କଳେସର ଜାତୀୟ ପାର୍କ

କଳେସର ଜାତୀୟ ପାର୍କ ଭାରତୀୟ ରାଜ୍ୟ ହରିୟାଣାର ପୂର୍ବାଞ୍ଚଳରେ ଥିବା ଜିଲ୍ଲାରେ ଏକ ସଂରକ୍ଷିତ ବନାଞ୍ଚଳ । ଯମୁନା ନଗର ଜିଲ୍ଲା ଚଣ୍ଡିଗଡଠାରୁ 150 କିଲୋମିଟର ଦୁରବର୍ତୀ । ଏହି ପାର୍କ ଚିତାବାଘ ଓ ପକ୍ଷୀ ନିରୀକ୍ଷଣ ପାଇଁ ସ୍ଥାପିତ । ଏଠାରେ ଲୋହିତ ଜଙ୍ଗଲି ପକ୍ଷୀ ବହୁଳ ସଂଖ୍ୟାରେ ଦେଖାଯାଇଥାନ୍ତି । ଏଠାରେ ହିମାଲୟ 11,000 ଏକର ସ୍ଥାନରେ ପରିବ୍ୟାପ୍ତ ।ହରିଦ୍ୱାରଠାରୁ ବିୟାସ ନଦୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ 200 ମାଇଲ ବ୍ୟାପ୍ତ ଅଞ୍ଚଳ ମଧ୍ୟରେ ଏହା ରହିଛି । ଏହାର ପ୍ରସ୍ଥ 10 ମାଇଲ । ଏହା ସମୁଦ୍ର ପତ୍ତନଠାରୁ 1,100 ମିଟର ଉପରେ ରହିଛି । ଶିବାଳିକ ପର୍ବତ ଶ୍ରେଣୀ ମୁଖ୍ଯତଃ ବଳିପଥର ଓ ଆଗ୍ନେୟ ପର୍ବତରେ ଗଠିତ । ବାହ୍ୟ ପର୍ବତ ଓ ମସୁରି ମଧ୍ୟସ୍ଥଳରେ ଏହି ଉପତ୍ୟକା ଅବସ୍ଥିତ । 2003 ମସିହାରେ ଏହି ଜାତୀୟ ପାର୍କ ସ୍ଥାପିତ ହେଇଥିଲା । 

କଳେସର ଜାତୀୟ ପାର୍କ
Country	India
Government
• Body	Haryana Forest Department
Time zone	UTC+5:30 (IST)
Website	www.haryanaforest.gov.in

ଫାଇଲ:Kalesar dirt road.jpg

Kalesar dirt road

Indian leopard is found at Kalesar

Asiatic elephant is found at Kalesar

ଭୌଗୋଳିକ ସ୍ଥିତି 

ହରିୟାଣା ରାଜ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏହି ଜାତୀୟ ପାର୍କର ଆୟତନ 13,000 ଏକର । 

ଡାକ ବଙ୍ଗଳା 

 ପର୍ଯ୍ୟଟନ ପାଇଁ ଅତି ଉପଯୁକ୍ତ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ପକ୍ଷୀ ପ୍ରେମୀ ମାନଙ୍କୁ ଆକର୍ଷିତ କରିଥାଏ । ଏଠାରେ 100 ବର୍ଷ ପ୍ରାଚୀନ ଏକ ଡାକ ବଙ୍ଗଳା ରହିଛି । ତାହା ବ୍ଯତୀତ ଜଙ୍ଗଲ ବିଭାଗଦ୍ୱାରା ଏକ ରେସ୍ଟ ହାଉସ ମଧ୍ୟ ଅଛି । ଏହା ବହୁ ସ୍ତରୀୟ ସୁନ୍ଦର ଉଦ୍ୟାନ ସହ ରାଜକୀୟ ଶୈଳୀରେ ନିର୍ମିତ ଓ ସମସ୍ତ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ସୁବିଧା ସହ ଉପଲବ୍ଧ । 

ପର୍ବତ 

ପ୍ରାତଃ କାଳରେ ଦୁରବର୍ତୀ ପର୍ବତର ଦୃଶ୍ୟ ଅତ୍ୟନ୍ତ ମନୋହର ହେଇ ଦେଖାଯାଇଥାଏ । ଏଠାର ବିରଳ 'ସିନ୍ଦୁର" ଜାତୀୟ ବୃକ୍ଷ ଦେଖାଯାଇଥାଏ । ଏହାର ଫୁଲରୁ ସିନ୍ଦୁର ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଇ ଥାଏ । 

