ଓର୍ଫ(ରୋଗ)

Orf
Orf
Contagious pustular dermatitis, contagious ecthyma, infectious labial dermatitis, ecthyma contagiosum, thistle disease, scabby mouth
	A thumb with two denuded orf lesions, following a bite by a sheep
ବିଭାଗ	Infectious disease
ଲକ୍ଷଣ	Single small pus filled bump
ଆକ୍ରାନ୍ତ ସମୟ	1 wk after exposure
ଅବଧି	Less than 8 wks
କାରଣ	Orf virus (ORFV)
ବିପଦ କାରକ	Handling affected sheep and goats
ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ	Ecthyma gangrenosum, vaccinia, anthrax, erysipeloid, tularemia
ଔଷଧ	Cidofovir, imiquimod
ଚିକିତ୍ସା	Conservative management
Prognosis	Generally good
ପୁନଃପୌନିକ	Relatively common in at risk groups
	[edit on Wikidata]

ଓର୍ଫ ହେଉଛି ଏକ ଭୂତାଣୁ ସଂକ୍ରମଣ ରୋଗ ଯାହା ଅନ୍ୟ ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କଠାରୁ ସଂକ୍ରମିତ ହୋଇଥାଏ ।^[୧] ଏହାର ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ହାତ କିମ୍ବା ଅଗ୍ରବାହୁର ଚର୍ମରେ କିଛି ସେଣ୍ଟିମିଟର ଆକାରର ଏକ ପୂଜ ଭରା ଫୋଟକା ବାହାରେ । ^[୨] ^[୧] ଏହାର କେନ୍ଦ୍ରଟି ଲାଲ୍ ଦେଖାଯାଏ ଯାହା ଚାରିପାଖ ଫିକା ଥାଏ ଏବଂ ପରେ ପରେ ଏହା ଉପରେ କ୍ରଷ୍ଟ ବା ଖଟି ଭିଡ଼ିଯାଏ ।^[୪] ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଅସିବାର ପ୍ରାୟ ଏକ ସପ୍ତାହ ପରେ ରୋଗ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ଏବଂ ସାଧାରଣତଃ ଗୋଟିଏ ରୋଗ ହୁଏ ।^[୩] ଯନ୍ତ୍ରଣା, ସାମାନ୍ୟ ଜ୍ୱର, କିମ୍ବା ଲସିକା ଗ୍ରନ୍ଥି ଫୁଲିଯାଇପାରେ ।^[୩] ଏରିଦେମା ମଲ୍ଟିଫର୍ମ ସହିତ କିଛି ଓର୍ଫ ଜଡିତ ଥାଏ ।^[୩]

ଏହା ଓର୍ଫ ଭୂତାଣୁ କାରଣରୁ ହୁଏ ଯାହା ଏକ ପ୍ରକାର ପାରାପୋକ୍ସଭୂତାଣୁ ।^[୧] ଏହା ସାଧାରଣତଃ ମେଣ୍ଢା ବା ଛେଳିଠାରୁ ସଂକ୍ରମିତ ହୋଇ ବ୍ୟାପିଥାଏ ।^[୧] ^[୩] ଦୂଷିତ ବସ୍ତୁ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ ଲୋକଙ୍କଠାରୁ କ୍ୱଚିତ୍ ଘଟଣା ଘଟିପାରେ | ^[୧] ପଶୁମାନଙ୍କ ସହିତ କାମ କରୁଥିବା ଲୋକମାନେ ସାଧାରଣତଃ ସଂକ୍ରମିତ ହୁଅନ୍ତି ।^[୧] ରୋଗ ଥରେ ଉପଶମ ହୋଇଗଲେ ଲୋକ ପୁନର୍ବାର ସଂକ୍ରମିତ ହୋଇପାରେ ।^[୪] ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ହେବା ପରେ ପିସିଆର (PCR)ଦ୍ୱାରା ସମର୍ଥିତ ହୋଇପାରେ ।^[୪] କ୍ଷୀରର ନୋଡୁଲ୍ ସହିତ ଏହା ଏକ ପ୍ରକାର ପଶୁଖେତସ୍ଥିତ ପକ୍ସ ଓ ଦୁହାଁଳୀଙ୍କର ରୋଗ । ^[୩]

