ପ୍ରୋପାଇଲଥାୟୋୟୁରାସିଲ

ପ୍ରୋପାଇଲଥାୟୋୟୁରାସିଲ
Clinical data
Synonyms	6-n-propylthiouracil (PROP)
AHFS/Drugs.com	monograph
MedlinePlus	a682465
Pregnancy; category	D;
Routes of; administration	by mouth
ATC code	H03BA02 (WHO) ;
Legal status
Legal status	℞ (Prescription only);
Pharmacokinetic data
Bioavailability	80%-95%
Metabolism	?
Elimination half-life	2 hours
Excretion	?
Identifiers
	IUPAC name 6-propyl-2-sulfanylpyrimidin-4-one;
CAS Number	51-52-5 ;
PubChem CID	657298;
IUPHAR/BPS	6650;
DrugBank	DB00550 ;
ChemSpider	571424 ;
UNII	721M9407IY;
KEGG	D00562 ;
ChEBI	CHEBI:8502 ;
ChEMBL	CHEMBL1518 ;
ECHA InfoCard	100.000.095
Chemical and physical data
Formula	C7H10N2OS
Molar mass	170.233 g/mol
3D model (JSmol)	Interactive image;
	SMILES S=C1N/C(=C\C(=O)N1)CCC;
	InChI InChI=1S/C7H10N2OS/c1-2-3-5-4-6(10)9-7(11)8-5/h4H,2-3H2,1H3,(H2,8,9,10,11) ; Key:KNAHARQHSZJURB-UHFFFAOYSA-N ;
(verify)

ପ୍ରୋପାଇଲଥାୟୋୟୁରାସିଲ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Propylthiouracil ବା PTU) ଏକ ଔଷଧ ଯାହା ହାଇପରଥାଇରଏଡିଜ୍ମ (hyperthyroidism) ରୋଗର ଚିକିତ୍ସାରେ ବ୍ୟବ‌ହୃତ ହୁଏ । ଗ୍ରେଭ୍‌ସ ରୋଗ (Graves' disease) ଓ ଟକ୍ସିକ ମଲ୍ଟିନୋଡ୍ୟୁଲାର ଗଏଟର (toxic multinodular goiter) ରୋଗଦ୍ୱୟ ଏହି ହାଇପରଥାଇରଏଡିଜ୍ମର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ଥାଇରୋଟକ୍ସିକ କ୍ରାଇସିସ (thyrotoxic crisis) ରୋଗରେ ମେଥିମାଜୋଲ (methimazole) ଅପେକ୍ଷା ପ୍ରୋପାଇଲଥାୟୋୟୁରାସିଲ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ । ଅନ୍ୟଥା ଯେତେବେଳେ ମେଥିମାଜୋଲ, ଅପରେଶନ ଓ ରେଡିଓଆକ୍ଟଭ ଆୟୋଡିନ (radioactive iodine) ବ୍ୟବ‌ହାର କଲେ ମଧ୍ୟ ଉପକାର ମିଳେନି ସେତେବେଳେ ପ୍ରୋପାଇଲଥାୟୋୟୁରାସିଲ ବ୍ୟବ‌ହାର କରାଯାଏ । ଏହା ପାଟିରେ ଦିଆଯାଏ ।^[୧]

ପ୍ରୋପାଇଲଥାୟୋୟୁରାସିଲର ସାଧାରଣ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ଗଲୁ, କେଶହାନୀ, ଫୁଲା, ବାନ୍ତି, ମାଂସପେଶୀ ଯନ୍ତ୍ରଣା, କାଲୁଆ ଅନୁଭବ ଓ ମୁଣ୍ଡବଥା ହୋଇପାରେ । ସାଂଘାତିକ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ଯକୃତ ସମସ୍ୟା (liver problems) ଓ ସାଇଟୋପିନିଆ (low blood cell counts) ହୋଇପାରେ । ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଏହି ଔଷଧ ବ୍ୟବ‌ହାର କଲେ ଶିଶୁର ହାନୀ ହୁଏ ।^[୧] ଏହା ଆଣ୍ଟିଥାଇରଏଡ (en:antithyroid) ଶ୍ରେଣୀର ଏକ ଔଷଧ । ^[୨] ଥାଇରଏଡ ଗ୍ରନ୍ଥିରୁ ବାହାରୁଥିବା ଥାଇରଏଡ ହରମୋନ (thyroid hormone) ପରିମାଣ କମେଇଦିଏ ଓ ଥାଇରକ୍ସିନ ଟି୪ରୁ (thyroxine) (T4) ଟ୍ରାଇଆୟୋଡୋଥାଇରୋନିନ (ଟି୩) (triiodothyronine (T3) ତିଆରି ହେଉଥିବା ପ୍ରଣାଳୀକୁ ଅବରୋଧ କରିଦିଏ ।^[୧]

ସନ ୧୯୪୦ରେ ଡାକ୍ତରୀ ବ୍ୟବ‌ହାର ନିମନ୍ତେ ପ୍ରୋପାଇଲଥାୟୋୟୁରାସିଲ ସ୍ୱୀକୃତ ହେଲା ।^[୩] ଏହାର ନାମ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ଔଷଧ ଚିଠାରେ (World Health Organization's List of Essential Medicines) ଅଛି ଯାହା ମୌଳିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସିସ୍ଟମ (health system) ନିମନ୍ତେ ଅତି ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।^[୪] ବିକାଶଶୀଳ ଦେଶମାନଙ୍କରେ (developing world) ଏହି ଔଷଧର ଏକ ମାସ ଡୋଜର କ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ ୩.୬୨ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ।^[୫] ଇଂଲଣ୍ଡରେ ଏହାର ଏକ ମାସ ଡୋଜର ମୂଲ୍ୟ ୫୨.୫୧ ପାଉଣ୍ଡ ।^[୨] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଏହାର ଏକ ମାସ ଡୋଜର ହୋଲସେଲ ମୂଲ୍ୟ ୩୮.୩୪ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ।^[୬]

ଆଧାର

↑ ^୧.୦ ^୧.୧ ^୧.୨ "Propylthiouracil". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved 8 December 2016.
↑ ^୨.୦ ^୨.୧ British national formulary : BNF 69 (69 ed.). British Medical Association. 2015. p. 493. ISBN 9780857111562.
↑ Groot, Leslie J. De; Jameson, J. Larry (2010). Endocrinology Adult and Pediatric: The Thyroid Gland (in ଇଂରାଜୀ). Elsevier Health Sciences. p. e202. ISBN 032322153X.
↑ "WHO Model List of Essential Medicines (19th List)" (PDF). World Health Organization. April 2015. Retrieved 8 December 2016.
↑ "Propylthiouracil". International Drug Price Indicator Guide. Retrieved 8 December 2016.^{[permanent dead link]}
↑ "NADAC as of 2016-12-21 | Data.Medicaid.gov". Centers for Medicare and Medicaid Services. Archived from the original on 2016-12-24. Retrieved 26 December 2016.