ଅରୁଣା ରାୟ

ସାମଜିକ କାର୍ଯ୍ୟକର୍ତ୍ତା

ଅରୁଣା ରାୟ (ଜନ୍ମ ୨୬ ଜୁନ ୧୯୪୬) ଜଣେ ଭାରତୀୟ ରାଜନୈତିକ ଏବଂ ସାମଜିକ କାର୍ଯ୍ୟକର୍ତ୍ତା । ସେ ମଜଦୁର୍ କିସାନ୍ ଶକ୍ତି ସଂଗଠନର ସଂସ୍ଥାପକ ଥିଲେ । ଏହି ସଂସ୍ଥା ସ‌ହିତ ଶଙ୍କର ସିଂ ,ନିଖିଲ ଦେ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ବ‌ହୁତ ସଦସ୍ୟ ଜଡ଼ିତ ଥିଲେ ।

ଅରୁଣା ରାୟ
ଜନ୍ମ (1946-06-26) ୨୬ ଜୁନ ୧୯୪୬ (ବୟସ ୭୮)
ଜାତୀୟତାIndian
ବୃତ୍ତିActivist
ପୁରସ୍କାରRamon Magsaysay award, 2000 Lal Bahadur Shastri National Award, 2010

ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ

ସମ୍ପାଦନା

ଅରୁଣା ଚେନ୍ନାଇରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲେ ।[][] ସେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ବଢିଥିଲେ । ଦିଲ୍ଲୀରେ ତାଙ୍କ ପିତା ଜଣେ ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀ ଥିଲେ । ସେ ଇନ୍ଦ୍ରପ୍ରସ୍ଥ କଲେଜ, ଦିଲ୍ଲୀ ୟୁନିଭର୍ସିଟି ଅଧିନରେ ଇଂରାଜୀ ସାହିତ୍ୟ ପଢ଼ିଥିଲେ ।[][]

୧୯୬୮ରୁ ୧୯୭୪ ମସିହା ପର୍ଯନ୍ତ ସେ ସିଭିଲ୍ ସର୍ଭେଣ୍ଟ ଭାବେ ଇଣ୍ଡିୟାନ ଆଡମିନଷ୍ଟ୍ରଟିଭ୍ ସର୍ଭିସରେ ଥିଲେ । ୧୯୭୦ ମସିହାରେ ସେ ବଙ୍କର ରାୟଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ ।

ମଜଦୁର୍ କିସାନ୍ ଶକ୍ତି ସଂଗଠନ

ସମ୍ପାଦନା

ଅରୁଣା ସିଭିଲ ସର୍ଭିସରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେବା ପରେ ଗରିବମାନଙ୍କ ସମସ୍ୟା ବୁଝିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ସେବାରେ କାର୍ଯ୍ୟରତ ହୋଇ ରହିଲେ। ସେ ତିଲୋନିଆ , ରାଜସ୍ଥାନରେ ସୋସିଆଲ ୱର୍କ ଆଣ୍ଡ ରିସର୍ଚ୍ ସେଣ୍ଟରରେ ଯୋଗ ଦେଲେ।[][] ୧୯୮୭ ମସିହାରେ ସେ ଶଙ୍କର ସିଂ ,ନିଖିଲ ଦେଙ୍କ ଷିତ ମିଶି ଏହି ସଂସ୍ଥା(ମଜଦୁର୍ କିସାନ୍ ଶକ୍ତି ସଂଗଠନ)ର ସ୍ଥାପନା କରିଥିଲେ । []

ଅରୁଣା ରଏ ଭାରତରେ ହୋଇଥିବା ରାଇଟ୍ ଟୁ ଇନଫର୍ମେସନ ଆନ୍ଦୋଳନ ଏବଂ ନ୍ୟାସନାଲ କ୍ୟାମ୍ପେନ ଫର ପିପୁଲସ ରାଇଟ ଟୁ ଇନଫର୍ମେସନ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଅଗ୍ରଣୀ ଭୁମିକାରେ ଥିଲେ । ଏହାର ସଫଳତାର ପରିଚାୟକ ହେଉଛି ୨୦୦୫ ମସିହାରେ ପାସ୍ ହୋଇଥିବା ରାଇଟ୍ ଟୁ ଇନଫର୍ମେସନ ଆକ୍ଟ୍ ।