ସାଧାରଣତଃ ଏହାର କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଚିକିତ୍ସା ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ ନାହିଁ ।^[୪] ବେଳେବେଳେ ସିଡୋଫୋଭିର କିମ୍ବା ଇମିକ୍ୟୁମୋଡ ଔଷଧ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ।^[୪] ସେମାନଙ୍କୁ କ୍ୱଚିତ୍ କାଟିବା ଆବଶ୍ୟକ ।^[୪] ମେଣ୍ଢା ରୋଗକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ଏହି ଟିକା ଜୀବନ୍ତ ଏବଂ ମଣିଷଠାରେ ରୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ ।^[୪] ସାଧାରଣତଃ ଏହି କ୍ଷତ ୮ ସପ୍ତାହ ଉପଶମ ହୋଇଯାଏ ।^[୧]

ଛେଳି କିମ୍ବା ମେଣ୍ଢା ଚାଷ ହେଉଥିବା ଅଞ୍ଚଳରେ ଏହି ରୋଗ ଅପେକ୍ଷାକୃତ ସାଧାରଣ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଏ ।^[୩] ଲୋକଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ପଶୁପଲ ସାଧାରଣତଃ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି ।^[୧] ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୧୯ରୁ ମଇ ୨୦୨୦ ମଧ୍ୟରେ ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ଇଥିଓପିଆରେ ଏହା ଅଧିକ ସାଧାରଣ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଏ ।^[୧] ଏହି ରୋଗକୁ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବରେ ୧୭୮୭ରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଥିଲା, ଯଦିଓ ଏହା ପୂର୍ବରୁ ଜଣା ଥିଲା ।^[୫] ଅନ୍ୟ ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କର ସାଧାରଣତଃ ମୁଖରେ କ୍ଷତ ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ ।^[୧]

ଆଧାର

↑ ^୧.୦୦ ^୧.୦୧ ^୧.୦୨ ^୧.୦୩ ^୧.୦୪ ^୧.୦୫ ^୧.୦୬ ^୧.୦୭ ^୧.୦୮ ^୧.୦୯ ^୧.୧୦ ^୧.୧୧ ^୧.୧୨ Kassa, T (2021). "A Review on Human Orf: A Neglected Viral Zoonosis". Research and reports in tropical medicine. 12: 153–172. doi:10.2147/RRTM.S306446. PMID 34267574. Archived from the original on 2022-05-28. Retrieved 2022-05-28.{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link)
↑ ^୨.୦ ^୨.୧ ^୨.୨ Barlow, Gavin; Irving, William L.; Moss, Peter J. (2020). "20. Infectious disease". In Feather, Adam; Randall, David; Waterhouse, Mona (eds.). Kumar and Clark's Clinical Medicine (in ଇଂରାଜୀ) (10th ed.). Elsevier. p. 517. ISBN 978-0-7020-7870-5. Archived from the original on 2022-05-05. Retrieved 2022-05-05.
↑ ^୩.୦ ^୩.୧ ^୩.୨ ^୩.୩ ^୩.୪ ^୩.୫ ^୩.୬ ^୩.୭ ^୩.୮ James, William D.; Elston, Dirk; Treat, James R.; Rosenbach, Misha A.; Neuhaus, Isaac (2020). "19. Viral diseases". Andrews' Diseases of the Skin: Clinical Dermatology (in ଇଂରାଜୀ) (13th ed.). Edinburgh: Elsevier. p. 389. ISBN 978-0-323-54753-6. Archived from the original on 2022-05-11. Retrieved 2022-05-11.
↑ ^୪.୦୦ ^୪.୦୧ ^୪.୦୨ ^୪.୦୩ ^୪.୦୪ ^୪.୦୫ ^୪.୦୬ ^୪.୦୭ ^୪.୦୮ ^୪.୦୯ ^୪.୧୦ Petersen, Brett W.; Damon, Inger K. (2020). "348. Smallpox, monkeypox and other poxvirus infections". In Goldman, Lee; Schafer, Andrew I. (eds.). Goldman-Cecil Medicine (in ଇଂରାଜୀ). Vol. 2 (26th ed.). Philadelphia: Elsevier. pp. 2184–2185. ISBN 978-0-323-53266-2. Archived from the original on 2022-05-13. Retrieved 2022-05-27.
↑ Malik, Yashpal Singh; Singh, Raj Kumar; Dhama, Kuldeep (23 September 2020). Animal-Origin Viral Zoonoses (in ଇଂରାଜୀ). Springer Nature. p. 204. ISBN 978-981-15-2651-0. Archived from the original on 24 June 2022. Retrieved 23 June 2022.

