ଆଇସୋନିଆଜିଡ
ଆଇସୋନିଆଜିଡ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Isoniazid, ଅନ୍ୟ ନାମ isonicotinylhydrazide ବା ଆଇଏନଏଚ/INH) ଏକ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ (antibiotic) ଯାହା ଯକ୍ଷ୍ମା ରୋଗର ଚିକିତ୍ସା ନିମନ୍ତେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । [୧] ସକ୍ରିୟ ଯକ୍ଷ୍ମା ନିମନ୍ତେ ଆଇସୋନିଆଜିଡ, ରିଫାମ୍ପିସିନ ଓ ପାଇରାଜିନାମାଇଡ (pyrazinamide) ସହିତ ସ୍ଟ୍ରେପ୍ଟୋମାଇସିନ (streptomycin) ଅଥବା ଇଥାମ୍ବୁଟଲ ଦିଆଯାଏ ।[୨] ଗୁପ୍ତ ଯକ୍ଷ୍ମା ନିମନ୍ତେ କେବଳ ଏହି ଔଷଧ ଦିଆଯାଇପାରେ । ଯକ୍ଷ୍ମା ନ କରୁଥିବା ଏମ ଆଭିଅମ (M. avium), ଏମ କାନସାସି (M. kansasii) ଓ ଏମ ଜେନୋପି (M. xenopi) ଇତ୍ୟାଦି ମାଇକୋବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ଜୀବାଣୁମାନଙ୍କ (atypical types of mycobacteria) ନିମନ୍ତେ ମଧ୍ୟ ଏହା ଦିଆଯାଇପାରେ । ଏହା ପାଟିରେ ଦିଆଗଲେ ମଧ୍ୟ ମାଂସପେଶୀ ଇଞ୍ଜେକସନ (injection into a muscle) ଆକାରରେ ଦିଅଯାଏ ।[୧]
 | |
 | |
| Clinical data | |
|---|---|
| Trade names | Hydra, Hyzyd, Isovit, other |
| Synonyms | isonicotinic acid hydrazide, isonicotinyl hydrazine, INHA |
| AHFS/Drugs.com | monograph |
| MedlinePlus | a682401 |
| Pregnancy category |
|
| Routes of administration | by mouth, intramuscular, intravenous |
| ATC code | |
| Legal status | |
| Legal status |
|
| Pharmacokinetic data | |
| Protein binding | Very low (0-10%) |
| Metabolism | liver; CYP450: 2C19, 3A4 inhibitor |
| Elimination half-life | 0.5-1.6h (fast acetylators), 2-5h (slow acetylators) |
| Excretion | urine (primarily), feces |
| Identifiers | |
| |
| CAS Number | |
| PubChem CID | |
| DrugBank | |
| ChemSpider | |
| UNII | |
| KEGG | |
| ChEBI | |
| ChEMBL | |
| NIAID ChemDB | |
| ECHA InfoCard | 100.000.195 |
| Chemical and physical data | |
| Formula | C6H7N3O |
| Molar mass | 137.139 g/mol |
| 3D model (JSmol) | |
| |
| |
| (verify) | |
ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ଅଧିକ ଯକୃତ ଏଞ୍ଜାଇମ ସ୍ତର (increased blood levels of liver enzymes) ଓ ହାତ ତଥା ପାଦରେ କାଲୁଆ ବା କମ ସ୍ପର୍ଶ ଶକ୍ତି ଅନୁଭବ ହୁଏ । ସାଂଘାତିକ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ହେପାଟାଇଟିସ ବା ଯକୃତ ପ୍ରଦାହ ହୋଇପାରେ ।[୧] ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଏହାର ନିରାପତ୍ତା ନେଇ ସ୍ପଷ୍ଟ ଚିତ୍ର ନାହିଁ । ସ୍ତନ୍ୟପାନ ସମୟରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରେ ।[୩] ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ନିବାରଣ ନିମନ୍ତେ ପାଇରିଡକ୍ସିନ Pyridoxine ଦିଆଯାଇପାରେ ।[୪] ଏହି ଔଷଧ ଜୀବାଣୁର ଜୀବକୋଷ ଆବରଣକୁ (cell wall) ନଷ୍ଟ କରି ତାହାକୁ ମାରିଦିଏ ।[୧]
ଆଇସୋନିଆଜିଡ ପ୍ରଥମେ ସନ ୧୯୫୨ ମସିହାରେ ତିଆରି ହୋଇଥିଲା ।[୫] ଏହାର ନାମ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ଔଷଧ ଚିଠାରେ (World Health Organization's List of Essential Medicines) ଅଛି ଯାହା ମୌଳିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସିସ୍ଟମ (health system) ନିମନ୍ତେ ଅତି ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।[୬] ଏହା ଜେନେରିକ ଔଷଧ (generic medication) ନାମରେ ଉପଲବ୍ଧ ହୁଏ ।[୧] ବିକାଶଶୀଳ ଦେଶମାନଙ୍କରେ (developing world) ଏହାର ଏକ ମାସର ଖର୍ଚ୍ଚ ପ୍ରାୟ ୦.୬୦ରୁ ୪.୫୫ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ।[୭] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଏହାର ଏକ ମାସର ଖର୍ଚ୍ଚ ୨୫ ଡଲାରରୁ କମ ।[୪]
ଆଧାର
ସମ୍ପାଦନା- ↑ ୧.୦ ୧.୧ ୧.୨ ୧.୩ ୧.୪ ୧.୫ "Isoniazid". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved 8 December 2016.
- ↑ WHO Model Formulary 2008 (PDF). World Health Organization. 2009. p. 136. ISBN 9789241547659. Retrieved 8 December 2016.
- ↑ "Isoniazid (Nydrazid) Use During Pregnancy". www.drugs.com. Retrieved 10 December 2016.
- ↑ ୪.୦ ୪.୧ Hamilton, Richart (2015). Tarascon Pocket Pharmacopoeia 2015 Deluxe Lab-Coat Edition. Jones & Bartlett Learning. p. 49. ISBN 9781284057560.
- ↑ Walker, S. R. (2012). Trends and Changes in Drug Research and Development (in ଇଂରାଜୀ). Springer Science & Business Media. p. 109. ISBN 9789400926592.
- ↑ "WHO Model List of Essential Medicines (19th List)" (PDF). World Health Organization. April 2015. Retrieved 8 December 2016.
- ↑ "Isoniazid". International Drug Price Indicator Guide. Retrieved 8 December 2016.[permanent dead link]