ଘଞ୍ଚ ପ୍ରାଚୀନ ଅରଣ୍ୟ 

ସାଲ ସହ ସେମୂଳ ,ଅମ୍ଳତାସ ବହେରା ଜାତୀୟ ବୃକ୍ଷୀ ଏହି ଜଙ୍ଗଲରେ ଥାଏ । ପାହାଡ ଉପରକୁ ଜଙ୍ଗଲ ମଧ୍ୟ ଦେଇ ସର୍ପିଳ ଚଲାପଥ ରାସ୍ତା ରହିଛି । ଏହି ଜଙ୍ଗଲ ମଧ୍ୟରେ ଜଙ୍ଗଲ ବିହଯାଗ ତରଫରୁ ବନ୍ୟ ପ୍ରାଣୀଙ୍କ ପାନୀୟ ଜଳ ପାଇଁ ଏକ ଜଳାଶୟ ନିର୍ମିତ ହେଇଛି । ବର୍ଷା ସମୟରେ ଅନେକ ଜଳ ଧାରା ଏହା ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ । ଅଗ୍ନି ବିପତ୍ତିରୁ ଜଙ୍ଗଲକୁ ରକ୍ଷ୍ୟା କରିବାକୁ ଜଙ୍ଗଲ ମଧ୍ୟରେ କିଛି  ଦୀର୍ଘ ସ୍ଥାନକୁ ଅରଣ୍ୟ ମୁକ୍ତ କରାଯାଇଛି । 

ଔଷଧୀୟ ବୃକ୍ଷ 

 ଏହି ପାର୍କ ମଝିରେ ଚୌଧୁରୀ ଦେବୀ ଲାଲ ଜୈବିକ ଔଷଧୀୟ ବୃକ୍ଷର ଏକ ପାର୍କ ମଧ୍ୟ କରାଯାଇଛି । ସେଠାରେ 50 ଏକର ପରିମିତ ସ୍ଥାନରେ 61,000 ଔଷଧୀୟ ଗୁଳ୍ମ ଜାତୀୟ ଲଟା ଓ 6100 ପ୍ରକାରର ଅନନ୍ୟ ଔଷଧୀୟ ବୃକ୍ଷ ରୋପଣ କରାଯାଇଛି । 

ଜୀବ

ସଂବର 

 କାଳେସର ଜାତୀୟ ପାର୍କ ସନ୍ନିକଟରେ ଖୋଳ ହି ରତନ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ଅଭୟାରଣ୍ୟ ଓ ବୀର ଶିକାରଗଦ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ଅଭୟାରଣ୍ୟ ରହିଛି । ଏହି 3ଟି ଜକ ସଂରକ୍ଷିତ ଆଞ୍ଚଲରେ ସମାନ ପ୍ରକାର ଜୀବଜନ୍ତୁ ଦେଖାଯାନ୍ତି ଓ ସେମାନେ ସବୁ ଅରଣ୍ୟରେ ବିଚରଣ ପାଇଁ ଯାଉଥାନ୍ତି । 

Indian leopard

ଅପରାଧିକ କାର୍ଯ୍ୟ 

ଏଠାରେ ବହୁ ପରିମାଣରେ ଅବୈଧ ଶିକାର ଓ ବୃକ୍ଷ କର୍ତନ ହେବାରୁ ସଶସ୍ତ୍ର ଜଗୁଆଳିର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରା ଯାଇଛି । ଏହା ଛଡା ଏହାର ଚତୁପାର୍ଶ୍ୱରେ ପ୍ରାଚୀର ଦେବାର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଉଛି । 

କାମେରା 

ହରିୟାଣାର ଜଙ୍ଗଲ ବିଭାଗ ତରଫରୁ ଜଙ୍ଗଲ ମଧ୍ୟରେ 2014 ମସିହାରେ 40ଟି ସ୍ଥାନରେ 80ଟି କାମେରା ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ମାନଙ୍କ ଗମନାଗମନ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରାଯାଇଥାଏ ।ଏହାଦ୍ୱାରା ବନ୍ୟ ଦ୍ୱିବାର୍ଷିକ ପ୍ରାଣୀ ଗଣନା ମଧ୍ୟ ସମ୍ପାଦନରେ ସୁବିଧା ହୁଏ ।

ଯାତାୟତ 

ଯମୁନାନଗରରୁ ପାୟନ୍ତା ରାସ୍ତାରେ କାଳେସାର ଜାତୀୟ ପାର୍କ ଅବସ୍ଥିତ । ହରିୟାଣା ରୋଡୱେଦ୍ୱାରା ଏଠାକୁ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ମାନଙ୍କୁ ନେବା ଆଣିବା ପାଇଁ ବସ ଚଳାଚଳ ବ୍ୟବସ୍ଥା ସହ ଟେକସି କାର ଉପଲବ୍ଧ । 

ଗ୍ୟାଲେରି

• 
  Indian leopard is found here
• 
  Elephant
• 
  Indian hare is found at Kalesar
• 
  Indian gray mongoose is found at Kalesar
• 
  Indian crested porcupine is found at Kalesar
• 
  Wild boar
• 
  Langur monkey
• 
  Bandar (monkey)
• 
  Indian robin
• 
  Saxicoloides Fulicatus
• 
  Black-necked stork (Ephippiorhynchus asiaticus) - take off to landing at Sultanpur
• 
  Eurasian spoonbill Platalea leucorodia resting
• 
  Great egret Casmerodius albus- Breeding plumage

ପୁନଶ୍ଚ ଦେଖଣା 

• List of National Parks & Wildlife Sanctuaries of Haryana, India
• List of national parks of India
• Wildlife sanctuaries of India