[Kassa2021-1] ୧.୦୦ ^୧.୦୧ ^୧.୦୨ ^୧.୦୩ ^୧.୦୪ ^୧.୦୫ ^୧.୦୬ ^୧.୦୭ ^୧.୦୮ ^୧.୦୯ ^୧.୧୦ ^୧.୧୧ ^୧.୧୨ Kassa, T (2021). "A Review on Human Orf: A Neglected Viral Zoonosis". Research and reports in tropical medicine. 12: 153–172. doi:10.2147/RRTM.S306446. PMID 34267574. Archived from the original on 2022-05-28. Retrieved 2022-05-28.{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link)

[Kumar2020-2] ୨.୦ ^୨.୧ ^୨.୨ Barlow, Gavin; Irving, William L.; Moss, Peter J. (2020). "20. Infectious disease". In Feather, Adam; Randall, David; Waterhouse, Mona (eds.). Kumar and Clark's Clinical Medicine (in ଇଂରାଜୀ) (10th ed.). Elsevier. p. 517. ISBN 978-0-7020-7870-5. Archived from the original on 2022-05-05. Retrieved 2022-05-05.

[Andrew2020-3] ୩.୦ ^୩.୧ ^୩.୨ ^୩.୩ ^୩.୪ ^୩.୫ ^୩.୬ ^୩.୭ ^୩.୮ James, William D.; Elston, Dirk; Treat, James R.; Rosenbach, Misha A.; Neuhaus, Isaac (2020). "19. Viral diseases". Andrews' Diseases of the Skin: Clinical Dermatology (in ଇଂରାଜୀ) (13th ed.). Edinburgh: Elsevier. p. 389. ISBN 978-0-323-54753-6. Archived from the original on 2022-05-11. Retrieved 2022-05-11.

[Goldman2020-4] ୪.୦୦ ^୪.୦୧ ^୪.୦୨ ^୪.୦୩ ^୪.୦୪ ^୪.୦୫ ^୪.୦୬ ^୪.୦୭ ^୪.୦୮ ^୪.୦୯ ^୪.୧୦ Petersen, Brett W.; Damon, Inger K. (2020). "348. Smallpox, monkeypox and other poxvirus infections". In Goldman, Lee; Schafer, Andrew I. (eds.). Goldman-Cecil Medicine (in ଇଂରାଜୀ). Vol. 2 (26th ed.). Philadelphia: Elsevier. pp. 2184–2185. ISBN 978-0-323-53266-2. Archived from the original on 2022-05-13. Retrieved 2022-05-27.

[5] Malik, Yashpal Singh; Singh, Raj Kumar; Dhama, Kuldeep (23 September 2020). Animal-Origin Viral Zoonoses (in ଇଂରାଜୀ). Springer Nature. p. 204. ISBN 978-981-15-2651-0. Archived from the original on 24 June 2022. Retrieved 23 June 2022.

[୧]

[୨]

[୪]

[୩]

[୫]