ଆନ୍ଦୋଳନ

ସମ୍ପାଦନା

ଗରିବ ଓ ଦଳିତ ମାନଙ୍କ ପାଇଁ ହେଉଥିବା ଲଢେଇରେ ଅରୁଣା ସବୁବେଳେ ଅଗ୍ରଣୀ ଭୁମିକାରେ ରହୁଥିଲେ । ତାଙ୍କ ସଫଳତାର ପରିଚାୟକ ହେଉଛି ରାଇଟ୍ ଟୁ ଇନଫର୍ମେସନ, ରାଇଟ୍ ଟୁ ୱର୍କ, [] ରାଇଟ୍ ଟୁ ଫୁଡ୍ [][୧୦] ପରି ଆକ୍ଟସ । ସେ ପେନସନ୍ ପରିସଦର ସଦସ୍ୟ ରହି ମଜଦୁର ମାନଙ୍କପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି। [୧୧][୧୨]

ପୁରସ୍କାର ଏବଂ ଅନ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ

ସମ୍ପାଦନା

୨୦୦୬ ମସିହାରେ ଇସ୍ତଫା ଦେବା ପୁର୍ବରୁ ସେ ଏନ ଏ ସିର ସଦସ୍ୟ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି ।[୧୩][୧୪] ୨୦୦୦ ମସିହାରେ ସେ ରାମୋନ ମଗ୍ସସ୍ୟେ ଆୱାର୍ଡ ପାଇଥିଲେ।[୧୫] ୨୦୧୦ ମସିହାରେ ଲାଲ ବାହାଦୁର ଶାସ୍ତ୍ରୀ ନ୍ୟାସ୍ନାଲ୍ ଆୱାର୍ଡ ପାଇଥିଲେ ।[୧୬] ୨୦୧୧ ମସିହାରେ ଟାଇମ ମାଗାଜିନରେ ୧୦୦ ଜଣ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆସିଥିଲେ।[୧୭]

  1. "Daughter Of The Dust | Urvashi Butalia | Oct 16,2006". www.outlookindia.com. Retrieved 2015-09-17.
  2. "'I would like to know how I am a traitor'". www.telegraphindia.com. Retrieved 2015-09-17.
  3. "Aruna Roy (Indian activist) -- Encyclopedia Britannica". Encyclopedia Britannica. 30 January 2013.
  4. "DU has a lot on its ladies special platter". India Today. 3 June 2009.
  5. Women who dared, by Ritu Menon. Published by National Book Trust, India, 2002. ISBN 81-237-3856-0. Page 169-170.
  6. Aruna Roy National Resource Center for Women, Govt. of India.
  7. MKSS As a Role Model Archived 2014-02-22 at the Wayback Machine., Civl Society Online. Jan 2012
  8. "Matersfamilias | Saba Naqvi | Aug 24,2015". www.outlookindia.com. Retrieved 2015-08-27.
  9. "Pension Parishad calls off strike". The Hindu. 2013-12-21. ISSN 0971-751X. Retrieved 2015-08-27.
  10. "Forgotten Brethren | Harsh Mander | Apr 20,2015". www.outlookindia.com. Retrieved 2015-08-27.
  11. "Aruna Roy seeks early passage of grievance redress, whistleblower bills". Retrieved 2015-08-27.
  12. Roy, Aruna. "The Fate of RTI After One Year of Modi is a Bad Omen". The Wire. Archived from the original on 2015-10-18. Retrieved 2015-08-27.
  13. "NAC reconstituted". The Hindu. 4 June 2005.
  14. "Daughter Of The Dust | Urvashi Butalia | Oct 16,2006". www.outlookindia.com. Retrieved 2015-08-27.
  15. "Ramon Magsaysay Award Citation". Archived from the original on 2012-05-07. Retrieved 2017-03-05.
  16. Thehindu.com
  17. Thottam, Jyoti (2011-04-21). "The 2011 TIME 100 - TIME". Time. ISSN 0040-781X. Retrieved 2015-08-27.