲନି ହୋଡି (୧୯୮), ଜାଭା ଦିଶୁ ତାମାନେ (୧୯୮୩) ଏବଂ ମନୁଷ୍ୟ ଥାଭୁ (୧୯୯୦) । ତାଙ୍କର କାହାଣୀ ଦର୍ଶନ, ସଙ୍ଗୀତ ଏବଂ ପ୍ରକୃତି ଅନୁସନ୍ଧାନ କରେ । ତାଙ୍କର ମନୋନୀତ କାହାଣୀଗୁଡିକ କୁନ୍ଦନିକା କାପାଡିଆ ନି ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଭାର୍ତ୍ତୋ (୧୯୮୭) ଭାବରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା । ସେ ଧୁମକେତୁ, ସରତ ଚନ୍ଦ୍ର ଚଟ୍ଟୋପାଧ୍ୟାୟ, ରବୀନ୍ଦ୍ରନାଥ ଟାଗୋର, ସେକ୍ସପିୟର ଏବଂ ଇବସେନଙ୍କଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିଲେ । ସେ ପରମ ସାମିପେ (୧୯୮୨), ଜାରୁଖେ ଦିଭା (୨୦୦୧) ଏବଂ ଗୁଲାଲ ଆନେ ଗୁଞ୍ଜର ସମ୍ପାଦନା କରିଥିଲେ । ପରମ ସାମିପେ ତାଙ୍କର ଲୋକପ୍ରିୟ ପ୍ରାର୍ଥନା ସଂଗ୍ରହ ଥିଲା । ସେ ଲୌରା ଇନଗଲ୍ସ ୱାଇଲ୍ଡରଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଭସନ୍ତ ଆଭସେ (୧୯୬୨) ଭାବରେ ଅନୁବାଦ କରିଥିଲେ ।

ପୁରସ୍କାର

ସମ୍ପାଦନା

କାପଡିଆ ଗୁଜରାଟୀ ସାହିତ୍ୟ ପରିଷଦ ଏବଂ ଗୁଜରାଟ ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀରୁ ଅନେକ ପୁରସ୍କାର ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଚନ୍ଦ୍ର ତାରା ବିକାଶ ବାଦଲ ତାଙ୍କୁ ଗୁଜରାଟ ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ଜିତାଇଥିଲା । ସେ ୧୯୮୫ ମସିହାରେ ସତ୍ ପାଗାଲା ଆକ୍ସମା ପାଇଁ ଗୁଜରାଟୀ ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ପାଇଥିଲେ ।[] ସେ ୧୯୮୪ ମସିହାରେ ଧନଜୀ କାଞ୍ଜୀ ଗାନ୍ଧୀ ସୁଭର୍ନା ଚନ୍ଦ୍ରକ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।

    • Brahmabhatt, Prasad (2010). અર્વાચીન ગુજરાતી સાહિત્યનો ઈતિહાસ - આધુનિક અને અનુઆધુનિક યુગ (History of Modern Gujarati Literature – Modern and Postmodern Era) (in ଗୁଜୁରାଟୀ). Ahmedabad: Parshwa Publication. pp. 252–255. ISBN 978-93-5108-247-7.
    • "કુન્દનિકા કાપડિયા (Kundanika Kapadia)". Gujarati Sahitya Parishad (in ଗୁଜୁରାଟୀ). Retrieved 28 December 2016.
    • Kartik Chandra Dutt (1999). Who's who of Indian Writers, 1999: A-M. Sahitya Akademi. p. 567. ISBN 978-81-260-0873-5.
  1. Susie J. Tharu; Ke Lalita (1993). Women Writing in India: The twentieth century. Feminist Press at CUNY. pp. 254–256. ISBN 978-1-55861-029-3.
  2. "Nandigram : A center for Service and Sadhana". Nandigram. Archived from the original on 24 September 2018. Retrieved 28 December 2016.
  3. "Gujarati author Kundanika Kapadia dies at 93". The Indian Express (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). 30 April 2020. Retrieved 30 April 2020.
  4. Shukla, Rakeshkumar (30 April 2020). "'સાત પગલાં આકાશમાં' નામની પ્રસિદ્ધ ગુજરાતી કૃતિનાં લેખિકા કુંદનિકા કાપડિયાનું નંદીગ્રામ ખાતે નિધન". Divya Bhaskar (in ଗୁଜୁରାଟୀ). Retrieved 30 April 2020.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)
  5. "Sahitya Akademi Awards". Sahitya Akademi (in ଇଂରାଜୀ). Archived from the original on 4 March 2016. Retrieved 28 December 2016.