କନ୍ନାଟ ପ୍ଲେସ
କନ୍ନାଟ ପ୍ଲେସ (कनॉट प्लेस) ଭାରତୀୟ ରାଜଧାନୀ ମହାନଗରର ଏକ ବୃହତ୍ତମ ଆର୍ଥିକ , ବାଣିଜ୍ୟିକ କେନ୍ଦ୍ର । ଏହାକୁ CP କୁହାଯାଇଥାଏ ଓ ଏଠାରେ ଅନେକ ବିଖ୍ୟାତ ଭାରତୀୟ ସଂସ୍ଥାନ ମାନଙ୍କ ମୁଖ୍ୟାଳୟ ରହିଛି ।ନୂଆ ଦିଲ୍ଲୀର ଏହି ମୁଖ୍ୟ ବାଣିଜ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳ ବ୍ରିଟିଶ ସମୟରେ ମଧ୍ୟ ଦିଲ୍ଲୀ ସହରର ଗର୍ବର ସ୍ଥାନ ଅଧିକାର କରିଥିଲା ଓ ଏଠାରେ ଅନେକ ଐତିହ ମୂଳକ ସ୍ଥାପତ୍ୟ ରହିଛି । ଏହା " lutyen's ଦିଲ୍ଲୀ" ନାମରେ ଖ୍ୟାତ ଥିଲା ।
କନ୍ନାଟ ପ୍ଲେସ | |
|---|---|
commercial, shopping | |
 Panoramic view of inner circle and central park in Connaught Place | |
| Nickname: cp | |
| Country | India |
| State | Delhi |
| District | New Delhi |
| Named for | Duke of Connaught and Strathearn |
| Government | |
| • Body | New Delhi Municipal Council |
| Languages | |
| Time zone | UTC+5:30 (IST) |
| PIN | 110001 |
| Lok Sabha constituency | New Delhi |
ଏହାର ନିର୍ମାଣ 1929 ମସିହାରେ ଆରମ୍ଭ ହେଇ 1933ରେ ସମାପ୍ତ ହେଇଥିଲା ଓ ଇଂଲଣ୍ଡ କନ୍ନାଟର ପ୍ରଥମ ଡୂକଙ୍କ ନାମାନୁସାରେ ନମିତା ହେଇଥିଲା । ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହା ତଳ ଦେଇ ଦିଲ୍ଲୀ ମେଟ୍ରୋର ଲାଇନ ଯାଇଛି ଓ ଏଠାରେ ରାଜୀବ ଚୌକ ମ୍ନାମକ ମେଟ୍ରୋ ଷ୍ଟେସନ ରହିଛି । [୧]
ଇତିହାସ
ସମ୍ପାଦନା
.jpg)
କନ୍ନାଟ ପ୍ଲେସ ନିର୍ମାଣ ଆଗରୁ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ଘଞ୍ଚ ଜଙ୍ଗଲରେ ପୂର୍ଣ ଥିଲା । ଜଙ୍ଗଲରେ ହେଟାବାଘ , ଅରଣ୍ୟ ଘୁଷୁରି ଆଦି ରହୁଥିଲେ ଓ ନିକଟସ୍ଥ କାଶମେର ଗେଟ ଓ ସିଭିଲ ଲାଇନ ଅଞ୍ଚଳର ଲୋକେ ସେଟାକୁ ଛୁଟି ଦିନରେ ପକ୍ଷୀ ଶିକାର କରିବାକୁ ଯାଉଥିଲେ । ସେଠାରେ ଥିବା ପ୍ରାଚୀନ ହନୁମାନ ମଦିରକୁ ଅନେକ ଦର୍ଶକ ଆସୁଥିଲେ । ଅଞ୍ଚଳଟି ରାତ୍ର କଳାରେ ଯାତାୟତ ପାଇଁ ବିପଦଜନକ ଥିଲା ।
ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ସମେତ ମାଧୋଗଞ୍ଜ , ଜାୟସିଙ୍ଗ ପୁରା ଓ ରାଜା କି ବଜାର ଅଞ୍ଚଳର ଲୋକଙ୍କୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରାଯାଇ କନ୍ନାଟ ପ୍ଲେସ ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ସ୍ଥାନ ଖାଲି କରାଯାଇଥିଲା । ମୁଗଳ ଶାସନ କାଳରୁ ରହିଥିବା ଏଇତିହାସିକ କୁତବ ରୋଡ , ସହଜନାବାଦ ରୋଡ ଅଞ୍ଚଳରେ ଥିବା ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳକୁ ଖାଲି କରାଯାଇ ସେଠାକାର ଅଧିବାଶିଙ୍କୁ କାରୋଲ ବାଗରେ ରଖାଯାଇଥିଲା । କେବଳ ହନୁମାନ ମନ୍ଦିର , ଜୟସିଙ୍ଘ ପୁରା ଜୈନ ମନ୍ଦିର ଓ ଯନ୍ତର ମନ୍ଥରକୁ ରଖାଯାଇଥିଲା । [୨]
ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ
ସମ୍ପାଦନାବ୍ରିଟିଶ ଭାରତ ସରକାର ଙ୍କ ମୁଖ୍ୟ ସ୍ଥପତ୍ୟ ବିଦ W. H. Nichollsଙ୍କଦ୍ୱାରା ଏଠାରେ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବାଣିଜ୍ୟ ଜିଲ୍ଲା ସ୍ଥାପନ ପାଇଁ ଯୋଜନା ତିଆରି ହେଲା । ସେଠାରେ ଉରୋପୀୟ ଢାଞ୍ଚାରେ ଏକ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପ୍ଲାଜା ନିର୍ମିତ ହେବାର ଯୋଜନା ହେଲା । ତେବେ Nicholls ଭାରତ ଛାଡି ଚାଲି ଯିବାରୁ ଓ "ଲୁଟ୍ୟେନ" ଓ "ବାକର" ଅନ୍ୟ କାମରେ ବ୍ୟସ୍ତ ଥିବାରୁ "ରବର୍ଟ ଟର ରସେଲ" ଙ୍କ ଉପରେ ଏହାର ନିର୍ମାଣ ଭାର ସମର୍ପଣ କରାଯାଇଥିଲା ।
ପ୍ରାଚୀନ ସମୟରେ
ସମ୍ପାଦନା
ସିନେମା ଘର
ସମ୍ପାଦନା୧୯୩୧ ମସିହାରେ କଥାଚିତ୍ର ପଦ୍ଧତି ଭାରତରେ ପ୍ରଚଳିତ ହେବା ପରେ ଏହାର ଆଦୃତି ବହୁ ପରିମାଣରେ ବଢି ଯାଇଥିଲା । ( ଆଗରୁ ନିର୍ବାକ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ନିର୍ମିତ ହକନ୍ନଟ ପ୍ଲେସଠାରେ ପ୍ଲାଜା , ରେଗାଳ ,ରିଭୋଳି ଓ ଓଡିଅନ ନାମକ ୪ଟି ଥିଏଟର ଖୋଲି ଥିଲା । ଏହା ମଧ୍ୟରୁ ରେଗାଳ ଥିଏଟର ପ୍ରଥମେ ୧୯୩୨ ମସିହାରେ ଆରମ୍ଭ ହେଇଥିଲା । ଏଠାରେ ଫିଲ୍ମ ସହିତ ସଙ୍ଗୀତ , ନୃତ୍ୟ ଓ ଅନନ୍ୟ ମନୋରଞ୍ଜନ କରଜ୍ୟକରମ ସବୁ ହାଉଥିଲା । ଏବେ ମଧ୍ୟ ସେ ସବୁ ସିନେମା ଘର ରହିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହାର ମାଲିକାନା ପରିବର୍ତନ ହେଇ ପୁନଃ -ନିର୍ମିତ ହେଇଛି । [୩]
ବର୍ତ୍ତମାନ
ସମ୍ପାଦନା
କେନ୍ଦ୍ର ପାର୍କରେ ଜାତୀୟ ପତାକା
ସମ୍ପାଦନା
୨୦୧୪ ମସିହା ମାର୍ଚ ୭ ତାରିଖରେ ସେହି ସମୟର ବୃହତ୍ତମ ତ୍ରିରଙ୍ଗା କୁହାଯାଉଥିବା ୯୦ଫୁଟରେ ୬୦ ଫୁଟ ଆକାରର ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ ପତାକାକୁ ଏକ ୨୦୭ ଫୁଟ ଉଛ ଖମ୍ବ ସହାୟତାରେ କନ୍ନାଟ ପ୍ଲେସର କେନ୍ଦ୍ର ପାର୍କଠାରେ ଉଡ଼ାଯାଇଥିଲା । [୪]
ଦିଲ୍ଲୀ ବିସ୍ଫୋରଣ
ସମ୍ପାଦନା2008 ମସିହାର ଦିଲ୍ଲୀ ଆତଙ୍କବାଦୀ ବିସ୍ଫୋରଣ ଘଟଣାର 5ଟି ବିସ୍ଫୋରଣ ମଧ୍ୟରୁ ଦୁଇଟି କନ୍ନାଟ ପ୍ଲେସ ଅଞ୍ଚଳରେ ହେଇଥିଲା । ପରିମଳ ପାଇଁ ଥିବା କୁଣ୍ଡରୁ ବୋମାଗୁଡ଼ିକ ମିଳିଥିଲା ଓ ଦୁଇଟି ବିସ୍ଫୋରଣରେ 10 ଜଣ ବ୍ୟକ୍ତି ଆହତ ହେଇଥିଲେ । ଏହା ବାଦ ସମସ୍ତ ପରିମଳ କୁଣ୍ଡ ହଟେଇ ଦିଆ ଯାଇଥିଲା ।
ପୁନଃ -ଉନ୍ନୟନ ଯୋଜନା ସବୁ
