ଏନସେଫାଲାଇଟିସ ଲେଥାରଜିକା

ଏହା ମସ୍ତିଷ୍କର ପ୍ରଦାହର ଏକ ରୂପ ଯେଉଁଥିରେ ଜ୍ୱର, ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା, ଦ୍ୱିତ ଦୃଷ୍ଟି, ସାଇକୋସିସ ଏବଂ ଅଳସପଣ ଦେଖାଯ

ଏନସେଫାଲାଇଟିସ ଲେଥାରଜିକା (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ encephalitis lethargica ବା EL) ହେଉଛି ମସ୍ତିଷ୍କର ପ୍ରଦାହର ଏକ ରୂପ ଯେଉଁଥିରେ ଜ୍ୱର, ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା, ଦ୍ୱିତ ଦୃଷ୍ଟି, ସାଇକୋସିସ ଏବଂ ଅଳସପଣ ଦେଖାଯାଏ । [୨] ଅଧିକାଂଶ କ୍ଷେତ୍ରରେ, ଏହା ଧୀରେ ଧୀରେ କିଛି ମାତ୍ରାରେ କୋମାରେ ପରିଣତ ହୁଏ । [୧] ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ରୋଗର ପରବର୍ତ୍ତୀ ବର୍ଷମାନଙ୍କରେ ଏହି ରୋଗରୁ ପାର୍କିନ୍‌ସନ୍ ବା ଅପସ୍ମାର ରୋଗ ବିକଶିତ ହୋଇପାରେ। [୨] [୧]

Encephalitis lethargica
Economo's disease; von Economo's encephalitis[୧]
An illustration from von Economo's Die Encephalitis lethargica (1918) showing brain tissue of an affected monkey seen under a microscope
ବିଭାଗNeurology
ଲକ୍ଷଣFever, headache, double vision, psychosis, lethargy[୨]
ଆକ୍ରାନ୍ତ ସମୟWithin 2 months of exposure[୧]
କାରଣUnknown[୨]
ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତିBased on symptoms after ruling out other potential causes[୧]
ଚିକିତ୍ସାSymptomatic treatment, levodopa[୨]
PrognosisFrequent long-term disability[୧]
ପୁନଃପୌନିକCurrently rare[୧]
ମୃତ୍ୟୁ ସାନ୍ଦ୍ରତା30% mortality[୧]

ଏହାର କାରଣ ଜଣା ପଡିନାହିଁ । [୨] ଇନ୍‌ଫ୍ଲୁଏଞ୍ଜା କିମ୍ବା ଅଟୋମ୍ୟୁମ୍ୟୁନ୍ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଭଳି ସଂକ୍ରମଣ ଏହାର କାରଣ ହୋଇପାରେ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଉଛି । [୧] କେତେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହି ରୋଗ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟାପିଥିବାର ଦେଖାଯାଉଛି । [୧] ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ରୋଗ ହେଲେ ଶିଶୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇପାରେ ।[୧] ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ମସ୍ତିଷ୍କର ଦୁଇଟ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଅଂଶ ମେସେନ୍‌ସେଫାଲନ ଏବଂ ଡିଏନ୍‌ସେଫାଲନ ପ୍ରଦାହ ଜଡିତ ହୋଇଥିବା ଜଣାଯାଉଛି ।[୧] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ମାମଲାକୁ ଏଡ଼ାଇବା ପରେ ଲକ୍ଷଣ ଉପରେ ଆଧାର କରାଯାଇ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ । [୧]

ଲକ୍ଷଣ ଅନୁସାରେ ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଏ । [୨] ଲେଭୋଡୋପା ଏଲ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଉପଚାର ହୋଇପାରେ, ଯଦିଓ ଅସ୍ଥାୟୀ ଉନ୍ନତି ହୁଏ।[୨] [୧] ଫଳାଫଳଗୁଡିକ ଜଡିତ ଜଟିଳତା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ ।[୨] ଏହି ରୋଗରେ ପ୍ରାୟ ଏକ ତୃତୀୟାଂଶ ଲୋକଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହେଉଛି ।[୩] ବଞ୍ଚିଯାଉଥିଲେ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅନେକ ସ୍ଥାୟୀ ଅକ୍ଷମ ହୋଇଯାଉଥିଲେ। [୧]

୧୯୧୬ ମସିହାରୁ ୧୯୩୦ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ଏହି ରୋଗ ପ୍ରାୟ ୫ ନିୟୁତ ଲୋକଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥିଲା । [୨] [୧] [୩] ଏହି ରୋଗ ପୂର୍ବରୁ ଘଟିଥିବାର ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଏବଂ ଏହା ପରଠାରୁ ୨୦ରୁ କମ୍ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦଲିଲଭୁକ୍ତ ହୋଇଛି। [୧] ଏହି ଅବସ୍ଥା ପ୍ରଥମେ ୧୯୧୭ ମସିହାରେ କନଷ୍ଟାଣ୍ଟିନ୍ ଭନ୍ ଇକୋନୋମୋ ଏବଂ ଜିନ -ରେନେ କ୍ରୁଚେଟ‌ଦ୍ୱାରା ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଥିଲା। [୪] [୧] ଏହାକୁ "ଶୋଇବା ରୋଗ" ବା "ନିଦ୍ରା ରୋଗ" ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ; [୧] ଯଦିଓ ଏହା ସିସି ମାଛି -ସଂକ୍ରମିତ ଶୋଇବା ରୋଗ ସହିତ ଜଡିତ ନୁହେଁ ।[୩]

ଆଧାର ସମ୍ପାଦନା

  1. ୧.୦୦ ୧.୦୧ ୧.୦୨ ୧.୦୩ ୧.୦୪ ୧.୦୫ ୧.୦୬ ୧.୦୭ ୧.୦୮ ୧.୦୯ ୧.୧୦ ୧.୧୧ ୧.୧୨ ୧.୧୩ ୧.୧୪ ୧.୧୫ ୧.୧୬ ୧.୧୭ ୧.୧୮ Berger JR, Vilensky JA (2014). "Encephalitis lethargica (von Economo's encephalitis)". Handbook of Clinical Neurology. 123: 745–761. doi:10.1016/B978-0-444-53488-0.00036-5. ISBN 9780444534880. PMID 25015515.
  2. ୨.୦୦ ୨.୦୧ ୨.୦୨ ୨.୦୩ ୨.୦୪ ୨.୦୫ ୨.୦୬ ୨.୦୭ ୨.୦୮ ୨.୦୯ "Encephalitis Lethargica Information Page | National Institute of Neurological Disorders and Stroke". www.ninds.nih.gov. Archived from the original on 4 January 2017. Retrieved 6 July 2021.
  3. ୩.୦ ୩.୧ ୩.୨ Harley, Trevor A. (18 February 2021). The Science of Consciousness (in ଇଂରାଜୀ). Cambridge University Press. p. 282. ISBN 978-1-107-12528-5. Archived from the original on 28 August 2021. Retrieved 6 July 2021.
  4. von Economo, K. (May 10, 1917). "Die Encephalitis lethargica". Wiener klinische Wochenschrift (in ଜର୍ମାନ). Leipzig and Vienna: Franz Deuticke 1918. 30: 581–585.