ସମ୍ପାଦନା2000 ମସିହା ସମୟକୁ କନ୍ନାଟ ପ୍ଲେସ ତାହାର ପୂର୍ବତନ ଗୌରବ ଓ ସୌନ୍ଦର୍ଜୀ ଅନେକାଂଶରେ ହରେଇଥିଲା । ରାସ୍ତାଗୁଡ଼ିକ ଧୀରେ ଧୀରେ ଶଙ୍କିର୍ଣ ହେଇଚାଲିଥିଲା ଓ ନୂତନ ପିଢୀର ଭିଡ ସମ୍ଭାଳିବାକୁ ଅସମର୍ଥ ହେଇ ପଡିଥିଲା । ନୂଆ ଦିଲ୍ଲୀ ମୁନ୍ସିପାଳ କର୍ପୋରେସନ ଏହାର ପୁନରୁଦ୍ଧାର ପାଇଁ ଯୋଜନା କରିଥିଲେ । ରାସ୍ତା , ଜଳ ଯୋଗାଣ , ଟ୍ରାଫିକ ପରିଚାଳନା , ପୁରୁଣା ଅଟ୍ଟାଳିକା ମାନଙ୍କ ସୁରକ୍ଷ୍ୟା ଦିଗ ପାଇଁ ଧ୍ୟାନ ଦିଆଯାଇଥିଲା । 2010 କମନୱେଲ୍ଥ ଗେମ୍ସ ଆଗରୁ ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ ସମାପ୍ତ ହେବାର ଯୋଜନା ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାହା ହେଇ ପାରିନଥିଲା । 2016 ସୁଦ୍ଧା କିଛି ଅଞ୍ଚଳର କାର୍ଯ୍ୟ ସାରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ବାକି କାମ ସମ୍ପୂର୍ଣ ହେଲା ବେଳକୁ 2020 ମସିହା ହେଇଯାଇଥିବ ।
ଫିଲ୍ମ ରେ
ସମ୍ପାଦନାଅନେକ ଭାରତୀୟ ଫିଲ୍ମରେ କନ୍ନଟ ପ୍ଲେସର ଦୃଶ୍ୟ ରହି ଥାଏ । ଏଠାରେ କିଛି ବିଦେଶୀୟ ଫିଲ୍ମର ଶୁଟିଙ୍ଗ ମଧ୍ୟ ହେଇଥିଲା ।
ପୁନଶ୍ଚ ଦେଖଣା
ସମ୍ପାଦନାOther commercial centres in Delhi metropolitan area:
- Janakpuri District Centre
- Netaji Subhash Place
- Nehru Place
- Bhikaji Cama Place
- Rajendra Place
- ଶିବାଜି ପ୍ଲେସ
- South Extension
Visitor attractions
ସମ୍ପାଦନା- Agrasen ki Baoli, Connaught Place
- The Imperial, New Delhi
- National Philatelic Museum, New Delhi
- Inner Circle, New Delhi, Connaught Place
ଚିତ୍ର ଗ୍ୟାଲେରି
ସମ୍ପାଦନା-
Skyscrapers at Connaught Place -
The Statesman Building -
Central Park -
Shops along the innermost Connaught Circle at night in early 2006 -
Typical Georgian buildings -
Agrasen Ki Baoli is hidden among the high-rises of Connaught Place -
Small Mosque -
Inner circle -
On one of the spokes -
Street scene -
View from a restaurant -
Connaught Place commercial area
.JPG)
ଆଧାର
ସମ୍ପାଦନା- ↑ "New Delhi renames 'British' sites to honour the Gandhis". Deseret News. Associated Press. 21 August 1995. Archived from the original on 8 July 2014. Retrieved 14 July 2014.
- ↑ "A tale of two cities". Hindustan Times. 1 ସେପ୍ଟେମ୍ବର 2011. Archived from the original on 2 July 2015.
- ↑ "The famous four". Hindustan Times. 14 September 2011. Archived from the original on 23 October 2012. Retrieved 18 January 2017.
- ↑ Malhotra, Aditi (12 March 2014). "Bending the Rules to Fly India's Largest Flag". Wall Street Journal - India. Retrieved 8 June 2014.